ელენე (დედოფალი)

ქართლის დედოფალი, თეიმურაზ I-ის ძის, დავით ბატონიშვილის მეუღლე, ერეკლე I-ის დედა, ცნობილი მოღვაწის ლუარსაბ(ლეონ) დიასამიძის ასული; 1650 წელს დაქვრივებული ელენე დიდი ამალით რუსეთში გაჰყვა ერეკლე (რუსეთში ნიკოლოზ) ბატონიშვილს; 1651 წელს ასტრახანში ჩავიდა, 1652 წელს მოსკოვში, სადაც შვილს კარგი განათლება მიაღებინა; თავისი ტაქტით, დიპლომატიური ნიჭით ელენემ დიდი ავტორიტეტი მოიპოვა რუსეთის სამეფო კარზე; შვილი დაუახლოვა სამეფო კარს და ნარიშკინთა საგვარეულოს; იღწვოდა შვილის იმერეთში, შემდეგ კი კახეთში გასამეფებლად; მოსკოვში ხანგრძლივი ყოფნის დროს ხელი შეუწყო ქართული კულტურის პოპულარიზაციას რუსეთში; 1678 წელს მრავალი საეკლესიო ნივთი, კერძოდ ხატი - "გარდამოხსნა" საქართველოში გამოგზავნა; მოსკოვიდან სპარსეთში ჩავიდა; შაჰის კარზე ხელი შეუწყო ერეკლე I-ის კახეთში გამეფებას; ერეკლეს ქართლში მეფობისას ელენე სამშობლოში მოღვაწეობდა.

წყარო: საქართველო: ენციკლოპედია: ტ.2. - თბ., 2012. - გვ.625