კავშირი ,,კონსტიტუციის 42-ე მუხლის“ ერთ-ერთ სტრატეგიულ მიმართულებას წარმოადგენს საკანონმდებლო რეფორმირების სფერო. ეს მიმართულება მოიცავს სხვადასხვა საკანონმდებლო თუ ნორმატიულ აქტების ექსპერტიზასა და მათ იურიდიულ რეფორმას.

ამ მხრივ ორგანიზაცია ახორციელებს ერთ-ერთ საინტერესო პროექტს სახელწოდებით „გაკოტრების კანონის მოქმედების არეალისა და ეფექტურობის განსაზღვრა“. ეს პროექტი დაფინანსდა GEGI-ის (სამეწარმეო საქმიანობისა და ხელშეწყობის განვითარების პროექტი) მიერ, რომელიც თავის მხრივ USAID-ის კონტრაქტორ ორგანიზაციას წარმოადგენს.

პროექტის ძირითადი მიზანია გაკოტრების სფეროში არსებული კანონმდებლობის რევიზირება, ექსპერტიზა და რეფორმისათვის აუცილებელი რეკომენდაციების შემუშავება. ამ მიმართულებით აუცილებელია გაკოტრების კანონმდებლობის ეფექტურობის განსაზღვრა კრედიტორის უფლებების დაცვის იურიდიული მექანიზმების შეფასების პარალელურად, რაც პროექტით არის გათვალისწინებული. მეორე მხრივ განსაკუთრებული ყურადღება ექცევა გაკოტრების საქმეებზე სასამართლო გადაწყვეტილების აღსრულების მონიტორინგს, ბიზნესისა და იურიდიული სფეროს წარმომადგენლებს შორის თანამშრომლობის ინიცირების პარალელურად. საბოლოოდ კი მოხდება რეკომენდაციების შემუშავება ხელსაყრელი ბიზნეს გარემოს განვითარებისა და ინვესტიციების მოზიდვისათვის საკანონმდებლო ცვლილებების გზით.

პროექტი ორ ეტაპად ხორციელდება. პირველი ეტაპისათვის განისაზღვრება რამოდენიმე მიზნობრივი ჯგუფები და მათთვის მომზადდა სპეციფიკური კითხვარები გამოკითხვის ჩატარების მიზნით. შეირჩა შემდეგი პროფესიის წარმომადგენლები: მეწარმეები, კრედიტორები, ინვესტორები, მოსამართლეები, კანონმდებლები, იურისტები/ადვოკატები. ანუ საზოგადოების ის ნაწილი, რომელსაც პირდაპირი შეხება გააჩნიათ გაკოტრების სფეროსთან.

შედეგად გამოკითხულ იქნა 600-ზე მეტი რესპოდენტი, მათ შორის 77 მოსამართლე, 125 ადვოკატი, 90 კანონმდებელი, 160 კრედიტორი, 139 მეწარმე და 20 ინვესტორი. მოხდა გამოკითხვის შედეგების კომპიუტიზირება და საერთო სტატისტიკური ბაზის შექმნა.

აღნიშნული გამოკითხვა მიზნად ისახავდა საერთო ტენდენციების გამოკვლევას გაკოტრების კანონმდებლობასთან და ზოგადად ამ სფეროსთან მიმართებით.

პარალელურად სასამართლო პრაქტიკის შესწავლის მიზნით გაკოტრების სფეროში 150-მდე სასამართლო გადაწყვეტილება/განჩინება იქნა მოპოვებული და იურიდიულად გაანალიზებული.

პროექტის მეორე ეტაპით გათვალისწინებულია შექმნილი სტატისტიკური ბაზისა და სასამართლო პრაქტიკის საფუძველზე ფუნდამენტური ანალიზის მომზადება, რომელშიც დამოუკიდებლად გაანალიზა სამი ყველაზე მნივნელოვანი გაკოტრების სასამართლო საქმე და მოხდა იმ პრობლემატიკის გამოკვეთა, რაც არსებობს გაკოტრების სფეროში ზოგადად. პარალელურად იქნა შემუშავებული ის კონკრეტული რეკომენდაციები, რაც აუცილებელია გაკოტრების კანონმდებლობის სრულყოფისა და დახვეწისათვის. აღნიშნული რეკომენდაციები დაეგზავნება პარლამენტსა და აღმასრულებელი ხელისუფლების უმაღლეს ორგანოს.

საქართველოს სამართლებრივ სივრცეში ერთ-ერთ მნიშვნელოვან დარგს წარმოადგენს გაკოტრების სამართალი, რომელიც საბაზრო ეკონომიკის განვითარებასთან ერთად სულ უფრო მნიშვნელოვან როლს იძენს, რასაც ჩვენ ხელთ არსებული გამოკითხვათა შედეგებიც აჩვენებს.

„გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“ კანონი არეგულირებს ყველა სამართლებრივ პროცედურას, გაკოტრების საქმის განცხადების სასამართლოში შეტანის მომენტიდან, გაკოტრების წარმოების დამთავრების მომენტამდე.

გამოკითხვის შედეგები გვაჩვენებს, თუ რაოდენ დიდი მნიშვნელობა ენიჭება საზოგადოების იმ ფენის ინფორმირებას გაკოტრების შესახებ კანონშემოქმედებითი საქმიანობით, რომელსაც უშუალო შეხება აქვს აღნიშნულ საქმიანობასთან. ამავე დროს გათვალისწინებულია, როგორც მეწარმეთა, ისე ადვოკატთა და მოსამართლეთა კორპუსის აზრი, იმის შესახებ, რომ „გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“ კანონი არასრულყოფილია, ბუნდოვანია და საჭიროებს საკანონმდებლო ცვლილებებს.

კერძოდ, განსასაზღვრია რეაბილიტაციისა და გაკოტრების მმართველთა გასამრჯელოსა და პროფესიული მომზადების საკითხები, გადასახედია კანონით განსაზღვრული ცალკეული მოქმედებების პროცესიალური ვადები, კრედიტორთა რანგირების საკითხები გაკოტრების საქმეთა წარმოებისას, ასევე აუცილებლად მიგვაჩნია მოსამართლეთა სპეციალიზაცია გაკოტრების საქმეების მიხედვით რაიონულ და საქალაქო სასამართლოებში და მათი გადამზადება, რასაც გამოკითხვათა შედეგებიც ადასტურებს.

,,გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“ კანონში ცვლილებების შეტანის აუცილებლობას გვიჩვენებს ჩვენს მიერ წარმოებული გამოკითხვებიც. გამოკითხული იქნა 600-ზე მეტი რესპოდენტი, მათ შორის არიან მეწარმეები, კრედიტორები, ინვესტორები, ადვოკატები, რომელთა უდიდესმა ნაწილმა ქვეყნის შემდგომი ეკონომიკური წინსვლის ერთ-ერთ წინაპირობად მიიჩნია სამართლებრივი სისტემის ეფექტურობა, რომლის უმნიშვნელოვანეს კომპონენტს წარმოადგენს „გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“ კანონი.

გამოკითხულთა ასევე დიდი ნაწილი თვლის, რომ კანონში აუცილებელია შევიდეს მთელი რიგი ცვლილებები და აგრეთვე მოხდეს მოსამართლეთა კორპუსის სპეციალიზაცია გაკოტრების საქმეთა წარმოების განხრით.

ყოველივე აქედან გამომდინარე და სასამართლოებში არსებული გაკოტრების საქმეთა ანალიზის მიხედვით, ჩვენ ქვემოთ განვიხილავთ ,,გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“ კანონს, იმ აუცილებლად გასატარებელი საკანონმდებლო ცვლილებების მითითებით, რაც ჩვენი აზრით უფრო ეფექტურს გახდის ,,გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“ კანონის მოქმედებას და მისი გამოყენების არეალს მნიშვნელოვნად გააფართოებს.

1996 წლის 25 ივნისს, საქართველოს პარლამენტმა მიიღო კანონი „გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“. იგი ამოქმედდა 1997 წლის 1 იანვრიდან. ამ პერიოდიდან იწყება საქართველოს საერთო სასამართლოებში გაკოტრების საქმეთა წარმოება. კანონში მნიშვნელოვანი ცვლილებები შევიდა 2001-2004 წლებში, როგორც სასამართლო პრაქტიკის განზოგადოება გვიჩვენებს კრედიტორები ისევე როგორც მოვალეები არც თუ ისე ხშირად მიმართავენ სასამართლოებს გაკოტრების საქმის გახსნის შესახებ განცხადებით, რაც გარკვეულ ობიექტურ მიზეზებთანაა დაკავშირებული, რომელთაგანაც ერთ-ერთი უპირველესი და უმთავრესი ობიექტური მიზეზი ალბათ ისევ „გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“ კანონშია, რადგან ჩვენი ქვეყნის ობიექტური რეალობიდან გამომდინარე, საქართველოში არც თუ ისე ცოტა გადახდისუუნარო პირია, რომელთა მიმართ ვერ ხორციელდება „გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“ კანონით განსაზღვრული სამართლებრივი პროცედურები, რაც საერთო ჯამში ზიანის მომტანია გაკოტრების საქმეთა მონაწილე ყველა სუბიექტისათვის.

უპირველეს ყოვლისა უნდა აღინიშნოს, რომ კანონის მიზანია მოვალის ფინანსური სიძნელეების დაძლევა და კრედიტორთა მოთხოვნების დაკმაყოფილება ისე, რომ არ შეილახოს არც კრედიტორთა კანონიერი ინტერესები და არც მოვალის საწარმომ შეწყვიტოს საქმიანობა, თუკი აღნიშნული შესაძლებელია კრედიტორთა ინტერესების გათვალისწინებით.

არსებული სასამართლო პრაქტიკიდან გამომდინარე, ხშირია შემთხვევები, როდესაც მოვალეს სასამართლოში შეაქვს განცხადება გაკოტრების საქმის გახსნაზე მოსალოდნელი გადახდისუუნარობის მოტივით („გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“ კანონის მე-2 მუხლის II ნაწილის ბოლო წინადადება), რაც პრაქტიკულად ზიანს აყენებს კრედიტორთა ინტერესებს, რადგან აღნიშნული წარმოადგენს გარკვეულ ხერხს მოვალის მხრიდან, რადგან კანონის მე-7 და მე-13 მუხლების თანახმად გაკოტრების საქმის წარმოების გახსნისთანავე ჩერდება, ან ძალას კარგავს ვალაუვალი მოვალის წინააღმდეგ ცალკეულ კრედიტორთა სასარგებლოდ დაწყებული, მაგრამ დაუსრულებელი აღსრულების ღონისძიებები. აღნიშნულ პროცედურას ხშირად მიმართავენ მოვალეები აღსრულების ღონისძიებათა შესრულების გაჭიანურების მიზნით.

ამიტომ წარმოების შესახებ კანონის მე-2 მუხლის II ნაწილის წინადადება „მოვალის განცხადების შემთხვევაში გაკოტრების საფუძველია აგრეთვე მოსალოდნელი გადახდისუუნარობა“ - ამოღებული უნდა იქნას კანონიდან.

სრულიად ზედმეტად მიგვაჩნია, აგრეთვე კანონის მუხლი №6-ის III ნაწილი, რომელიც სახელმწიფო ორგანოს ავალდებულებს მოვალის მიმართ მოთხოვნის არსებობის შემთხვევაში, გაკოტრების განცხადება სასამართლოში შეიტანოს გადახდის ვალდებულების დადგომიდან არაუგვიანეს სამი თვისა, აღნიშნული ფორმულირება ნათლად გვაჩვენებს, რომ სახელმწიფო ორგანოები უკვე არათანაბარ პირობებში არიან ჩაყენებული სხვა კრედიტორებთან შედარებით, მიუხედავად იმისა, ვის სასარგებლოდ მუშაობს აღნიშნული არათანაბარი მდგომარეობა, გარდა ამისა „გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“ კანონის მე-6 მუხლის III ნაწილის მოთხოვნა არ მუშაობს პრაქტიკაში, რადგან წინააღმდეგ შემთხვევაში სასამართლოები ფაქტობრივად გავსებულნი იქნებოდნენ საგადასახადო ორგანოების მიერ შეტანილი გაკოტრების წარმოების საქმეთა გახსნის შესახებ განცხადებებით. ამ შემთხვევაში საგადასახადო ორგანოები უნდა იყენებდნენ მათთვის საგადასახადო კოდექსით გათვალისწინებულ უფრო ეფექტურ ღონისძიებებს.

აგრეთვე მიგვაჩნია, რომ საქართველოს საგადასახადო კოდექსში შევიდეს ცვლილებები, რომლის ძალითაც საგადასახადო ორგანოები, თუ კი საგადასახადო ვალდებულებები, რომლებიც მეწარმეს დაუგროვდა აღემატება მის საბალანსო აქტივებს, წლის ბოლოს მეწარმის მიერ საგადასახადო ორგანოებში შემაჯამებელი ბალანსის ჩაბარებიდან 20 დღის ვადაში, ავალდებულებდეს საგადასახადო ინსპექციას შეიტანოს განცხადება სასამართლოში გაკოტრების საქმის წარმოების გახსნის შესახებ.

