წინამდებარე ბროშურა მიზნად ისახავს, ხაზი გაუსვას ადმინისტრაციული ორგანოსა და უფლებამოსილი თანამდებობის პირების მიერ ადმინისტრაციული წარმოების წესებისა და პროცედურების დაცვის მნიშვნელობას, რომელიც, თავის მხრივ, უზრუნველყოფს საზოგადოების მონაწილეობასა და ჩართულობას გადაწყვეტილების მიღების პროცესში. ეს კი, თითოეულ დაინტერესებულ პირს საშუალებას აძლევს, ადმინისტრაციული ორგანოების მხრიდან ადმინისტრაციული წარმოების განხორციელების პროცესის უშუალო მონაწილე გახდეს.

საზოგადოების ეს უფლება, ხშირ შემთხვევაში, უგულებელყოფილია. როგორც წესი, ადმინისტრაციული ორგანოები და თანამდებობის პირები, ნორმატიული აქტის გამოცემისას, ნაკლებად ითვალისწინებენ ადმინისტრაციული წარმოების პროცედურებსა და წესებს. ნორმატიული აქტი პირთა განუსაზღვრელი წრისადმია მიმართული. შესაბამისად, იგი შეიძლება პოტენციურად შეეხოს საზოგადოების მრავალ წევრს. აქედან გამომდინარე, საზოგადოებას სრული უფლება აქვს, წინასწარ იყოს ინფორმირებული ნორმატიული აქტის გამოცემის პროცესის მიმდინარეობის შესახებ და უშუალო მონაწილეობა მიიღოს ამ პროცესში.

ადმინისტრაციული წარმოების წესებისა და პროცედურების დაცვა სა ზოგადოებას აძლევს მისაღები ნორმატიული აქტის პროექტის შინაარსის წინასწარ გაცნობისა და, მასთან დაკავშირებით, საკუთარი მოსაზრებების წარდგენის საშუალებას. ეს კი, საბოლოო ჯამში, სამოქალაქო მონაწილეობის ის მექანიზმია, რითაც მოსახლეობას შესაძლებლობა ეძლევა, ჩაერთოს ადგილობრივი გადაწყვეტილებების მიღების პროცესში და ადგილობრივი ადმინისტრაციული ორგანოების საქმიანობა უფრო საჯარო და გამჭვირვალე გახადოს.

წინამდებარე ბროშურა მიზნად ისახავს ადმინისტრაციული ორგანოებისთვის იმ წესებისა და პროცედურებს გაცნობას, რომლებიც ნორმატიული აქტის გამოცემისას უნდა იქნეს დაცული. გარდა ამისა, ბროშურა საზოგადოების თითოეულ დაინტერესებულ წევრს მისცემს საშუალებას, კანონის ფარგლებში მონაწილეობა მიიღოს და საკუთარი აზრი გამოთქვას ადმინისტრაციული წარმოების პროცესში.

ადმინისტრაციული ორგანოს საქმიანობა ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის მომზადების, გამოცემისა და აღსრულების, ადმინისტრაციული საჩივრის გადაწყვეტის, აგრეთვე, ადმინისტრაციული ხელშეკრულების მომზადების, დადების ან გაუქმების მიზნით.

ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი ორი სახისაა - ინდივიდუალური და ნორმატიული.

ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი - ერთჯერადია და უნდა შეესაბამებოდეს ნორმატიულ აქტს. იგი აწესებს, ცვლის, წყვეტს ან ადასტურებს პირის ან პირთა შეზღუდული წრის უფლებებსა და მოვალეობებს. ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ აქტად ჩაითვლება აგრეთვე ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ მიღებული გადაწყვეტილება მის უფლებამოსილებას მიკუთვნებული საკითხის დაკმაყოფილებაზე განმცხადებლისათვის უარის თქმის შესახებ, ასევე, ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ გამოცემული ან დადასტურებული დოკუმენტი, რომელსაც შეიძლება მოჰყვეს სამართლებრივი შედეგები.

ინდივიდუალური სამართლებრივი აქტის ძირითადი თავისებურება იმაში მდგომარეობს, რომ იგი ერთჯერადია და პირის ან პირთა შეზღუდული წრის უფლებებსა და მოვალეობებს შეეხება.

