ლაგოდეხი
(ერთი მომხმარებლის 3 შუალედური ვერსიები არ არის ნაჩვენები.) | |||
ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
+ | [[ფაილი:Lagodexi.PNG|thumb|250პქ|ლაგოდეხი]] | ||
'''ლაგოდეხი''' – [[ქალაქი]] აღმოსავლეთ [[საქართველო]]ში, ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციული ცენტრი. მდებარეობს ალაზნის ვაკეზე, კახეთის კავკასიონის სამხრეთ კალთის ძირში, მდინარე ლაგოდეხისწყლის (მაწიმისწყლის მარჯვენა შენაკადი) ნაპირებზე, წნორ-ბელაქნის საავტომობილო გზაზე (ქალაქიდან გზატკეცილი გადის ყვარლის მიმართულებითაც). ზღვის დონიდან 435 მ, [[თბილისი]]დან 165 კმ. | '''ლაგოდეხი''' – [[ქალაქი]] აღმოსავლეთ [[საქართველო]]ში, ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციული ცენტრი. მდებარეობს ალაზნის ვაკეზე, კახეთის კავკასიონის სამხრეთ კალთის ძირში, მდინარე ლაგოდეხისწყლის (მაწიმისწყლის მარჯვენა შენაკადი) ნაპირებზე, წნორ-ბელაქნის საავტომობილო გზაზე (ქალაქიდან გზატკეცილი გადის ყვარლის მიმართულებითაც). ზღვის დონიდან 435 მ, [[თბილისი]]დან 165 კმ. | ||
ლაგოდეხში ზომიერად ნოტიო ჰავაა, იცის ზომიერად ცივი ზამთარი და ცხელი ზაფხული. საშუალო წლიური ტემპერატურა 12,6 °C, იანვარში 0,9 °C, აგვისტოში 24 °C. აბსოლუტური მინიმალური –23 °C, აბსოლუტური მაქსიმალური 38 °C. ნალექები 1080 მმ წელიწადში. ქალაქში არის სამრეწველო საწარმოები, ჯანდაცვის, განათლებისა და კულტურის დაწესებულებები. ლაგოდეხის სიახლოვეს მდებარეობს ლაგოდეხის ნაკრძალი. ლაგოდეხში არის ნეკრესის ეპარქიის რეზიდენცია. | ლაგოდეხში ზომიერად ნოტიო ჰავაა, იცის ზომიერად ცივი ზამთარი და ცხელი ზაფხული. საშუალო წლიური ტემპერატურა 12,6 °C, იანვარში 0,9 °C, აგვისტოში 24 °C. აბსოლუტური მინიმალური –23 °C, აბსოლუტური მაქსიმალური 38 °C. ნალექები 1080 მმ წელიწადში. ქალაქში არის სამრეწველო საწარმოები, ჯანდაცვის, განათლებისა და კულტურის დაწესებულებები. ლაგოდეხის სიახლოვეს მდებარეობს ლაგოდეხის ნაკრძალი. ლაგოდეხში არის ნეკრესის ეპარქიის რეზიდენცია. | ||
+ | ==== სახელწოდება ==== | ||
ქართულ საისტორიო წყაროებში ლაგოდეხი XI საუკუნის ამბებთან დაკავშირებით მოიხსენიება: „კათალიკოს-პატრიარქმა მელქისედეკმა „მოიგო ჰერეთს მონასტერი დიდითა ძალითა და ლაგოდეჴი. | ქართულ საისტორიო წყაროებში ლაგოდეხი XI საუკუნის ამბებთან დაკავშირებით მოიხსენიება: „კათალიკოს-პატრიარქმა მელქისედეკმა „მოიგო ჰერეთს მონასტერი დიდითა ძალითა და ლაგოდეჴი. | ||
