ეს არის გადამოწმებული ვერსია ორიგინალი დოკუმენტისა, რომელიც შეიმუშავეს რეიჩელ ჰუმენიუკმა, სიუ ჰენრი-ედვარდსმა და რობერტ ალიმ (რეიჩელ ჰუმენიუკი, სიუ ჰენრი-ედვარდსი და რობერტ ალი. თვითდახმარების სტრატეგიები ნივთიერების მოხმარების შემცირების ან შეწყვეტისთვის: გზამკვლევი (სამუშაო ვერსია 1.1 საველე ტესტირებისთვის). ჟენევა, ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია, 2003). ორიგინალი ეფუძნება დოკუმენტს „ალკოჰოლის მომხმარებელთა გზამკვლევი სმის შემცირების ან შეწყვეტისთვის», რომლის ავტორები არიან: დევიდ რიდერი, საიმონ ლენტონი, ილზე ბლაინოლტი, კეროლ ჰოპკინსი და ალექს კუკი. © დასავლეთ ავსტრალიის ალკოჰოლის და ნარკოტიკების განყოფილება, 1995.

ეს დოკუმენტი შემუშავდა WHO ASSIST (ალკოჰოლის, თამბაქოს და ნივთიერების მოხმარების სკრინინგ ტესტი) ფარგლებში, რომელსაც კოორდინაცია გაუწია, დააფინანსა და განახორციელა ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციამ.

WHO ASSIST-ის პროექტის III ფაზის ჯგუფის წევრები:

რობერტ ალი (Robert Ali) (ავსტრალია)

თომას ბეიბორი (Thomas Babor) (აშშ)

მაიკლ ფარელი (Michael Farrell) (გაერთიანებული სამეფო)

მარია ლუსია ფორმიგონი (Maria Lucia Formigoni) (ბრაზილია)

რეიჩელ ჰუმენიუკი (Rachel Humeniuk) (ავსტრალია)

ჯარუნ ჯიტივუტიკარნი (Jaroon Jittiwutikarn) (ტაილანდი)

როზელი ბოერნგენ დე ლასერდას (Roseli Borngen Lacerda) (ბრაზილია)

ვალტერ ლინგი (Walter Ling) (აშშ)

ჯონ მარსდენი (John Marsden) (გაერთიანებული სამეფო)

ხოსე მარტინეს-რაგა (Jose Martines Raga) (ესპანეთი)

ბონი მაკრი (Bonnie McRee) (აშშ)

მარისტელა მონტეირო (Maristela Monteiro) (PAHO/WHO)

დევიდ ნიუქომბი (David Newcomb) (ავსტრალია)

ჰემრაჯ პალი (Hemraj Pal) (ინდოეთი)

ვლადიმირ პოზნიაკი (Vladimir Poznyak) (WHO)

სარა საიმონ (Sara Simon) (აშშ)

ჯენის ვენდეტი (Janice Vendetti) (აშშ)

ორიგინალი დოკუმენტის მომზადებას უხელმძღვანელეს ვლადიმირ პოზნიაკმა და მარისტელა მონტეირომ (WHO-ს ფსიქიკური ჯანმრთელობის და ნივთიერების ავადმოხმარების დეპარტამენტი) და რეიჩელ ჰუმენიუკმა და რობერტ ალიმ (სამხრეთ ავსტრალიის ნარკოტიკების და ალკოჰოლის სამსახური, WHO-ს თანამშრომლობის მადლობას ვუხდით ცენტრი ნარკოტიკების და ალკოჰოლის პრობლემების კვლევებში (ავსტრალია)). ორიგინალი გადაამოწმეს რობერტ ალიმ და სონალი მინამ (Sonali Meena) (WHO-ს თანამშრომლობის ცენტრი ნარკოტიკების და ალკოჰოლის პრობლემების კვლევებში (ავსტრალია)). დოკუმენტის საბოლოო დამუშავებას ხელმძღვანელობდა ვლადიმირ პოზნიაკი (WHO) რეიჩელ ჰუმენიუკის, სონალი მინას და ლიდია სეგურას (Lidia Segura) (ესპანეთი) დახმარებით. სამუშაო ვერსიაში კომენტარებით კონტრიბუციისთვის მადლობას ვუხდით ანა ზადეის (Anna Dzadey) (განა), მარისტელა მონტეიროს (PAHO/WHO), ისი ვრომანს (Isy Vromans) (WHO) და დიპაკ იადავს (Deepak Yadav) (ინდოეთი).

რეფერირებისთვის: Humeniuk RE, Henry-Edwards S, Ali RL and Meena S (2010). Self-help strategies for cutting down or stopping substance use: a guide. Geneva, World Health Organization.

მოცემული დოკუმენტის დამატებებია:

Humeniuk RE, Henry-Edwards S, Ali RL and Monteiro M (2010). The Alcohol, Smoking and Substance Involvement Screening Test (ASSIST): manual for use in primary care („ალკოჰოლის, თამბაქოს და ნივთიერების მოხმარების სკრინინგ ტესტი: სახელმძღვანელო პირველად ჯანდაცვაში გამოყენებისთვის“). Geneva, World Health Organization.

Humeniuk RE, Henry-Edwards S, Ali RL and Monteiro M (2010). The ASSIST-linked brief intervention for hazardous and harmful substance use: manual for use in primary care („ASSIST-თან ბმული ხანმოკლე ინტერვენცია ნივთიერების სახიფათო და საზიანო მოხმარებისას: სახელმძღვანელო პირველად ჯანდაცვაში გამოყენებისთვის“). Geneva, World Health Organization.

