გადიდი
(ახალი გვერდი: '''გადიდი''' – სოფლისა და მთის სახელია საქართველოში, (ვანის რა...) |
|||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
'''გადიდი''' – სოფლისა და მთის სახელია [[საქართველო]]ში, (ვანის რაიონი). მდებარეობს სამხრეთ იმერეთის მთისწინეთზე [[მდინარე]] ღელესყურის შუა დინებაში. მოსახლეობაში შემორჩენილია ერთი ფრიად საინტერესო გადმოცემა გადიდის წარმომავლობის შესახებ. | '''გადიდი''' – სოფლისა და მთის სახელია [[საქართველო]]ში, (ვანის რაიონი). მდებარეობს სამხრეთ იმერეთის მთისწინეთზე [[მდინარე]] ღელესყურის შუა დინებაში. მოსახლეობაში შემორჩენილია ერთი ფრიად საინტერესო გადმოცემა გადიდის წარმომავლობის შესახებ. | ||
| + | ==== სახელწოდება ==== | ||
„უწინ აქ ამ ადგილებში სამ ძმას უცხოვრია. ყოფილან გლეხიკაცის ფერობაზე. ტყეს კაფავდენ, მამულს აშენებდენ, საქონელი გოუმრავლებიენ, სკა ქონებიენ დიდძალი, მარა უმფროს ძმას ერთხელ უთქვამს, ცალკე უნდა გევიდე, რავარც იქნას, ვიცხოვრებო. ამ ძმებს წყენია და აკრილან თელათ იქიდან და აქ გადმოსულან, გამოცილებიენ უმფროს ძმას. ადგილი მართლა კაი შეხვედრია და ეს შუათანე და უმცროსი ძმა ძალიანი გამდიდრებულა. ერთხან ეს უმფროსი დეიმტერესთა, ნავხო ერთი, სული უდგია ჩემ ძმეფს თუ არაო. წამოსულა და რო მისულა და უნახია, წმინდათ გედირია თურმე, ასთე რაფერ გადიდდითო? მას მერე შერქმევია ამ ადგილს გადიდი. სოფელი რო დაშენებულა, მალეთევე გამრავლებულა და გადიდებულა“ (ნინა კალისტრატეს ასული კახიანი-გიორგაძისა დ. ვანი). | „უწინ აქ ამ ადგილებში სამ ძმას უცხოვრია. ყოფილან გლეხიკაცის ფერობაზე. ტყეს კაფავდენ, მამულს აშენებდენ, საქონელი გოუმრავლებიენ, სკა ქონებიენ დიდძალი, მარა უმფროს ძმას ერთხელ უთქვამს, ცალკე უნდა გევიდე, რავარც იქნას, ვიცხოვრებო. ამ ძმებს წყენია და აკრილან თელათ იქიდან და აქ გადმოსულან, გამოცილებიენ უმფროს ძმას. ადგილი მართლა კაი შეხვედრია და ეს შუათანე და უმცროსი ძმა ძალიანი გამდიდრებულა. ერთხან ეს უმფროსი დეიმტერესთა, ნავხო ერთი, სული უდგია ჩემ ძმეფს თუ არაო. წამოსულა და რო მისულა და უნახია, წმინდათ გედირია თურმე, ასთე რაფერ გადიდდითო? მას მერე შერქმევია ამ ადგილს გადიდი. სოფელი რო დაშენებულა, მალეთევე გამრავლებულა და გადიდებულა“ (ნინა კალისტრატეს ასული კახიანი-გიორგაძისა დ. ვანი). | ||
მიმდინარე ცვლილება 00:54, 26 მაისი 2024 მდგომარეობით
გადიდი – სოფლისა და მთის სახელია საქართველოში, (ვანის რაიონი). მდებარეობს სამხრეთ იმერეთის მთისწინეთზე მდინარე ღელესყურის შუა დინებაში. მოსახლეობაში შემორჩენილია ერთი ფრიად საინტერესო გადმოცემა გადიდის წარმომავლობის შესახებ.
[რედაქტირება] სახელწოდება
„უწინ აქ ამ ადგილებში სამ ძმას უცხოვრია. ყოფილან გლეხიკაცის ფერობაზე. ტყეს კაფავდენ, მამულს აშენებდენ, საქონელი გოუმრავლებიენ, სკა ქონებიენ დიდძალი, მარა უმფროს ძმას ერთხელ უთქვამს, ცალკე უნდა გევიდე, რავარც იქნას, ვიცხოვრებო. ამ ძმებს წყენია და აკრილან თელათ იქიდან და აქ გადმოსულან, გამოცილებიენ უმფროს ძმას. ადგილი მართლა კაი შეხვედრია და ეს შუათანე და უმცროსი ძმა ძალიანი გამდიდრებულა. ერთხან ეს უმფროსი დეიმტერესთა, ნავხო ერთი, სული უდგია ჩემ ძმეფს თუ არაო. წამოსულა და რო მისულა და უნახია, წმინდათ გედირია თურმე, ასთე რაფერ გადიდდითო? მას მერე შერქმევია ამ ადგილს გადიდი. სოფელი რო დაშენებულა, მალეთევე გამრავლებულა და გადიდებულა“ (ნინა კალისტრატეს ასული კახიანი-გიორგაძისა დ. ვანი).
ეს ხალხური ვერსია იმთავითვე იმდენად პოპულარული და სარწმუნო ყოფილა, რომ იგი უშენიშვნოდ გაუზიარებია რუს გეოგრაფს კონსტანტინ ჰანს. მისი მიხედვითაც გადიდი ბრძანებითი კილოს ფორმა ყოფილა გადიდდი („Возвеличься увеличься!“).
ფაქტიურად გადიდი მეგრული (ზანური) წარმოშობის სახელია:“' გა („გორა, მთა“) და დიდ-ი. იგი ისევეა გაფორმებული, როგორც ჭყონდიდი („მუხა დიდი"), ზუგდიდი („ბორცვი დიდი”), კონდიდი („რკო[ნ]დიდი“, „მუხა დიდი“)…
მაშასადამე, გა+დიდი ნიშნავს: „მთა დიდი“, „ბორცვდიდი“. ის აგებულებითაც და შინაარსითაც ტოპონიმ ზუგდიდის ანალოგია.