ნორმატიული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი - უფლებამოსილი ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ საკანონმდებლო აქტის საფუძველზე გამოცემული სამართლებრივი აქტი, რომელიც შეიცავს მისი მუდმივი ან დროებითი და მრავალჯერადი გამოყენების ქცევის ზოგად წესს.

როგორც ვხედავთ, ნორმატიული აქტი მრავალჯერადი გამოყენების ქცევის ზოგად წესს ადგენს, რომელიც პირთა ფართო წრისთვისაა განკუთვნილი.

ნორმატიული აქტის გამოსაცემად, ადმინისტრაციული წარმოების დაწყების საფუძველია კანონი. ადმინისტრაციული წარმოების დაწყების საფუძველი შეიძლება გახდეს ფიზიკური ან იურიდიული პირის, ადმინისტრაციული ორგანოს განცხადება.

ადმინისტრაციულ წარმოებაში მონაწილეობის უფლება აქვს:

- განმცხადებელს;

- ადმინისტრაციულ ორგანოს, რომელიც უფლებამოსილია, მიიღოს გადაწყვეტილება აღნიშნულ საკითხზე;

- პირს, რომელსაც კანონმდებლობით ენიჭება ადმინისტრაციულ წარმოებაში მონაწილეობის უფლება;

- სხვა ადმინისტრაციულ ორგანოს, კანონმდებლობით გათვალისწინებულ შემთხვევებში;

- დაინტერესებულ მხარეს.

ნორმატიული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემასთან დაკავშირებით ადმინისტრაციული წარმოება იწყება აქტის გამოცემის უფლების მქონე ადმინისტრაციული ორგანოს (თანამდებობის პირის) გადაწყვეტილებით.

თუ კანონით სხვა რამ არ არის დადგენილი, ადმინისტრაციული წარმოება იწყება ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის საფუძველზე, რომელსაც გამოსცემს უფლებამოსილი ადმინისტრაციული ორგანო.

ადმინისტრაციული წარმოების დაწყებისას, ადმინისტრაციულმა ორგანომ უნდა გამოაქვეყნოს ცნობა, რომელშიც უნდა მიეთითოს:

ადმინისტრაციული წარმოების დაწყების შესახებ ცნობა, რომელიც გამოქვეყნებული იქნება პრესასა ან ბეჭდვით ორგანოში, დაინტერესებულ პირს საშუალებას მისცემს, გაეცნოს, თუ რომელი ორგანო რა საკითხზე იწყებს საქმის წარმოებას. შესაბამისად, პირს შეუძლია წარადგინოს თავისი შენიშვნები და მოსაზრებები ამ საკითხთან დაკავშირებით, ადმინისტრაციულ ორგანოს მიმართოს განცხადებით, წერილით ან განახორციელოს პირადი ვიზიტი.

ადმინისტრაციული ორგანო ვალდებულია, წინასწარ განსაზღვროს ნორმატიული აქტის გამოქვეყნების ან საჯაროდ გამოცხადების წესი, რაც დამტკიცებული უნდა იქნეს დებულებით.

რა უნდა გამოქვეყნდეს ნორმატიული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის პროექტთან ერთად?

ნორმატიული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის პროექტთან ერთად ქვეყნდება ცნობა ადმინისტრაციული წარმოების შესახებ, რომელშიც აღინიშნება:

იმ შემთხვევაში, თუ ნორმატიული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის პროექტი დიდი მოცულობისაა, ადმინისტრაციული ორგანო უფლებამოსილია გამოაქვეყნოს მხოლოდ ცნობა ნორმატიული აქტის გამოცემასთან დაკავშირებული ადმინისტრაციული წარმოების შესახებ. ასეთ შემთხვევაში ცნობაში აღინიშნება ნორმატიული აქტის დასახელება და მისი მოკლე შინაარსი.

დიდი მნიშვნელობა ენიჭება ნორმატიული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოქვეყნებას. აქ უკვე კონკრეტული სახე აქვს ადმინისტრაციულ აქტს და ნებისმიერი დაინტერესებული პირი შეძლებს უშუალოდ გაიგოს, თუ რა ცვლილებები შეიძლება მოჰყვეს აქტის გამოცემას. ამდენად, დაინტერესებულ მხარეს შესაძლებლობა აქვს, დადგენილ ვადებში წარადგინოს მოსაზრებები.

ნორმატიული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის პროექტი ეგზავნება:

ეს უკანასკნელნი:

თუ კანონით სხვა რამ არ არის დადგენილი, სხვა ადმინისტრაციული ორგანოს ან საზოგადოებრივი ექსპერტის მიერ განსაზღვრულ ვადაში დასკვნის წარუდგენლობამ არ შეიძლება დააბრკოლოს ნორმატიული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემა.

თუ კანონით სხვა რამ არ არის დადგენილი, უარყოფითი დასკვნა არ წარმოადგენს დაბრკოლებას ნორმატიული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემისათვის.

ნორმატიული აქტის პროექტს უნდა დაერთოს განმარტებითი ბარათი, რომელშიც აისახება:

ნორმატიული აქტის მიღების (გამოცემის) მიზეზი და მისი ძირითადი დამახასიათებელი ნიშნები;

თუ კანონით ან მის საფუძველზე გამოცემული კანონქვემდებარე აქტით სხვა რამ არ არის დადგენილი, ნორმატიული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის მომზადებისა და გამოცემის ვადა განისაზღვრება ნორმატიული აქტის გამოცემასთან დაკავშირებით ადმინისტრაციული წარმოების დაწყების შესახებ გადაწყვეტილებით.

გახსოვდეთ!

ნორმატიული ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი შეიცავს შემდეგ რეკვიზიტებს:

1. ნორმატიული აქტის სახე (ინდივიდუალური თუ 1. ნორმატიული);

2. ნორმატიული აქტის სათაური; 2.

3. ნორმატიული აქტის მიღების (გამოცემის) თარიღი და ადგილი (თუ ნორმატიულ აქტში შეტანილია ცვლილება ან დამატება, მათი შეტანის თარიღიც);

4. ნორმატიული აქტის ძალაში შესვლის თარიღი და აქტის მოქმედების ვადა (თუ განსაზღვრული ვადითაა მიღებული);

5. უფლებამოსილი თანამდებობის პირის ხელმოწერა;

6. ნორმატიული აქტის მიმღები (გამომცემი) ორგანოს მიერ მინიჭებული სარეგისტრაციო ნომერი, ხოლო ნორმატიული აქტების სახელმწიფო რეესტრში შეტანის შემდეგ - აგრეთვე სახელმწიფო სარეგისტრაციო კოდი.

7. საქართველოს უმაღლეს სახელმწიფო ორგანოთა (თანამდებობის პირთა)

ნორმატიულ აქტებზე გამოსახული უნდა იყოს საქართველოს სახელმწიფო გერბი.

ადმინისტრაციულ ორგანოსთან დავის შემთხვევაში, დაინტერესებულმა პირმა უნდა გამოიყენოს ადმინისტრაციული საჩივრის მექანიზმი და საჩივრით უნდა მიმართოს მოდავე ადმინისტრაციული ორგანოს ზემდგომ ორგანოს. საჩივრის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის შემთხვევაში, პირს შეუძლია მიმართოს სასამართლოს.

ასევე, ცალკე გასაჩივრებას არ ექვემდებარება ადმინისტრაციული წარმოების საკითხთან დაკავშირებით ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ მიღებული გადაწყვეტილება, გარდა იმ შემთხვევისა, თუ ეს პირდაპირ არის გათვალისწინებული კანონით ან, შესაბამისი ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტისაგან დამოუკიდებლად, არღვევს პირის უფლებას ან კანონიერ ინტერესს.

საზოგადოებას, მის ცალკეულ წევრებს, გადაწყვეტილების მიღების პროცესში ჩართვა შეუძლიათ ნორმატიული აქტის მიღების ნებისმიერ სტადიაზე, კერძოდ:

1. ადმინისტრაციული წარმოების დაწყების თაობაზე გადაწყვეტილების გამოქვეყნებიდან ნორმატიული აქტის პროექტის მიღებამდე ;

2. ნორმატიული აქტის პროექტის გამოქვეყნებიდან აქტის მიღებამდე პერიოდში;

3. კოლეგიალური ორგანოს მიერ ნორმატიული აქტის მიღების პროცესში;

წესებისა და პროცედურების დაცვით განხორციელებული ადმინისტრაციული წარმოების შედეგად: