ბირთვული აფეთქება
(ახალი გვერდი: '''ბირთვული აფეთქება''' - ბირთვულ მუხტში რეაქციის შედეგად წარმ...) |
|||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
| − | '''ბირთვული აფეთქება''' - ბირთვულ მუხტში რეაქციის შედეგად წარმოქმნილი ნაწილაკებით გამოყოფილი კინეტიკური ენერგიის პროცესი. ხასიათდება ენერგიის მაღალი კონცენტრაციით, მისი გამოყოფის მცირე დროით, გარემოზე სხვადასხვაგვარი ზემოქმედებით; ბირთვული რეაქციის ზონაში ტემპერატურა აღწევს რამდენიმე მილიონ გრადუსს, წნევა - რამდენიმე ათას გიგაპასკალს. რეაქციის ზონიდან ენერგია გაედინება შემღწევი რადიაციით, რენტგენური გამოსხივებით, აირული ნაკადით და რადიოაქტიური პროდუქტებით. | + | '''ბირთვული აფეთქება''' - ბირთვულ მუხტში რეაქციის შედეგად წარმოქმნილი ნაწილაკებით გამოყოფილი კინეტიკური ენერგიის პროცესი. ხასიათდება ენერგიის მაღალი კონცენტრაციით, მისი გამოყოფის მცირე დროით, გარემოზე სხვადასხვაგვარი ზემოქმედებით; ბირთვული რეაქციის ზონაში ტემპერატურა აღწევს რამდენიმე მილიონ გრადუსს, წნევა - რამდენიმე ათას გიგაპასკალს. რეაქციის ზონიდან ენერგია გაედინება შემღწევი რადიაციით, რენტგენური გამოსხივებით, აირული ნაკადით და რადიოაქტიური პროდუქტებით. |
| + | |||
| + | ====ბირთვული აფეთქების სახეები==== | ||
| + | '''საჰაერო''' - სიმაღლეზე, როდესაც მანათობელი სივრცე არ ეხება მიწის (წყლის) ზედაპირს, მაგრამ არა უმეტეს 10 კმ-ისა; | ||
| + | '''მაღლივი''' - დედამიწის ტროპოსფეროს საზღვრის ზევით 10 კმ-ზე მეტი; | ||
| + | '''სახმელეთო''' - დედამიწის ზედაპირზე, ან ისეთ სიმაღლეზე, როდესაც მანათობელი სფერო ეხება დედამიწის ზედაპირს; | ||
| + | '''მიწისქვეშა''' -დედამიწის სიღრმეში გრუნტის ამოხეთქვით ან მის გარეშე; | ||
| + | '''წყალქვეშა''' - წყლის დონეზე დაბლა. | ||
| + | |||
| + | ბირთვული აფეთქების სახეობის შესაბამისად იცვლება დამაზიანებელი ფაქტორების მოქმედება. მაგალითად, დამრტყმელი ტალღის ჭარბი წნევა სახმელეთო აფეთქების დროს უფრო მეტია, ხოლო მოქმედების რადიუსი ნაკლები საჰაერო აფეთქებასთან შედარებით; მაღლივი აფეთქება ქმნის ძლიერ ელექტრომაგნიტურ გამოსხივებას და მისი გავრცელება ხდება დიდ მანძილზე. | ||
14:39, 25 ოქტომბერი 2017-ის ვერსია
ბირთვული აფეთქება - ბირთვულ მუხტში რეაქციის შედეგად წარმოქმნილი ნაწილაკებით გამოყოფილი კინეტიკური ენერგიის პროცესი. ხასიათდება ენერგიის მაღალი კონცენტრაციით, მისი გამოყოფის მცირე დროით, გარემოზე სხვადასხვაგვარი ზემოქმედებით; ბირთვული რეაქციის ზონაში ტემპერატურა აღწევს რამდენიმე მილიონ გრადუსს, წნევა - რამდენიმე ათას გიგაპასკალს. რეაქციის ზონიდან ენერგია გაედინება შემღწევი რადიაციით, რენტგენური გამოსხივებით, აირული ნაკადით და რადიოაქტიური პროდუქტებით.
ბირთვული აფეთქების სახეები
საჰაერო - სიმაღლეზე, როდესაც მანათობელი სივრცე არ ეხება მიწის (წყლის) ზედაპირს, მაგრამ არა უმეტეს 10 კმ-ისა; მაღლივი - დედამიწის ტროპოსფეროს საზღვრის ზევით 10 კმ-ზე მეტი; სახმელეთო - დედამიწის ზედაპირზე, ან ისეთ სიმაღლეზე, როდესაც მანათობელი სფერო ეხება დედამიწის ზედაპირს; მიწისქვეშა -დედამიწის სიღრმეში გრუნტის ამოხეთქვით ან მის გარეშე; წყალქვეშა - წყლის დონეზე დაბლა.
ბირთვული აფეთქების სახეობის შესაბამისად იცვლება დამაზიანებელი ფაქტორების მოქმედება. მაგალითად, დამრტყმელი ტალღის ჭარბი წნევა სახმელეთო აფეთქების დროს უფრო მეტია, ხოლო მოქმედების რადიუსი ნაკლები საჰაერო აფეთქებასთან შედარებით; მაღლივი აფეთქება ქმნის ძლიერ ელექტრომაგნიტურ გამოსხივებას და მისი გავრცელება ხდება დიდ მანძილზე.
წყარო
ქართული სამხედრო ენციკლოპედიური ლექსიკონი. აკადემიკოსის, გენერალ-მაიორ ელგუჯა მეძმარიაშვილის საერთო რედაქციით, - თბილისი, 2017.
