იაკობ შემოქმედელი

იაკობ დუმბაძემ განათლება ტრაპზონში მიიღო. შემოქმედის მიტროპოლიტად იხსენიება 1647 წ-იდან. დასავლეთ საქართველოს კათოლიკოსმა დავით ნემსაძემ 1687 წელს რომში გაგზავნა, სადაც დიდი პატივით მიიღო პაპმა ინოკენტი XI-მ. მისი ინიციატივით რესტავრაცია ჩაუტარდა შემოქმედის მაცხოვრის ეკლესიას, რომლის აღმოსავლეთ ლავგარდანის ქვეშ წარწერაზეც არის მოხსენიებული. 1696 წელს იმყოფება რუსეთში, დონის მონასტერში. ქართლის მეფის გიორგი  XI-ის დავალებით გალექსა ბაგრატ მუხრანბატონის ანტიმაჰმადიანური თხზულება "უსჯულოს მოჰამადისა და ქრისტიანეთ გაბაასება", მასვე ეკუთვნის თითო სტროფიანი ლექსები - არჩილ II-ის ხოტბა, პასუხი იოსებ თბილელის შკითხვა-გამოცანებზე და სხვ.  ზოგიერთი ხელნაწერის მიხედვით, იაკობ შემოქმედელს მიეწერება გადაკეთებული"აბდულმესიანი", რომელშიც ქების ობიექტი თამარისა  და დავით სოსლანის  ნაცვლად არჩილ II-ა. იაკობ შემოქმედელს ქებით იხსენიებენ არჩილ II, დავით გურამიშვილი, ანტონ I, იოანე ბატონიშვილი და სხვები. უკვე ღრმად მოხუცებულმა დატოვა გურიის კათედრა და წავიდა იერუსალიმში და იქვე აღესრულა.

წყარო: ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია: ტ. 5.- თბ., 1980.- გვ. 40