1.დასავლეთი საქართველო //ბერიძე ვ. XVI-XVIII საუკუნეების ქართული საეკლესიო ხუროთმოძღვრება.-თბ.,1994.-გვ.172-176.
შემოქმედის "ზარზმის" ანუ ფერისცვალების ეკლესიის (მიშენებულია ძველ ეკლესიაზე ზარზმის ეკლესიიდან წამოღებული ხატების დასასვენებლად)
2.შემოქმედი //თაყაიშვილი ექვ. არხეოლოგიური მოგზაურობანი და შენიშვნანი. წ.1.ტფ.,1907.-გვ.37-40.
შემოქმედის ეკლესიის სიძველეთა აღწერილობა. მოხსენიებულია დ. ბაქრაძე.
3.შემოქმედი //საქართველოს სულიერი საგანძური.წ.I.-თბ.,2005.-გვ.326-327.
სამონასტრო კომპლექსის (ღვთაების ტაძარი, XVI საუკუნის გუმბათოვანი ეკლესია, "ზარზმა", სამრეკლო) მოკლე აღწერილობა. მოხსენიებულია ვახტანგ I გურიელი (XVI ს.). ტექსტი ქართ. და ინგლ. ენებზე. დართული აქვს ფოტოები.
4.შემოქმედის ეპარქია: შემოქმედის წმ. ნიკოლოზის მონასტერი (სტავროპიგიალური): დედათა //გუნია ირ. საქართველოს მონასტრები:ენციკლოპედიური ცნობარი.-თბ.,2005.-გვ.145.
მოკლე ცნობები 1992 წელს დაარსებული ძეგლის შესახებ. მოხსენიებულნი არიან: არქიმანდრიტი ნიკოლოზი (ღლონტი), მღვდელი გიორგი (დუმბაძე) და სხვები. ტექსტს ახლავს ფოტო.
4.ბაქრაძე დ. არქეოლოგიური მოგზაურობა გურიასა და აჭარაში.-ბათუმი.-1987.-გვ.104-141.
მაცხოვრისა და უფლის ფერისცვალების სახელობის ეკლესიების სიძველეთა შესახებ.
5.[ყიფიანი მ.] ზემოქართლელი მ. ჩვენინცხოვრების ზეგლები //დროება.-1875(15 აგვ.).-N92.-გვ.1-2; M93(17 აგვ.).-გვ.1-2.
შემოქმედის მონასტრის შესწავლის აუცილებლობის თაობაზე.
6."სოფ.შემოქმედიდამ (გურიაში)გვწერენ.." //დროება.-1881(20ნოემბ.).-N243.-გვ.1-2.
მონასტრის სავალალო მდგომარეობის თაობაზე.
7.სოფ.შემოქმედის (ოზურ.მაზრა)ტაძარი ინგრევა! //ცნობის ფურცელი.-1897(25 აპრ.).-N178.-გვ.2.
8.სახოკია თ. მოგზაურობანი.-ბათუმი.,1985.-გვ.52-53.
მოკლე ცნობა მონასტრის მდებარეობასა და ხუროთმოძღვრების შესახებ.
9.შემოქმედი //ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია.ტ.X.-თბ.,1986.-გვ.712.
შემოქმედის სამონასტრო კომპლექსი და საეპისკოპოსო - მოკლე ცნობები.
10. ჩხარტიშვილი ძეგლი შველას ითხოვს //ლიტერატურული საქართველოს.-1988(10 ივნ.).-N24.-გვ.12.
საკათედრო ტაძრის სავალალო მდგომარეობის შესახებ.
11.შემოქმედი //ყაუხჩიშვილი თ. საქართველოს ბერძნული წარწერების კორპუსი.-თბ.,2004.-გვ.136-137.
მაცხოვრის სახ.ეკლესიის ბერძნული წარწერების პალეოგრაფიულ-ენობრივი ანალიზი.
12.შემოქმედი //ყაუხჩიშვილი თ. ბერძნული წარწერები საქართველოში.-თბ.,1951.-გვ.105-106.
შემოქმედის ბაზილიკური ტიპის მაცხოვრის სახ.ეკლესიისა და მეორე ეკლესიის - ზარზმის მოკლე აღწერილობა და ბერძნული წარწერების მიმოხილვა.
13.შემოქმედის სამონასტრო კომპლექსი //ელიზბარაშვილი ნ., კუპატაძე ბ. საქართველოს 100 ღიორსშესანიშნაობა.-თბ.,2011.-გვ.58
შემოქმედის შუასაუკუნეების სამონასტრო კომპლექსის (XVI ს.-ის სამრეკლო, XII ს.-ის ღვთაების ბაზილიკისა და ”ზარზმად” წოდებული გუმბათოვანი ეკლესია) მოკლე აღწერილობა; მაცხოვრის ეკლესიის მოკლე ხუროთმოძღვრული დახასიათება. აღნიშნულია
შემოქმედის მონასტრის მდიდარი წიგნთსაცავის შესახებ. მოხსენიებულია გუმბათოვანი ეკლესიის ქტიტორი ვახტანგ I გურიელი. ტექსტს ერთვის ეკლესიის (XII ს.), სამრეკლოსა და ძეგლის ორნამენტებისა და წარწერის ფოტოები.
14.შემოქმედის მონასტერი //შუბითიძე ვ. ქართული ციხესიმაგრეები და ეკლესია-მონასტრები.-თბ.,2012.-გვ.190. ტექსტი ქართ. და ინგლ. ენებზე.
15.შემოქმედი //გედენიძე ი. საქართველო- რასაც არწივები ხედავენ.-თბ.,2018.-გვ.245.ტექსტი ქართ. და ინგლ. ენებზე.
16.Шемокмедели [შემოქმედის ეკლესია] //თაყაიშვილი ექ. თხზულებანი ტ. 5.-თბ.,2018.-გვ. 197-199.
ტექსტი რუსულ და ინგლისურ ენებზე.
17.შემოქმედი //გურია. ჩემი საქართველო-2-თბ., 2015.-გვ.13.
18.შემოქმედის საკათედრო ტაძარი // შარაძე, გ. ძველი გურია ტ.I.-თბ.,2022.-გვ.431.
ისტორია, არქიტექტურა, გალავანი, სამრეკლო.
19.შემოქმედი //ქართველიშვილი თ. გურიის საეპისკოპოსოები (XV--XlX საუკუნეები), საქართველოს ეკლესიის ისტორია 2.-თბ.,2006.-გვ.57-64.
20.შემოქმედის მონასტერი //ხმელიძე თ; ქაშიაშვილი ზ; ვანიშვილი თ; ქართული კულტურა და ხუროთმოძღვრება.-თბ.,2023.-გვ.348-350.