საქართველოს ისტორიულ
ძეგლთა
ბიბლიოგრაფიული ლექსიკონი
<< თავიდანტბეთი (თურქეთი)
1.მურიე ჟ. ბათუმი და ჭოროხის აუზი.-ბათუმი.,1962.-გვ.42-43.
მოკლე ცნობა აშოტ კურაპალატის მიერ 918 წელს აგებული ტაძრის აღწერილობა.
2.ბაგრატიონი გ. მოგზაურობა თურქეთში //ძეგლის მეგობარი.-1996.-N1/92.-გვ.39.
ტბეთის საკათედრო ტაძრის თანამედროვე მდგომარეობა.
3.ერუშეთი, კოლა-ოლთისი და შავშეთი: ტბეთი //გივიაშვილი ი., კოპლატაძე ი. ტაო-კლარჯეთი.-თბ.,2004.-გვ.117-122.
ისტორიულ შავშეთში,X საუკუნეში, აშოტ კუხის მიერ აგებული, ქ.შავშათიდან 15 კილომეტრით დაშორებული ტბეთის კათედრალური ტაძრის შესახებ არსებული ისტორიული წყაროების მიმოხილვა, მშენებლობის ეტაპები, ხუროთმოძღვრული-მხატვრული დახასიათება. მოხსენიებულნი არიან: ნ.მარი, დ.ბაქრაძე, პ.ზაქარაია, ა.პავლინოვი, გ.ყაზბეგი, ნ.და მ.ტიერები, ფ.ბაიყურთი, ვ.ჯობაძე. მოცემულია ძეგლის ფოტოები (1888 წელსა და ამჟამად გადაღებული).
4.გუგუნავა ალ. მოგზაურობა ისტორიულ სამხრეთ საქართველოში.-თბ.,1996.-გვ.16-17.
მოკლე ცნობა ტბეთის ტაძრის ისტორიისა და თანამედროვე მდგომარეობის შესახებ. ტექსტს დართული აქვს ძეგლის ფოტოები (გვ.46-47).
5.ტბეთი //ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია.ტ.I.-თბ.,1985.-გვ.680.
ტბეთის სამონასტრო კომპლექსის მოკლე ისტორია.
6.ყაზბეგი გ. სამი თვე თურქეთის საქართველოში.-თბ.,1995.-გვ.78-81.
ტაძრის ხუროთმოძღვრული დახასიათება, მასთან დაკავშირებული თქმულებები.
7.ჯანაშვილი მ. მესხეთი.-თბ.,1915.-გვ.22.
მოკლე ცნობები ტბეთის ტაძრის შესახებ.
8.ჯანაშვილი მ. საქართველოს ისტორია.-ტფ.,1906.-გვ.328.
ადარნასე II-ის დროს შავშეთში აგებული ტაძრის - ტბეთის შესახებ.
9.ჭიჭინაძე ზ. ისტორია ოსმალეთის ყოფილ მუსულმან ქართველთ საქართველოსი.-ბათუმი.-1911.-გვ.9-10.
მოკლე ცნობები ტბეთის ტაძრის შესახებ.
10.ჭიჭინაძე ზ. მუსულმან ქართველობა და მათი სოფლები საქართველოში.-ტფ.,1913.-გვ.279-283.
აშოტ კურაპალატის მიერ აშენებული ტაძრის -ტბეთის შესახებ.
11.ამირანაშვილი შ. ქართული ხელოვნების ისტორია.-თბ.,1981.-გვ.170-174.
ძეგლის მოკლე აღწერილობა.
12.მაკალათია ს. მესხეთ-ჯავახეთი.-თბ.,1938.-გვ.22.
ტბეთის ტაძრის მოკლე დახასიათება.
13.ტაო-კლარჯეთის ძეგლების ფოტოთეკა //ეროვნული კულტურული მემკვიდრეობის პროგრამა. საანგარიშო კრებული.-1998.-გვ.113-114. ტექსტი ქართულ და ინგლისურ ენებზე.
ტბეთის ტაძრის მოკლე დახასიათება.
14.ხოშტარია დ. შავშეთ-კლარჯეთის ეკლესიები //ლიტერატურა და ხელოვნება.-1998.-N2.-გვ.53-80.