გაკოტრების საქმეთა წარმოებისას ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი პრობლემა, რამაც შეიძლება ზიანი მიაყენოს კრედიტორთა კანონიერ ინტერესებს არის პროცესუალური ვადები. კანონის მე-7 მუხლის I ნაწილი გაკოტრების განცხადების წარმოებიდან 45 დღის ვადაში სასამართლო ამოწმებს გაკოტრების წარმოების გახსნის საკითხს, ჩვენ მიგვაჩნია, რომ ერთი თვის ვადაში სასამართლოს შეუძლია გამოიკვლიოს გაკოტრების საქმის წარმოებისათვის ყველა მნიშვნელოვანი გარემოება. აღნიშნული ვადა შეიძლება განჩინებით გაგრძელდეს კიდევ ერთი თვით, რაც სრულიად საკმარისია მოწმეთა დაკითხვისათვის, მოვალის ახსნა-განმარტებისა და ექსპერტის მოწვევისათვის. სრულიად უადგილოდ გვეჩვენება სასამართლოსათვის მინიჭებული უფლება ამ ვადის ორჯერ გაგრძელებისა, რაც მხოლოდ საქმის გაჭიანურებას ემსახურება, სასამართლოსათვის ორთვიანი ვადაც სრულებით საკმარისია გაკოტრების წარმოების გახსნის საკითხის გადასაწყვეტად, ამასვე ადასტურებს სასამართლო პრაქტიკაც.

კანონის მე-7 მუხლის II ნაწილი, გაკოტრების მასის უზრუნველყოფის მიზნით უშვებს შესაძლებლობას გაკოტრების დროებითი მმართველის დანიშვნისა, ჩვენი აზრით და გაკოტრების საქმეთა წარმოების პრაქტიკიდან გამომდინარე მიგვაჩნია, რომ გაკოტრების მასის უზრუნველყოფის მიზნით, იმპერატიულად კანონის მოთხოვნის საფუძველზე სასამართლომ აუცილებლად უნდა დანიშნოს გაკოტრების დროებითი მმართველი.

კანონის მე-10 მუხლის IV ნაწილი განსაზღვრავს, მოვალის მიერ რეაბილიტაციის გეგმის წარმოდგენასა და კრედიტორთა თანხმობის შემთხვევაში, განჩინებით, სასამართლოს მიერ გაკოტრების საქმის წარმოების შეწყვეტას, რაც არამართებულად მიგვაჩნია. პრაქტიკაში ხშირია შემთხვევები, როდესაც რეაბილიტაციის პროგრამით განსაზღვრული ღონისძიებები გარკვეული ობიექტური, თუ სუბიექტური მიზეზების გამო ვერ სრულდება. ამ შემთხვევაში მართებულად მიგვაჩნია სასამართლო განჩინებით გაკოტრების საქმის წარმოება კი არ შეწყდეს, არამედ ჩერდებოდეს რეაბილიტაციის პროგრამით განსაზღვრული ვადით.

რეაბილიტაციის პროგრამას კი აქვს თავისი შესრულების გარკვეული გრაფიკი. ამიტომ სასურველია, აღნიშნული გრაფიკის დარღვევის შემთხვევაში, კრედიტორთა კომიტეტის განცხადების საფუძველზე, სასამართლომ ახალი განჩინებით შეწყვიტოს რეაბილიტაციის პროგრამა და გახსნას გაკოტრების საქმის წარმოება.

რეაბილიტაციის პროგრამის განხორციელებისას უდიდესი მნიშვნელობა ენიჭება რეაბილიტაციის მმართველს, მის უფლებამოსილებას, პიროვნულ და პროფესიულ უნარ-ჩვევებსა და გასამრჯელოს ოდენობას. იგი წარმოადგენს ცენტრალურ ფიგურას რეაბილიტაციის პროგრამის განხორციელებისას.

უპირველეს ყოვლისა აღსანიშნავია ის გარემოება, რომ კანონის 25 მუხლის II ნაწილის თანახმად - „კრედიტორებს რეაბილიტაციის მმართველს ასარჩევად წარუდგენს მოვალე“. ყველა შემთხვევაში რეაბილიტაციის მმართველს კონკურსის წესით უნდა ირჩევდნენ კრედიტორები, რომლებიც ფლობენ მოთხოვნათა არანეკლებ 2/3-ს.

ცალკე საკითხია და განსაკუთრებული ყურადღების ღირსია რეაბილიტაციის მმართველის გასამრჯელოს საკითხი. აღნიშნულ საკითხზე აზრთა სხვადასხვაობაა, ჩვენ მიგვაჩნია, რომ რეაბილიტაციის მმართველის გასამრჯელო უნდა განისაზღვროს კრედიტორების მიერ გამოქვეყნებულ საკონკურსო განაცხადში. აღნიშნული გასამრჯელო არ უნდა იყოს გარკვეულ მინიმალურ ოდენობაზე ნაკლები, ხოლო გასამრჯელო უნდა გაიცეს ხელფასის სახით კრედიტორების მიერ გამოყოფილი თანხებიდან და აღნიშნული, კრედიტორთა მიერ გაწეული ხარჯის ანაზღაურება გათვალისწინებული უნდა იყოს რეაბილიტაციის პროგრამაში. თუმცა არსებობს მოსაზრებაც, რომ რეაბილიტაციის მმართველთა გასამრჯელოს ოდენობა და ფინანსირების წყაროები უნდა განისაზღვროს ცალკე კანონით.

კრედიტორების მიერ რეაბილიტაციის მმართველის გასამრჯელოსათვის გამოყოფილი თანხების აკუმულირება უნდა მოხდეს ბანკში გახსნილ სადეპოზიტო ანგარიშზე. რეაბილიტაციის მმართველზე გადახდილ გასამრჯელოს კი კრედიტორები აანაზღაურებენ მოვალის ქონებიდან.

ცალკე თემაა და განსაკუთრებულ ყურადღებას საჭიროებს კრედიტორთა კრებისა და კრედიტორთა კომიტეტის მოწვევის და ფორმირების პროცედურა. მიგვაჩნია რომ კრედიტორთა კომიტეტის და კრედიტორთა კრების ფორმირებისა და სხდომის ჩატარების პერიოდულობა და პროცედურა კანონმდებლობის მიერ უნდა განისაზღვროს.

გაკოტრების საქმის გახსნის განცხადების წარმოებაში მიღების დღიდან, გაკოტრების დროებითმა მმართველმა არაუმეტეს 20 დღის ვადაში უნდა მოიწვიოს კრედიტორთა I კრება, იმ შემთხვევაში თუ ვერ შემოწმდება კრედიტორთა ყველა მოთხოვნა პირველი კრებისათვის, უკვე პირველი კრების მიერ არჩეულმა გაკოტრების ან რეაბილიტაციის მმართველმა, კრედიტორთა პირველი კრების ჩატარებიდან 20 დღეში უნდა ჩაატაროს კრედიტორთა მოთხოვნების შემსწავლელი კრება და მის საფუძველზე დაიწყოს გაკოტრების მასის ტაბულის შედგენა.

კანონი აუცილებლად უნდა არეგულირებდეს კრედიტორთა მესამე კრების მოწვევის საკითხსაც, რომელზედაც უნდა განისაზღვროს გაკოტრების მასის რეალიზაციის შედეგად კრედიტორთა დაკმაყოფილების ან რეაბილიტაციის პროგრამის დასრულების საკითხი.

მიგვაჩნია, რომ იმ საწარმოების გაკოტრების საქმის გახსნისას, რომელთა კრედიტორები აჭარბებენ 100 ერთეულ ფიზიკურ, თუ იურიდიულ პირს აუცილებლად კრედიტორთა პირველ კრებაზე უნდა განისაზღვროს კრედიტორთა კომიტეტის რაოდენობა, მისი განსაზღვრისა და მისი არჩევის საკითხი.

კანონის მე-11 მუხლი განსაზღვრავს გაკოტრების საქმის წარმოების გახსნის განჩინებით მოსაგვარებელ საკითხთა წრეს. აღნიშნული მუხლის „თ“ პუნქტით განისაზღვრება კრედიტორთა მოთხოვნების შესამოწმებელი კრების ჩატარების ადგილი და დრო, მაგრამ განსაზღვრული არ არის ზღვრული ვადა, რომელშიც უნდა ჩატარდეს აღნიშნული კრება, რომელიც საქმის გაჭიანურების თავიდან აცილების მიზნით სასურველია ჩატარდეს გაკოტრების წარმოების საქმია გახსნის შესახებ განჩინების მხარეთათვის ჩაბარების რღიდან არაუგვიანეს 10 დღისა.

გაკოტრების საქმის წარმოების გახსნის შესახებ განჩინებაში უნდა მოწესრიგდეს გაკოტრების მმართველის დანიშვნის საკითხი, რომელიც მნიშვნელოვან უფლებამოსილ პირს წარმოადგენს გაკოტრების საქმეთა წარმოებისას.

მიგვაჩნია ასევე, რომ გაკოტრების მმართველი უნდა დაინიშნოს სასამართლოს მიერ გამოცხადებული ღია კონკურსის წესით. იგი უნდა იყოს საკმარისი პროფესიული უნარ-ჩვევების მატარებელი გაკოტრების საქმეთა წარმოებისათვის. გაკოტრების საქმეთა გასამრჯელოს ფორმირებისა და მისი გადახდის წესი უნდა იყოს ისევე დარეგულირებული, როგორც რეაბილიტაციის მმართველისა. აღნიშნული არ უნდა ეხებოდეს გაკოტრების დროებით მმართველს, რომელიც სასამართლომ უნდა დანიშნოს გაკოტრების საქმის გახსნის შესახებ განცხადების წარმოებაში მიღებისთანავე, როგორც გაკოტრების მასის დაცვის გადაუდებელი ღონისძიების განმახორციელებელი პირი.

უდიდესი მნიშვნელობა ენიჭება გაკოტრების მმართველის ქმედებებს, მის მიერ მოვალეობების შესრულების დაწყებიდან. გაუმართლებლად მიგვაჩნია მე-17 მუხლის „გ“ პუნქტის ამჟამინდელი ფორმულირება, რომლის მიხედვითაც გაკოტრების მმართველს სარჩელის შეტანის გზით სადაოდ შეუძლია გახადოს ვალაუვალი მოვალის ქმედება, თუ ეს ქმედება განხორციელდა გაკოტრების წარმოების საქმის გახსნამდე ერთი წლით ადრე და ითვალისწინებდა ქონებრივი ფასეულობების უსასყიდლო გადაცემას. მოვალის ახლო გარემოცვაში მყოფი პირებისათვის ეს ვადა შეადგენს სამ წელს. სასამართლო პრაქტიკიდან გამომდინარე გაკოტრების საქმის წარმოების გახსნის განცხადების შეტანის დროისათვის მოვალის მიმართ წარმოშობილი კრედიტორთა მოთხოვნების ვადების აბსოლუტური უმრავლესობა სამ წელზე მეტია, ამიტომ მიზანშეწონილად მიგვაჩნია მე-17 მუხლის „გ“ პუნქტიდან ამოღებული იქნას ვადების განსაზღვრა - კერძოდ: არ იყოს შეზღუდვა რაიმე ვადებით. აგრეთვე სავსებით დასაშვებია, რომ კრედიტორთა ინტერესების საზიანოდ მოვალემ შეიძლება განახორციელოს რაიმე ქმედება არა მხოლოდ მის ახლო გარემოცვაში მყოფ პირთა სასარგებლოდ, რასაც სასამართლო პრაქტიკაც ადასტურებს. ამიტომ მე-17 მუხლი უნდა იქნეს ფორმულირება „ახლო გარემოცვაში მყოფი პირები და მესამე პირები“, აგრეთვე იმავე მე-17 მუხლის „გ“ პუნქტში მითითებულ ფორმულირებას „ქონებრივი ფასეულობების უსასყიდლო გადაცემა“ უმდა დაემატოს „ამ ფასეულობების იმ დროისათვის არსებული საბაზრო ფასებზე აშკარად დაბალ ფასად გადაცემა“. სასამართლო პრაქტიკიდან გამომდინარე ხშირია შემთხვევები, როდესაც მოვალეები კრედიტორთა ინტერესების საზიანოდ ახორციელებენ ქონებრივი ფასეულობების საბაზრო ფასზე რამდენჯერმე დაბალი ფასად გადაცემას მესამე პირებზე.

„გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“ კანონის მე-18 და მე-19 მუხლები განსაზღვრავენ გაკოტრების მასის მიმართ მოთხოვნათა რიგითობას, რაც არსებული კანონის უმნიშვნელოვანესი და საკვანძო საკითხია, სასამართლო პრაქტიკაში ხშირია შემთხვევები, როდესაც გაკოტრების მასას ეუფლება ერთი რომელიმე კრედიტორი (უფრო ხშირად სახელმწიფო ბიუჯეტი), სხვა კრედიტორები კი იმყოფებიან არათანაბარ მდგომარეობაში. ყოველივე ზემოთთქმულის თავიდან ასაცილებლად მართებული იქნებოდა გაკოტრების ტაბულაში განსაზღვრულიყო გაკოტრების მასის მიმართ მოთხოვნათა რიგითობა, პირველ რიგში მიგვაჩნია, რომ საზოგადოებრივი ინტერესის გათვალისწინებით გაკოტრების ტაბულაში განისაზღვროს მოთხოვნათა შემდეგი რიგითობა:

ა) საქმის წარმოების გახსნამდე, გადასახდელი გადასახადები და მოსაკრებლები, აგრეთვე საერთაშორისო ორგანიზაციების მოთხოვნები;

ბ) კანონის მე-19 მუხლით გათვალისწინებული მოთხოვნები;

გ) სახელფასო - ხელფასის განაკვეთის მოთხოვნები (სახელფასო დავალიანებები);

დ) იმ კრედიტორთა მოთხოვნები, რომელთაც გააჩნიათ კანონიერ ძალაში შესული სასამართლო გადაწყვეტილებით დადასტურებული მოთხოვნა;

ე) იპოთეკითა და გირავნობით დატვირთული მოთხოვნები;

ვ) არაუზრუნველყოფილი მოთხოვნები, მათ შორის ბანკების მოთხოვნები, ინვესტირებული ფულადი კრედიტების დასაბრუნებლად და საქონლის მომწოდებლის მოთხოვნები საწარმოს მიმართ;

ზ) სოციალური დარღვევის ორგანოს, საპენსიო და სამედიცინო ფონდების, აგრეთვე უმუშევრობის დაზღვევის მოთხოვნები;

თ) სხვა მოთხოვნები.

ბუნდოვანია აგრეთვე მე-18 მუხლის II ნაწილის განმარტება, აუცილებლად მიგვაჩნია „გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“ კანონის ყოველი მუხლის შინაარსი გადმოცემული იყოს მარტივად და გაკოტრების პროცესის მონაწილეტათვის გასაგებ ენაზე. აგრეთვე აქვე გვინდა მიუთითოთ, რომ უმრავლეს შემთხვევაში გაკოტრების მასა ვერ ფარავს ყველა რიგის მოთხოვნებს, რაც იწვევს მომდევნო რიგის მოთხოვნების დაუკმაყოფილებლობას. აქედან გამომდინარე მიგვაჩნია, რომ მე-18 მუხლის II ნაწილი იმგავად უნდა იყოს ფორმულირებული, რომ თუ გაკოტრების მასა ვერ ფარავს ყველა რიგის მოთხოვნებს, აღნიშნული ყველა რიგირს მოთხოვნა უნდა დაიფაროს მოთხოვნათა საერთო მოცულობიდან თითოეული მოცულობის პროპორციულად და რიგითობის მიხედვით.

,,გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“ კანონის 22-ე მუხლის მე-8 პუნქტით, გაკოტრების მმართველის ან უმცირესობაში მყოფი ერთ-ერთი კრედიტორის განცხადების საფუძველზე გაკოტრების სასამართლოს შეუძლია უარი თქვას კრედიტორთა კრების მიერ მიღებულ გადაწყვეტილებაზე, თუ ეს გადაწყვეტილება ეწინააღმდეგება გაკოტრების საქმის წარმოების მიზანს ან გაკოტრების კრედიტორთა საერთო ინტერესებს. გაუგებრობას იწვევს აღნიშნული ფორმულირება სამართლებრივი თვალსაზრისით და იგი იმდენად ბუნდოვანია, რომ შეუძლებელია მისი შინაარსის დადგენა, ,,გაკოტრების საქმეთა წარმოების მიზანი, ან გაკოტრების საქმეთა საერთო ინტერესი“ - იმდენად მრავლისმომცველი ცნებაა, რომ ნებისმიერი კრედიტორთა კრების გადაწყვეტილება შეუძლია შეცვალოს სასამართლომ, ეს როდესაც ჩვენს ხელთ არსებული გამოკითხვებიდან გამომდინარე გამოკითხულთა 43,2%-ი თვლის, რომ სასამართლო სისტემაში კორუფცია ფართოდაა გავრცელებული, რაც სასამართლოს საშუალებას აძლევს წავიდეს კორუფციულ გარიგებაზე და შეცვალოს კრედიტორთა გადაწყვეტილება „გაკოტრების საქმის მიზნიდან ან გაკოტრების საქმეთა საერთო ინტერესებიდან“ გამომდინარე. აგრეთვე წარმოუდგენლად მიგვაჩნია, თუ რატომ უნდა ეწინააღმდეგებოდეს კრედიტორთა კრებაზე კანონით გათვალისწინებული უმრავლესობით მიღებული გადაწყვეტილებები გაკოტრების საქმის წარმოების ინტერესებს, როდესაც პირიქით კრედიტორები არიან სისხორცეულად დაინტერესებულნი რაციონალურად და კომერციულად მიზანშეწონილი გადაწყვეტილებების მიღებაში, ამიტომ მიგვაჩნია, რომ 22-ე მუხლის მე-8 პუნქტი სრულიად ზედმეტია, არ პასუხობს კანონის მიზნებს, კრედიტორთა და მოვალის კანონიერ ინტერესებს.

,,გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“ კანონის 22-ე მუხლის თანახმად, კერძოდ აღნიშნული მუხლის IV პუნქტით კრედიტორთა კომიტეტის წევრების გასამრჯელოსა და ხარჯების ანაზღაურების საკითხს წყვეტს გაკოტრების სასამართლო, თუმცა პრაკტიკულობის თვალსაზრისით, კრედიტორთა კომიტეტის გასამრჯელოსა და ხარჯების ანაზღაურების საკითხს უნდა წყვეტდეს კრედიტორთა კრება და მას ამტკიცებდეს გაკოტრების სასამართლო, რადგან კრედიტორთა კომიტეტი იქმნება კრედიტორთა კრების მიერ და 22-ე მუხლის თანახმად აკონტროლებს გაკოტრების მმართველის საქმიანობას და დგას კრედიტორთა ინტერესების სადარაჯოზე.

კანონის მე-3 თავი განსაზღვრავს საგაკოტრებო მორიგების პროცედურას, მიგვაჩნია, რომ საგაკოტრებო მორიგე უნდა დამტკიცდეს კრედიტორთა კრებაზე გაკოტრების მმართველის, ვალაუვალი მოვალის, ან ყველა რიგის კრედიტორთა მოთხოვნების 50%-ზე მეტი ოდენობის მფლობელთა განცხადების საფუძველზე, საგაკოტრებო მორიგებას ხელს უნდა აწერდეს ვალაუვალი მოვალის წარმომადგენლობაზე უფლებამოსილი პირი, მოვალე საწარმოს პარტნიორთა გადაწყვეტილების საფუძველზე, გაკოტრების მმართველი და თითოეული რიგის კრედიტორთა მოთხოვნების მოცულობის არანაკლებ 2/3-ის მფლობელები.

არანაკლებ მნიშვნელოვანი საკითხია გაკოტრების მასის რეალიზაციის საკითხი, მიგვაჩნია და ამასვე ადასტურებს გამოკითხულტა 60,3%-ი, რომ გაკოტრების მასის რეალიზაცია გამოკრების მმართველმა უნდა მოადხინოს მხოლოდ და მხოლოდ აუქციონის გზით, აუქციონის გამოცხადება და მისი ჩატარება უნდა მოხდეს საჯაროდ, ამ კანონის მე-12 მუხლით განსაზღვრული პროცედურით.

ამავე კანონის 26-ე მუხლის II ნაწილის თანახმად გაკოტრების მმართველის განცხადების საფუძველზე, თუ ამ განცხადებას ეთანხმებიან კრედიტორები, რომლებიც ფლობენ მოთხოვნათა 50%-ზე მეტს, შეიძლება შეწყდეს ქონების რეალიზაცია, ან გადაიდოს გარკვეული ვადით. აღნიშნული ფორმულირება, რასაც ადასტურებს სასამართლოში განხილული გაკოტრების არაერთი საქმე ემსახურება მხოლოდ და მხოლოდ გაკოტრების მასის რეალიზაციის გაურკვეველი ვადით გადავადებას და მის ამგვარ რეჟიმში კონსერვაციას რაც პირდაპირ ზიანს აყენებს კრედიტორთა კანონიერ ინტერესებს და არავითარ შემთხვევაში ხელს არ უწყობს გაკოტრების საქმის წარმოების ლოგიკურ შედეგამდე მიყვანას სასამართლოს მიერ. ამიტომ მიგვაჩნია, რომ 26-ე მუხლის II ნაწილი ისე უნდა იყოს ფორმირებული, რომ ავადებდეს ქონების რეალიზაციას გარკვეული ვადით 26-ე მუხლის I ნაწილის მოთხოვნათა შესაბამისად, მაგრამ არა უმეტეს 30 დღისა.

შესაბამის ცვლილებას საჭიროებს 29-ე მუხლი, რომელიც ეხება გაკოტრების საქმის წარმოების დამთავრების საფუძველს.

მიგვაჩნია, რომ გაკოტრების საქმის წარმოება უნდა დამთავრდეს გაკოტრების წარმოების საქმის დასრულების შემთხვევაში, კერძოდ, გაკოტრების საქმის წარმოება დამთავრდება გაკოტრების მასის რეალიზაციისა და გაკოტრების კრედიტორთა მოთხოვნების დაკმაყოფილების თანავე და რეაბილიტაციის პროგრამის დასრულებისას, თუ კი აღნიშნული მიმდინარეობდა გაკოტრების საქმის წარმოებაზე.

ცალკე საკითხია და აუცილებლად საჭიროებს შემდგომ მსჯელობას გაკოტრების მმართველისა და რეაბილიტაციის მმართველის გასამრჯელო. მიგვაჩნია, რომ ამ საკითხის გადაჭრისათვის შესაძლებელია ცალკე კანონის შემუშავება ,,გაკოტრებისა და რეაბილიტაციის მმართველის“ შესახებ, რომელიც დაარეგულირებდა ყველა ზემოთაღნიშნულ საკითხს. მანამდე კი შესაძლებლად მიგვაჩნია კანონში შევიდეს ცვლილებები, რომლის მიხედვითაც გაკოტრებისა და რეაბილიტაციის მმართველობის გასამრჯელოს ოდენობას და გადახდის წესს დაადგენს კრედიტორთა, კრება მათ მოთხოვნათა მოცულობის 50%-ზე მეტი მფლობელთა ხმებით, ასევე კრედიტორთა მიერ უნდა ხდებოდეს მათთვის გასამრჯელოს ანაზღაურება, რომლის შემდგომში უნდა აუნაზღაურდეს კრედიტორებს გაკოტრების მასის რეალიზაციიდან, ან მომავლის რეაბილიტაციის პერიოდში კრედიტორთა მოთხოვნების ანაზღაურებისას.

ცალკე განსაკუთრებულ ყურადღებას იმსახურებს „გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“ კანონში 2004 წლის 15 ივნისს შესული ცვლილებები, ენერგეტიკული საწარმოების გაკოტრების სპეციალურ წარმოების შესახებ. აღნიშნული ცვლილებებით მნიშვნელოვნად იზღუდება ზემოთაღნიშნულ საწარმოთა კრედიტორების ინტერესები.

უპირველეს ყოვლისა უნდა აღვნიშნოთ, რომ ენერგეტიკული საწარმოების გაკოტრების სპეციალური წარმოებისას, შესაბამისი იურიდიული პირის რეაბილიტაციაზე განცხადების შეტანისას, სასამართლო პროცედურა ანალოგიური უნდა იყოს იმ პროცედურისა, რომელიც განსაზღვრულია „გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“ კანონით სხვა კერძო სამართლის სუბიექტისათვის. ამასთანავე გაკოტრების წარმოების გახსნის შესახებ განცხადების შეტანის უფლება უნდა ჰქონდეთ არა მხოლოდ მოვალეს, არამედ კრედიტორებსაც, რომლებიც ფლობენ მოვალისადმი საერთო მოთხოვნების არანეკლებ 50%-ის მოცულობას.

გაკოტრებისა და რეაბილიტაციის მმართველები უნდა ინიშნებოდნენ კრედიტორთა კრებისა და მოვალის წარდგენის საფუძველზე საქართველოს ეკონომიკის სამინისტროსა და ენერგეტიკის სამინისტროს თანხმობით დარგის სპეციფიურობიდან გამომდინარე, რომლებიც წარდგინების წარდგენიდან 10 დღეში უნდა იღებდნენ გადაწყვეტილებას წარდგინებაზე თანხმობის მიცემის, ან დასაბუთებული უარის შესახებ, აგრეთვე მიგვაჩნია, რომ აღნიშნული საწარმოებისათვის გაკოტრების საქმის წარმოების გადავადების პერიოდი არ უნდა იყოს 6 თვეზე მეტი.

აგრეთვე მიგვაჩნია, რომ ამოღებული უნდა იყოს აღნისნული კანონის 40 მუხლის VII პუნქტი, რომლითაც კერძო საჩივარი არ დაიშვება განჩინებაზე გაკოტრების განცხადების წარმოებაში მიღების შესახებ, განჩინებაზე გაკოტრების წარმოების გახსნის დავადების შესახებ განჩინებაზე გაკოტრების საქმის შეჩერებისა და რეაბილიტაციის გეგმის დამტკიცების შესახებ რეაბილიტაციის გეგმაში ცვლილებების შეტანის დამტკიცების შესახებ, განჩინებაზე რეაბილიტაციის მმართველის დამტკიცების ან გაკოტრების დროებითი მმართველის დანიშვნის შესახებ. აღნიშნული პუნქტი ეწინააღმდეგება სამართლიანობისა და თანასწორუფლებიანობის პრინციპებს და ზღუდავს გაკოტრების საქმეთა წარმოების მხარეთა კანონიერ ინტერესებს.

