ქურციკი
NPLG Wiki Dictionaries გვერდიდან
(სხვაობა ვერსიებს შორის)
(ახალი გვერდი: '''ქურციკი''' - მომცრო ზომის ცხოველია, რომლის სიმაღლე ნიდაოში 60-80...) |
(→წყარო) |
||
| (2 მომხმარებლების 14 შუალედური ვერსიები არ არის ნაჩვენები.) | |||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
| − | '''ქურციკი''' - მომცრო ზომის ცხოველია, რომლის სიმაღლე ნიდაოში 60-80 სანტიმეტრს შორის მერყეობს, სიგრძე 90-115 სმ-ია, წონა 18-33 კილოგრამი. ამ ზომის ცხოველისათვის მას საკმარისად გრძელი (15-20სმ.) კუდი აქვს, რომელიც ჩამოშვებულ მდგომარეობაში ორად ყოფს ქათქათა თეთრ „სარკეს“. როგორც წესი, რქები მხოლოდ მამრებს ამშვენებს და მათი სგრძე 25-43 სანტიმეტრია, თუმცა ისინი ხანდახან მდედრებსაც აქვთ, მაგრამ გაცილებით მოკლე - მათი სიგრძე 5 სანტიმეტრს არ აღემატება. მდედრები სქესობრივ სიმწიფეს აღწევენ 9, მამრები კი 18 თვის ასაკში. მაკეობის ხანგრძლივობა 5-6 თვეა. ქურციკი ბადებს 1-2, იშვიათად 3-4 ლიკლიკას, რომლებიც ძუძუს წოვენ 4-5 თვის განმავლობაში. სიცოცხლის ხანგრძლივობა 10-12 წელია. ისინი ზაფხულობით გაერთიანებული არიან ოჯახურ ჯგუფებად, რომლებშიც თავს იყრის 10-15 ინდივიდამდე; ზამთარში კი ქმნიან დიდ ფარებს, რომლებშიც რამდენიმე ასეული ინდივიდია გაერთიანებული. | + | [[ფაილი:Qurciki.jpg|thumb|300პქ|'''ქურციკი''']] |
| + | '''ქურციკი''' - მომცრო ზომის ცხოველია, რომლის სიმაღლე ნიდაოში 60-80 სანტიმეტრს შორის მერყეობს, სიგრძე 90-115 სმ-ია, წონა 18-33 კილოგრამი. ამ ზომის ცხოველისათვის მას საკმარისად გრძელი (15-20სმ.) კუდი აქვს, რომელიც ჩამოშვებულ მდგომარეობაში ორად ყოფს ქათქათა თეთრ „სარკეს“. როგორც წესი, [[რქა|რქები]] მხოლოდ მამრებს ამშვენებს და მათი სგრძე 25-43 სანტიმეტრია, თუმცა ისინი ხანდახან მდედრებსაც აქვთ, მაგრამ გაცილებით მოკლე - მათი სიგრძე 5 სანტიმეტრს არ აღემატება. | ||
| + | |||
| + | მდედრები სქესობრივ სიმწიფეს აღწევენ 9, მამრები კი 18 თვის ასაკში. მაკეობის ხანგრძლივობა 5-6 თვეა. ქურციკი ბადებს 1-2, იშვიათად 3-4 ლიკლიკას, რომლებიც ძუძუს წოვენ 4-5 თვის განმავლობაში. სიცოცხლის ხანგრძლივობა 10-12 წელია. ისინი ზაფხულობით გაერთიანებული არიან ოჯახურ ჯგუფებად, რომლებშიც თავს იყრის 10-15 ინდივიდამდე; ზამთარში კი ქმნიან დიდ ფარებს, რომლებშიც რამდენიმე ასეული ინდივიდია გაერთიანებული. | ||
'''რიგი:''' წყვილჩლიქოსნისნაირნი - Ordo: Artiodactila Owen; | '''რიგი:''' წყვილჩლიქოსნისნაირნი - Ordo: Artiodactila Owen; | ||
| ხაზი 15: | ხაზი 18: | ||
| − | + | * '''გრანტის ქურციკი''' - Gazella granti Brooke, 1872 (ბინადრობს სუდანის, ეთიოპიისა და სომალის სამხრეთ ნაწილში, უგანდაში, კენიასა და ტანზანიაში); | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | * '''სომალის ქურციკი''' - Gazella soemmerringi Cretzschmar,1826 (ბინადრობს სუდანში, ეთიოპიასა და სომალში); | |
| + | * '''ქურციკი-დამა''' - Gazella dama Pallas, 1766 (ბინადრობს სამხრეთ მაროკოდან სენეგალამდე და მის აღმოსავლეთით, თეთრ ნილოსამდე); | ||
| + | * '''ჩვეულებრივი ქურციკი''' - Gazella dama Pallas, 1766 (ბინადრობს ჩრდილოეთ [[აფრიკა|აფრიკაში]], არაბეთის ნახზევარკუნძულზე, [[ირანი|ირანში]], [[პაკისტანი|პაკისტანში]], დასავლეთ ინდოეთში); | ||
| + | * '''ქურციკი დორკასი''' - Gazella dorcas Linnaeus, 1758 (ბინადრობს ჩრდილოეთ აფრიკაში ჩრდილოეთ განედის 130-მდე და არაბეთის ნახევარკუნძულზე); | ||
| + | * '''წითელშუბლა ქურციკი''' - Gazella rufifrons Gray, 1846 (ბინადრობს საჰარასა და უდაბნოს სამხრეთ ზოლში, სენეგალიდან ჩრდილოეთ ეთიოპიამდე); | ||
| + | * '''ტომსონის ქურციკი''' - Gazella thomsoni Gunther, 1884 (ბინადრობს კენიაში, ტანზანიასა და ცალკე - სამხრეთ სუდანში); | ||
| + | * '''სუდანის ქურციკი''' - Gazella tslonura Heuglin, 1868 (ბინადრობს სუდანის სამხრეთ-აღმოსავლეთსა და ეთიოპიის ჩრდილოეთში); | ||
| + | * '''სპიკის ქურციკი''' - Gazella spekei Blyth, 1863 (ბინადრობს სომალში და ეთიოპიაში); | ||
| + | * '''პელცელნის ქურციკი''' - Gazella pelzelini Kohl, 1886 (ბინადრობს სომალში); | ||
| + | * '''ქვიშნარის ქურციკი''' - Gazella Leptoceceros F. Cuvier, 1843 (ბინადრობს ცენტრალურ საჰარაში და არაბეთის ნახევარკუნძულზე); | ||
| + | * '''ჯეირანი ანუ სპარსული ქურციკი''' - 1780. მისი არეალია: არაბეთის ნახევარკუნძული, ირანი, [[საქართველო|საქართველოს]] სამხრეთ-აღმოსავლეთი (გადაშენებულია), აზერბაიჯანი - ჩრდილოეთ-დასავლეთის სტეპები (მცირერიცხოვანი [[პოპულაცია]]), შირვანის ნაკრძალი (დაახლოებით 6 000 ინდივიდი) და მიმდინარე სტეპები; თურქმენეთი, ყაზახეთის სამხრეთ ნაწილი, [[ყირგიზეთი]] და უზბეკეთი, [[ავღანეთი]], პაკისტანი, მონღოლეთის სამხრეთ ნაწილი, ჩინეთის ჩრდილო-დასავლეთი. | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | == წყარო == | |
| + | [[იცნობდეთ ქურციკი]] | ||
| − | + | [[კატეგორია: წყვილჩლიქოსნები]] | |
| + | [[კატეგორია: ძუძუმწოვრები]] | ||
მიმდინარე ცვლილება 14:09, 20 ივნისი 2023 მდგომარეობით
ქურციკი - მომცრო ზომის ცხოველია, რომლის სიმაღლე ნიდაოში 60-80 სანტიმეტრს შორის მერყეობს, სიგრძე 90-115 სმ-ია, წონა 18-33 კილოგრამი. ამ ზომის ცხოველისათვის მას საკმარისად გრძელი (15-20სმ.) კუდი აქვს, რომელიც ჩამოშვებულ მდგომარეობაში ორად ყოფს ქათქათა თეთრ „სარკეს“. როგორც წესი, რქები მხოლოდ მამრებს ამშვენებს და მათი სგრძე 25-43 სანტიმეტრია, თუმცა ისინი ხანდახან მდედრებსაც აქვთ, მაგრამ გაცილებით მოკლე - მათი სიგრძე 5 სანტიმეტრს არ აღემატება.