ეს გზამკვლევი შედგენილია 18 წელზე უფროსი ასაკის ადამიანებისთვის, რომლებიც ნივთიერების მოხმარებასთან დაკავშირებული პრობლემების გაჩენის ზომიერი რისკის ქვეშ იმყოფებიან, მაგრამ არ გააჩნიათ ნივთიერების მოხმარებასთან დაკავშირებული მძიმე პრობლემები ან დამოკიდებულება.

თუ თქვენ ხელთ გაქვთ ამ დოკუმენტის ეგზემპლარი, ეს ალბათ იმის გამოა, რომ თქვენმა ექიმმა ან ჯანდაცვის მუშაკმა დაგისვათ რამდენიმე შეკითხვა თქვენ მიერ ნივთიერების მოხმარების შესახებ და მიიჩნია, რომ თქვენ შესაძლოა ერთი ან რამდენიმე ნივთიერებისგან ზიანის მიღების რისკის ქვეშ იმყოფებით.

პრობლემების გაჩენის რისკი შეიძლება სხვადასხვა პიროვნებას სხვადასხვა ჰქონდეს და დამოკიდებული იყოს გარემოზე, მოხმარებული ნივთიერების რაოდენობაზე, მოხმარების წესზე, ასაკზე, გენდერზე და ა.შ.

თუ მიგაჩნიათ, რომ ნივთიერების მოხმარება გიქმნით ჯანმრთელობის, სოციალური, სამართლებრივი, ფსიქოლოგიური, სამსახურებრივი თუ ოჯახური პრობლემების რისკს, მაშინ ეს გზამკვლევი დაგეხმარებათ, შეაფასოთ ნივთიერების მოხმარების თქვენი ქცევა და მოგაწვდით რამდენიმე რჩევას, როგორ შეცვალოთ ის.

სხვადასხვა ნივთიერების მოხმარებას სხვადასხვაგვარი ზიანი და რისკი ახლავს. მაგალითად, არსებობს რისკი, რომ გაგიჩნდეთ პრობლემები:

თქვენმა ექიმმა ან ჯანდაცვის მუშაკმა შეიძლება უკვე გადმოგცათ უკუკავშირის ბარათი და საინფორმაციო ლიფლეტი, რომელშიც მოცემულია ინფორმაცია თქვენ მიერ მოხმარებულ ნივთიერებებთან დაკავშირებულ სპეციფიკურ ჯანმრთელობის პრობლემებზე.

ნივთიერების მოხმარების პრობლემა შეიძლება წარმოიშვას მწვავე ინტოქსიკაციის, რეგულარული მოხმარების ან დამოკიდებულების შედეგად, აგრეთვე, ნივთიერების მოხმარების ხერხიდან გამომდინარე.

შესაძლოა, პრობლემები ყველა ჩამოთვლილი მიზეზით შეიქმნას.

იმის მიუხედავად, თუ რა ნივთიერებაა ორგანიზმში შეყვანილი, ნივთიერების ინექციის გზით მოხმარებამ შეიძლება ჯანმრთელობის სერიოზული პრობლემები გააჩინოს. ნებისმიერი ნარკოტიკის ინექციურად მოხმარება მნიშვნელოვანი რისკფაქტორია სისხლით გადამდები დაავადებების შესაძენად, როგორიცაა აივ, B და C ჰეპატიტები. ნარკოტიკების ინექციურად მომხმარებლებს დამოკიდებულების განვითარების უფრო მაღალი რისკი აქვთ და მეტად სავარაუდოა, რომ განუვითარდეთ მძიმე დამოკიდებულება, ვიდრე მათ, ვინც ინექციას არ იყენებს.

ნივთიერების მოხმარების ქცევის შეცვლა შესაძლებელია, ეს ბევრმა შეძლო.

ალბათ უკვე დარწმუნდით, რომ ნივთიერების მოხმარება პრობლემებს გიჩენთ.

ან გსურთ შეამოწმოთ, მართლა ძალიან ბევრს მოიხმართ თუ არა. ნებისმიერ შემთხვევაში, ეს ბროშურა დაგეხმარებათ, დაინახოთ, რა მდგომარეობაში ხართ ახლა და როგორ შეგიძლიათ ცვლილებების მოხდენა.

ამბობენ, მსოფლიოს გარშემო მოგზაურობა ერთი ნაბიჯით იწყებაო.

არა უშავს, თუ გზადაგზა შეისვენებთ: გზის ბოლოს მაინც მიაღწევთ.

მნიშვნელოვანია მხოლოდ გადაწყვეტილება, რომ გსურთ რაღაც შეცვალოთ, და შემდეგ ამ ცვლილებისკენ სვლა ნაბიჯ-ნაბიჯ.

შეგიძლიათ, ეს გზამკვლევი დამოუკიდებლად გამოიყენოთ, ისე, რომ არავინ ჩარიოთ იმაში, რასაც აკეთებთ. მაგრამ, თუ მხარდამჭერი გეყოლებათ, შეიძლება ეს თქვენთვის უდიდესი დახმარება აღმოჩნდეს - ვინმე, ვისაც ესმის, რის გაკეთებას აპირებთ და დროს გამონახავს დასახმარებლად.

