განზომილება (მათემატიკაში)

NPLG Wiki Dictionaries გვერდიდან
(სხვაობა ვერსიებს შორის)
გადასვლა: ნავიგაცია, ძიება
 
ხაზი 4: ხაზი 4:
  
 
XIX ს-ის შუა წლებამდე [[გეომეტრია]] სწავლობდა მხოლოდ პირველი სამი განზომილების ფიგურებს. მრავალგანზომილებიანი სივრცის ცნების განვითარების შედეგად XIX ს-ის მეორე ნახევრიდან გეომეტრია შეისწავლის ნებისმიერი განზომილების ფიგურებს.
 
XIX ს-ის შუა წლებამდე [[გეომეტრია]] სწავლობდა მხოლოდ პირველი სამი განზომილების ფიგურებს. მრავალგანზომილებიანი სივრცის ცნების განვითარების შედეგად XIX ს-ის მეორე ნახევრიდან გეომეტრია შეისწავლის ნებისმიერი განზომილების ფიგურებს.
 
 
ფ ი ზ ი კ ა შ ი – ფიზიკური [[სიდიდე (მათემატიკა)|სიდიდეების]] დამოკიდებულების [[ფორმა (მათემატიკა)|ფორმა]] იმ სიდიდეებზე, რომლებიც მიღებულია ძირითად სიდიდეებად. ყველაზე უფრო მიზანშეწონილია ამ [[დამოკიდებულება (მათემატიკური ტერმინი)|დამოკიდებულების]] გამოსახვა L [[სიგრძე (მათემატიკა)|სიგრძის]], M [[მასა (ფიზიკა)|მასისა]] და T [[დრო]]ის მიხედვით. მათემატიკური [[ფორმულა|ფორმულის]] შესაბამისად ფართობს აქვს განზომილება L<sup>2</sup>, [[მოცულობა (გეომეტრია)|მოცულობა]]ს – L<sup>3</sup>, [[სიჩქარე]]ს – LT<sup>-1</sup>, აჩქარებას- LT<sup>-2</sup>. იმისათვის, რომ განზომილების ფორმულები განასხვაონ სათანადო ფიზიკური დამოკიდებულების გამომსახველი ფორმულებისაგან, იყენებენ კვადრატულ [[ფრჩხილები (მათემატიკური ნიშანი)|ფრჩხილებს]]. მაგალითად [L<sup>2</sup>], [LT<sup>-1</sup>] და ა. შ.
 
  
  
ხაზი 13: ხაზი 10:
  
 
[[კატეგორია:მათემატიკა]]
 
[[კატეგორია:მათემატიკა]]
[[კატეგორია:ფიზიკა]]
 

მიმდინარე ცვლილება 21:57, 28 ნოემბერი 2023 მდგომარეობით

განზომილებამ ა თ ე მ ა ტ ი კ ა შ ირიცხვი, რომელიც ტოლია ერთისა, თუ ფიგურა წარმოადგენს წრფეს, ორის – თუ ფიგურა წარმოადგენს ზედაპირს, სამისა – თუ ფიგურა წარმოადგენს სხეულს.

ანალიზური გეომეტრიის თვალსაზრისით ფიგურის განზომილება უდრის კოორდინატთა რაოდენობას, რომელიც საჭიროა ამ ფოგურაზე მდებარე წერტილის განსაზღვრისათვის. მაგალითად, წერტილის მდებარეობდა წირზე განისაზღვრება ერთი კოორდინატით, ზედაპირზე – ორით, სამგანზომილებიან სივრცეში – სამით.

XIX ს-ის შუა წლებამდე გეომეტრია სწავლობდა მხოლოდ პირველი სამი განზომილების ფიგურებს. მრავალგანზომილებიანი სივრცის ცნების განვითარების შედეგად XIX ს-ის მეორე ნახევრიდან გეომეტრია შეისწავლის ნებისმიერი განზომილების ფიგურებს.


[რედაქტირება] წყარო

მათემატიკის ენციკლოპედიური ლექსიკონი

პირადი ხელსაწყოები
სახელთა სივრცე

ვარიანტები
მოქმედებები
ნავიგაცია
ხელსაწყოები