ასევე დაუშვებლად მიგვაჩნია, რომ ენერგეტიკული საწარმოების მიმართ არ გამოიყენებოდეს ამ კანონის მე-14 მუხლის III პუნქტის დებულება, რომლის მიხედვითაც „გაკოტრების მასის უზრუნველყოფის მიზნით, განსაკუთრებული ღონისძიებები შეიძლება განხორციელდეს აგრეთვე გალოტრების განცხადების განხილვის წარმოებისას“, რადგან აღნიშნული დებულება ემსახურება, გაკოტრების საქმეთა წარმოების სწრაფ და სამართლიან გადაწყვეტას და განსაკუთრებულ შემთხვევებში ემსახურება გაკოტრების მასის შენარჩუნებას.

,,გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“ კანონი უნდა ემსახურებოდეს არამარტო მოვალის საწარმოს ფინანსური სიძნელეების დაძლევას და კრედიტორთა კანონიერი მოთხოვნების დაკმაყოფილებას დეკლარაციულად, არამედ მისი ნორმები პრაქტიკულ სიტუაციაში უნდა მაქსიმალურად ეფექტური იყოს და არ უნდა აყენებდეს არათანაბარ მდგომარეობაში სხვადასხვა რანგის სუბიექტებს, კერძოდ მიგვაჩნია, რომ სახელმწიფო, როგორც კრედიტორი თანაბარ მდგომარეობაში უნდა იყოს სხვა კრედიტორებთან ერთად. დღევანდელი რეალობიდან გამომდინარე ხშირია შემთხვევები, როდესაც საგადასახადო ორგანოებს, რომლებიც წარმოედგენენ უფლებამოსილ პირებს, მეწარმეების მიერ ბიუჯეტთან საგადასახადო ვალდებულებების წარმოშობისას არ შეაქვთ, ან აჭიანურებენ გაკოტრების საქმის გახსნის შესახებ განცხადების შეტანას განზრახ, რადგან საწარმოს ბიუჯეტის მიმართ გადასახდელი ვალდებულების გადახდის ვადის გადაცილებისათვის საკმაოდ დიდი საურავები ერიცხება და გადასახადის ხელოვნურად გაზრდა ხდება. როგორც გამოკითხვათა შედეგები გვაჩვენებს, გამოკითხულთა 76,5%-ს მიაჩნია, რომ სახელმწიფოს, როგორც კრედიტორს გაკოტრების განცხადების შეუტანლობისათვის უნდა ეკისრებოდეს პასუხისმგებლობა. ასეთ შემთხვევაში გამოკითხულთა 53,3%-ს მიაჩნია, რომ გაკოტრების განცხადების შეუტანლობისათვის სახელმწიფო, როგორც კრედიტორი, უნდა დაკმაყოფილდეს ყველა კრედიტორის შემდეგ. ამიტომ საზოგადოებრივი მოთხოვნების გათვალისწინების მიზნით და ობიექტური რეალობიდან გამომდინარე, მიგვაჩნია, რომ გაკოტრების საქმის წარმოების გახსნის შესახებ განცხადების შეტანის გათვალისწინებული ვადის გადაცილებისათვის, საგადასახადო ორგანოები უნდა დაკმაყოფილდნენ ყველა კრედიტორის შემდეგ.

ასევე მიგვაჩნია, რომ ვალაუვალი საწარმოს ინტერესებიდან გამომდინარე, ასევე კრედიტორთა მოთხოვნების სრული მოცულობით დაკმაყოფილების მიზნით კანონი უნდა ითვალისწინებდეს კრედიტორთა მოთხოვნებზე საურავებისა, თუ პირგასამტეხლოების დარიცხვის შეჩერებას გაკოტრების საქმის წარმოების გახსნის დღიდან.

ჩვენს მიერ შესწავლილი იქნა გაკოტრების საქმეთა წარმოების სასამართლო პრაქტიკა და კანონის შემოქმედების ეფექტურობა სასამართლოში, ყოველივე ზემოთაღნიშნული მოსაზრებები ცვლილებების შესახებ კი ემსახურება სასამართლოებში გაკოტრების საქმეთა სწრაფ, ეფექტურ და სამართლიან გადაწყვეტილებას.

ამისათვის განვიხილავთ რამოდენიმე გაკოტრების საქმეთა წარმოების მიმდინარეობას სასამართლოებში:

2004 წლის 7 ივლისს, ქ. თბილისის ვაკე-საბურთალოს რაიონულ სასამართლოში შეტანილი იქნა შ.პ.ს. „საქართველოს სახელმწიფო ელექტროსისტმის“ გენერალური დირექტორის ბრაიან ქრონლის მიერ განცხადება გაკოტრების საქმის გახსნის შესახებ „საქართველოს სახელმწიფო ელექტროსისტემის“ მიმართ. გაკოტრების საფუძვლად განმცხადებელი მიუთითებდა საწარმოს გადახდისუნარობას. საწარმოს ჰყავს 228 კრედიტორი. 2004 წლის 9 ივლისის განჩინებით დაკმაყოფილდა მოვალის მოთხოვნა და გაკოტრების საქმის წარმოების გახსნა გადავადდა 18 თვის ვადით. აღნიშნული განჩინება ,,გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“ კანონის მე-40 მუხლის თანახმად გასაჩივრებას არ ექვემდებარება.

გადავადების მიზანია რეაბილიტაციის გეგმის შემუშავება. გაკოტრების მმართველი არ დანიშნულა. დღეისთვის მოქმედი ,,გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“ კანონის მიხედვით აღნიშნული პროცედურა არასრულყოფილად მიგვაჩნია.

პირველ რიგში უნდა აღინიშნოს, რომ ენერგეტიკული საწარმოების გაკოტრების წარმოებაში, ისევე, როგორც სხვა საწარმოებისათვის კანონის მოთხოვნა გაკოტრების საქმეთა წარმოების გახსნის შესახებ განცხადების შეტანისათვის, უნდა იყოს ერთნაირი, ე.ი. საკმარისი საფუძვლის არსებობის ასეთი საწარმოების მიმართ გაკოტრების საქმეთა წარმოების გახსნის შესახებ განცხადების სასამართლოში შეტანის უფლება უნდა ჰქონდეთ, როგორც მოვალეს, ასევე კრედიტორებს, რათა დაცული იქნას თანასწორობის პრინციპი. აგრეთვე დაუშვებელია ის ფორმულირება, რომელითაც 2004 წლის 9 ივლისის განჩინებაზე გაკოტრების საქმის წარმოების გახსნის გადავადების შესახებ კერძო საჩივარი არ დაიშვება, ე.ი. არ არსებობს კანონით განსაზღვრული მექანიზმი აღნიშნული განჩინების გასაჩივრებისა, რომელიც ადვილი შესაძლებელია აზიანებდეს კრედიტორთა კანონიერ ინტერესებს, ხოლო მითითებულ შემთხვევაში განჩინების გასაჩივრების შესაძლებლობა მიგვაჩნია ერთადერთ კანონიერ და სამართლიან საშუალებად კრედიტორთა და დაინტერესებულ პირთა მიერ თავიანთი მოთხოვნების დაცვისათვის.

აგრეთვე აუცილებლად მიგვაჩნია, გაკოტრების საქმის წარმოებაში მიღებისთანავე, მისი გადავადების მთელი პერიოდის განმავლობაში უნდა დანიშნულიყო გაკოტრების დროებითი მმართველი, გაკოტრების მასის დაცვის მიზნით. გაკოტრების დროებითი მმართველის დანიშვნის მოვალის საწარმოს რეაბილიტაციის მმართველის, ან გაკოტრების მმართველის დანიშვნამდე იმპერატიულად უნდა ითხოვდეს კანონი, რათა დაცული იყოს გაკოტრების მასა, რამაც საბოლოო ჯამში უნდა უზრუნველყოს კრედიტორთა მოთხოვნების დაკმაყოფილება.

როგორც ზემოთ მოგახსენებდით, შ.პ.ს. „საქართველოს სახელმწიფო ელექტროსისტემამ“ მოითხოვა გაკოტრების საქმის წარმოების გახსნის გადავადება 18 თვის ვადით, რათა შემუშავებულიყო რეაბილიტაციის პროგრამა. სასამართლომ გაკოტრების საქმის წარმოების გახსნა გადაავადა 18 თვით, მიგვაჩნია, რომ ასეთ შემთხვევაში კანონი უნდა განსაზღვრავდეს კონკრეტულ ვადას წარმოების გახსნის გადავადების შესახებ, რომელიც არ უნდა აღემატებოდეს რვა კვირას, რადგან აღნიშნული ვადა სავსებით საკმარისია რეაბილიტაციის პროგრამის შემუშავებისა და მისი კრედიტორებთან შეთანხმებისათვის.

დღეისთვის მოქმედი ,,გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“ კანონის არასრულყოფილებაზე ნათლად მეტყველებს გაკოტრების საქმის წარმოება ს.ს. ,,ჭიათურმანგანუმის“ მიმართ.

2001 წლის 14 მარტს, ს.ს. ,,ჭიათურმანგანუმის“ მიმართ გაკოტრების საქმის წარმოების გახსნის შესახებ სასამართლოს განცხადებით მიმართ შ.პ.ს. ,,ჯი და ემ ენერჯი კორპორეიშენმა“. 2001 წლის 29 მარტის განჩინებით განცხადება გაკოტრების საქმის წარმოების შესახებ მიღებული იქნა წარმოებაში, რაც ს.ს. „ჭიათურმანგანუმმა“ გაასაჩივრა ჯერ ქუთაისის საოლქო და შემდგომ საქართველოს უზენაეს სასამართლოში, მაგრამ 2001 წლის 29 მარტის განჩინება უცვლელი დარჩა, რადგან სახეზე იყო ს.ს. „ჭიათურმანგანუმის“ ზედავალიანება, გადახდისუუნარობა და მისი აქტივობის უარყოფითი ბალანსი მოთხოვნათა მიმართ.

2001 წლის 16 ნოემბერს ს.ს. „ჭიათურმანგანუმმა“ განცხადებით მიმართა სასამართლოს და მოითხოვა გაკოტრების საქმის წარმოების გადავადება 2003 წლის 17 თებერვლამდე, 2001 წლის 19 ნოემბრის განჩინებით ს.ს. „ჭიათურმანგანუმს“ მიეცა ექვსი კვირის ვადა სასამართლოში რეაბილიტაციის გეგმის წარსადგენად. აქედან გამომდინარე უპრიანი იქნებოდა კანონი განსაზღვრავდეს პროცესუალურ ვადას, კონკრეტულად გაკოტრების საქმის გახსნის წარმოებაში მიღების შესახებ განჩინების კანონიერ ძალაში შესვლის დღიდან ორ კვირიან ვადას გაკოტრების საქმის წარმოების გახსნის გადავადების შესახებ. ზემოთ აღნიშნულ შემთხვევაში სასამართლომ 2001 წლის 19 ნოემბრის განჩინებით გადაავადება გაკოტრების საქმის გახსნა და დაავალა ს.ს. ,,ჭიათურმანგანუმს“ ექვსი კვირის ვადაში რეაბილიტაციის გეგმის წარდგენა, თუმცა ,,გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“ კანონის მე-10 მუხლის III ნაწილით, გადაავადება შეიძლება არანაკლებ ექვსი კვირის და არაუმეტეს სამი თვით.

რეალობიდან გამომდინარე, კი თუკი ისეთმა დიდმა საწარმომ როგორც „ჭიათურმანგანუმია“ შეძლო ექვსი კვირის ვადაში რეაბილიტაციის გეგმის წარდგენა ეს ადვილი შესაძლებელია ამავე ვადაში შეძლონ სხვა უფრო პატარა საწარმოებმაც, ამიტომ პრაქტიკული გამოცდილებიდან გამომდინარე, გადავადების პერიოდი სასურველია იყოს 2 თვე, საქმის შემდგომში გაჭიანურების თავიდან აცილების მიზნით. სასამართლოს მიერ მოცემულ ვადაში, რეაბილიტაციის პროგრამის წარუდგენლობის შემთხვევაში, კანონი სასამართლოს უნდა ავალებდეს ვადის გასვლისთანავე გაკოტრების საქმის წარმოების გახსნას.

