 |
ლექსიკონი ჩვენი საუნჯე (ტ.2) |
შეადგინეს მ. საბაშვილმა და მ. ჭაბაშვილმა
|
|
1 ლექსიკონი ჩვენი საუნჯე (ტ.2) - ბ |
▲back to top |
|
|
1.1 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბადე |
▲back to top |
ბ
ბადე: რიტორთ ბადენი მჭევრმეტყველთა მანქანებანი (ხელოვნება).
|
|
1.2 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბადრობა |
▲back to top |
ბადრობა: 1. ვინ ჴრმლითა ბადრობს- რომელიც ხმლის ხმარებაში ბადრი იამანის ძეს ემსგავსება, ან ვინც ხმლით ბადრივით იბრძვის.
ბადრობა: 2. ვერავინ გბადრობს- ბადრი მთვარესავით სიკაშკაშეში ვერავინ შეგედრება.
|
|
1.3 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბაზიერი |
▲back to top |
ბაზიერ-ი ქორ-შავარდენთა მწვრთნელი, მექორე და მეშავარდნე.
|
|
1.4 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბაზმა |
▲back to top |
ბაზმა სანათი, კანდელი.
|
|
1.5 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბაირამ-ნავროზობა |
▲back to top |
ბაირამ-ნავროზობა მაჰმადიანთა საახალწლო დღესასწაული, რომელიც იმართებოდა ბუნიაობასთან (დღისადა ღამის გასწორებასთან) დაკავშირებით.
|
|
1.6 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბალანტი |
▲back to top |
ბალანტ-ი ტომარა, ჩანთა.
|
|
1.7 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბალასნი |
▲back to top |
ბალასნ-ი ბალასინი, ვალსამოსი, ბალზამი.
|
|
1.8 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბალახში |
▲back to top |
ბალახშ-ი ძვირფასი ლალი, ბადახშანი.
|
|
1.9 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბანილი |
▲back to top |
ბანილ-ი დაბანილი.
|
|
1.10 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბანილი |
▲back to top |
ბარე - ბარემ.
|
|
1.11 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბარება |
▲back to top |
ბარება თავს აბარებდენთავს იტყვევებდნენ, ტყვედ ჰბარდებოდნენ.
|
|
1.12 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბარძიმი |
▲back to top |
ბარძიმ-ი მაღალფეხიანი ღრმა სასმისი, იხმარება ეკლესიაში.
|
|
1.13 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბასრი |
▲back to top |
ბასრ-ი ფოლადი. ფოლადივით მაგარი (გრდემლი, მთა, გული); ბასრული, მეტად ფხიანი, მჭრელი.
|
|
1.14 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბასრობა |
▲back to top |
ბასრობა: ბასრობდეს - დასცინოდნენ, გმობდნენ.
|
|
1.15 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბახტ-ი |
▲back to top |
ბახტ-ი - მოცეკვავე, მროკავი.
|
|
1.16 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბებლი |
▲back to top |
ბებლ-ი - კუდიანი, თვალთმაქცი, ქაჯი, გრძნეული.
|
|
1.17 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბედითი |
▲back to top |
ბედით-ი - ცუდი, ბედკრული, ბედუკუღმართი; ბედითისაქმე, ქვანი ბედითნი. ბედითად - ცუდად, ბედუკუღმართად, ავად.
|
|
1.18 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბედითობა |
▲back to top |
ბედითობა - სიცუდე, ბედუკუღმართობა, ბედკრულობა.
|
|
1.19 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბევრ-ათასი |
▲back to top |
ბევრ-ათას-ი - ათასჯერ ათი ათასი, ანუ 10.000.000. ბევრი - ათი ათასი (10.000).
|
|
1.20 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბეზღება |
▲back to top |
ბეზღება - მოწინააღმდეგის გამოტყუება სიმაგრიდან და განადგურება: ვიბეზღნე, ვიბეზღნეთ - გამოვიტყუოთ. იხ: გამობეზღება, წამობეზღება.
|
|
1.21 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბეჟმედი |
▲back to top |
ბეჟმედ-ი - მწვანე ფერის ძვირფასი თვალი.
|
|
1.22 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბეჩარა |
▲back to top |
ბეჩარა - ბეჩავი, უმწეო, საცოდავი, საწყალი.
|
|
1.23 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბიბი |
▲back to top |
ბიბი - ქალი, ქალბატონი.
|
|
1.24 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბივრილიონი |
▲back to top |
ბივრილიონ-ი - ბივრილი, ბივრიტი, ძვირფასი ქვა.
|
|
1.25 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბილწ-ჴელ-ნახლი |
▲back to top |
ბილწ-ჴელ-ნახლ-ი: არ ბილწ-ჴელნახლი- რასაც ბინძური, უწმინდური, ბილწი ხელი არ შეჰხებია.
|
|
1.26 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბირკი |
▲back to top |
ბირკ-ი - ეკლით შემოსილი ბალახის ნაყოფი, ძურწა.
|
|
1.27 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბისონი |
▲back to top |
ბისონ-ი - აბრეშუმის მსგავსი ძვირფასი ქსოვილისაგან დამზადებული ტანისამოსი, ”სამეფო სამოსელი” (საბა).
|
|
1.28 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბიცი |
▲back to top |
ბიც-ი - უნაყოფო ნიადაგი, მოუსავლიანი ადგილი, ბერწი მიწა.
|
|
1.29 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბიჭობა |
▲back to top |
ბიჭობა - ეშმაკობა, ცბიერება, მატყუარობა.
|
|
1.30 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბმა |
▲back to top |
ბმა - დაბმა: იბი - დაიბი, დაიტყვევე (თავი); ებან ებნითა - ებნით დაებან, ე. ი. მუდმივად ებანს უკრავდნენ; სულ ებით სულ დაებით, დატყვევდით; ბარე სულ ებით- ბარემ სულ დაბმულნი იყავით.
|
|
1.31 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბნედა |
▲back to top |
ბნედა: ბარე ბდენ - ბარემ ჭკუას (გონებას) კარგავდნენ, ბნედა ემართებოდათ.
|
|
1.32 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბოლო-შეუქმარი |
▲back to top |
ბოლო-შეუქმარ-ი - დაუბოლოებელი, დაუმთავრებელი, დღეგრძელი.
|
|
1.33 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბოლუქი |
▲back to top |
ბოლუქ-ი - გუნდი, сонмы: ბოლუქ-ბოლუქად - გუნდ-გუნდად, დას-დასად, ბლომ-ბლომად.
|
|
1.34 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბომონი |
▲back to top |
ბომონ-ი - საკერპე: ბომონთ-მოთხრობა - საკერპეთა ან ბომონთა ისტორია გრძნეულობაზე.
|
|
1.35 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბორგა |
▲back to top |
ბორგა - ბორგვა, გაშმაგება, გაგულისება. იხ. აღბორგება.
|
|
1.36 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბოძალი |
▲back to top |
ბოძალ-ი - ორპირი, ორწვერა ისარი, ”ისარი - პირდიდი და განპებული” (საბა).
|
|
1.37 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბოძება |
▲back to top |
ბოძება - საბოძვარი (ან საბოძვრის გაცემა).
|
|
1.38 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბრალი |
▲back to top |
ბრალ-ი - სიბრალული, შეცოდება.
|
|
1.39 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბრალობა |
▲back to top |
ბრალობა - ბრალის დადება, გაკიცხვა; რად ვინ მაბრალობს - რატომ მდებენ ბრალს (საყვედურს მეუბნებიან, მკიცხავენ)?
|
|
1.40 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბრგვნილი |
▲back to top |
ბრგვნილ-ი - ბლუ, ენაჩლუნგი, ენაბორძიკი.
|
|
1.41 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბრდღვნა |
▲back to top |
ბრდღვნა: იბრდღვენდა - მჴეცებრ მრისხანებდა, ბობოქრობდა მხეცივთ; იგიც რასმე ბრდღვნიდა.
|
|
1.42 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბროლისა ველი |
▲back to top |
ბროლისა ველ-ი - მეტაფორული გამოთქმა თეთრი, ბროლივით პირისახის აღსანიშნავად.
|
|
1.43 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბრუალი |
▲back to top |
ბრუალ-ი - ფაცა-ფუცი.
|
|
1.44 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბრძავს |
▲back to top |
ბრძავს - ებრძვის, ეკამათება.
|
|
1.45 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბრძანება |
▲back to top |
ბრძანება - 1. თქმა ან განკარგულების გაცემა: ბრძანა ნადირობას გასლვა უბრძანა მეფემან - მეფემ უთხრა.
|
|
1.46 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბანილი |
▲back to top |
ბრძანება - 2. სტუმრად მისვლა: ბრძანებისა და მოსლვისათვის - სტუმრად მობრძანებისა და მოსვლისათვის; დღესა ჩემსა ბრძანეთო- დღეს ჩემთან სტუმრად მობრძანდითო.
|
|
1.47 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბანილი |
▲back to top |
ბრძანება - 3. მირთმევა: პური ბრძანეთო - საჭმელი მიირთვითო.
|
|
1.48 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბრჭალი |
▲back to top |
ბრჭალ-ი - ტერფი. ერთი თავსა და გველი ბრჭალსა (ემტერებოდეს) - ერთი (ევა გველის) თავსა და გველი (ევას) ტერფსა. შდრ: ”იგი უმზერდეს თავსა შენსა და შენ უმზერდე ბრჭალსა მისსა" (შესაქმე III , 14-15).
|
|
1.49 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბრჭე |
▲back to top |
ბრჭე - მსაჯული, მოსამართლე.
|
|
1.50 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბრჭობა |
▲back to top |
ბრჭობა - განსჯა, სასამართლო საქმის განხილვა-გარჩევა.
|
|
1.51 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბუთი |
▲back to top |
ბუთ-ი კერპი, სათაყვანო არსება.
|
|
1.52 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბუკი |
▲back to top |
ბუკ-ი - საყვირი.
|
|
1.53 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბუკ-ტაბლაკობა |
▲back to top |
ბუკ-ტაბლაკობა - საყვირისა და დაფის დაკვრა.
|
|
1.54 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბუმბერაზი |
▲back to top |
ბუმბერაზ-ი - დაქირავებული სამხედრო პირი, დიდი ტანის ფალავანი.
|
|
1.55 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბუნება |
▲back to top |
ბუნება: რა ბუნებად მოვიდა - რა მოსულიერდა, გამოცოცხლდა, გონზე მოვიდა.
|
|
1.56 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბურვაბანილი |
▲back to top |
ბურვა - თავზე რამის დახურვა ან მოხურვა: გებუროს - გეხუროს; ებურა- ეხურა.
|
|
1.57 ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.2) - ბღვარი - |
▲back to top |
ბღვარ-ი - სამხრეთი.