საქართველოს ეროვნული ინტერპარტიული საბჭო
საქართველოს ეროვნული ინტერპარტიული საბჭო - საქართველოს პოლიტიკურ პარტიათა და მიმდინარეობათა ნებაყოფლობითი გაერთიანება.
ინტერპარტიული საბჭო იყო პირველი პოლიტიკური ორგანიზაცია, სადაც პოლიტიკური პარტიისა და მიმდინარეობის წარმომადგენლები, შეიკრიბნენ და საჯაროდ დაიწყეს მსჯელობა საქართველოს ბედზე.
სარჩევი |
შექმნის ისტორია
ინტერპარტიული კრება
1917 წლის აპრილში მოწვეულმა ინტერპარტიული კრებამ, რომელსაც იმჟამად საქართველოში მოქმედი თითქმის ყველა პოლიტიკური გაერთიანების წარმომადგენლები ესწრებოდა. საქართველოს პოლიტიკური პარტიების შეთანხმების საკითხი განიხილა და მათ შორის კონსენსუსუს მიღწევა შეაძლებლად სცნო.
ინეტრპარტიული კრების მესამე 1919 წლის 3 აგვისტოს შეკრებაზე დადგა საკითხი საერთო ეროვნული პოლიტიკური ორგანოს დაარსების აუცილებლობის შესახებ. კრების მონაწილეთა ზრით, ამ ორგანოს მიერ მიღებული დადგენილებები პოლიტიკური პარტიების შეთანხმებას უნდა დაფუძნებოდა.
ბიუროს დამფუძნებელი კრება
1917 წლის 12 აგვისტოს, მოწვეულ იქნა საქართველოს ინტერპარტიული საინფორმაციო ბიუროს დამფუძნებელი კრება.
კრებას დაესწრნენ ნ. ჟორდანია, ს. ჯიბლაძე, ნ. რამიშვილი, ალ. ლომთათიძე, პ. საყვარელიძე, კ. მესხი, ს. კედია, გ. გვაჩავა, დ. ვაჩნაძე, გ. ვეშაპელი, გ. რცხილაძე, ა. პაპავა, ა. ჯაჯანაშვილი და მ. საყვარელიზე. კრების თავმჯდომარედ აირჩიეს ნ. ჟორდანია, მდივნად - პ. საყვარელიძე.
კრების გადაწყვეტილებით ინტერპარტიულ ეროვნულ ბიუროში მონაწილეობის უფლება მიეცა 5 პოლიტიკურ პარტიას: სოციალ-დემოკრატებს, სოციალ-ფედერალისტებს, ეროვნულ-დემოკრატებს, სოციალისტ-რევოლუციონერებს და ბოლშევიკებს, (ამ უკანასკნელმა აღნიშნულ ორგანოში მონაწილებოს მიღებაზე უარი განაცხადა) რომლებიც ბიუროში თანაბარი რაოდენობის წევრებით იქნებოდნენ წარმოდგენილი.
ბიუროს შემადგენლობა წარმოადგენილი პარტიების ხუთ-ხუთ წევრით განისაზღვრა, ბიუროს აღმასრულებელი ორგანოს პრეზიდიუმის შემადგენლობაში თითო პარტიიდან თითო წარმომადგენელს ირჩევდნენ.
ინტერპარტიული ბიუროს პრეზიდიუმის მუდმივ თავმჯდომარე იყო აკაკი ჩხენკელი, მის ამხანაგი - კონსტანტინე მესხი.
განისაზღვრა ინტერპარტიული ბიუროს უფლება-მოსილებანი. „ქართველი ერის ინტერპარტიული ბიურო დაარსებულია ქართველი ხალხის ყველა პოლიტიკურ, ეკონომიკურ და კულტურულ-საზოგადოებრივ საჭიროებათა გასაძღოლათ და დასაკმაყოფილებლად. ერის ყველა მთავარ საჭირბოროტო საკითხებს არკვევს და სწყვეტს ინტერპარტიული ბიურო. მისი დადგენილებანი სისრულეში მოყავს პრეზიდიუმს. ინტერპარტიული ბიუროს და მისი პრეზიდიუმის დაწვრილებითი ფუნქციები და ხასიათი საბოლოოდ ჩამოყალიბდება და განხორციელდება პარტიულ-პოილიტიკური მუშაობის პროცესში. პრეზიდიუმსი შეთანხმება სადაო საკითხებში არ შეიძლება ჩაითვალოს საქართველოს ინტერპარტიულ შეთანხმებად. აქ დასმული სადაო კითხვები პრეზიდიუმის გადაწყვეტილებით და დასკვნით გადაეცემა პლენუმს განსახილველად. თვით ქართველთა ინტერპარტიულ ბიუროში (პლენუმში) შეთანხმება ნიშნავს საქართველოს ინტერპარტიულ შეთანხმებას. პლენუმის შეთანხმებული დადგენილება ამა თუ იმ საკითხზე ასასრულებელი და სავალდებულოა. ქართველთ ინტერპარტიული ბიუროს და მის პრეზიდიუმს ჰყავს მუდმივი თავმჯდომარე და მდივანი“.
