მიდასი
(ახალი გვერდი: '''მიდასი''' – ''(ბერძნ.)'' ფრიგიის მეფე, გორდიასის ძე, სიმდიდრით სა...) |
|||
| (2 მომხმარებლების 5 შუალედური ვერსიები არ არის ნაჩვენები.) | |||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
| − | '''მიდასი''' – ''(ბერძნ.)'' ფრიგიის | + | [[ფაილი:Midasi.jpg|thumb|350პქ|ნიკოლა პუსენი. დიონისე და მიდასი.]] |
| − | მეფე, | + | '''მიდასი''' – ''(ბერძნ.)'' ფრიგიის მეფე, [[გორდიასი]]ს ძე, სიმდიდრით სახელგანთქმული. |
| − | + | ||
| − | ძე, სიმდიდრით | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ბერძენთა რწმენით, ჩვილი მიდასი ჭიანჭველებმა გამოკვებეს [[პური|პურის]] მარცვლებით, რაც მისი გამდიდრების მომასწავებელი იყო. როდესაც მიდასი გამეფდა, ფრიგიას ეწვია ღმერთი [[დიონისე]], რათა თავისი დიდედა [[რეა]] მოენახულებინა. მის ამალას ჩამორჩა მთვრალი [[სილენოსი]], რომელიც ფრიგიელებმა ყვავილების წნულით შებოჭეს და მეფეს მიჰგვარეს. იცნო მიდასმა დიონისეს მოძღვარი და დიდებული ლხინი გაუმართა. ათი დღე ინადიმეს. მეთერთმეტე დღეს კი მეფემ ღმერთს დაუბრუნა მისი მოძღვარი. გახარებულმა დიონისემ მიდასს სანუკვარი სურვილის აღსრულების პირობა მისცა. | |
| − | + | ||
| − | რწმენით, | + | |
| − | ჩვილი | + | |
| − | მიდასი | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | პურის | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | რაც მისი | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | იყო. როდესაც | + | |
| − | მიდასი | + | |
| − | გამეფდა, | + | |
| − | ფრიგიას | + | |
| − | ეწვია | + | |
| − | ღმერთი | + | |
| − | დიონისე, | + | |
| − | რათა | + | |
| − | თავისი | + | |
| − | დიდედა | + | |
| − | რეა | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | მის ამალას | + | |
| − | ჩამორჩა | + | |
| − | მთვრალი | + | |
| − | სილენოსი, | + | |
| − | რომელიც | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | წნულით | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | და მეფეს | + | |
| − | + | ||
| − | იცნო | + | |
| − | მიდასმა | + | |
| − | დიონისეს | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | და | + | |
| − | + | ||
| − | ლხინი | + | |
| − | გაუმართა. | + | |
| − | ათი დღე ინადიმეს. | + | |
| − | მეთერთმეტე | + | |
| − | დღეს კი მეფემ | + | |
| − | ღმერთს | + | |
| − | + | ||
| − | მისი | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | დიონისემ | + | |
| − | მიდასს | + | |
| − | სანუკვარი | + | |
| − | სურვილის | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | „[[ოქრო]]დ მიქციე, რასაც ხელს ვახლებ“, – სთხოვა მიდასმა. ღმერთმა თავის დაკვრით თანხმობის ნიშანი მისცა. გახარებულმა მიდასმა შინისკენ ისწრაფა. გზად განიზრახა გამოეცადა, რამდენად სარწმუნო იყო ღმერთის პირობა: მწვანედ დაფოთლილ დაბალ მუხას რტო მოატეხა – რტო ოქროდ იქცა. ქვას წამოავლო ხელი – ქვა გაბრწყინდა. ბელტს შეეხო და ბელტი ზოდად გარდაისახა. ვაშლს წაეტანა – [[ჰესპერიდები]]ს ბაღში მოწყვეტილს დაემსგავსა ნაყოფი. ხელს რომ იბანდა, წყალიც ბრჭყვიალით ჩამოეღვენთა ხელებიდან. ხარობდა მეფე, მაგრამ ხანგრძლივი არ აღმოჩნდა ეს სიხარული: მას სახლში დიდებული სუფრა გაუწყვეს მსახურებმა. ლუკმის პირთან მიტანას ვერ ასწრებდა მიდასი, ყოველნაირი საჭმელი მის ხელში ოქროდ იქცეოდა. მიხვდა | |