მხარდამჭერი უნდა იყოს პიროვნება, ვისაც თქვენ ენდობით და ვისთანაც თავს თავისუფლად გრძნობთ. ეს შეიძლება იყოს თქვენი პარტნიორი, მეგობარი, ნათესავი, რომელიმე თანამშრომელი, ექთანი, რელიგიური პირი, კონსულტანტი ან ექიმი. მნიშვნელოვანია, რომ თქვენს მხარდამჭერს თავად არ ჰქონდეს ნივთიერების მოხმარების პრობლემა იმ დროს, როცა ის შეეცდება თქვენ დახმარებას ანალოგიური პრობლემის მოსაგვარებლად.

თუ დახმარებას სთხოვთ ვინმეს და დაფიქრების შემდეგ ეს ადამიანი უარს გეტყვით, სჯობს, ამ თხოვნით სხვას მიმართოთ. ბევრს უხარია, როცა დახმარების თხოვნით მიმართავენ - ეს მათთვისაც მომგებიანია.

მაგალითი

ჯონი 33 წლის მამაკაცია, ცხოვრობს თავის პარტნიორთან და მცირეწლოვან შვილთან ერთად. ექიმთან მივიდა, რადგან მუდმივად დაღლილობას გრძნობს და ცოტა ხნის წინ ამას ძლიერი გაციებაც ზედ დაერთო. ზოგადი გამოკვლევის შემდეგ ექიმმა ჯონს რამდენიმე კითხვა დაუსვა ალკოჰოლის და სხვა ნარკოტიკების მოხმარების შესახებ.

ჯონი კანაფს ერთიორჯერ ეწევა საღამოობით, შაბათკვირას კი ოთხჯერ ან ხუთჯერ. ბოლო დროს შინ და სამსახურში რაღაც პრობლემები შენიშნა, რაც კანაფის მოწევით კიდევ უფრო ურთულდებოდა.

ექიმმა უთხრა, რომ კანაფის მოწევის გამო ჯანმრთელობის და სხვა სახის პრობლემების გაჩენის რისკის ქვეშ იყო და სთხოვა, დაფიქრებულიყო, კერძოდ რას წარმოადგენ

ამ კითხვაზე პასუხის მისაღებად უნდა ჩამოწეროთ ყველა ის პრობლემა, რომლებიც, თქვენი აზრით, ბოლო სამი თვის განმავლობაში ნივთიერების მოხმარებამ გამოიწვია.

დაფიქრდით, თუ რა ნივთიერებას (ნივთიერებებს) მოიხმართ და, თქვენი აზრით, რა პრობლემა შეიძლება ამან გამოიწვიოს. შეიძლება აღმოაჩინოთ, რომ რომელიღაც ერთი ნივთიერება რამდენიმე პრობლემის მიზეზი ხდება, როგორიცაა ოჯახთან ან პარტნიორთან უთანხმოება, ჯანმრთელობის პრობლემები - ვთქვათ, ცუდად გძინავთ, სევდა, შფოთვა ან გაღიზიანება გიპყრობთ. ზოგი ამჩნევს, რომ მის მიერ ნივთიერებების მოხმარება გავლენას ახდენს დახსომების და ყურადღების კონცენტრაციის უნარზე, რაც შეიძლება ხელს უშლიდეს მუშაობაში ან სწავლაში.

თუ ვინმეს (ოჯახის წევრს, ჯანდაცვის სპეციალისტს, სხვას) რამე უთქვამს თქვენ მიერ ნივთიერების მოხმარების გამო გაჩენილ პრობლემებზე, შესაძლოა, საჭირო იყოს, თქვენს „პრობლემების“ სიას მათი აღნიშნულიც დაემატოს.

იმის მიუხედავად, მოახერხეთ თუ არა რაიმე პრობლემის განსაზღვრა...

არჩევანი თქვენზეა.

თქვენ შეგიძლიათ, განაგრძოთ ძველებურად ცხოვრება; ან შეგიძლიათ, შეამციროთ ან შეწყვიტოთ ნივთიერების მოხმარება.

მიგაჩნიათ თუ არა, რომ ნივთიერების მოხმარებამ გარკვეული პრობლემები შეგიქმნათ ბოლო 3 თვის განმავლობაში?

რა თქმა უნდა, რასაც კი გააკეთებთ, ყველაფერს ექნება თავისი დადებითი შედეგები (სარგებელი) და უარყოფითი შედეგები (საფასური).

აქ მოცემულია ნივთიერების მოხმარების ბალანსის ცხრილი, რომელიც დაგეხმარებათ, აწონ-დაწონოთ თქვენი გადაწყვეტილება. რა შედეგებს მიიღებთ, თუ გააგრძელებთ ძველებურად ცხოვრებას, ან თუ შეამცირებთ ან შეწყვეტთ ნივთიერების მოხმარებას? თუ თქვენ რეგულარულად მოიხმართ ერთ ნივთიერებაზე მეტს, მაშინ შეიძლება გერჩივნოთ, თითოეული ნივთიერებისთვის ცალ-ცალკე ცხრილი შეავსოთ.

დაფიქრდით როგორც გრძელვადიან, ასევე მოკლევადიან დადებით და უარყოფით შედეგებზე.

___________

1. პატერნი - მოხმარების გზა, ხერხი, ფორმა (რედ.)

