4.09

1874    
     
4 სექტემბერი    
     
მონაწილეობს თბილისის გუბერნიის თავადაზნაურობის კრებაში. მხარს უჭერს კონსტანტინე ბებუთაშვილის წინადადებას, რომ თსს ბანკის წევრებად უნდა მიიღონ მხოლოდ მემამულეები და არა ქალაქის სახლის მეპატრონეები. ეს წინადადება ხმათა უმრავლესობით იმარჯვებს.   წყარო:

გაზ. „დროება“, 1874, № 439.

პირთა ანოტაციები:

ბებუთაშვილი (ბებუთოვი) კონსტანტინე ალექსანდრეს (აშხარბეკის) ძე (1847-1907)

საზოგადო და პოლიტიკური მოღვაწე, თბილისის ქალაქის საბჭოს ხმოსანი, გაზეთ „ტიფლისსკი ვესტნიკის“ დამაარსებელი და რედაქტორი, თბილისის საკრედიტო საზოგადოების ზედამხედველი კომიტეტის თავმჯდომარე.

     
1880    
     
4 სექტემბერი    
     
თავმჯდომარეობს ქშწ-კგ საზოგადოების სხდომას, რომელზეც წყდება ხელშეკრულების დადება ქუთაისის სკოლის ცალკეულ თანამშრომლებთან. ბათუმის გუბერნატორის რჩევის თანახმად იღებენ დადგენილებას ადგილობრივ სკოლაში მოლას მიწვევაზე. განიხილავენ თბილისის სკოლის გახსნის საკითხს.   წყარო:

ქშწ-კგ საზოგადოების ოქმი, საქართველოს ეროვნული არქივი, ფ. 481, № 2, გვ. 90.
     
1880    
     
4 სექტემბერი    
     
სიონის ტაძარში ესწრება მარი ბროსეს პანაშვიდს, რომელსაც იხდიან გაზეთ „დროების“ რედაქციის ინიციატივით.   წყარო:

გაზ. „დროება“, 1880, № 188.

პირთა ანოტაციები:

ბროსე მარი ფელისიტე (1802-1880)

ფრანგი ორიენტალისტი, ქართველოლოგი. საფუძველი ჩაუყარა მეცნიერულ ქართველოლოგიას ევროპაში. ფრანგულად თარგმნა და გამოსცა „ქართლის ცხოვრება“, შეადგინა ქართული ენის თვითმასწავლებელი.

     
1881    
     
4 სექტემბერი    
     
გაზეთ „დროების“ სარედაქციო გვერდზე ხელმოუწერლად აქვეყნებს სტატიას „ახალ ქართულ გაზეთს“. ტექსტი ილია ჭავჭავაძის სახელით პირველად დაიბეჭდა მწერლის თხზულებათა ოცტომეულში.   წყარო:

გაზ. “დროება“, 1881, 4 სექტემბერი, № 185, გვ. 1; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 15, 2007, გვ. 261.

ატრიბუცია:

სტატია დაიბეჭდა „სავარაუდო“ თხზულებათა ტომში. ატრიბუციის არგუმენტირება მოცემულია იქვე; იხ. ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 15, 2007, გვ. 621, 678.
     
1883    
     
4 სექტემბერი    
     
ესწრება სოფელ წინამღვრიანთკარის სამეურნეო სკოლის გახსნას და წარმოთქვამს სიტყვას.   წყარო:

კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ილია ჭავჭავაძის პირადი არქივი № 173, ავტოგრაფი, გვ. 1–2; გაზ. „დროება“, 1883, 8 სექტ., № 177, გვ. 1–3.
     
4 სექტემბერი    
     
წერს „შინაური მიმოხილვას“ („ამას წინად, ბატონყმობის გადავარდნამდე...“), მაგრამ საცენზურო კომიტეტი კრძალავს მის დაბეჭდვას.   წყარო:

კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი. ჭავჭავაძის პირადი საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი № 173/84; საცენზურო კომიტეტის საარქივო ფონდი № 548, საქმე 17, აღწ. I; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 7, თბილისი, 2005, გვ. 157, 618.

     
4 სექტემბერი    
     
 გაზეთ „დროებაში“ ალექსი კვალიაშვილი აქვეყნებს „ივერიის“ მეხუთე-მეექვსე ნომერში საბანკო საკითხების შესახებ ილია ჭავჭავაძის მიერ გამოქვეყნებული „შინაური მიმოხილვის“ კრიტიკულ ანალიზს.   წყარო:

გაზ. „დროება“, 1883, № 174, გვ. 1-3. პირთა ანოტაციები: კვალიაშვილი ალექსანდრე (ალექსი) ანდრიას ძე (გარდ. 1887) – პუბლიცისტი
     
1886    
     
4 სექტემბერი    
     
გაზეთ „ივერიაში“ უსათაუროდ და ხელმოუწერლად განაგრძობს ვრცელი ნარკვევის გამოქვეყნებას თარიღით „ტფილისი, 3 სექტემბერი“ („ემილ დე-ლაველე თავის გამოჩენილ თხზულების ერთს კარს...“). მწერლის თხზულებათა კრებულებში იბეჭდება სათაურით „ხიზნების საქმე“.   წყარო:

კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი. ჭავჭავაძის პირადი საარქივო ფონდი, ასლი № 1052, გვ. 223-358; გაზ. „ივერია“, 1886, 4 სექტემბერი, № 190, გვ. 1; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ცხრა ტომად (პ. ინგოროყვასა და ალ. აბაშელის რედ.), ტ. VIII, 1928, გვ 368; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 8, 2007, გვ. 302.

პირთა ანოტაციები:

ლაველე ემილ ლუი (1822-1892)

ბელგიელი ეკონომისტი და სოციოლოგი, უარყოფდა ეკონომიკური კანონების ობიექტურ ბუნებას
     
1894   .
     
4 სექტემბერი    
     
გაზეთ „ივერიაში“ უსათაუროდ და ხელმოუწერლად აქვეყნებს მოწინავეს თარიღით „ტფილისი, 3 სექტემბერი“ („ჩვენმა მკითხველებმა უკვე იციან, რომ ჩვენში მოდის...“). მწერლის თხზულებათა ოცტომეულში დაიბეჭდა სათაურით „მინისტრის მოლოდინში“.   წყარო:

გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, ი. ჭავჭავაძის პირადი საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი № 2943; გაზ. „ივერია“, 1894, 4 სექტემბერი, № 188, გვ. 1; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 13, 2007, გვ. 39.