2001 წლის 28 დეკემბერს, (ექვსი კვირის ვადის დაცვით) ჭიათურის რაიონულმა სასამართლომ დაამტკიცა ს.ს. „ჭიათურმანგანუმის“ რეაბილიტაციის გეგმა - გათვლილი 2002-2012 წ.წ. აქვე უნდა აღინიშნოს ის გარემოება, რომ ჩვენს მიერ ჩატარებული გამოკითხვის ერთ-ერთ შეკითხვას წარმოადგენდა შემდეგი: უნდა განისაზღვროს, თუ არა კანონით მოვალის საწარმოს რეაბილიტაციის ზუსტი ვადა. გამოკითხულტა 64,4%-ი მიიჩნევს, რომ მოვალის საწარმოს რეაბილიტაციის ზუსტი ვადა უნდა განისაზღვროს, ხოლო გამოკითხულთა 35,6%-ი კი მიიჩნევს, რომ ასეთი ვადის განსაზღვრა არამიზანშეწონილია. ასევე დასმული იყო შეკითხვა, თუ რამდენ თვეს უნდა შეადგენდეს რეაბილიტაციის ზუსტი ვადა, დაწყებული 1 თვიდან დამტავრებული 36 თვით - ერთთვიანი ინტერვალებით, გამოკითხულთა ყველაზე დიდმა რაოდენობამ 23,4-მა მიიჩნია, რომ მოვალის რეაბილიტაციის ზუსტი ვადა უნდა იყოს 6 თვე, ხოლო გამოკითხულთა 21,7%მა ჩათვალა, რომ რეაბილიტაციის ვადა უნდა შეადგენდეს სამ თვეს. ჩვენ კი მიგვაჩნია, რომ კანონი ზუსტად არ უნდა განსაზღვრავდეს მოვალის საწარმოს რეაბილიტაციის ზუსტ ვადას, რადგან გაკოტრების საქმეთა სპეციფიკიდან გამომდინარე, რაზედაც ს.ს. „ჭიათურმანგანუმის“ საქმე მეტყველებს, რიგი საწარმოებისათვის რეაბილიტაციის ვადა შეიძლება იყოს ათ წლიანიც და აღნიშნულ ვადას მხოლოდ და მხოლოდ რეაბილიტაციის პროგრამა უნდა განსაზღვრავდეს, რომელიც თანხმდება გაკოტრების წარმოების მთავარ დაინტერესებულ პირებთან - კრედიტორებთან.

როგორც საქმის მასალებიდან ირკვევა, რეაბილიტაციის პროგრამა დამტკიცებული გრაფიკით ვერ ხორციელდებოდა, ასეთ შემთხვევაში და ამაზე ჩვენი აზრი ზემოთაც გამოვთქვით, სასურველია, რომ კანონმდებელი ითვალისწინებდეს რეაბილიტაციის პროგრამის შეწყვეტას და გაკოტრების საქმის წარმოების გახსნას სასამართლოს მიერ მიგვაჩნია, რომ კანონი ამავე დროს შეიძლება უშვებდეს რეაბილიტაციის პროგრამის გაგრძელებას, ან მის კორექტირებას, მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ასეთ ქმედებას დაეთანხმება მოვალის საწარმოს კრედიტორული მოთხოვნების არანაკლებ 2/3-ის, ან 3/4-ის მფლობელები.

როგორც „გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“ კანონის 1 მუხლი განსაზღვრავს, აღნიშნული კანონის ერთ-ერთ ძირითად მიზანს წარმოადგენს მოვალის ფინანსური სიძნელეების დაძლევა მისი რეაბილიტაციის მეშვეობით, ყველა კონკრეტულ შემთხვევაში კი მოვალის საწარმოს განსხვავებული სპეციფიკის ფინანსური სიძნელეები აქვს და რაც ერთი საწარმოს რეაბილიტაციისათვის შეიძლება საკმარისი ვადა იყოს, მეორე საწარმოსათვის აღნიშნული კონკრეტული ვადა მიუღებელი აღმოჩნდეს, თუმცა საცსებით რეალური იყოს მისი რეაბილიტაციის გზით საწარმოს შენარჩუნებაც და კრედიტორთა დაკმაყოფილებაც. რეაბილიტაციის პროგრამის შესახებ გადაწყვეტილებას კი სასამართლო უნდა იღებდეს მხოლოდ კრედიტორთა კრების ან კრედიტორთა კომიტეტის თანხმობით, რაც თავის მხრივ გარკვეულ გარანტიას წარმოადგენს მათთვის თავიანთი მოთხოვნების ასანაზღაურებლად.

2003 წლის 22 იცლისს, ქ. თბილისის ისან-სამგორის რაიონულ სასამართლოს განცხადებით მიმართა შ.პ.ს. „საქართველოს ავიახაზების“ გენერალურმა დირექტორმა დ. დავითიძემ, გაკოტრების საქმის წარმოებაში მიღების შესახებ.

განცხადებაში აღნიშნულია, რომ შ.პ.ს. „საქართველოს ავიახაზების“ ვალდებულებებმა საწარმოს აქტივებს, საზოგადოება გადახდისუუნაროა და შეწყვიტა ავიარეისების შესრულება.

2003 წლის 31 ივლისის განჩინებით განცხადება მიღებული იქნა წარმოებაში. 2003 წლის 15 სექტემბერს მიღებულ იქნა განჩინება საპროცესო ვადის ერთი თვით გაგრძელებაზე საზოგადოებაში არსებული მდგომარეობის გარკვევის მიზნით. იმავე წლის 25 სექტემბერს დაინიშნა დროებითი მმართველი. 2003 წლის 15 ოქტომბერს გაიხსნა გაკოტრების საქმე. 2004 წლის 28 თებერვალს დაინიშნა კრედიტორთა I კრება, შედგენილი იქნა მმართველის მიერ გაკოტრების ტაბულა, როგორც ზემოთ მოგახსენებდით ამ კონკრეტული მაგალითიდან ნათლად ჩანს, თუ რაოდენ დიდი მნიშვნელობა აქვს გაკოტრების საქმეთა წარმოებისას პროცესუალურ ვადებს, რადგან მიგვაჩნია, რომ კანონით განსაზღვრული ზოგიერთი პროცესუალური ვადა საჭიროებს კორექტირებას და ამას გამოკითხვათა შედეგებიც ნათლად ასახავს.

როგორც ზემოთ მოგახსენეთ, კანონი იმპერატიულად უნდა განსაზღვრავდეს გაკოტრების საქმის გახსნის წარმოებაში მიღებისთანავე, სასამართლომ იმავე განჩინებაში უნდა მოაწესრიგოს გაკოტრების დროებითი მმართველის დანიშვნის საკითხი, რაც გაკოტრების მასის შენარჩუნების უზრუნველყოფის ერთ-ერთ ღონისძიებას წარმოადგენს. სასამართლომ კი გაკოტრების მმართველი დანიშნა განჩინების წარმოებაში მიღების დღიდან 25 დღის შემდგომ - 2003 წლის 25 სექტემბერს. ასევე მიგვაჩნია, რომ კანონი უფრო ზუსტად უნდა არეგულირებდეს საპროცესო ვადის გაგრძელების პროცედურას, რომელიც ერთ თვეზე მეტი არ უნდა იყოს. უპრიანი იქნებოდა გაკოტრების დროებითმა მმართველმა დანიშვნიდან არაუგვიანეს ერთი კვირისა, საჭიროების შემთხვევაში შეიტანოს დასაბუთებელი განცხადება სასამართლოში საპროცესო ვადის გაგრძელების შესახებ, რომელიც სასამართლომ უნდა განიხილოს 3 დღის ვადაში და განჩინებით გააგრძელოს საპროცესო ვადა, ან უარი უთხრას გაკოტრების დროებით მმართველს ვადის გაგრძელებაზე.

ყოველივე ზემოთაღნიშნული მოსაზრების კანონში ასახვა ისევდაისევ გაკოტრების საქმის სწრაფ და ეფექტურ წარმოებას უწყობს ხელს, კრედიტორთა ინტერესების გათვალისწინებით.

2003 წლის 15 ოქტომბერს გაიხსნა გაკოტრების საქმე შ.პ.ს. ,,საქართველოს ავიახაზების“ მიმართ. 2004 წლის 28 თებერვალს დაინიშნა კრედიტორთა I კრება, ე.ი. პერიოდმა გაკოტრების საქმის გახსნიდან კრედიტორთა პირველი კრების ჩატარებამდე შეადგინა 4 თვე და ორი კვირა. სრულიად გაუგებარია, თუ რა საჭიროა ამხელა ვადა კრედიტორთა პირველი კრების მოსაწვევად, მითუმეტეს, რომ საქმის მაალებიდან არ სჩანს რა ობიექტური მიზეზი არსებობდა ამხელა გადავადებისათვის.

აქედან გამომდინარე ვთვლი, რომ კანონი იმპერატიულად უნდა განსაზღვრავდეს 20 დღიან ვადას გაკოტრების საქმის გახსნიდან კრედიტორთა I კრების მოწვევამდე.

აღსანისნავია ისიც, რომ 2004 წლის 23 თებერვლიდან დღემდე საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს ექსპერტიზისა და გამოკვლევების ცენტრში მიმდინარეობს საზოგადოების ფინანსური შემოწმება, რაც მხოლოდ საქმის გაჭიანურების მიზანს ემსახურება, აქედან გამომდინარე მიგვაჩნია, რომ საწარმოს ფინანსური მდგომარეობის აუდიტისა, თუ სხვა საექსპერტო შემოწმებისათვის კანონი უნდა განსაზღვრავდეს გარკვეულ პროცესუალურ ვადას, მაგრამ არაუმეტეს 20 დღისა.

როგორც ყოველივე ზემოთაღნიშნულიდან გამომდინარე ვხედავთ „გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“ კანონი არსებული ვითარებიდან გამომდინარე, მისი ეფექტურობის გაზრდის, მოვალეთა და კრედიტორთა უფლებების დაცვისა და სახელმწიფოსა და კერძო სექტორის თანასწორუფლებიანობის უზრუნველყოფის მიზნით საჭიროებს გარკვეულ ცვლილებებს, რომელთაგანაც პრიორიტეტულია კანონით გათვალისწინებული პროცესუალური ვადების შემცირება, რადგან ხელოვნურად გაზრდილი პროცესუალური ვადები სასამართლოებს აძლევს საშუალებას დროში გააჭიანუროს ისედაც ხანგრძლივი გაკოტრების პროცესი, რაც კანონს არაეფექტურს ხდის. რეაბილიტაციისა და გაკოტრების მმართველთა წარდგენისა და დანიშვნის წესის განსაზღვრა, რეაბილიტაციისა და გაკოტრების მმართველთა გასამრჯელოსა და ამ გასამრჯელოს ფორმირების წესის განსაზღვრა, რაც შეიძლება ცალკე კანონითაც დარეგულირდეს, მიგვაჩნია, რომ კანონით ზუსტად უნდა განისაზღვროს გაკოტრებისა და რეაბილიტაციის მმართველთა წარდგენისა და დანიშვნის წესი. ე.ი. აღნიშნული პროცედურა დეტალურად უნდა იყოს დარეგულირებული ახალი კანონით. თავის მხრივ გაკოტრებისა და რეაბილიტაციის მმართველები უნდა იყვნენ დამოუკიდებელი პირები, როგორც სასამართლოსაგან, ისე კრედიტორებისაგან.

სასურველი იქნებოდა შეიქმნას გაკოტრების და რეაბილიტაციის მმართველთა რეესტრი, რომელიც შესაძლებელია ჩამოყალიბდეს, როგორც იუსტიციის, ისე ეკონომიკის სამინისტროსთან არსებული რეესტრი. საიდანაც მოხდება კონკურსის წესით მათი არჩევა კრედიტორთა კრების ან კრედიტორთა კომიტეტის მიერ და სასამართლოს მიერ დამტკიცება ამ უკანასკნელთა წარდგინებით.

ასევე უნდა განისაზღვროს კანონით აუცილებლად ჩასატარებელი კრედიტორთა კრების რაოდენობა და მათი ჩატარების პერიოდულობა. სასურველია კრედიტორთა კრება იმპერატიული წესით ირჩევდეს კრედიტორთა კომიტეტს, რომელთანაც უშუალო ურთიერთობა ექნება რეაბილიტაციის ან გაკოტრების მმართველს და ანგარიშვალდებული იქნება მათ წინაშე რეაბილიტაციის პროგრამის განხორციელებისას, რადგან მიგვაჩნია, რომ მუდმივმოქმედი კრედიტორთა კომიტეტი, უფრო მოქნილი ინსტიტუტი იქნება მრავალრიცხოვანი კრედიტორების ხელში, გაკოტრების თუ რეაბილიტაციის მმართველთა საქმიანობის კონტროლის სფეროში.

ასევე საჭიროებს საქართველოს საგადასახადო კოდექსით განისაზღვროს საგადასახადო ორგანოების მიერ სასამართლოებში მოვალეთა მიმართ გაკოტრების წარმოების გახსნის განცხადებათა შეტანის ვადა და პროცედურა იმპერატიული წესით.

მნიშვნელოვანი როლი ენიჭება მოსამართლეთა პროფესიონალიზმს გაკოტრების საქმეთა წარმოებისას. ამასვე გვიდასტურებს გამოკითხვის შედეგები, გამოკითხულთა 81,1%-ი მიიჩნევს, რომ საჭიროა იმ მოსამართლეთა სპეციალიზაცია, რომლებიც იმუშავებენ გაკოტრების საქმეებზე სასამართლოებში, ამისათვის საჭიროა მათი მომზადება გაკოტრების საქმეების წარმოებაში, რადგან გამოკითხული საზოგადოების 83,1%-ი თვლის, რომ სასამართლო კორპუსს არა აქვს სათანადო მომზადება რათა პროფესიონალურ დონეზე აწარმოონ გაკოტრების საქმეები.

შემდგომში შესაძლებელია, საერთო სასამართლოების შესახებ ორგანულ კანონში ცვლილებების შეტანის გზით ჩამოყალიბდეს გაკოტრებისა და სამეწარმეო საქმეთა ცალკე სასამართლო კოლეგია და პალატა, რომელნიც სპეციალიზირებულნი იქნებიან და განიხილავენ მხოლოდ გაკოტრების საქმეებსა და სხვა სამეწარმეო დავებს.

