საქართველოს ისტორიულ ძეგლთა ბლიოგრაფიული ლექსიკონი

საწყისი | ძებნა | ბოლო განმარტება | მოგვწერეთ | შესვლა


<< თავიდან

არტანუჯი (თურქეთი)

1."არტანუჯიდან გვწერენ..." //ივერია.-1886.-17 აპრ.(N82).-გვ.2.
ცნობა არტანუჯის ციხესთან ქართულწარწერიანი ზარის პოვნის შესახებ.
2."სომხურ გაზ. "მშაკში" იწერებიან არტანუჯიდან.." //ივერია.-1886.-1 ოქტ.(N211).-გვ.2.
ძველ ციხეში ქართულწარწერიანი ზარის პოვნის გამო.
3.კათოლიკეთა ეკლესია //ჭიჭინაძე ზ. სამცხე-საათაბაგო.-ტფ.,1905.-გვ.88-91.
არტანუჯისა და წმ. სტეფანეს კათოლიკური (ადრე წმინდა გიორგის სახელობის) ეკლესიის ისტორია.
4.არტანუჯი //არტანუჯი.-1994.-N1.-გვ.7-9.
ციხის ისტორია. მოხსენიებულნი არიან: გ. გოდერძიშვილი და ალ. გუგუნავა.
5.არტანუჯი //საქართველო:ენციკლოპედია.-თბ.,1997.-გვ.209.
მოკლე ცნობები ციხე-ქალაქ არტანუჯზე.
6.ხოშტარია დ. ქალაქი არტანუჯი და მისი სიძველენი //არტანუჯი.-1996.-N5.-გვ.60-75.
ძეგლთან დაკავშირებული ისტორიული საბუთებისა და სამეცნიერო ლიტერატურის მიმოხილვა, ციხის ისტორია, მის ტერიტორიაზე შემორჩენილი წმინდა პეტრესა და პავლეს დარბაზული ტიპის ეკლესიების აღწერილობა.
7.გუგუნავა ალ. მოგზაურობა სამხრეთ საქართველოში.-თბ.,1996.-გვ.22.
არტანუჯის ციხისა და ქალაქ არტანუჯის მოკლე ისტორია.
8.ალექსიძე ნ. ხოშტარია დ. ახალი ცნობები ტაო-კლარჯეთის სიძველეთა შესახებ //ლიტერატურა და ხელოვნება.-1991.-N1.-გვ.117-161.
ცნობები თურქეთის ტერიტორიაზე მდებარე ისტორიული ძეგლის - არტანუჯის შესახებ.
9.ხოშტარია დ. შავშეთ-კლარჯეთის ეკლესიები //ლიტერატურა და ხელოვნება.-1998.-N2.-გვ.53-80.
არტანუჯის ციხის წმ. პეტრესა და პავლეს ეკლესიებისა და სამლოცველოების აღწერილობა.
10.ეკლესია არტანუჯის აკროპოლისზე //ჯობაძე ვ. ადრეული შუა საუკუნეების ქართული მონასტრები ტაოში, კლარჯეთსა და შავშეთში.-თბ.,2007.-გვ.34-37.
ისტორიული წყაროები არტანუჯის ციხისა და ეკლესიის შესახებ. ოთხი განსხვავებული დანიშნულების სათავსოსაგან შემდგარი ეკლესიის აღწერილობა, აგების თარიღი. მოხსენიებულია კ. კოხი. ტექსტს დართული აქვს გეგმა(გვ.35)და ტაბულები (16-18).
11.არტანუჯი - ბაგრატიონთა პირველი სატახტო ქალაქი //ხოშტარია დ. კლარჯეთის ეკლესიები და მონასტრები.-თბ.,2009.-გვ.70-79.
ადგილობრივი მოთეთრო-სპილოსძვლიფერი კლდოვანი ქვით ნაგები, დანგრეული ეკლესიის შესახებ; აგების თარიღის განსაზღვრა სტილისტური ნიშნებით;აღნიშნულია ქალაქის უძველესი ნაგებობა-კლდოვან კონცხზე აგებული , ამჟამად თითქმის მთლიანად დანგრეული ეკლესიარომლის არქიტექტურული სახე აღდგენილია დ. ბაქრაძის, პრ. უვაროვასა და ნ. მარის ნაშრომების მიხედვით. ტექსტს ერთვის არტანუჯის ციხის გეგმა, (რ. ედვარდსის მიხედვით), ციხის სამლოცველო, გეგმა (ვ.ჯობაძის მიხედვით), ქალაქის ეკლესიის გეგმა.