შევსების შემდეგ ისევ გადაავლეთ ცხრილს თვალი და თქვენთვის ყველაზე უფრო მნიშვნელოვანი დადებითი და უარყოფითი შედეგები მონიშნეთ [X]-ით.

დღიდან და გააგრძელეთ უკან, გასული კვირის ყოველი დღისთვის. ჩაიწერეთ:

თქვენ მიერ ნივთიერების მოხმარების დრო და ადგილი;

ვისთან ერთად იყავით;

რას მოიხმარდით;

რამდენი მოიხმარეთ;

რა თანხა დახარჯეთ.

თქვენ შეგიძლიათ დაადგინოთ, თუ რა რაოდენობის ნივთიერებას მოიხმართ. ამისთვის გამოიყენეთ „ნივთიერების მოხმარების დღიური“, რომელშიც ბოლო კვირის განმავლობაში თქვენ მიერ მოხმარების მონაცემებს შეიტანთ.

არ არსებობს ალკოჰოლის, ნარკოტიკების და თამბქოს პროდუქტის მოხმარების ისეთი დონე, რომელიც რისკს საერთოდ არ შეიცავს.

მოწევა თამბაქოს მოხმარების ყველაზე უფრო საზიანო მეთოდია.

თამბაქოს მოხმარების არა-მოსაწევი მეთოდებიც, როგორიცაა დაღეჭვა, ბურნუთი (რომელიც შეისუნთქება), და „სნუსი“ (თავსდება ღრძილს და ტუჩს შორის და შეიწოვება) აგრეთვე რისკის შემცველია.

თუ ალკოჰოლურ სასმელებს მოიხმართ, თქვენ ჯანმრთელობის თუ სხვა პრობლემების რისკები გიჩნდებათ, განსაკუთრებით, თუ:

არ არსებობს ალკოჰოლური სასმელის მოხმარების ისეთი დონე, რომელიც რისკს საერთოდ არ შეიცავს, და ბევრი ადამიანისთვის დღეში 2 სტანდარტული ულუფის მოხმარება შეიძლება მაინც მნიშვნელოვან რისკთან იყოს დაკავშირებული.

არსებობს კონკრეტული ფაქტორები, რომლებიც შეიძლება ზრდიდეს თქვენს რისკს, მაგალითად:

საერთოდ არ უნდა სვამდეთ ალკოჰოლს, თუ თქვენ:

______________

* სტანდარტული ულუფა არის:

როგორია ბალანსი: არსებობს მიზეზები, რატომაც უნდა შეიცვალოთ ქცევა?

ახლა თავიდან გადახედეთ თქვენ მიერ შედგენილ ბალანსის ცხრილს, ნივთიერების მოხმარების დღიურს და ნივთიერების მოხმარებასთან დაკავშირებულ თქვენი პრობლემების ჩამონათვალს.

არსებობს მიზეზები, რომ შეიცვალოთ?

შევამცირო თუ შევწყვიტო ნივთიერების მოხმარება?

გახსოვდეთ, ახლა მიღებული გადაწყვეტილება შეიძლება არ იყოს სამუდამო. თქვენ შეგიძლიათ, ნივთიერების მოხმარებასთან დაკავშირებული მიზანი დროდადრო ისევ გადასინჯოთ ხოლმე. ნებისმიერი მიზნის დასახვისას, კარგი იქნება, თუ ამაზე თქვენს უახლოეს ადამიანს დაელაპარაკებით.

ახლა, რაკი უკვე გადაწყვიტეთ თქვენ მიერ ნივთიერების მოხმარებაში ცვლილებების მოხდენა, შემდეგ ნაბიჯად უნდა გადაწყვიტოთ, ნაკლებს მოიხმართ თუ საერთოდ შეწყვეტთ მოხმარებას.

გადაწყვეტილების მიღებაში დასახმარებლად, შეასრულეთ შემდეგი სამი დავალება:

1 დაფიქრდით ამ კითხვებზე

2. შეავსეთ ქვემოთ მოცემული ბალანსის ცხრილი, სადაც შეგიძლიათ ჩაწეროთ მოხმარების შემცირების ან თავის დანებების დადებითი და უარყოფითი მხარეები

შევსებას რომ დაასრულებთ, თქვენთვის ყველაზე უფრო მნიშვნელოვანი დადებითი და უარყოფითი შედეგები მონიშნეთ (X)-ით.

3. მიზნის არჩევა. იმის მიხედვით, რაც ჩამოწერეთ, თქვენი აზრით, რა იქნებოდა თქვენთვის საუკეთესო მიზანი?

შეამცირეთ რისკები:

თუ თქვენ გადაწყვეტილი გაქვთ მოხმარების შემცირება, შეიძლება, საჭირო იყოს დაფიქრდეთ ხერხზე, რომლითაც ნივთიერებას მოიხმართ, და ნაკლებად საზიანო ალტერნატივები შეარჩიოთ.

მაგალითად, შეიძლება, ღირდეს, დაფიქრდეთ ინექციურად მოხმარების შეწყვეტაზე ან ინექციის ჩანაცვლებაზე ნივთიერების მოხმარების ნაკლებად სარისკო საშუალებით.

თუ ნარკოტიკს ინექციურად იღებთ, თქვენ ამით ზრდით როგორც ნარკოტიკით გამოწვეული ზიანის, ასევე, ინექციით გამოწვეული ზიანის რისკს.