მდედრები სქესობრივ სიმწიფეს აღწევენ 9, მამრები კი 18 თვის ასაკში. მაკეობის ხანგრძლივობა 5-6 თვეა. ქურციკი ბადებს 1-2, იშვიათად 3-4 ლიკლიკას, რომლებიც ძუძუს წოვენ 4-5 თვის განმავლობაში. სიცოცხლის ხანგრძლივობა 10-12 წელია. ისინი ზაფხულობით გაერთიანებული არიან ოჯახურ ჯგუფებად, რომლებშიც თავს იყრის 10-15 ინდივიდამდე; ზამთარში კი ქმნიან დიდ ფარებს, რომლებშიც რამდენიმე ასეული ინდივიდია გაერთიანებული.
რიგი: წყვილჩლიქოსნისნაირნი - Ordo: Artiodactila Owen;
ოჯახი: ღრურქიანისებრი - Familia: Bovidae Gray;
ქვეოჯახი: ანტილოპისებრნი Subfamilia: Antilopinae Baird, 1857 = ქურციკისებრნი - Gazellinae Coues,;
გვარი: ქურციკი ანუ გარეთხა - Genue: Gazella De Blainville;
სქართველოში ბინადრობდა სახე - ჯეირანი ანუ სპარსული ქურციკი - Gazella Subgutturosa Guldenstaedit.
ქურციკის საგვარეულო მრავალრიცხოვანია. ითვლება, რომ მსოფლიოში არსებობს 12 სახის ქურციკი. ესენია:
- გრანტის ქურციკი - Gazella granti Brooke, 1872 (ბინადრობს სუდანის, ეთიოპიისა და სომალის სამხრეთ ნაწილში, უგანდაში, კენიასა და ტანზანიაში);
- სომალის ქურციკი - Gazella soemmerringi Cretzschmar,1826 (ბინადრობს სუდანში, ეთიოპიასა და სომალში);
- ქურციკი-დამა - Gazella dama Pallas, 1766 (ბინადრობს სამხრეთ მაროკოდან სენეგალამდე და მის აღმოსავლეთით, თეთრ ნილოსამდე);
- ჩვეულებრივი ქურციკი - Gazella dama Pallas, 1766 (ბინადრობს ჩრდილოეთ აფრიკაში, არაბეთის ნახზევარკუნძულზე, ირანში, პაკისტანში, დასავლეთ ინდოეთში);
- ქურციკი დორკასი - Gazella dorcas Linnaeus, 1758 (ბინადრობს ჩრდილოეთ აფრიკაში ჩრდილოეთ განედის 130-მდე და არაბეთის ნახევარკუნძულზე);
- წითელშუბლა ქურციკი - Gazella rufifrons Gray, 1846 (ბინადრობს საჰარასა და უდაბნოს სამხრეთ ზოლში, სენეგალიდან ჩრდილოეთ ეთიოპიამდე);
- ტომსონის ქურციკი - Gazella thomsoni Gunther, 1884 (ბინადრობს კენიაში, ტანზანიასა და ცალკე - სამხრეთ სუდანში);
- სუდანის ქურციკი - Gazella tslonura Heuglin, 1868 (ბინადრობს სუდანის სამხრეთ-აღმოსავლეთსა და ეთიოპიის ჩრდილოეთში);
- სპიკის ქურციკი - Gazella spekei Blyth, 1863 (ბინადრობს სომალში და ეთიოპიაში);
- პელცელნის ქურციკი - Gazella pelzelini Kohl, 1886 (ბინადრობს სომალში);
- ქვიშნარის ქურციკი - Gazella Leptoceceros F. Cuvier, 1843 (ბინადრობს ცენტრალურ საჰარაში და არაბეთის ნახევარკუნძულზე);
- ჯეირანი ანუ სპარსული ქურციკი - 1780. მისი არეალია: არაბეთის ნახევარკუნძული, ირანი, საქართველოს სამხრეთ-აღმოსავლეთი (გადაშენებულია), აზერბაიჯანი - ჩრდილოეთ-დასავლეთის სტეპები (მცირერიცხოვანი პოპულაცია), შირვანის ნაკრძალი (დაახლოებით 6 000 ინდივიდი) და მიმდინარე სტეპები; თურქმენეთი, ყაზახეთის სამხრეთ ნაწილი, ყირგიზეთი და უზბეკეთი, ავღანეთი, პაკისტანი, მონღოლეთის სამხრეთ ნაწილი, ჩინეთის ჩრდილო-დასავლეთი.