ასევე გამოკითხულთა 46,7% თვლის, რომ სასურველია არამარტო მოსამართლეთა, არამედ გაკოტრების მმართველთა ტრენინგები. აღნიშნული აუცილებლად მიიჩნია გამოკითხულთა 52%-მა, ასევე სასურველად მიიჩნიეს რესპოდენტებმა მათი ტესტირება 51,4%-ით, ხოლო ტესტირების აუცილებლად ჩატარება მიიჩნია გამოკითხულთა 40%-მა.

ყოველივე ზემოთთქმულიდან გამომდინარე, ნათლად ჩანს, თუ რაოდენ მნიშვნელოვანია ,,გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“ კანონში ცვლილებების სწრაფი განხორციელება, მისი ეფექტურობისა და პრაქტიკაში გამოყენების არეალის გაზრდის მიზნით. მოსამართლეთა კორპუსის ჩამოყალიბება გაკოტრების სამართლის სპეციალიზაციით და მათი შემდგომი პროფესიული გადამზადება, რაც ერთობლიობაში საზოგადოების ფართო ფენის აუცილებელი მოთხოვნაა, რომელიც ცივილიზებული და განვითარებული საბაზრო ეკონომიკის მქონე საზოგადოების ერთ-ერთი სამართლებრივ კომპონენსტს შეადგენს.

ამრიგად ,,გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“ კანონში აუცილებლად, გადაუდებელი ღონისძიებების სახით გასატარებელია მთელი რიგი ცვლილებები, რასაც რეკომენდაციის სახით წარმოგიდგენთ:

- პირველ რიგში კანონში შესამცირებელია ყველა პროცესუალური ვადა, რაც გათვალისწინებულია გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ კანონით ამა, თუ იმ პროცესუალური მოქმედებებისათვის, გაკოტრების საქმის გახსნის შესახებ განცხადება სასამართლომ სასურველია წარმოებაში მიიღოს არაუგვიანეს 5 დღის ვადაში.

- გაკოტრების საქმის წარმოების გახსნის შესახებ განჩინება სასამართლომ უნდა მიიღოს განცხადების წარმოებაში მიღების დღიდან 30 დღის განმავლობაში, ამასთანავე გაკოტრების საქმის წარმოების გახსნა სასამართლომ შეიძლება გადადოს მხოლოდ ერთხელ, არაუმეტეს 30 დღის ვადით, გაკოტრების დროებითი მმართველის განცხადების საფუძველზე. თავის მხრივ გაკოტრების დროებითმა მმართველმა დანიშვნიდან 20 დღის განმავლობაში უნდა შეადგინოს კრედიტორთა სია და აღნიშნული სიის წარმოდგენიდან სასამართლომ 10 დღის ვადაში უნდა მოიწვიოს კრედიტორთა პირველი კრება, კრედიტორთა პირველი კრების 20 დღის ვადაში, სასამართლომ უნდა მოიწვიოს კრედიტორთა მეორე კრება, რომელიც იქნება კრედიტორთა მოთხოვნების შესამოწმებელი კრება.

- კანონი აუცილებლად უნდა განსაზღვრავდეს კრედიტორთა რანგირების საკითხებს, მოთხოვნების დაკმაყოფილების რიგითობას გაკოტრების ტაბულაში, რომელიც შეიძლება გამოიყურებოდეს შემდეგნაირად:

ა) საქმის წარმოების გახსნამდე გადასახდელი გადასახადები და მოსაკრებლები სახ. ბაჟები, აგრეთვე საერთაშორისო ორგანოების მოთხოვნები;

ბ) კანონის მე-19 მუხლით გათვალისწინებული მოთხოვნები;

გ) სახელფასო-ხელფასის განაკვეთის მოთხოვნები არანაკლებ სამი თვისა (სახელფასო დავალიანებები);

დ) იმ კრედიტორთა მოთხოვნები, რომელთაც გააჩნიათ სასამართლოს გადაწყვეტილებით დადასტურებული მოთხოვნა, რომელიც შესულია კანონიერ ძალაში;

ე) იპოთეკითა და გირავნობით დატვირთული მოთხოვნები;

ვ) არაუზრუნველყოფილი მოთხოვნები, მათ შორის ბანკების მოთხოვნები, ინვესტირებული ფულადი კრედიტების დასაბრუნებლად და საქონლის მომწოდებლის მოთხოვნები საწარმოს მიმართ;

ზ) სოციალური დაზღვევის ორგანოს, საპენსიო და სამედიცინო ფონდების, აგრეთვე უმუშევრობის დაზღვევის მოთხოვნები;

თ) სხვა მოთხოვნები.

- მოთხოვნების დაფარვის ოდენობას, იმ შემთხვევაში, თუ გაკოტრების მასა ვერ ფარავს ყველა რიგის მოთხოვნას.

- ყველა რიგის მოთხოვნა უნდა დაკმაყოფილდეას მოთხოვნათა საერთო მოცულობიდან, თითოეული რიგის მოთხოვნათა მოცულობის პროპორციულად, რიგითობის მიხედვით.

- გაკოტრების დროებით მმართველთა, გაკოტრების მმართველთა და რეაბილიტაციის მმართველთა დანიშვნის წესის განსაზღვრისას და მათი გასამრჯელოს ფორმირების წესის განსაზღვრისათვის შესაძლებელია ცალკე კანონის შემუშავება, მაგრამ მის შემუსავებამდე უპრიანია არსებულ კანონში ცვლილებების შეტანით მეტნაკლებად დარეგულირდეს აღნიშნული პრობლემა. ამისათვის საჭიროა პირველ რიგში შეიქმნას გაკოტრების მმართველთა რეესტრი, რომელიც იარსებებს ან იუსტიციის, ან ეკონომიკის სამინისტროსთან, ამისათვის მათ უნდა შეიმუშავონ ტესტირების პროგრამა, რომლის წარმატებით გავლის შემდგომ, შეიქმნება გაკოტრების მმართველთა კოლეგია, რომელიც აწარმოებს მათ რეესტრს. ამ რეესტრიდან უნდა მოხდეს სასამართლოს მიერ გაკოტრების დროებითი მმართველის დანიშვნა, გაკოტრების საქმის გახსნის შესახებ განცხადების წარმოებაში მიღებისთანავე.

- გაკოტრების დროებითი მმართველი, გაკოტრების მმართველი და რეაბილიტაციის მმართველი დანიშვნისთანავე აუცილებელი წესით უნდა შეუდგნენ ქონების განკარგვას.

- გაკოტრებისა და რეაბილიტაციის მმართველთა გასამრჯელოს და გადახდის პერიოდულობას უნდა განსაზღვრავდეს კრედიტორთა პირველი კრება მათი სახსრებიდან, რადგან ისინი გაკოტრების პროცესით დაინტერესებულ პირებს წარმოადგენენ.

- გაკოტრების მმართველსა და რეაბილიტაციის მმართველს უნდა ირჩევდეს კრედიტორთა კრება, მათ მიერ გამოცხადებული ღია კონკურსის საფუძველზე გაკოტრების მმართველთა რეესტრიდან და ამტკიცებდეს სასამართლო თავისი განჩინებით, რომელშიც აგრეთვე განსაზღვრული უნდა იყოს გასამრჯელოს ოდენობა და გადახდის წესი.

- საგაკოტრებო მორიგება უნდა დამტკიცდეს კრედიტორთა კრებაზე, ვალაუვალი მოვალის წარმომადგენლობაზე უფლებამოსილი პირის (მოვალე საწარმოს პარტნიორთა კრების გადაწყვეტილების საფუძველზე). გაკოტრების ან რეაბილიტაციის მმართველის და თითოეული რიგის კრედიტორთა მოთხოვნების მოცულობის არანაკლებ 2/3-ის მფლობელობის თანხმობით და დადასტურებული ხელმოწერით საგაკოტრებო მორიგება დასაშვები უნდა იყოს საქმის წარმოების ყველა სტადიაზე.

- გაკოტრების მმართველი ვალდებული უნდა იყოს გაკოტრების მასის რეალიზაცია მოახდინოს მხოლოდ აუქციონის გზით. კანონით განსაზღვრული მიზეზების არსებობისას, რაც განსაზღვრულია 26-ე მუხლის I ნაწილით, გაკოტრების მასის რეალიზაცია, შეიძლება გადაიდოს გაკოტრების მმართველის მიერ არაუმეტეს 30 დღის ვადით.

- კანონის თანახმად სასამართლო უნდა აჩერებდეს გაკოტრების საქმის წარმოებას განჩინებით, რეაბილიტაციის პროგრამით განხორციელებისას, ამასთანავე რეაბილიტაციის პროგრამით განსაზღვრული ღონისძიებების ვადით დარღვევისას, კრედიტორთა კრების გადაწყვეტილების საფუძველზე, სასამართლოს მიერ განჩინებით უნდა მოხდეს რეაბილიტაციის პროგრამის შეწყვეტა და გაკოტრების საქმის წარმოების განახლება.

- სასურველია კანონით, ყველა შემტხვევაში განისაზღვროს კრედიტორთა მიერ მათი ინტერესების გამომხატველი მუდმივმოქმედი ორგანოს კრედიტორთა კომიტეტის არჩევა, რომელიც ასევე უნდა მოხდეს კრედიტორთა პირველ კრებაზე, ხოლო თუ მოვალის კრედიტორები აჭარბებენ 100 ერთეულს, კანონი იმპერატიული წესით უნდა ავალებდეს კრედიტორებს კრედიტორთა კომიტეტის არჩევას, რომლის გასამრჯელო უნდა განისაზღვროს აგრეთვე კრედიტორთა კრების მიერ და მისი გადახდა უნდა მოხდეს კრედიტორთა სახსრებიდან.

- ასევე მიგვაჩნია, რომ საქართველოს საგადასახადო კოდექსში შევიდეს ცვლილებები, რომლებიც იმპერატიული წესით განსაზღვრავენ საგადასახადო ორგანოების მიერ სასამართლოებში გაკოტრების საქმეთა წარმოების გახსნის შესახებ განცხადების შეტანის წესსა და ვადებს, ხოლო გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ კანონი უნდა ითვალისწინებდეს, რომ საგადასახადო ინსპექციების მიერ საგადასახადო კოდექსით განსაზღვრული გაკოტრების საქმის წარმოების გახსნის შესახებ განცხადების შეტანის ვადის გადაცილებისათვის, საგადასახადო ინსპექციის, როგორც კრედიტორის, უკანასკნელ რიგში დაკმაყოფილებას.

- შესაძლებლად მიგვაჩნია კანონში შევიდეს ცვლილება, რომლის ძალითაც სასამართლოს მიერ გაკოტრების საქმის წარმოების გახსნის შესახებ განჩინების მიღების მომენტიდან შეჩერდეს კრედიტორთა მიერ მოვალის მიმართ საურავებისა და პირგასამტეხლოების დარიცხვა.

- კანონიდან საერთოდ ამოსაღების 2004 წლის ივნისში შესული ცვლილებები - ენერგეტიკული საწარმოების მიმარტ გაკოტრების საქმეთა სპეციალური წარმოების შესახებ. აღნიშნულ საწარმოებში მოისაზრება სახელმწიფო ქონების პრივატიზაციის შესახებ კანონის მე-4 მუხლით გათვალისწინებული ქონება, აგრეთვე გენერაციის ობიექტები, ელექტროგადამცემები, ელექტროგამანაწილებელი და რეგიონალური ბაზის ქსელების მესაკუთრე საწარმოები. მიგვაჩნია, რომ ,,გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ“ კანონი უნდა განსაზღვრავდეს ყველა საწარმოსათვის თანაბარ რეჟიმს. ერთადერთი შეღავათი, რაც შეიძლება კანონმა დაუშვას ზემოთაღნიშნული საწარმოების მიმართ, უნდა მდგომარეობდეს შემდგომში, რომ აქ გაკოტრებისა და რეაბილიტაციის მმართველები, დარგის მნიშვნელობიდან და სპეციფიურობიდან გამომდინარე, უნდა დაინიშნონ საქართველოს ენერგეტიკისა და ეკონომიკის სამინისტროსთან შეთანხმებით.

- შესაძლებლად მიგვაჩნია ორგანულ კანონში საერთო სასამართლოების შესახებ შევიდეს ცვლილება და შეიქმნას სპეციალიზირებული გაკოტრებისა და სამეწარმეო საქმეთა კოლეგია და პალატა, რომლებიც სპეციალიზირებული იქნებიან და განიხილავენ მხოლოდ გაკოტრების საქმეებს და სამეწარმეო დავებს.

- და ბოლოს, უნდა აღინიშნოს, რომ გაკოტრების საქმეთა წარმოების შესახებ არსებული კანონი ძნელად გასაგებ ლიტერატურულ ენაზეა დაწერილი. ამდენად არსებობს ლიტერატურულად დახვეწილი და იურიდიული ტექნიკის თვალსაზრისით გამართული კანონპროექტის ახალი რედაქციის შექმნის საჭიროება.