ასევე, უმჯობესია, არ მიმართოთ ინექციურ მოხმარებას სისხლით გადამდები ვირუსების (ჰეპატიტი B და C, აივ/შიდსი) და სხვა ინფექციების რისკის გამო. თუ მაინც ინექციას გამოიყენებთ, კარგი იქნება დაფიქრდეთ ზოგი რამის შეცვლაზე, რაც ინექციის რისკებს შეამცირებდა. მაგალითად, სუფთა საინექციო აღჭურვილობის გამოყენებაზე (მაგ., ნემსები და შპრიცები, კოვზები, ფილტრები და სხვა).

ნარკოტიკების მოხმარება ყოველთვის სარისკოა, თუმცა, არსებობს რისკების შემცირების გზები, თუ თქვენ მოხმარების გაგრძელებას გადაწყვეტთ.

მიზნების დასახვის ტექნიკა დაგეხმარებათ მიზნების მიღწევაში.

მიზნები უნდა იყოს გონივრული (SMART):

კონკრეტული (SPECIFIC)

გაზომვადი (MEASURABLE)

მიღწევადი (ATTAINABLE)

რეალისტური (REALISTIC)

დროში გაწერილი (TIME BOUND)

ახლა, როდესაც მიღებული გაქვთ გადაწყვეტილება ნივთიერების მოხმარებასთან დაკავშირებით და იცით, რა გინდათ ამ მხრივ გააკეთოთ, თქვენ შეგიძლიათ, კონტრაქტი დაუდოთ საკუთარ თავს (იხ. ქვემოთ მოცემული მაგალითი). ეს დაგეხმარებათ, გაიხსენოთ, ზუსტად რის გაკეთება გადაწყვიტეთ.

„ნივთიერების მოხმარების დღიურის“ წარმოება:

თქვენს დღიურში შეტანილი ინფორმაცია პირადი ხასიათისაა, იზრუნეთ, რომ ის საიმედოდ იყოს შენახული.

დღიური თქვენთვის ცვლილების გაადვილების მნიშვნელოვანი ელემენტია

იმისათვის, რომ შეძლოთ მიზნად დასახული ცვლილების მიღწევა, შეგიძლიათ, პროცესს თვალი მიადევნოთ ნივთიერების მოხმარების ყოველკვირეული დღიურების წარმოებით (როგორც მე-9 თავშია).

გამოიყენეთ ყოველკვირეული დღიურების ნიმუში, რომლებიც ამ გზამკვლევის ბოლოშია დართული, და მისდიეთ შემდეგ ინსტრუქციებს:

აწარმოეთ ჩანაწერები ყოველდღიურად

დღიური ზუსტად გიჩვენებთ, რა ხდება და როდის და სად ჩნდება ცვლილება.

დღიური აგრეთვე გიადვილებთ, გამოარჩიოთ თქვენთვის „მაღალი რისკის“ შემცველი სიტუაციები - ის მომენტები, როცა მოიხმართ ნივთიერებას, ან გადაჭარბებით მოიხმართ, ან ძალიან გინდებათ მოხმარება.

სიტუაციები, რომლებსაც მოხმარების ხასიათზე მოჰყავხართ, შეიძლება ჩნდებოდეს მაშინ, როცა ხართ კონკრეტულ ადამიანებთან ან რაღაც კონკრეტულ ადგილას. ან ჩნდებოდეს იმის მიხედვით, თუ როგორ გრძნობთ თავს: გაბრაზებული ან აღელვებული ხართ, თუ მხიარული და მშვიდი.

რა სიტუაციებია თქვენთვის მაღალი რისკის შემცველი?

რა სიტუაციები, გარემოებები, ადგილები ან გრძნობები გიჩენთ ნივთიერების მოხმარების სურვილს?

თუ არსებობს კონკრეტული სიტუაციები, როდესაც მოიხმართ ნარკოტიკს, ან მოიხმართ იმაზე მეტს, ვიდრე აპირებდით, ან მოიხმართ იმის მიუხედავად, რომ არ აპირებდით?

თუ შეძლებთ განსაზღვროთ თქვენთვის სარისკო სიტუაციები, სადაც მოიხმარეთ ნარკოტიკები, ან მოიხმარეთ განსაზღვრულზე მეტი, ან მოხმარების დაუოკებელი სურვილი გაგიჩნდათ, ეს დაგეხმარებათ საკუთარი თავისთვის შეიმუშაოთ პრინციპები, რომლითაც იხელმძღვანელებთ:

მათი განსაზღვრა შეიძლება გაგიადვილდეთ, თუ გადახედავთ „ნივთიერების მოხმარების დღიურს“ მე-16 გვერდზე და შემდეგ ჩამოწერთ სიტუაციებს ქვემოთ მოცემულ ცხრილში (იხ. აგრეთვე ქვემოთ მოცემული მაგალითი).

არანაირი ნივთიერების მოხმარება, არანაირ სიტუაციაში!

დროებით თავის დანებების მერე ნარკოტიკების მოხმარების განახლება გავრცელებული მოვლენაა. ბუნებრივია, რომ ამ დროს იმედგაცრუება იგრძნოთ, მაგრამ მთავარია, გაგრძელება არ დაუშვათ.

თუ თქვენი მიზანია, სრულად შეწყვიტოთ ნივთიერების მოხმარება:

შეიძლება, მოხმარების შეწყვეტის შემდეგ აღკვეთის ეფექტებთან მოგიხდეთ გამკლავება. თუ ეს ეფექტები სერიოზულია, დახმარებისთვის მიმართეთ თქვენს ჯანდაცვის აგენტს.

