ზაალ ანდრონიკაშვილი

ზაალ ანდრონიკაშვილი იყო მარტყოფის მოურავი(დაახლოებით 1772 წლიდან). სახელგანთქმული მეომარი, მეტსახელად "კუზიანი ზაალი". რუსეთ–ოსმალეთის(1768-1774) დროს, 1772 წელს , ერეკლე II–ის ბრძანებით, 1000 მეომრით მოაწყო ღრმა რეიდი ჯავახეთსა და მესხეთში. გაანადგურა თურქთა გარნიზონები და დიდი ნადავლით დაბრუნდა. იმავე წელს მარტყოფელთა რაზმებით მონაწილეობდა ქართლში შემოჭრილი  დაღესტნელებისა და თურქთა წინააღმდეგ ბრძოლაში უფლისციხესთან. ამ ბრძოლაში ანდრონიკაშვილი ზურგში დაჭრეს(ჭრილობამ კუზი დაუტოვა. აქედან მოდის მისი მეტსახელები: "კუზა ზაალი", "კუზიანი ზაალი", "კუზიანი გმირი"). 70-80-იან წლებში განსაკუთრებით გამოიჩინა თავი მოთარეშე ლეკების წინააღმდეგ ბრძოლებში, მონაწილეობდა კრწანისის ბრძოლაში(1795).

წყარო: საქართველო: ენციკლოპედია: ტ.I.–თბ., 1997.–გვ.151