იონა თოდუა

სწავლობდა თბილისის სასულიერო სემინარიაში, სამუსიკო სასწავლებელში (თეორიული საგნები); უმაღლესი ცოდნა კიევსა (ეკონომიური) და თბილისშიმ (თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, პედაგოგიური) მიიღო.

სემინარიაში სწავლის პერიოდში მოიხიბლა ნიკო სულხანიშვილის, ზაქარია ფალიაშვილის ხელოვნებით, ამრიგად, თავიდანვე სიმღერის სიყვარულმა გადაწყვიტა მისი მომავალი პედაგოგიური მოღვაწეობა; სემინარიაშივე ჩამოაყალიბა სიმებიანი ორკესტრი, რომელსაც თვითონვე ხელმძღვანელობდა; მოღვაწეობის დასაწყისში სამტრედიის რკინიგზის კლუბთან ჩამოაყალიბა ოთხხმიანი მომღერალთა გუნდი, რომელიც კლასიკურ და ქართულ ხალხურ სიმღერებს ასრულებდა როგორც სამტრედიაში, ასევე დასავლეთ საქართველოს სხვა დაბა-ქალაქებსა და სოფლებში; გუნდის რეპერტუარს თავისივე სიმღერებით ამდიდრებდა: "აღარ მიყვარხარ", "მიყვარდა", "ნუ თვალთმაქცობ", "მზეთა-მზე"; ახალგაზრდობაშივე სამტრედიის რკინიგზის სკოლაში შექმნა ლიტერატურული წრე; მომდევნო წლებში გამოსცა სკოლის ხელნაწერი ჟურნალი "ნორჩი მნათობი"; მალე იუმორისტული ჟურნალის "შოლტის" ბეჭდვასაც შეუდგა; ჩამოაყალიბა დრამატული წრე და მოწაფეთა მონაწილეობით გამართა წარმოდგენები; 1927 წლიდან თბილისში მოღვაწეობდა; რკინიგზის სკოლასა და სასოფლო-სამეურნეო მუშფაკში მასწავლებლობის დროს ჩამოაყალიბა მომღერალთა გუნდი;  თბილისში ყოფნისას ახალი სიმღერები შექმნა: "მთის წყარო", "სატრფიალო", "ფეერია"; დაწერა სიმღერები გ. ლეონიძის, ა. სანიძის, კ. ბობოხიძის ლექსებზე; საინტერესო ხალხური სიმღერები გამოავლინა და კვარტეტების რეპერტუარში შეიტანა, ესენია: "გოგის ცხენი", "ნანი-ნანა"; მასწავლებლის სახლის კაპელაში რიგით მომღერლად იმუშავა და ახალგაზრდებთან ერთად სახლის თვითმოქმედების განვითარებას სიმღერითაც შეუწყო ხელი, გვერდში ამოუდგა კაპელის ლოტბარს ავთანდილ განუგრავას; რადიოგადაცემებში ხშირად გაისმოდა მელოდიური ჰანგები მისი ხელმძღვანელობით არსებული ქალთა და ვაჟთა კვარტეტების შესრულებით; ლოტბარი.

წყარო: ხალხური სიმღერის მოამაგენი.-თბ., 2007.-გვ. 102