ვარდანისძე ივანე (III)
(→წყაროები და ლიტერატურა) |
(→წყარო) |
||
| ხაზი 15: | ხაზი 15: | ||
==წყარო== | ==წყარო== | ||
| − | + | [[ცენტრალური და ადგილობრივი სამოხელეო წყობა შუა საუკუნეების საქართველოში]] | |
[[კატეგორია:ერისთავები]] | [[კატეგორია:ერისთავები]] | ||
მიმდინარე ცვლილება 12:36, 16 ივნისი 2023 მდგომარეობით
ივანე/იოვანე (III) ვარდანისძე - სვანთა ერისთავი, მეჭურჭლეთუხუცესი, პროტოსტრატორი, მანდატურთუხუცესი XI-XII სს-თა მიჯნაზე. იგი უნდა იყოს შვილი გიორგი II-ის წინააღმდეგ ამბოხებული გიორგი II-ის თანამედროვე სვანთა ერისთავ ვარდან (II) ვარდანისძისა, რომელიც გიორგი მეფემ წყალობით შემოირიგა. იხსენიება მესტიისა და ლაბეჭინის ხატების წარწერებში, რომლებსაც გ. ჩუბინაშვილი XI-XII სს-თა მიჯნის ქართული ჭედურობის ნიმუშებად მიიჩნევს.
ლაბეჭინის ხატის წარწერაში იოვანე, გარდა სვანთა ერისთავობისა, ფლობს მეჭურჭლეთუხუცესის თანამდებობას: „მე, იოვანე ვარდანის ძემან, სუანთა ერისთავმან და მეჭურჭლეთა უხუცესმან მოვჭედე ხატი ესე...“. ლაბეჭინის ხატის წარწერაში იოვანე სვანთა ერისთავის სამოხელეო ტიტულებს პროტოსტრატორიც შეემატა: „მე, იოვანე ვარდანისძემან, სუანთა ერისთავმან და მეჭურჭლეთუხუცესმან და პროტოსტრატორმან, მოვჭედე ხატი ესე წმიდისა გიორგისა და დავასუენე საყდარსა შინა ოჩამისასა“. პროტოსტრატორი მიჩნეულია ამირახორის ფარდ ბიზანტიურ სამხედრო-სამოხელეო ტერმინად. ამ წარწერათა მიხედვით, სვანთა ერისთავი ვარდან ვარდანისძე სამეფო კარზე ერთობ დაწინაურებული პირია - მას უპყრია მაღალი საკარო თანამდებობები. ჯუმათის მთვარანგელოზის ხატის წარწერაში იგი უკვე მანდატურთუხუცესად იხსენიება. შ. მესხიას დაკვირვებით, ივანე სვანთა ერისთავი უნდა ყოფილიყო დავით აღმაშენებლის პირველი მანდატურთუხუცესი და ამირახორი.
[რედაქტირება] წყაროები და ლიტერატურა
- ბაქრაძე 1987: 109, 261, 263, 264;
- თაყაიშვილი 1937: 22-25;
- Чубинашвили 1959: 25, 415;
- ახალაშვილი 1987: 34;
- მესხია 1979: 110, 122-123, 126.
[რედაქტირება] წყარო
ცენტრალური და ადგილობრივი სამოხელეო წყობა შუა საუკუნეების საქართველოში