1. შპს „საქართველოს სახელმწიფო ელექტროსისტემა“. თბილისის ვაკე-საბურთალოს რაიონული სასამართლო. მოსამართლე თ. ტაბატაძე. საქმის ნომერი - 2/1258.

2. შპს „ევერესტ მერიენ ჯორჯია“ ქ. თბილისის ვაკე-საბურთალოს რაიონული სასამართლო. მოსამართლე თ. ტაბატაძე. საქმის ნომერი: 2/483.03.

3. შპს „ლუკოილ გრუზია“ ქ. თბილისის ვაკე-საბურთალოს რაიონული სასამართლო. მოსამართლე - მ. ნოზაძე, საქმის ნომერი: 2/390-2000.

4. შპს „ეგრისი 87“, ვაკე-საბურთალოს რაიონული სასამართლო. მოსამართლე თ. ტაბატაძე. საქმის ნომერი: 2/210₀₁.

5. შპს „ლიზა 93“ ვაკე-საბურთალოს რაიონული სასამართლო საქმის ნომერი: 2/261.02.

6. შპს „პოლიგრაფსერვისი 97“ ქ. თბილისის ვაკე-საბურთალოს რაიონული სასამართლო. მოსამართლე თ. ტაბატაძე. საქმის ნომერი: 2/1463.

7. შპს „ბალავარი“ ქ. თბილისის ისანი-სამგორის რაიონული სასამართლო, მოსამართლე ს. ლომიძე, საქმის ნომერი:№3/42-3003.

8. შპს „კახა“ ისანი-სამგორის რაიონული სასამართლო, მოსამართლე დ. სულხანიშვილი, საქმის ნომერი: №2/1697-02.

9. კონცერნი „საქგვირაბმშენი“ ისანი-სამგორის რაიონული სასამართლო, მოსამართლე დ. სულხანიშვილი, საქმის ნომერი: 2/14-04.

10. შპს „თბილისი კარგო სერვისი“, ს/ს ,,აზოტი“, ისანი-სამგორის რაიონული სასამართლო, მოსამართლე ნ. უტიაშვილი, საქმის ნომერი: 2/1658-2001.

11. შპს „საქართველოს ავიახაზები“, ისანი-სამგორის რაიონული სასამართლო.

12. შპს „ნონა“ ისანი-სამგორის რაიონული სასამართლო, საქმის ნომერი: 2/1769-02.

13. შპს „აი-ჯი“ სამგორის სასამართლო, საქმის ნომერი: 2/582-2004.

14. შპს. „სამთო-საინვესტიციო სამრეწველო კომპანია“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმის ნომერი 444-02.

15. შპს სანდასუფთავება „მთაწმინდა“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმის ნომერი 2/52-02.

16. შპს „სავანე 98“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმის ნომერი 1234-02.

17. შპს „სატური“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმის ნომერი 2/1311-02.

18. შპს „საქენერგო 2000“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმის ნომერი 291-02.

19. შპს „პეიჯინგ 1“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმის ნომერი 2/503-03.

20. შპს „მუზა“, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო.

21. შპს. „ვობი-რუსთავი“, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, საქმის ნომერი 2-58.

22. ს.ს. ,,აზოტმშენი“, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო.

23. შპს „მონტაჟტურბი“, რუსთავის საქალაქო სასამართლო.

24. ს.ს. „რუსთავის მეტალურგიული კომბინატი“, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო.

25. ქ. რუსთავის მეტ. კომბინატი, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო.

26. ს.ს. „ხალიბი“, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, საქმის ნომერი: №2-660-99.

27. ს.ს. „ალეკო“, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, საქმის ნომერი: №2-353-98.

28. ს.ს. „ქიმბოჭკო“, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, საქმის ნომერი: №2ა-617-2001.

29. ს.ს. „ჰოლდინგური კომპანია საქსამთომეტალურგია“, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, საქმის ნომერი: №256032001.

30. ს.ს. „ქიმბოჭკო“, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, საქმის ნომერი: №2ა-805-2002.

31. შპს „იბერია ლტდ“, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, საქმის ნომერი: №2-581/98.

32. საბროკერო ფირმა 60/1, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, საქმის ნომერი: №2-585/982.

33. ხის დამამუშავებელი კომბინატი, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, საქმის ნომერი: №2-582/984.

34. შპს „იბერიამშენკონსტრუცია“, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, საქმის ნომერი: №2-584/98-3.

35. საჭრის ღვალაძე, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, საქმის ნომერი: №2-583/98-2.

36. საქართველოს დიზაინერთა კავშირის ფონდი, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, საქმის ნომერი: №2-588/98-4.

37. ს.ს. ელ. საგაგრები, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, საქმის ნომერი: №2-589/98-3.

38. შპს „რვალი“, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, საქმის ნომერი: №2-590/98-6.

39. შპს „კოლექტორი“, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, საქმის ნომერი: 2-586/98-4.

40. ს.ს. „მშენებელი“, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, მოსამართლე: კ. მირველიშვილი, საქმის ნომერი: №2-587/98-4.

41. შპს „აკო“, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, მოსამართლე: ჯ. კერესელიძე, საქმის ნომერი: №2-364/98-3.

42. ს.ს. „ეკოსპეცმშენი“, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, მოსამართლე: ა. კორინთელი, საქმის ნომერი: №2-359/98-2.

43. სს „თორი“, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, მოსამართლე: ა. კორინთელი, საქმის ნომერი: №2-358/98-2.

44. შპს „გალავანი“, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, მოსამართლე: ა. კორინთელი, საქმის ნომერი: №2-357/98-2.

45. ს.ს. „პერლიტი“, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, მოსამართლე, საქმის ნომერი: №2-355/98-2.

46. შპს „საქკომმრეწვი“, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, მოსამართლე: ა. კორინთელი, საქმის ნომერი: №2-354/98-2.

47. შპს „ლილე-98“, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, მოსამართლე: ნ. გავაელიშვილი, საქმის ნომერი: №2-351/98.

48. ს.პ.ს „ნარიმაძე და კომპანია“, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, მოსამართლე: ნ. გავაშელიშვილი, საქმის ნომერი: №2-352/98-6.

49. შპს „დათო-94“ ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, მოსამართლე: ნ. გავაშელიშვილი, საქმის ნომერი: №2-348/98-6.

50. შპს „უწერა“, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, მოსამართლე: ა. კორინთელი.

51. სახ. საწ. „ელექტრომონტაჟი“, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, საქმის ნომერი: №2-361/98, მოსამართლე: ა. კორინთელი.

52. შპს „კილინა“, ქ. რუსთავის საქალაქო სასამართლო, მოსამართლე: კ. ძირკველიშვილი, საქმის ნომერი: №2-362/98-4.

53. შპს „კომუნრემონტი“, რუსთავის საქალაქო სასამართლო, მოსამართლე: კ. ძირკველიშვილი, საქმის ნომერი: №2-356/98-4.

54. შპს „სურვილი“, მცხეთის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/104.

55. შპს „კვისკო დიპლომატ მოტორსი“, გლდანი-ნაძალადევის რ.ნ. სასამართლო, საქმე №2/253.

56. ს.ს. „მცხეთის ავტოსატრანსპორტო საწარმო“, მცხეთის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/461.

57. შპს „ავერსი“, მცხეთის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/199.

58. ს.ს. „მუხრანი-98“, მცხეთის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/460.

59. შპს „ქსნის პური-96“, მცხეთის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/468.

60. შპს „ქართული ფუტკარი“, მცხეთის რაიონული სასამართლო, საქმე №2467.

61. შპს „თოლია“, მცხეთის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/382.

62. შპს „აკერი“, მცხეთის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/199.

63. ს.ს. „სილიკატი“, გლდანი-ნაძალადევის რ.ნ სასამართლო, 2/22-2002.

64. შპს. „მინი-მაქსი“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/1502-02.

65. შპს „სერვი“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმის №2/435-03.

66. შპს „ბიურო ეფ“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმის №2/872-02.

67. შპს „ანტიკვარიატითა და საიუველირო ნაწარმით ვაჭრობის კომპანია“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმის №2/1548-02.

68. შპს „გრეგორი და კო“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმის №2/9-01.

69. შპს „ატლანტიდა“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმის №2/2005-00.

70. შპს „ბადენი 2000“, რუსთავის საქალაქო სასამართლო, საქმის ნომერი: 2-59-2004.

71. შპს „ალგები“, რუსთავის საქალაქო სასამართლო, საქმის ნომერი: 2-243-2001.

72. ს/ს „რელასი“, რუსთავის საქალაქო სასამართლო, საქმის ნომერი: 2ა/120-2002.

73. ს/ს „ქიმბოჭკო“, რუსთავის საქალაქო სასამართლო, საქმის ნომერი: №2-16-98.

74. შპს „აზოტი“, რუსთავის საქალაქო სასამართლო, საქმის ნომერი: №2ა 416/2001, მოსამართლე ლ. ტაბატაძე.

75. ს/ს რუსთავმშენი არქივშია.

76. შპს ,,ოქროს საწმისი“, ქუთაისის საოლქო სასამართლო.

77. სს „ქუთაისის ავტოქარხანა ,,ქუთაისის საოლქო სასამართლო.

78. სს ,,ლანჩხუთის ნავთობპროდუქტი“, ლანჩხუთის რაიონულმა სასამართლომ.

79. სს ,,ჭიათურმანგანუმი“, ჭიათურის რაიონული სასამართლო.

80. შპს „ატლანტიდა“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/2005-00.

81. შპს „ბეგაბროკსერვისი“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/21-00.

82. შპს „ტრიმექსი“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/4.

83. შპს „გრეგორი და კო“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/9.

84. ს.ს. „თეთრი გედი“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/25.

85. შპს ,,დავითი და კონსტანტინე“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/27.

86. შპს „სვე“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/29.

87. შპს ,,ქაჩი“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/32.

88. შპს ,,გრძელიძის წყლები“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/35.

89. ინდ. მეწარმე ,,წიკლაური ეთერი“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/166.

90. სახანძრო ტექნიკის მომარაგება გასაღების ბაზა, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/488.

91. საზ. ფონდი ,,სახიერი საქართველო“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/744.

92. შპს ,,ს/დ მთაწმინდა“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/1443.

93. შპს ,,სავანე“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/1234-02.

94. შპს ,,საქ. ტური“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/1311-02.

95. შპს ს/დ ,,მთაწმინდა“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/52-02.

96. შპს ,,ბეგაბროკსერვისი“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/97-02.

97. შპს ,,საქენერგო 2000“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/291-02.

98. შპს ,,სამთო საინვესტიციო სამრეწველო კომპანია“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/444-02.

99. შპს ,,ბიურო ეფ“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/872-02.

100. შპს ,,საქ. გაზეთი“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/988-02.

101. შპს ,,საქ. გაზეთი“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/194-03.

102. შპს ,,ანტიკვარიატთა და საიუველირო ნაწარმით ვაჭრობის კომპანია“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/208-03.

103. შპს ,,სერვი“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/435-03.

104. შპს ,,პეიჯინგ-1“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/503-03.

105. შპს ,,ბიურო ეფ“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/504-03.

106. ს.ს. ,,ამირან სინთეზი“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/87-04.

107. ს.ს. ,,აისბერგი“, მთაწმინდა-კრწანისის რაიონული სასამართლო, საქმე №2/117-04.

A1. თქვენი აზრით როგორი ეკონომიკური მდგომარეობაა დღეს საქართველოში?

1. ძალიან მძიმე

2. მძიმე

3. ნორმალური

4. კარგი

5. ძალიან კარგი

A2. თქვენი აზრით, როგორ იცვლება დღეს ეკონომიკური მდგომარეობა საქართველოში?

1. საგრძნობლად უარესდება

2. უარესდება

3. არ იცვლება

4. უმჯობესდება

5. საგრძნობლად უმჯობესდება

A3. თქვენი აზრით როგორი სამართლებრივი მდგომარეობაა დღეს საქართველოში?

1. ძალიან მძიმე

2. მძიმე

3. ნორმალური

4. კარგი

5. ძალიან კარგი

A4. თქვენი აზრით როგორ იცვლება დღეს სამართლებრივი მდგომარეობა საქართველოში?

1. საგრძნობლად უარესდება

2. უარესდება

3. არ იცვლება

4. უმჯობესდება

5. საგრძნობლად უმჯობესდება

A5. თქვენი აზრით რამდენადაა გავრცელებული კორუფცია სასამართლო სისტემაში?

1. კორუფცია სასამართლო სისტემაში არ არსებობს

2. სასამართლო სისტემაში არის კორუფციის ცალკეული შემთხვევები

3. კორუფცია სასამართლო სისტემაში ფართოდაა გავრცელებული

4. სასამართლო სისტემა მთლიანად კორუმპირებულია

A6. თქვენი აზრით, რამდენადაა დამოკიდებული ეკონომიკური მდგომარეობა ქვეყანაში არსებულ სამართლებრივ სისტემაზე?

1. არ არის არავითარ კავშირში

2. დამოკიდებულია, მაგრამ მასზე სხვა ფაქტორები უფრო მეტად მოქმედებს

3. მთლიანად განპირობებულია

A7. თქვენი აზრით, რამდენად განაპირობებს არაეფექტური სამართლებრივი სისტემა მეწარმის არალეგალურ ეკონომიკურ საქმიანობას?