ბიუროს წევრები
- აკაკი ჩხენკელი (სოც- დემ)
- ნოე ჟორდანია (სოც.-დემ)
- სილიბისტრო ჯიბლაძე (სოც.-დემ)
- ნიკოლოზ ქარცივაძე (სოც.-დემ)
- ნოე რამიშვილი (სოც.-დემ)
- სპირიდონ კედია (ედპ)
- გიორგი ჟურული (ედპ)
- დავით ვაჩნაძე (ედპ)
- გიორგი ვეშაპელი (ედპ)
- გიორგი ლასხიშვილი (სოც.-ფედ)
- გიორგი რცხილაძე (სოც.-ფედ)
- სამსონ ფირცხალავა (სოც.-ფედ)
- შალვა მესხიშვილი (სოც.-ფედ)
- იოსებ გედევანიშვილი (სოც.-ფედ)
- გრიგოლ ნათაძე (სოც.-რევ)
- კონსტანტინე მესხი (სოც.-რევ)
- ივანე ჩერქეზიშვილი (სოც.-რევ)
- ანდრია დგებუაძე (სოც.-რევ)
- დავით კაჩაური (სოც.-რევ)
პრეზიდიუმის წევრები
- გიორგი რცხილაძე (სოც.-ფედ)
- კონსტანტინე მესხი (სოც.-რევ)
- აკაკი ჩხენკელი (სოც.-დემ)
- გიორგი გვაზავა (ედპ)
ინტერპარტიული საბჭო
1917 წლის 21 აგვისტოს ინტერპარტიულ საინფორმაციო ბიუროს სახელი შეეცვალა და ეწოდა საქართველოს ეროვნული ინტერპარტილი საბჭო, ხოლო ბიუროს პრეზიდიუმს - აღმასრულებელი კომიტეტი.
ეროვნულ ინტერპარტიულ საბჭოში ოთხი პოლიტიკური პარტიიდან ათ-ათი წარმომადგენელი იქნა არჩეული.
საბჭოს წევრები
- ნ. ჟორდანია
- ა. ჩხენკელი
- ნ. რამიშვილლი
- ა. ლომთათიძე
- ე. გეგეჭკორი
- ს. ჯიბლაძე
- პ. საყვარელიძე
- პ. ქავთარაძე
- ივ. გომართელი
- ლ. შენგელაია
- ნ. ქარცივაძე
- ი. გობეჩია
- კ. მესხი
- ი. ჩერქეზიშვილი
- გ. ნათაძე
- ნ. ჩიგოგიძე
- მ. გავაშელი
- დ. კაჩაური
- გ. ლასხიშვილი
- დ. უზნაზე
- შ. მესხიშვილი
- ი. გედევანიშვილი
- გ. რცხილაძე
- შ. მიქელაზე
- ი. ბარათაშვილი
- ს. ფირცხალავა
- ქრ. რაჭველიშვილი
- შ. დადიანი
- გ. ჟურული
- გ. გვაზავა
- შ. ამირეჯიბი
- დ. ვაჩნაძე
- სპ. კედია
- ი. მაჭავარიანი
- რ. ივანიცკი (ინგილო)
- გრ. ვეშაპიძე
- გ. ქიქოძე
- შ. ქარუმიძე
აღმასრულებელი კომიტეტი
- ა. ჩხენკელი
- ნ. ჟორდანია
- გ. ლასხიშვილი
- გ. რცხილაძე
- გ. გვაზავა
- ნ. ქარცივაძე
- პ. საყვარელიძე.
წყარო
ვადაჭკორია, შოთა. პოლიტიკური პარტიები და საქართველოს პირველი ეროვნული ყრილობა (1917) [რედ.: ფრ. სიხარულიძე]; საქ. მეცნ. აკადემია. - თბ., 1998 (ს/ს „პირველი სტამბა“). - 88გვ.; 20სმ.