12.Бакрадзе Дм. Кавказ в древних памятниках христианства //Записки Общества любителей кавказской археологии.Кн.1.-Тифл.,1875.-с.19-177 с илл.
13.Бакрадзе Дм. Об археологической поездке, совершенной в 1879 году поп поручению Академии наук, в Чорощский бассейн, в Батум, Артвин и Артанудж.-СПБ.,1880.-с.4.
Упоминается Артануджская церковь, сохранившаяся в развалинах и без надписей.
14.Иоселиани П. Города, существовавщие и существующие в Грузии.-Тифл.,1850.-с.22-23.
15.Марр Н. Дневник поездки в Шавшию и Кларджию.-СПБ.,1911.-95-97; 110 с илл.
16.Месхиа Ш. Города и городской строй феодальной Грузии XVII-XVIIIввю-Тб.,1959.-440 с.
17.არტანუჯი //შუბითიძე ვ. ქართული ციხესიმაგრეები და ეკლესია-მონასტრები.-თბ.,2012.-გვ.131. ტექსტი ქართ. და ინგლ. ენებზე.
18.არტანუჯის ციხე//იმოგზაურე ტაო–კლარჯეთში.–თბ.,2014.–გვ.24–27.
ციხე–ქალაქ არტანუჯის ისტორია და არქიტექტურული ანალიზი. ტექსტს ახლავს ფოტოები.
19.არტანუჯის ეკლესია//სტუდენტური ექსპედიცია თურქეთში. ნარკვევები. ლექსიკონი.–თბ.,2014.–გვ.87.
20.არტანუჯი // ჩოხარაძე მ. ხანძთა და "ათორმეტ სავანეთა" მხარის ძველი სალოცავები.-თბ.,ბათუმი.-2015.-გვ.217-222.
21.არტანუჯი //ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები.-თბ., 2016.-გვ.70-75.
არტანუჯის ციხე-ქალაქის,ეკლესიისა და წარწერის ისტორია. ტექსტს ახლავს ფოტომასალა.
22.არტანუჯის ციხე //კლარჯეთი.-ბათუმი.,2016.-გვ.65-68.
არტანუჯის ციხის ისტორია და გეგმა , ოსმან აითექინის მიხედვით.
23.არტანუჯი //ტაო-კლარჯეთი. ისტორიისა და კულტურის ძეგლები [კატალოგი].-თბ.,2017.-გვ.129-130.
24.არტანუჯი //გრძელიშვილი ნ. რელიგიური ტურიზმი.-თბ.,2018.-გვ.193-195.
25.არტანუჯი //ნონეშვილი ა. ქართული კულტურა უცხოეთში 100 მოღვაწე და ძეგლი.-თბ., 2017.-გვ.23.
ტექსტს ახლავს ფერადი ფოტო.
26.არტანუჯი //ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2019 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები.-თბ.,2021.-გვ.19-20.
კლარჯეთის ისტორიული ციხე-ქალაქისა და ეკლესიის ისტორია.
27.არტანუჯი //კალანდია გ. ქართველები მსოფლიო ისტორიაში ტ.3.-თბ.,2021.-გვ.22-23.
28.არტანუჯის ციხე-ქალაქი //საქართველოს ისტორია (საკითხავი წიგნი ილუსტრაციებით).-თბ.,2021.-ტ.2.-გვ.281.
ისტორია, ტოპოგრაფია, სამხედრო-სტრატეგიული მნიშვნელობა.
29.არტანუჯი //ქადაგიშვილი ლ. მამული ჩვენი ტაო-კლარჯეთი.-თბ.,2018.-გვ.96-97.
30.არტანუჯის ციხე //ხმელიძე თ; ქაშიაშვილი ზ; ვანიშვილი თ; ქართული კულტურა და ხუროთმოძღვრება.-თბ.,2023.-გვ.145-146.
 
 საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკა