დადიანი ლიპარიტ (I)

ლიპარიტ (I) დადიანი - ოდიშის ერისთავი 1414-1470 წწ-ში. ლიპარიტ I-ის მმართველობის პერიოდი დაემთხვა ოსმალთა მიერ კონტანტინოპოლის აღებას და შავ ზღვაზე მათ საბოლოოდ გაბატონებას. ამავე პერიოდში ერთიანი ქართული მონარქია სამ სამეფოდ დაიშალა - 1466 წ. იმერთა მეფე ბაგრატ II-მ ყვარყვარე ათაბაგის თანადგომით ხელთ იგდო ქართლ-იმერეთის ტახტი, რის შემდეგაც ერთიანი საქართველოს ყოფილი მეფე გიორგი VIII (1446-1474) მხოლოდ კახეთის მეფედ რჩება. დასავლეთ საქართველოს ერისთავებს, რომელთაც ჯერ კიდევ ჰქონდათ შენარჩუნებული მოხელეობის მცირე ნიშნები, ბაგრატმა მხარდაჭერისათვის სრული თავისუფლება მიანიჭა „თვინიერ ლაშქრობისა და ქუეგანწესებისა მეფისა“. ამიერიდან ოდიშის ერისთავები, მართალია, ყველა ძველ სამოხელეო ტიტულს ინარჩუნებენ, მაგრამ ფაქტობრივად იმერეთის მეფის ფორმალურ ქვეშევრდომობას ჯერდებოდნენ და დამოუკიდებლად მართავდნენ ოდიშის სამთავროს.

წყაროები და ლიტერატურა

• ვახუშტი 1973: 808;
• ბერაძე 1999: 147-148.

წყარო

ცენტრალური და ადგილობრივი სამოხელეო წყობა შუა საუკუნეების საქართველოში