| − | მიქციე, | + | მეფე, რომ დაღუპავდა ნანატრი ოქრო. კვლავ შეევედრა დიონისეს: შევცდი, მიხსენი ამ მომხიბლავი უბედურებისგანო. შეიბრალა ღმერთმა მიდასი და სასოწარკვეთილს ასეთი რჩევა მისცა: „სარდეს რომ [[მდინარე]] ჩამოუდის, იმას სათავემდე აუყევი. იქ წყაროს ნახავ, შიგ განიბანე და განიწმინდები“. ასეც მოიქცა. მიდასმა წყაროში განიბანა ტანი და ოქროს სენისგან განიკურნა. იმ დღიდან შეიძულა მან სიმდიდრე, მიატოვა სასახლე და [[პანი|პანთან]] დამკვიდრდა გამოქვაბულში. |
| − | რასაც | + | |
| − | ხელს | + | |
| − | + | ||
| − | მიდასმა. | + | |
| − | ღმერთმა | + | |
| − | თავის | + | |
| − | დაკვრით | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | ნიშანი | + | |
| − | მისცა. | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | მიდასმა | + | |
| − | შინისკენ | + | |
| − | ისწრაფა. | + | |
| − | გზად | + | |
| − | + | ||
| − | რამდენად | + | |
| − | სარწმუნო | + | |
| − | იყო ღმერთის | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | დაფოთლილ | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | რტო | + | |
| − | + | ||
| − | იქცა. | + | |
| − | ქვას წამოავლო | + | |
| − | ხელი | + | |
| − | – ქვა | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | ბელტს | + | |
| − | + | ||
| − | ზოდად | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | – | + | |
| − | + | ||
| − | ბაღში | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | დაემსგავსა | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | ხელს რომ იბანდა, | + | |
| − | წყალიც | + | |
| − | ბრჭყვიალით | + | |
| − | ჩამოეღვენთა | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | მეფე, | + | |
| − | მაგრამ | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | არ | + | |
| − | აღმოჩნდა | + | |
| − | ეს | + | |
| − | + | ||
| − | მას | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | სუფრა | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | ლუკმის | + | |
| − | პირთან | + | |
| − | მიტანას | + | |
| − | ვერ | + | |
| − | + | ||
| − | მიდასი, | + | |
| − | ყოველნაირი | + | |
| − | საჭმელი | + | |
| − | მის ხელში | + | |
| − | ოქროდ | + | |
| − | იქცეოდა. | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | მეფე, | + | |
| − | რომ დაღუპავდა | + | |
| − | ნანატრი | + | |
| − | ოქრო. | + | |
| − | კვლავ შეევედრა | + | |
| − | დიონისეს: | + | |
| − | შევცდი, | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | ამ | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | ღმერთმა | + | |
| − | მიდასი | + | |
| − | და სასოწარკვეთილს | + | |
| − | ასეთი | + | |
| − | რჩევა | + | |
| − | მისცა: | + | |
| − | „სარდეს | + | |
| − | რომ მდინარე | + | |
| − | ჩამოუდის, | + | |
| − | იმას | + | |
| − | სათავემდე | + | |
| − | აუყევი. | + | |
| − | იქ წყაროს | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | შიგ | + | |
| − | + | ||
| − | და | + | |
| − | + | ||
| − | მოიქცა. | + | |
| − | მიდასმა | + | |
| − | წყაროში | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | ტანი | + | |
| − | და ოქროს | + | |
| − | სენისგან | + | |
| − | განიკურნა. | + | |
| − | იმ დღიდან | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | მან სიმდიდრე, | + | |
| − | მიატოვა | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | და პანთან | + | |
| − | დამკვიდრდა | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ერთხელ პანი [[აპოლონი|აპოლონს]] გაეჯიბრა სტვირზე დაკვრის ხელოვნებაში. მსაჯულად იხმეს მეფე მიდასი, რომელმაც პანის გამარჯვება აღიარა. მაშინ | |
| − | + | აპოლონმა მას ვირის ყურები გამოაბა. რცხვენოდა მიდასს და ყურები რომ დაემალა, მუდამ ფრიგიული ქუდი ეხურა თავზე. მხოლოდ დალაქმა იცოდა | |
| − | პანი | + | ეს საიდუმლო. სურდა გაეთქვა, მაგრამ მეფის ერიდებოდა, გაწამებულმა ბოლოს ასეთი რამ მოიგონა: მიწაში ორმო ამოთხარა და ხმადაბლა ჩასძახა: |
| − | აპოლონს | + | ვირის ყურები გამობმია მეფე მიდასსო. შემდეგ ეს ორმო უმალვე მიწით ამოავსო. მალე იქიდან ამოიზარდა ლერწამი, რომელმაც მთელ ქვეყანას მოსდო |
| − | + | მიდასის ვირის ყურების ამბავი. | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | სტვირზე | + | |
| − | დაკვრის | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | იხმეს | + | |
| − | მეფე | + | |
| − | მიდასი, | + | |
| − | რომელმაც | + | |
| − | პანის | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | მაშინ | + | |
| − | აპოლონმა | + | |
| − | მას ვირის | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | მიდასს | + | |
| − | და | + | |
| − | + | ||
| − | მუდამ | + | |
| − | ფრიგიული | + | |
| − | ქუდი | + | |
| − | ეხურა | + | |
| − | თავზე. | + | |
| − | მხოლოდ | + | |
| − | დალაქმა | + | |
| − | იცოდა | + | |
| − | ეს საიდუმლო. | + | |
| − | სურდა | + | |
| − | გაეთქვა, | + | |
| − | მაგრამ | + | |
| − | მეფის | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | ბოლოს | + | |
| − | ასეთი | + | |
| − | რამ მოიგონა: | + | |
| − | მიწაში | + | |
| − | ორმო | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | და | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | ვირის | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | მეფე | + | |
| − | მიდასსო. | + | |
| − | შემდეგ | + | |
| − | ეს ორმო | + | |
| − | უმალვე | + | |
| − | მიწით | + | |
| − | ამოავსო. | + | |
| − | მალე | + | |
| − | იქიდან | + | |
| − | ამოიზარდა | + | |
| − | ლერწამი, | + | |
| − | რომელმაც | + | |
| − | მთელ | + | |
| − | + | ||
| − | მოსდო | + | |
| − | მიდასის | + | |
| − | ვირის | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | დიონისეს | + | დიონისეს კულტს ზიარებული მიდასის გახუმრებული სახე ხშირად გვხვდება სატირულ დრამებში. ხოლო მის თავგადასავლებთან დაკავშირებული ფრთიანი |
| − | კულტს | + | გამოთქმები: „მიდასის დალაქი“ (ანუ ყბედი, რომელიც ვერ ინახავს საიდუმლოს) „მიდასის სამსჯავრო“ (ანუ უმეცრების ზეიმი), „მიდასის ყურები“ (ანუ შეუსმენლობა, უმეცრება) თანამედროვე მეტყველების კუთვნილებად იქცა. |
| − | + | ||
| − | მიდასის | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | ხშირად | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | ხოლო | + | |
| − | მის | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | ფრთიანი | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | დალაქი“ | + | |
| − | (ანუ ყბედი, | + | |
| − | რომელიც | + | |
| − | ვერ | + | |
| − | + | ||
| − | საიდუმლოს) | + | |
| − | „მიდასის | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | (ანუ | + | |
| − | + | ||
| − | ზეიმი), | + | |
| − | „მიდასის | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | იქცა. | + | |
| ხაზი 366: | ხაზი 24: | ||
[[კატეგორია:მითოლოგია]] | [[კატეგორია:მითოლოგია]] | ||
[[კატეგორია:ბერძნული მითები]] | [[კატეგორია:ბერძნული მითები]] | ||
| + | [[კატეგორია:მითოლოგიური პერსონაჟები]] | ||
| + | [[კატეგორია:მითიური მეფეები]] | ||
მიმდინარე ცვლილება 16:06, 19 სექტემბერი 2022 მდგომარეობით
მიდასი – (ბერძნ.) ფრიგიის მეფე, გორდიასის ძე, სიმდიდრით სახელგანთქმული.
ბერძენთა რწმენით, ჩვილი მიდასი ჭიანჭველებმა გამოკვებეს პურის მარცვლებით, რაც მისი გამდიდრების მომასწავებელი იყო. როდესაც მიდასი გამეფდა, ფრიგიას ეწვია ღმერთი დიონისე, რათა თავისი დიდედა რეა მოენახულებინა. მის ამალას ჩამორჩა მთვრალი სილენოსი, რომელიც ფრიგიელებმა ყვავილების წნულით შებოჭეს და მეფეს მიჰგვარეს. იცნო მიდასმა დიონისეს მოძღვარი და დიდებული ლხინი გაუმართა. ათი დღე ინადიმეს. მეთერთმეტე დღეს კი მეფემ ღმერთს დაუბრუნა მისი მოძღვარი. გახარებულმა დიონისემ მიდასს სანუკვარი სურვილის აღსრულების პირობა მისცა.
„ოქროდ მიქციე, რასაც ხელს ვახლებ“, – სთხოვა მიდასმა. ღმერთმა თავის დაკვრით თანხმობის ნიშანი მისცა. გახარებულმა მიდასმა შინისკენ ისწრაფა. გზად განიზრახა გამოეცადა, რამდენად სარწმუნო იყო ღმერთის პირობა: მწვანედ დაფოთლილ დაბალ მუხას რტო მოატეხა – რტო ოქროდ იქცა. ქვას წამოავლო ხელი – ქვა გაბრწყინდა. ბელტს შეეხო და ბელტი ზოდად გარდაისახა. ვაშლს წაეტანა – ჰესპერიდების ბაღში მოწყვეტილს დაემსგავსა ნაყოფი. ხელს რომ იბანდა, წყალიც ბრჭყვიალით ჩამოეღვენთა ხელებიდან. ხარობდა მეფე, მაგრამ ხანგრძლივი არ აღმოჩნდა ეს სიხარული: მას სახლში დიდებული სუფრა გაუწყვეს მსახურებმა. ლუკმის პირთან მიტანას ვერ ასწრებდა მიდასი, ყოველნაირი საჭმელი მის ხელში ოქროდ იქცეოდა. მიხვდა მეფე, რომ დაღუპავდა ნანატრი ოქრო. კვლავ შეევედრა დიონისეს: შევცდი, მიხსენი ამ მომხიბლავი უბედურებისგანო. შეიბრალა ღმერთმა მიდასი და სასოწარკვეთილს ასეთი რჩევა მისცა: „სარდეს რომ მდინარე ჩამოუდის, იმას სათავემდე აუყევი. იქ წყაროს ნახავ, შიგ განიბანე და განიწმინდები“. ასეც მოიქცა. მიდასმა წყაროში განიბანა ტანი და ოქროს სენისგან განიკურნა. იმ დღიდან შეიძულა მან სიმდიდრე, მიატოვა სასახლე და პანთან დამკვიდრდა გამოქვაბულში.
ერთხელ პანი აპოლონს გაეჯიბრა სტვირზე დაკვრის ხელოვნებაში. მსაჯულად იხმეს მეფე მიდასი, რომელმაც პანის გამარჯვება აღიარა. მაშინ აპოლონმა მას ვირის ყურები გამოაბა. რცხვენოდა მიდასს და ყურები რომ დაემალა, მუდამ ფრიგიული ქუდი ეხურა თავზე. მხოლოდ დალაქმა იცოდა ეს საიდუმლო. სურდა გაეთქვა, მაგრამ მეფის ერიდებოდა, გაწამებულმა ბოლოს ასეთი რამ მოიგონა: მიწაში ორმო ამოთხარა და ხმადაბლა ჩასძახა: ვირის ყურები გამობმია მეფე მიდასსო. შემდეგ ეს ორმო უმალვე მიწით ამოავსო. მალე იქიდან ამოიზარდა ლერწამი, რომელმაც მთელ ქვეყანას მოსდო მიდასის ვირის ყურების ამბავი.
დიონისეს კულტს ზიარებული მიდასის გახუმრებული სახე ხშირად გვხვდება სატირულ დრამებში. ხოლო მის თავგადასავლებთან დაკავშირებული ფრთიანი გამოთქმები: „მიდასის დალაქი“ (ანუ ყბედი, რომელიც ვერ ინახავს საიდუმლოს) „მიდასის სამსჯავრო“ (ანუ უმეცრების ზეიმი), „მიდასის ყურები“ (ანუ შეუსმენლობა, უმეცრება) თანამედროვე მეტყველების კუთვნილებად იქცა.
