ალექსი მაჭავარიანი

დაბადების ადგილი: ქ. გორი.

დაამთავრა ვანო სარაჯიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორია 1936 წელს.

1935–1939წწ. იყო ვ. აბაშიძის სახელობის თბილისის მუსიკისა და დრამის სახელმწიფო თეატრის მუსიკალური განყოფილების გამგე; 1939 წლიდან ვ. სარაჯიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორიის პედაგოგი (1963 წლიდან პროფესორი); 1956–1959წწ. საქართველოს სიმფონიური ორკესტრის სამხატვრო ხელმძღვანელი; მნიშვნელოვანი ნაწარმოებებია: ოპერები – "დედა და შვილი" (1945 წელს დაიდგა თბილისში, ი. ჭავჭავაძის ამავე სახელწოდების პოემის მიხედვით), "ჰამლეტი" (1968); საფორტეპიანო კონცერტი (1944), სავიოლინო კონცერტი (1950); ვოკალურ–სიმფონიური პოემა "გმირის სიკვდილზე" (1948); 2 სიმფონია(1947, 1973); ორატორია "ჩემი სამშობლოს დღე"(1954); ბალეტები – "ოტელო" (1957 წელს დაიდგა თბილისში, 1961 წელს ეკრანიზაცია), "ვეფხისტყაოსანი"(1974); ვოკალურ–სიმფონიური ციკლი "ხუთი მონოლოგი"(1968, ვაჟა–ფშაველას მიხედვით); სამი სიმებიანი კვარტეტი (1978, 1979); საფორტეპიანო სონატა(1979), საფორტეპიანო ციკლები – "ქართული ფრესკები" (1977), "პარიზული ჩანახატები" (1979), საფორტეპიანო პიესა "ხორუმი" (1939), სავიოლინო პიესა "დოლური"; ბალადა–პოემა "არსენა" (გუნდისა და სოლისტისათვის, ა კაპელა); რომანსები ("ცისა ფერს", "არ დაიოდარდო დედაო", "მზეთა–მზის სახე"); მუსიკა კინოფილმებისათვის ("პოეტის აკვანი", "ორი ოკეანის საიდუმლოება"), მუსიკა დრამატული თეატრებისათვის (შექსპირის "მეფე ლირი", მრევლიშვილის "ბარათაშვილი"); კომპოზიტორი, პედაგოგი, საზოგადო მოღვაწე. მიღებული აქვს იტალიის ხელოვნების გალერეის "ბრაიდენზის" ოქროს მედალი (1974) - ბალეტი "ოტელო", პიკასოს სახელობის პრემია (1988) - ბალეტი "ვეფხისტყაოსანი". მისი თაოსნობით დაიწყო ქ. ბორჯომსა და ქ. სოხუმში კომპოზიტორთა შემოქმედებითი სახლის, თბილისის დიდი საკონცერტო დარბაზის (1971) მშენებლობა. 2014 წელს მისი სახელი მიენიჭა თბილისის ფილარმონიის დიდ საკონცერტო დარბაზს.

წყარო: ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია: ტ. 6. - თბ., 1983. – გვ. 513; burusi.wordpress.com; წიგნი ღირსებისა: ტ. 1/ შემდგ.: თამაზ ყიფიანი (რედ.), თენგიზ გაჩეჩილაძე, გურამ სიმონიშვილი.- თბ., 2000. - გვ.271; საქართველოს მეცნიერებათა ეროვნული  აკადემია: ქართული ენციკლოპედიის ი. აბაშიძის სახელობის მთავარი სამეცნიერო რედაქცია: georgianencyclopedia.ge; საქართველო: ენციკლოპედია: ტ.5. -თბ.,2023. -გვ. 605-606; კარგ ქართველთა საფლავები: geonecropol.ge

• საბჭოთა კავშირის VI-VII მოწვევების უმაღლესი საბჭო, დეპუტატი
• საბჭოთა კავშირის კომპოზიტორთა კავშირი, მდივანი (1962-1972)
• საქართველოს კომპოზიტორთა კავშირი, თავმჯდომარე (1962-1968)

• 1995 - ღირსების ორდენი
• 1971 - შოთა რუსთაველის სახელობის სახელმწიფო პრემია
  ვოკალურ–სიმფონიური ციკლისთვის
• 1958 - სსრკ სახალხო არტისტი
• 1951 - სსრკ სახელმწიფო პრემია, სავიოლინო კონცერტი
• საპატიო ნიშნის ორდენი
• ლენინის ორდენი
• შრომის წითელი დროშის ორდენი