როგორ ავირიდოთ თავიდან რეციდივი

რეციდივი ნიშნავს ნივთიერების მოხმარების განახლებას მას მერე, რაც გარკვეულ ხანს აღარ მოიხმარდით ნივთიერებას. მნიშვნელოვანია, განსაზღვროთ სიტუაცია, რომელიც შეიძლება თქვენთვის რეციდივის ბიძგის მიმცემი იყოს. ეს დაგეხმარებათ, თავი აარიდოთ ასეთ სიტუაციებში მოხვედრას.

რეციდივის გავრცელებული მაპროვოცირებელი ფაქტორები:

იხილეთ აგრეთვე ამ გზამკვლევის თავები: „როგორ გავუმკლავდეთ ლტოლვას“ და „როგორ ვთქვათ „არა“, საიდანაც მეტს შეიტყობთ რეციდივის პრევენციის შესახებ.

ნივთიერების მოხმარების სამიზნე ნიშნულების დასახვა

თუ თქვენ მოხმარების შემცირებას გეგმავთ, დაგჭირდებათ

გარკვეული სამიზნე ნიშნულები, როგორიცაა:

ლტოლვა გავრცელებული და ჩვეულებრივი რამაა: ეს დამარცხების ნიშანი არ არის.

ლტოლვის სრულად გასაქრობად ყველაზე უფრო საიმედო გზა აბსტინენციაა.

როგორ გავუმკლავდეთ ლტოლვებს:

ლტოლვა ჩნდება, როცა ნივთიერების რეგულარული მოხმარების გამო თქვენი ტვინის ქიმია და ფუნქციები იცვლება.

სცადეთ, განსაზღვროთ თქვენთვის ლტოლვის მაპროვოცირებელი ფაქტორები. ამაში შეიძლება ლტოლვის დღიური დაგეხმაროთ.

დააჯგუფეთ თქვენი ლტოლვები შემდეგი სათაურების ქვეშ: „ქცევა“, „ფიზიკური შეგრძნებები“ და „ფიქრები“.

ლტოლვის გაჩენის მაპროვოცირებელ ფაქტორებთან გასამკლავებლად შეგიძლიათ, შემდეგი მეთოდები გამოიყენოთ:

გადადება - გადადეთ ნარკოტიკის მოხმარება 30 წუთით. ლტოლვა სავარაუდოდ შემცირდება ან გაგივლით, ასევე, შეიძლება გაგიქრეთ მოხმარების სურვილიც.

ყურადღების გადატანა - ლტოლვის გაჩენისას ნუ დაჯდებით ერთ ადგილას და ნუ მიეცემით ნარკოტიკებზე ფიქრს. რამე საქმე გაიჩინეთ! ყურადღება გადაიტანეთ სხვა საქმეზე. ეს შეიძლება იყოს საოჯახო, რუტინული საქმე ან ჰობი.

გადაწყვეტილების მიღება - ჩამოწერეთ დადებითი და უარყოფითი ფაქტორები, რომლებიც თქვენ მიერ ნივთიერების მოხმარებას უკავშირდება, რათა თავს შეახსენოთ, რის გამო დაისახეთ მიზნად აბსტინენციის მიღწევა.

პოზიტიური შინაგანი დიალოგი - ხმამაღლა უთხარით საკუთარ თავს, რომ ლტოლვა - ეს დამანგრეველი გრძნობაა, რომელიც რაღაც დროის მერე აუცილებლად გაგივლით. ჩამოუთვალეთ საკუთარ თავს ის შედეგები და პრობლემები, რომელთა წინაშეც დადგებით, ნივთიერების მოხმარებას თუ განაახლებთ.

რელაქსაცია და წარმოსახვა - რელაქსაციის სავარჯიშოები, პოზიტიური და დამამშვიდებელი სურათების წარმოსახვით, შეგიძლიათ გამოიყენოთ ნარკოტიკების

მოხმარების მოთხოვნილებიდან ყურადღების გადასატანად.

იმის მიუხედავად, მიზნად რა დაისახეთ, ეს რჩევები დაგეხმარებათ, არ გადაუხვიოთ ნივთიერების მოხმარების თქვენთვის დადგენილ სამიზნე ნიშნულებს.

ეს რჩევები დაგეხმარებათ იმის მიუხედავად, თუ რა გაქვთ მიზნად დასახული:

ეს რჩევები დაგეხმარებათ, თუ მიზნად მოხმარების შემცირება დაისახეთ:

რთული სიტუაციისთვის თუ წინასწარ მოემზადებით, მის მართვას ბევრად უკეთ შეძლებთ.

თუ შეატყობთ, რომ არაფერი ჭრის, სთხოვეთ დახმარება მხარდამჭერს, მეგობარს, პარტნიორს, ადამიანს, რომელმაც ეს ბროშურა მოგცათ, ან პროფესიონალ კონსულტანტს.

ზემოთ უკვე ვისაუბრეთ, როგორ უნდა განსაზღვროთ მაღალი რისკის სიტუაციები - დრო, ადგილი, შემთხვევები, ადამიანები, ფიქრები და ემოციები, რამაც შეიძლება ნივთიერების მოხმარებისკენ გიბიძგოთ ან მოთხოვნილება გაგიჩინოთ.