ტბეთის ტაძრის ხუროთმოძღვრული დახასაითება.
15.ჯანაშვილი მ. ტბეთის სვეტი შავშეთში //სახალხო გაზეთი.-1913.-N955.-გვ.2-3.
16.ალადაშვილი ნ. ტაო-კლარჯეთის ხუროთმოძღვრულ ძეგლთა ფიგურული სკულპტურა //ქართული ხელოვნების ისტორიის ინსტიტუტის XXII სამეცნიერო სესია 1967 წლის 22 და 23 ივნისს. თეზისები.-თბ.,1967.-გვ.8.
ტბეთის ტაძრის ფიგურული რელიეფების ანალიზი.
17.ტბეთის ეპარქია //სილოგავა ვ. შენგელია კ. ტაო-კლარჯეთი.-თბ.,2006.-გვ.67-93.
ტექსტი ქართულ და რუსულ ენებზე.
ძეგლის მდებარეობა, სასულიერო პირთა მოღვაწეობა, ტაძრის შესახებ არსებული ისტორიული და ლიტერატურული წყაროები , სახელწოდების ეტიმოლოგია, ხელნაწერთა ვრცელი აღწერილობა. ტბეთისა და ათონის ხელნაწერთა შეჯერების შედეგები. მოხსენიებულნი არიან: კ.კეკელიძე, ა.ცაგარელი, ნ.მარი. ი.ჯავახიშვილი. ტექსტს ერთვის: ძეგლის გეგმა, ფოტოები (სურ.16-25), ფერადი ილუსტრაციები.
18.ჯობაძე ვ. ადრეული შუა საუკუნეების ქართული მონასტერები ისტორიულ ტაოში, კლარჯეთსა და შავშეთში.-თბ.,2007.-გვ.244-259.
ღვთისმშობლის სახელობის ჯვარგუმბათოვანი ტაძრის მდებარეობა, ძეგლის შესახებ არსებული ისტორიული და ლიტერატურულუ წყაროები,ხუროთმოძღვრული დახასიათება ტბეთის კულტურულ
-ისტორიული მნიშვნელობა, მოხსენიებულნი არიან: ვახუშტი ბაგრატიონი, გ.ყაზბეგი, დ.ბაქრაძე, ა.პავლივანოვი, ნ.მარი, ნ.და მ. ტიერები. ტექსტს ერთვის ილუსტრაციები (80-84) და ტაბულები (317-346).
19.ტბეთი //საქართველოს სულიერი საგანძური.წ.I.-თბ.,2005.-გვ.110-111.
ერისთავთერისთავის აშოტ კუხის ხელმძღვანელობით აგებულ საკათედრო ტაძარში(X ს.) მიმდინარე კულტურულ-საგანმანათლებლო საქმიანობის შესახებ. მოხსენიებულნი არიან: ტბეთის პირველი ეპისკოპოსი საბა მტბევარი , სტეფანე მტბევარი, იოანე მტბევარი, დავით ბელი, არქიპოსი, აკვილა მტბევარი, იოანე ფუკარალის ძე, აბუსერის ძე ტბელი; ნ.მარი, გ.ყაზბეგი. ტექსტი ქართ. და ინგლ. ენებზე. დართული აქვს ძეგლისა და მორთულობის დეტალების ფოტოები.
20.შავშეთის ეკლესიები //ხოშტარია დ. კლარჯეთის ეკლესიები და მონასტრები.-2009.-გვ.233-251.
ტაძრის ნანგრევების ხუროთმოძღვრფული აღწერილობა; ისტორია, მშენებლობის ეტაპები, მოხატულობისა და წარწერათა ანალიზი ტაძრის შესახებ არსებული სამეცნიერო ლიტერატურის მიხედვით; რვამკლავიანი ეკლესიის დათარიღება დეკორაციული შემკულობის მიხედვით (X ს.-ს II ნახ.); ტაძრის რეკონსტრუქციათა შესახებ; ზოგადად მშენებლობისა და ჩუქურთმების შესრულების ხარისხის თაობაზე. მოხსენიებულნი არიან: აშოტ კურაპალატი (კუხი), სტეფანე მტბევარი (ტბეთის პირველი ეპისკოპოსი), იოანე მტბევარი, საბა მტბევარი, გ. ყაზბეგი, დ. ბაქრაძე, ა. ბაქრაძე, პრ. უვაროვა, ა. პავლივანოვი, ნ. მარი. ტექსტს ერთვის საილუსტარაცო მასალა (სურ.41-,42; ტაბ. N41-48).
