საქართველოს ისტორიულ
ძეგლთა
ბიბლიოგრაფიული ლექსიკონი
<< თავიდანაწყური (ახალციხის რ-ნი))
1. აწყურის ღვთისმშობლის ტაძარი //ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია.ტ.III.-თბ.,1977.-გვ.77.
მოკლე ცნობები აწყურის ტაძრის შესახებ.
2.ბერძენიშვილი ნ. საქართველოს ისტორიის საკითხები.I.-თბ.,1969.-გვ.259-261.
აწყურის კათედრალური ტაძრის აღწერილობა.
3.ბოჭორიძე გ. მოგზაურობა სამცხე-ჯავახეთში.-თბ.,1992.-გვ.31-33.
აწყურის ღვთისმშობლის ტაძრის ხუროთმოძღვრების, მხატვრობისა და შემორჩენილი წარწერების შესახებ.
4.საითიძე გ. აწყურის ღვთისმშობლის ეკლესია //ძეგლის მეგობარი.-1988.-გვ.22-25.
ეკლესიის მოკლე ხუროთმოძღვრული დახასიათება. სტუდენტთა მიერ ჩატარებული სამუშაოების შესახებ.
5.იამბე, ციხის ნაშალო...-თბ.,2007.-გვ.23-24.
ღვთისმშობლის სახელობის ტაძრის შესახებ არსებული ლეგენდა. ტექსტს ერთვის ფოტო.
7.აწყური //ბერიძე ვ. სამცხის ხუროთმოძღვრული ძეგლები.-თბ.,1970.-გვ.46-49;51-52..
აწყურის საეპისკოპოსო ტაძრის ისტორია. ტექსტს ერთვის ტაძრის ნანგრევების ფოტო.
6.სიმაგრეები: აწყური //ზაქარაია პ. საქართველოს ძველი ციხესიმაგრეები.-თბ.,1988.-გვ.73-75.
ციხის მდებარეობა, მოკლე ხუროთმოძღვრული დახასიათება, საისტორიო წყაროები ციხის შესახებ. ტექსტს ახლავს ციხის ნანგრევების ორი ფოტო.
7.ბორჯომი-ახალციხე //ზაქარაია პ. თბილისი. ბორჯომი. ვარძია.-თბ.,1977.-გვ.336-37.
კათედრალური ტაძრის ნანგრევების მოკლე აღწერილობა, მოკლე ისტორია. მოხსენიებულია სამცხის ათაბაგი ყვარყვარე.
8.აწყური, ხერთვისი, ოქროციხე //ბერიძე ვ. ძველი ქართული ხუროთმოძღვრება.-თბ.,1974.-გვ.167-168.
აწყურის ციხის მოკლე ისტორია და ხუროთმოძღვრული აღწერილობა. ტექსტს ახლავს ფოტო(ტაბ.190).
9.აწყური //საქართველოს ისტორიისა და კულტურის ძეგლთა არწერილობა.ტ.2.-თბ.,2004.-გვ.57-60.
სოფ.აწყურის ტერიტორიაზე მდებარე ძეგლების: ეკლესიის (დარბაზული ტიპის, განეკუთვნება XIX საუკუნე ), წმ. ელიას სახ. ზემო და ქვემო ეკლესიების (გვიანდელი შუა საუკუნეების, გეგმით სწორკუთხა), "თავისუფალი ჯვრის" ტიპის თეთრი გიორგის სახ. ეკლესიის კომპლექსის (შედის ეკლესია, სამრეკლო, გალავანი, დამხმარე ნაგებობანი), კვირაცხოვლის ეკლესიის (განეკუთვნება გვიანდელი შუა საუკუნეებს, დარბაზული ტიპის, უაფსიდო), ღვთისმშობლის სახ. ეკლესიის (დგას შუა სოფელში, განეკუთვნება XIX საუკუნეს, აღსანიშნავია ძლიერ დაზიანებული სამრეკლო), წამებულის სახ.ეკლესიის (დგას სოფლის სამხრ.-ით, თარიღდება გვიანდელი შუა საუკუნეებით გეგმით სწორკუთხა), წმ. თევდორეს სახ. ეკლესიის (დგას თეთრი გიორგის სახ. ეკლესიის ჩრდ.-აღმ.-ით, დარბაზული, გვიანდელი შუა საუკუნეები) ხუროთმოძღვრულ-მხატვრული დახასიათება. ტექსტს დართული აქვს საილუსტრაციო მასალა.
12.ელიაშვილი მ. აწყურს გადარჩენა სჭირდება //ახალი ეპოქა.-2001.-13 დეკ.-N97(149).-გვ.10.
10.მ.ბ. "მწყემსი"-ს კორრესპონდენცია ახალციხის მაზრიდამ //მწყემსი.-1891.-N1.-გვ.5-6.
ჩუქურთმებიანი ქვების გატაცება აწყურის ტაძრიდან.
11.აწყურის ღვთისმშობლის სახელობის ეკლესია და ციხე //ელიზბარაშვილი ნ., კუპატაძე ბ. საქართველოს 100 ღირსშესანიშნაობა.-თბ.,2011.-გვ.91.
ტაძრის მშენებლობის ეტაპები. მოხსენიებულნი არიან ათაბაგი ჯაყელები. ტექსტს ერთვის აწყურის ეკლესიის ფოტო.
12.Ацкури //Габашвили Ц. Вардзиа.-Тб.,1957.-с.26-28.
Краткое описание развалин Ацкурской крепости и Ацкурского кафедрального храма.
13.Вейденбаум Е. Путеводитель по Кавказу.-Тифл.,1888.-с.378 с табл.
14.Берже В. Грузинская архитектура с древнейших времен до конца XX века.-Тб.,1967.-с.59 с табл.
15.Амиранашвили Ш. История грузинского искусства.-М.,1963.-с. 323 с табл.
16.Бабуров А.Архитектурно-планировочные проблемы сохранения градостроительного наследия Грузии (II Международный симпозиум по грузинскому искусству).-Тб.,1977.-с.13.
17.Герценштейн В. Иллюстрироввнный спутник по Тифлису и его окрестностям.-1899.-с.137. с илл.
18.Гомелаури И.,Кениа Р. Каталог проектов, обмеров и рисунков академиеа архитектуры Н. Н.С. Северова //Arc Georgica. Серия В.-1964.-№6.-с.173.
19.Джанбурия Г., Мелитаури К. и др. Вардзиа.-Тб.,1957.-с.26-28.Христианския древности в турецкой Грузии //Исарлов Л. Письма о Грузии.-Тифл.,1899.-с.10-11.
29.Месхиа Ш. Города и городской строй феодальной Грузии.-Тб.,1959.-с.70.
30.Северов Н. Памятники грузинского общества.-1947.-с.206 с илл.
31.Сидоров В. Кавказ. Путевые заметки и впечатления.-СПБ.,1897.-с.493-494.
32.Иоселиани Пл. Города, существовавщие и существующие в Грузии.-Тфл.1850.-с.30-31 //Закавказский вестник.-1850.-№1-12.
33.აწყურის ციხე //ხარაძე კ. სამცხის ბუნებისა და ხუროთმოძღვრების ძეგლებო.-თბილისი.,2016.-გვ.13-14.
34.აწყური //ნათენაძე ნ. მესხი მელექსე.-თბ.,2018.-გვ.275-278.
35.აწყურის ღვთისმშობლის ტაძარი //ბერიძე. მ. ტაძრები და სახელები.-თბ.,2010.-გვ.31-36.
ტერმინ "აწყურის" ეტიმოლოგია, ტაძრის ისტორია, არქიტექტურა, რელიგიური მნიშვნელობა, ღვთისმშობლის ხელთუქმნელი ხატი, ეპისკოპოსები.