პირველი ნაბიჯია იმის განსაზღვრა, თუ როდის იქმნება თქვენთვის მაღალი რისკის სიტუაცია. მეორე ნაბიჯია, ისწავლოთ, როგორ მართოთ ასეთი სიტუაციები. იმის ნაცვლად, რომ იცადოთ, სანამ ზეწოლის ქვეშ აღმოჩნდებოდეთ, წინასწარ შეიმუშავეთ რამდენიმე ხერხი ამ სიტუაციებთან გასამკლავებლად.

თქვენ შეგიძლიათ, მტკიცედ გადაწყვიტოთ, აღარ მოიხმაროთ ან შეამციროთ მოხმარება. შეგიძლიათ, ალტერნატიულად, ნივთიერების მოხმარებიდან ყურადღება სხვა რამის კეთებაზე გადაიტანოთ. შეგიძლიათ, შეადგინოთ სია, რას მოიგებდით, თუ არ მოიხმარდით, და პირიქით, რას დაკარგავდით, თუ მოხმარებას განაგრძობდით. ეს ყველაფერი შეიძლება დაგეხმაროთ, გადაწყვიტოთ, როგორ მოიქცეთ.

პრობლემის გადაჭრის მიდგომა გახლავთ ის მეთოდი, რომელიც ბევრ ადამიანს კარგად ეხმარება მაღალი რისკის სიტუაციებისთვის მომზადებაში. შეავსეთ ცხრილი, რომელიც მოცემულია 34-ე გვერდზე (იხ. აგრეთვე მაგალითი გვ. 33).

ეს მეთოდი სხვა სახის პრობლემების გადასაჭრელადაც კარგად გამოგადგებათ.

1 განსაზღვრეთ პრობლემა.

2 იმსჯელეთ და ჩამოწერეთ იდეები, რა გზით შეიძლება პრობლემის მოგვარება - ნუ იქნებით ძალიან კრიტიკული. ისეთი იდეებიც ჩამოწერეთ, რაც გიჟური ან არაპრაქტიკული მოგეჩვენებათ.

3 დაფიქრდით, სავარაუდოდ რა მოხდება თითოეული ამ იდეის განხორციელებით, მერე კი აირჩიეთ ისინი, რომლებიც, თქვენი აზრით, ყველაზე ეფექტიანი იქნება.

4 სცადეთ არჩეულთაგან რომელიმეს განხორციელება. თუ პირველი არჩევანი არ გაამართლებს, სცადეთ მომდევნო. განაგრძეთ მცდელობა, სანამ არ მიაგნებთ იმას, რომელიც იმუშავებს. თუ ნაცადთაგან არაფერმა გაამართლა, გაიმეორეთ მე-3 და მე-4 პუნქტები, სანამ არ იპოვით მეთოდს, რომელიც გაჭრის.

მოემზადეთ „არა“-ს სათქმელად

ჩამოიყალიბეთ უარის თქმის საკუთარი სტილი

თუ გსურთ, აკონტროლოთ თქვენ მიერ ნივთიერების მოხმარება, ერთ-ერთი კარგი ხერხია თქვათ „არა“, როცა ვინმე ნივთიერებას შემოგთავაზებთ.

თუ თქვენ ადრე ყოველთვის „ჰოს“ ამბობდით, პირველი „არას“ თქმა გაგიჭირდებათ, მაგრამ, ერთხელ თუ იტყვით, მერე და მერე უარის თქმა უფრო გაიოლდება. საკუთარი თავითაც უფრო კმაყოფილი დარჩებით.

უბრალო „არა, გმადლობ. ამ საღამოს არ მინდა“ შეიძლება შედეგიანი უარი აღმოჩნდეს. ან შეგიძლიათ თქვათ:

შეიძლება, აღმოჩნდეს, რომ ადამიანები თქვენს უარს უპრობლემოდ იღებენ. თუ ეს მათთვის საწყენია და უხერხულობას გრძნობთ იმის გამო, რომ მათ თხოვნას უარით პაუხობთ, მაშინ შეიძლება საჭირო გახდეს იმ სიტუაციიდან წამოსვლა და გააზრება, რომ ეს მაღალი რისკის სიტუაციაა და ამდენად, საჭიროა მისი თავიდან არიდება.

დაგეგმეთ და ივარჯიშეთ უარის თქმაში, რათა მაღალი რისკის სიტუაციებთან გამკლავება შეგეძლოთ.

თქვენ უკვე შეადგინეთ ნივთიერების მოხმარების ბალანსის ცხრილი, დაისახეთ მიზანი და ჩამოწერეთ სამიზნე ნიშნულები. ასევე, განიხილეთ თქვენთვის მაღალი რისკის შემცველი სიტუაციები და მათი მართვის ხერხები.

ახლა საჭიროა მისდიოთ დასახულ გეზს.

ეს რჩევები დაგეხმარებათ

თუ ნივთიერების მოხმარებაზე კონტროლს კარგავთ, დახმარება ეძიეთ. დაელაპარაკეთ თქვენს მხარდამჭერს, თქვენს პირველადი ჯანდაცვის მუშაკს, მეგობარს ან ალკოჰოლისა და სხვა ნარკოტიკების სამსახურის სპეციალისტს.

თუ თქვენი სამიზნეებისკენ მიმავალი გზიდან გადაუხვევთ, ამით ქვეყანა არ დაიქცევა.