21.მაჩაბელი ა. აშოტ კუხის რელიეფი ტბეთიდან //მაცნე.-1968.-N5.-გვ.15-162
ტბეთის ტაძრის შესახებ არსებული სამეცნიერო ლიტერატურის მიმოხილვა; მოკლე ხუროთმოძღვრული აღწერილობა; საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმში დაცული ქტიტორული რელიეფის ვრცელი ანალიზი. ტექსტს ერთვის საილუსტრაცი მასალა (ტაძრის შიდა სივრცე, აშოტ კუხის ქტიტორული რელიეფის ფოტო).
22.ხოშტარია დ. ტბეთის ტაძრის ისტორიიდან //საქართველოს სიძველენი.-2003.-N4-5.-გვ.77-99. რეზ. ინგლ. ენაზე.
23.შავშეთი (ბათუმის მხარე) //გაზ. "ივერია".-1888(18 სექტ.).-N195.-გვ.2.
ტბეთის ეკლესიის ნგრევის შესახებ.
24.ტბეთი //შუბითიძე ვ. ქართული ციხესიმაგრეები და ეკლესია-მონასტერბი.-თბ.,2012.-გვ.151. ტექსტი ქართ. და ინგლ. ენებზე.
25.ტბეთი //იმოგზაურე ტაო–კლარჯეთში.–თბ.,2014.–გვ.48–51
ტბეთის ეკლესიის ისტორია და არქიტექტურული თავისებურებანი. ტექსტს ერთვის ფოტოები.
26.ტბეთის ტაძარი // ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები.-თბ., 2016.-გვ. 41--42.
ტბეთის საკათედრო ტაძრის ხუროთმოძღვრული აღწერილობა. ტექსტს ახლავს ფოტომასალა.
27. ტბეთი //ჩოხარაძე მ. ხანძთა და "ათორმეტ სავანეთა" მხარის ძველი სალოცავები.-თბ.,ბათუმი.-2015.-გვ.212-216.
28.ტბეთი //ექვთიმე თაყიშვილი და ტაო-კლარჯეთი:[კრებული].-თბ.,2017.-გვ.146-155. ტექსტს ახლავს მდიდარი ფოტომასალა.
29.ტბეთი //გრძელიშვილი ნ. რელიგიური ტურიზმი.-თბ.,2018.-გვ.181-182.
30.ტბეთი //ნონეშვილი ა. ქართული კულტურა უცხოეთში 100 მოღვაწე და ძეგლი.-თბ., 2017.-გვ. 48.
ტექსტს ახლავს ფერადი ფოტო.
31.ტბეთი //ფუტკარაძე ო. შორეული ახლობლები:მოთხრობები თურქეთის საქართველოსა და ქართველებზე.-ბათუმი.,2021.-გვ.137-142.
32.ტბეთი //კალანდია გ. ქართველები მსოფლიო ისტორიაში ტ. 3.-თბ.,2021.-გვ.34-35.
სამონასტრო კომპლექსის ისტორია, არქიტექტურა, ჩუქურთმა, მოხატულობის ფრაგმენტები. ტექსტს ახლავს ფერადი ფოტომასალა.
33.ტბეთი //ქადაგიშვილი ლ. მამული ჩვენი ტაო-კლარჯეთი.-თბ.,2018.-გვ.38-39
34.ტბეთი //ტიერები ნიკოლ და ჟან-მიშელ, კავკასია და ანატოლია შუა საუკუნეების ქართული ხელოვნება-Nicole et Jean-Michel Thierry Le Caucase et L'Anatolie L'art Medieval Georgien.-თბ.,2022.-გვ.894.
35.ტბეთის მონასტერი //ხმელიძე თ; ქაშიაშვილი ზ; ვანიშვილი თ; ქართული კულტურა და ხუროთმოძღვრება.-თბ.,2023.-გვ.227-229.