ლევანი (კახეთის მეფე)

1518/20-1574წწ. კახეთის მეფე, გიორგი II (ავგიორგის) ძე. 1513 წელს, როცა ქართლის მეფემ დავით X-მ  კახეთი თავის ხელისუფლებას დაუმორჩილა, მცირეწლოვანი ლევანი მისმა მომხრე კახელმა თავადებმა გახიზნეს. მათ ისარგებლეს 1518 წელს ქართლში შაჰ-ისმაილ I-ის ლაშქრობით და ლევანი კახეთის მეფედ გამოაცხადეს. 1520 წელს ლევანმა დაამარცხა კახეთში შეჭრილი დავით X-ის ლამქარი. ამის შემდეგ ქართლისა და კახეთის მეფეები დაზავდნენ და სცნეს კახეთის ქართლისაგან გამოყოფა. ლევანი ირანის ვასალი იყო და მშვიდობიანობის შესანარჩუნებლად შაჰისადმი ერთგულების პოლიტიკას იცავდა. 1551 წელს ის დაეხმარა შაჰ-თამაზ I შაქის დამორჩილებაში. ირანსა და ოსმალეთს შორის ამასიის ზავის დადების (1555) შემდეგ, შაჰს არ აკმაყოფილებდა კახეთის შედარებით მსუბუქი ვასალური ვალდებულებები, ამით უკმაყოფილო ლევანი 50-60-იან წლებში შეეცადა რუსეთისგან დახმარების მიღებას. 1563 წელს მან ელჩები გაგზავნა მოსკოვში ივანე IV-სთან, რის შედეგადაც კახეთში ჩამოვიდა რუსთა რაზმი, რომელიც ლევანმა ციხე-სიმაგრეებში ჩააყენა. ოსმალეთისა და ირანის პროტესტმა ლევანი აიძულა ეს რაზმი მალე დაეთხოვა. ლევანის დროს კახეთში მტრის შემოსევები არ ყოფილა, ქვეყანა ეკონომიკურად მოღონიერდა, დაწინაურდნენ ახალი ქალაქები: ბაზარი და გრემი.

წყარო: ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია: ტ. 6.-თბ., 1983.-გვ.158