მთავარია, ერთ გადაცდენას არ მოჰყვეს ნივთიერების კვლავ მოხმარება. დაუბრუნდით წინასწარ დადგენილ სამიზნეებს. დააკვირდით იმას, რაც მოხდა. იქნებ ეს მაღალი რისკის სიტუაცია იყო, რომელიც შესატანია თქვენს სიაში? თუ ასეა, იქნებ საჭიროა, გამკლავების ახალ ხერხებზე დაფიქრდეთ?

ისევ დახედეთ შედგენილ ბალანსის ცხრილს. არის ეს თქვენთვის საუკეთესო მიზანი? იმსჯელეთ ამაზე თქვენს მხარდამჭერთან ან ჯანმრთელობის დაცვის სპეციალისტთან ერთად.

რაც მთავარია, იყავით გულწრფელი საკუთარ თავთან.

ყოველთვის არსებობს ნივთიერების მოხმარების ალტერნატივა.

ბევრი ადამიანისთვის ნივთიერების მოხმარება მათი ცხოვრების ნაწილადაა ქცეული. ეს არის ჩვევა, რომლის გარეშეც ისინი თავს გზააბნეულად გრძნობენ. მაგრამ, როგორც ეს ჩვევა შეიძინეთ ოდესღაც, ზუსტად ასევე შეგიძლიათ შეიძინოთ ახალიც, ნაბიჯ-ნაბიჯ.

რამდენჯერაც თავს შეიკავებთ და არ აჰყვებით ნივთიერების მოხმარების ძველ ჩვევას, თქვენ გზას გაიკვალავთ უკეთესი და უფრო უსაფრთხო ჩვევის შეძენისკენ.

თქვენ შეგიძლიათ გადაწყვიტოთ, აღარ მოიხმაროთ ნივთიერება. თუ ასე მოიქცევით, გაიადვილეთ არჩევანი: მოძებნეთ თქვენთვის სასიამოვნო ალტერნატივები და არა-მომხმარებელი ახლობლების წრე.

ნივთიერების მომხმარებელი ბევრი ადამიანი ამბობს, რომ მოხმარება ყველაზე მეტად მაშინ უნდებათ, როცა ცდილობენ, საკუთარ თავსა და ცხოვრებაზე უსიხარულო ფიქრებს გაექცნენ.

საჭიროა, იპოვოთ გრძნობებთან გამკლავების ახალი ხერხები ნივთიერების დახმარების გარეშე.

გაიხსენით - გაუმხილეთ თქვენი გრძნობები პარტნიორს, მეგობარს, მხარდამჭერს ან კონსულტანტს. მოიფიქრეთ, რა საქმიანობა გესიამოვნებათ.

იყავით იმ ადამიანების გარემოცვაში, რომლებიც აღგაფრთოვანებენ.

ჩაეწერეთ კურსებზე, იკითხეთ წიგნები, უცქირეთ ფილმებს და უსმინეთ მუსიკას - ეს დაგეხმარებათ, უფრო ბედნიერი, ჯანსაღი ცხოვრების სტილი ჩამოიყალიბოთ.

როგორ შეგიძლიათ დაეხმაროთ?

გახსოვდეთ, რომ ჩვევის შეცვლა ადვილი არაა და შეიძლება იყოს ისეთი პერიოდები, როდესაც ადამიანი არ მიჰყვება დასახულ მიზანს.

მათ შეიძლება სჭირდებოდეთ თქვენი დახმარება იმისათვის, რომ კვლავ დაუბრუნდნენ დასახული მიზნებისკენ სვლას.

დაეხმარეთ, რომ გადაცდენა აღიქვან, როგორც ერთჯერადი მარცხი, რაც არ არის იმის მიზეზი, რომ სამუდამოდ ჩაიქნიონ ხელი მიზნის მიღწევაზე

ახლობელმა ადამიანმა - შეიძლება ეს მეგობარი, მეუღლე ან ნათესავი იყოს - გთხოვათ, დაეხმაროთ, რომ არ გადაუხვიოს დასახულ მიზნებს, რაც ნივთიერების მოხმარებას უკავშირდება.

წაიკითხეთ მასთან ერთად მთელი გზამკვლევი. ჰკითხეთ, თქვენგან რა სახის დახმარებას ისურვებდა სარისკო სიტუაციების სამართავად და დასახული მიზნების შესასრულებლად.

შეიძლება, თქვენთან დაკავშირება იმ შემთხვევაში მოუნდეს, თუ გაუძნელდება დასახული გეგმის მიყოლა. უთხარით, სად და როდის შეძლებს თქვენთან დალაპარაკებას.

შეიძლება, სჭირდებოდეს, თქვენთან ერთად განიხილოს მიღწეული და იმსჯელოს გაჩენილ პრობლემებზე. თქვენ მას წაახალისებთ, თუკი მიულოცავთ და მოუწონებთ წარმატებას. ერიდეთ კრიტიკას და დადანაშაულებას, თუ ფეხი დაუცდება.

დააჯილდოეთ, როცა სამიზნე ნიშნულს მიაღწევს. ჯილდო შეიძლება იყოს მისთვის სადილის მომზადება, კინოფილმის სანახავად ერთად წასვლა - ნებისმიერი რამ, რაც მისთვის მნიშვნელოვანია.

სურვილის შემთხვევაში, შეგიძლიათ, გადაიღოთ ასლები.