1. აბსოლიტურად არ განაპირობებს

2. არ განაპირობებს

3. განაპირობებს

4. სრულიად განაპირობებს

A8. თქვენი აზრით, რამდენად საჭიროა ბიზნეს სფეროს წარმომადგენელთა ჩართვა ეკონომიკური ურთიერთობების მომწესრიგებელი კანონების შემუშავების პროცესში?

1. დაუშვებელია

2. შესაძლებელია

3. სასურველია

4. აუცილებელია

A9. თქვენი აზრით, ეკონომიკური ურთიერთობების მომწესრიგებელი კანონების შემუშავებაში უნდა მონაწილეობდნენ:

1. მხოლოდ უცხოელი ექსპერტები

2. მხოლოდ ადგილობრივი ექსპერტები

3. უცხოელი და ადგილობრივი ექსპერტები ერთად

A10. თქვენი აზრით, წარმოადგენს თუ არა გაკოტრების კანონი ფინანსური სიძნელეების დაძლევის და საწარმოს შენარჩუნების ეფექტურ საშუალებას?

1. დიახ

2. არა

A11. თქვენი აზრით, უწყობს თუ არა ხელს გაკოტრების კანონი ქვეყანაში ინვესტიციების მოზიდვას?

1. დიახ

2. არა

A12. თქვენი აზრით, ინტერესდებიან თუ არა ინვესტორები ქვეყანაში გაკოტრების კანონის არსებობით და მისი მოქმედების ეფექტურობით?

1. დიახ

2. არა

A13. თქვენი აზრით, ახდენს თუ არა ზეგავლენას გაკოტრების კანონის მოქმედების ეფექტურობა ინვესტორების გადაწყვეტილებაზე?

1. დიახ

2. არა

A14. საჭიროა თუ არა მეწარმეთა ინფორმირება გაკოტრების კანონის შესახებ?

1. არ არის აუცილებელი

2. სასურველია

3. აუცილებელია

A15.თქვენი აზრით, რა განაპირობებს საწარმოს გაკოტრებას?

შესაძლებელია რამოდენიმე პასუხი

1. საწარმოს ხელმძღვანელის არაპროფესიონალიზმი

2. საწარმოს ხელმძღვანელის არაკეთილსინდისიერება

3. სახელმწიფო მოხელეთა კორუფციული ინტერესები

4. არაჯანსაღი სამართლებრივი გარემო

5. მძიმე ეკონომიკური მდგომარეობა

6. სხვა ____________________________________

A16. თქვენი აზრით, დაცულნი არიან თუ არა კრედიტორები გაკოტრების წარმოებაში?

1. აბსოლუტურად დაუცველნი

2. დაუცველნი

3. დაცულნი

4. მთლიანად დაცულნი

A17. დაცული არის თუ არა მოვალე გაკოტრების წარმოებაში?

1. დიახ

2. არა

A18. თქვენი აზრით, რა საშუალებებით უნდა მიეწოდოს დაინტერესებულ პირებს ინფორმაცია გაკოტრების წარმოების გახსნის შესახებ?

შესაძლებელია რამდენიმე პასუხი

A19. თქვენი აზრით, საჭიროა თუ არა მოსამართლეთა სპეციალიზაცია გაკოტრების საქმეების მიხედვით?

1. დიახ

2. არა

A20. თქვენი აზრით, აქვს თუ არა სათანადო მომზადება მოსამართლეებს და გაკოტრების მმართველებს, რათა პროფესიულ დონეზე აწარმოონ გაკოტრების საქმე?

1. დიახ

2. არა

A21. თქვენი აზრით, რამდენად საჭიროა გაკოტრების მმართველისა და მოსამართლის ტრენინგი?

1. არ არის საჭირო

2. სასურველია

3. აუცილებელია

A21.1 ტესტირება?

1. არ არის საჭირო

2. სასურველია

3. აუცილებელია

A21.2 გადამზადება?

1. არ არის საჭირო

2. სასურველია

3. აუცილებელია

თუ „2“ ან „3“

A22. თქვენი აზრით, ვინ უნდა უზრუნველყოს მათი ტრეინინგი/გადამზადება?

მხოლოდ ერთი პასუხი

1. პროფესიულმა არასამთავრობო ორგანიზაციებმა

2. საერთაშორისო დონორმა ორგანიზაციებმა

3. სახელმწიფო ორგანოებმა

4. იუსტიციის სამინისტრომ

5. თავად გაკოტრების წარმოებაში მონაწილე პირებმა

A23. თქვენი აზრით, რითია გამოწვეული გაკოტრების საქმის წარმოებისას არსებული კანონდარღვევები?

შესაძლებელია რამოდენიმე პასუხი

1. მოსამართლეთა კორუმპირებულობით

2. მოსამართლეთა არაპროფესიონალიზმით

3. გაკოტრების მმართველთა არაპროფესიონალიზმით

4. სახელმწიფო დაკვეთით

5. სხვა მიზეზებით ______________________

A24. როგორ წარმოგიდგენიათ გაკოტრების მოსამართლის პასუხისმგებლობა, თუკი იგი აყოვნებს წარმოების გახსნას ან არასწორად გახსნის გაკოტრების წარმოებას?

შესაძლებელია რამდენიმე პასუხი

1. არ უნდა აგოს პასუხი

2. დაეკისროს ზიანის ანაზღაურება

3. დაეკისროს დისციპლინარული პასუხისმგებლობა

4. ჩამოშორდეს კონკრეტულ გაკოტრების საქმეს

5. სხვა __________________

A25. თქვენი აზრით, რა ვადებში უნდა მიიღოს სასამართლო გადაწყვეტილება გაკოტრების წარმოების გახსნის შესახებ?

_____________ დღე.

A26. თქვენი აზრით, უნდა განისაზღვროს თუ არა კანონით მომავლის საწარმოს რეაბილიტაციის ზუსტი ვადა.

1. დიახ

2. არა

თუ ,,დიახ“

A26. 1. რამდენი თვე?

_____________ თვე.

A27. თქვენი აზრით, რა შემთხვევაში უნდა მიეცეთ კრედიტორების მოვალის მიმართ გაკოტრების განცხადების შეტანის უფლება?

A27.1 როცა დავალიანება კრედიტორის მიმართ:

1. 1 ლარზე მეტია

2. 100 ლარზე მეტია

3. 500 ლარზე მეტია

4. 1000 ლარზე მეტია

5. დავალიანების თანხა კანონით არ უნდა იყოს განსაზღვრული

A27.2 როცა დავალიანების პერიოდი:

1. აღემატება 1 თვეს

2. აღემატება 3 თვეს

3. აღემატება 6 თვეს

4. დავალიანების პერიოდი კანონით არ უნდა იყოს განსაზღვრული

A28. თქვენი აზრით, გაკოტრების კანონით განსაზღვრული უნდა იყოს თუ არა მოსამართლის მიერ გაკოტრების მმართველის დანიშვნის წესი?

დიახ

არა

თუ ,,დიახ“

A29. თქვენი აზრით, რა პროფესიის უნდა იყოს გაკოტრების მმართველი?

1. ადვოკატი

2. აუდიტორი

3. მენეჯერი

4. სხვა ____________________________

A30. თქვენი აზრით, უნდა ჰქონდეს თუ არა გაკოტრების მმართველს უფლება აუქციონის გარეშე გაყიდოს მოვალის უძრავი ქონება?

1. დიახ, ყოველგვარი პირობების გარეშე

2. დიახ, კრედიტორთა თანხმობით

3. არა

A31. თქვენი აზრით, მიზანშეწონილია თუ არა ვალაუვალი მოვალის გათავისუფლება გადასახადებისაგან გაკოტრების წარმოების გახსნის შემდეგ?

1. მთლიანად

2. ნაწილობრივ

3. არა

A32. უნდა არსებობდეს თუ არა საერთოდ კრედიტორთა პრივილეგირება გაკოტრების მასის განაწილებისას?

1. დიახ

2. არა

A33. უნდა დაეკისროს თუ არა სახელმწიფოს, როგორც კრედიტორს, პასუხისმგებლობა გაკოტრების განცხადების შეუტანლობისათვის?

1. დიახ

2. არა

თუ ,,დიახ“

A33.1 რა სახით:

1. შეუმცირდეს მოთხოვნის ოდენობა

2. გამოირიცხოს გაკოტრების წარმოებიდან

3. გაკოტრების მასის განაწილებისას ყველა კრედიტორის შემდეგ დაკმაყოფილდეს

4. სხვა _______________________

A34. თქვენი აზრით, უკეთესი იქნება თუ არა ტერმინი ,,გაკოტრება“ შეიცვალოს ტერმინით „ვალაუვალობა“

1. დიახ ტერმინი „ვალაუვალობა“ უკეთესია

2. არა ტერმინი ,,გაკოტრება“ უკეთესია

B1. გაქვთ თუ არა სურვილი გაიაროთ სპეციალური მომზადება გაკოტრების წარმოებაში?

1. დიახ

2. არა

B2. სწორად მიგაჩნიათ თუ არა მოვალის საწარმოს რეაბილიტაცია გაკოტრების წარმოების გახსნის გარეშე?

1. დიახ

2. არა

B3. თქვენი აზრით, უნდა მიეცეთ თუ არა უზრუნველყოფილ და სანივთო კრედიტორებს გაკოტრების განცხადების შეტანის უფლება?

1. დიახ

2. არა

დიდი მადლობა დახმარებისათვის!

C1. შევსების თარიღი: __________/________________ / 2004.

ვვვვვვვვვვვვვვვვვვვვვვვვრიცხვივვვვვვვვვთვე

C2. ინტერვიუების კოდი:______________

როგორი ეკონომიკური მდგომარეობაა საქართველოში?

როგორ იცვლება დღეს ეკონომიკური მდგომარეობა საქართველოში?

რიგორი სამართლებრივი მდგომარეობაა დღეს საქართველოში?

როგორ იცვლება დღეს სამართლებრივი მდგომარეობა საქართველოში?

რამდენადაა გავრცელებული კორუფცია სასამართო სისტემაში?

რამდენადაა დამოკიდებული ეკონომიკური მდგომარეობა ქვეყანაშიარსებულ სამართლებრივ სისტემაზე?

რამდენად განაპირობებს არაეფექტური სამართლებრივი სისტემა მეწარმის არალეგალურ ეკონომიკურ საქმიანობას?

რამდენად საჭიროა ბიზნეს სფეროს წარმომადგენელთა ჩართვა ეკონომიკური ურთიერთობების მომწესრიგებელი კანონების შემუშავების პროცესში?

ეკონომიკური ურთიერთობების მომწესრიგებელი კანონების შემუშავებაში უნდა მონაწილეობდნენ:

წარმოადგენს თუ არა გაკოტრების კანონი ფინანსური სიძნელეების დაძლევის და საწარმოს შენარჩუნების ეფექტურ საშუალებას?

უწყობს თუ არა ხელს გაკოტრების კანონი ქვეყანაში ინვესტიციების მოზიდვას?

ინტერესდებიან თუ არა ინვესტორები ქვეყანაში გაკოტრების კანონის არსებობით და მისი მოქმედების ეფექტურობით?

ახდენს თუ არა ზეგავლენას გაკოტრების კანონის მოქმედების ეფექტურობა ინვესტორების გადაწყვეტაზე?

საჭიროა თუ არა მეწარმეთა ინფორმირება გაკოტრების კანონის შესახებ?

როგორი ეკონომიკური მდგომარეობაა დღეს საქართველოში? *Resp

Crosstab

Chi-Square Tests

ვვვვვვa 13 cells (43.3%) have expected count lees than 5. The minimum expected count იხ .03.

როგორ იცვლება დღეს ეკონომიკური მდგომარეობა საქართველოში? * რესპ

Crosstab

Chi-Square Tests

a 10 cells (33.3%) have expected count lees than 5. The minimum expected count is .13.

როგორი სამართლებრივი მდგომარეობაა დღეს საქართველოში? *Resp

Crosstab

Chi-Square Tests

ვვვვვვვვვვვვვვვვვვვვვვვვვვვვვa 13 cells (43.3%) have expected count lees than 5. The minimum expected count is .03.

როგორ იცვლება დღეს სამართლებრივი მდგომარეობა საქართველოში? *Resp

Crosstab

Chi-Square Tests

a 9 cells (30.0%) have expected count lees than 5. The minimum expected count is .17.

რამდენადაა გავრცელებული კორუფცია სასამართლო სისტემაში? *Resp

Crosstab

Chi-Square Tests

a 7 cells (29.2%) have expected count lees than 5. The minimum expected count is .50.

რამდენადაა დამოკიდებული ეკონომიკური მდგომარეობა ქვეყანაში არსებულ სამართლებრივ სისტემაზე? *Resp

Crosstab

რამდენად განაპირობებს არაეფექტური სამართლებრივი სისტემა მეწარმის არარეგალურ ეკონომიკურ საქმიანობას? *Resp

Crosstab

Chi-Square Tests

ვვვვვვვვვვვვვვვვვვვვვვვვვვ a 17 cells (56.7%) have expected count lees than 5. The minimum expected count is .17.

რამდენადაა საჭირო ბიზნეს სფეროს წარმომადგენელთა ჩართვა ეკონომიკური ურთიერთობების მომწესრიგებელი კანონების შემუშავების პროცესში? *Resp

Crosstab