− | IV ს-ში ალექსანდრე მეფეს განუახლებია ლაგოდეხის შეწირულება სვეტიცხოვლისადმი (დოკუმენტი 1398 წელს არის შედგენილი). ტოპონიმი ლაგოდეხი (ლაგოდეჴი) რთული შედგენილობისაა. ძველი დაწერილობა ამ სახელწოდებაში ეხ- სეტყვას გვავარაუდებინებს: „ბუნებრივი გამოქვაბული“, „კლდე-ეხი“, „ეხიანი ადგილები“ რაც შეეხება პირველ ფუძეს (ლაგო), იგი, ჩვენი აზრით, მდ. ლაკვისხევთან უნდა ავლენდეს ნათესაობას. ადგილობრივთა ცნობით, აქ ჩამოდის ლაკოს ხევი, შემორჩენილია ლაკვასტის||(ლაკუასტის ციხის ნანგრევები; იგი ქართველ მეფეთა საზაფხულო რეზიდენცია ყოფილა. | + | IV ს-ში ალექსანდრე მეფეს განუახლებია ლაგოდეხის შეწირულება სვეტიცხოვლისადმი (დოკუმენტი 1398 წელს არის შედგენილი). [[ტოპონიმი]] ლაგოდეხი (ლაგოდეჴი) რთული შედგენილობისაა. ძველი დაწერილობა ამ სახელწოდებაში ეხ- სეტყვას გვავარაუდებინებს: „ბუნებრივი გამოქვაბული“, „კლდე-ეხი“, „ეხიანი ადგილები“ რაც შეეხება პირველ ფუძეს (ლაგო), იგი, ჩვენი აზრით, მდ. ლაკვისხევთან უნდა ავლენდეს ნათესაობას. ადგილობრივთა ცნობით, აქ ჩამოდის ლაკოს ხევი, შემორჩენილია ლაკვასტის||(ლაკუასტის ციხის ნანგრევები; იგი ქართველ მეფეთა საზაფხულო რეზიდენცია ყოფილა. |
ლაგოდეხის რაიონის მოსახლეობაში გავრცელებულია ერთი საკმაოდ გულუბრყვილო ვერსია, თითქოს მათი მშობლიური დაბის სახელი რუსული „лагерь отдыха“-ს შემოკლებული ფორმა იყოს: лаг. отдыха: „აქ უწინ მდგარა რუსის ჯარი. მოდიოდა აფიცრობა ოჯახებით, ისვენებდენ და ატარებდენ დროს, წყალი კაია და ჰაერი, დაჩებათ ჰქონიათ ლაგოდეხი“ (სერგო კურტანიძე, სოფ. ყარსუბანი). | ლაგოდეხის რაიონის მოსახლეობაში გავრცელებულია ერთი საკმაოდ გულუბრყვილო ვერსია, თითქოს მათი მშობლიური დაბის სახელი რუსული „лагерь отдыха“-ს შემოკლებული ფორმა იყოს: лаг. отдыха: „აქ უწინ მდგარა რუსის ჯარი. მოდიოდა აფიცრობა ოჯახებით, ისვენებდენ და ატარებდენ დროს, წყალი კაია და ჰაერი, დაჩებათ ჰქონიათ ლაგოდეხი“ (სერგო კურტანიძე, სოფ. ყარსუბანი). | ||
ხაზი 11: | ხაზი 13: | ||
==წყარო== | ==წყარო== | ||
− | + | * [[ქართულ ტოპონიმთა განმარტებით-ეტიმოლოგიური ლექსიკონი]] | |
− | [[ქართულ ტოპონიმთა განმარტებით-ეტიმოლოგიური ლექსიკონი]] | + | * ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 6, თბ., 1983 |
− | ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 6, თბ., 1983 | + | |
[[კატეგორია:ქალაქები საქართველოში]] | [[კატეგორია:ქალაქები საქართველოში]] | ||
[[კატეგორია:ქალაქები კახეთში]] | [[კატეგორია:ქალაქები კახეთში]] | ||
[[კატეგორია:ქალაქები აღმოსავლეთ საქართველოში]] | [[კატეგორია:ქალაქები აღმოსავლეთ საქართველოში]] | ||
+ | [[კატეგორია:ქალაქები ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტში]] |
მიმდინარე ცვლილება 19:28, 26 მაისი 2024 მდგომარეობით
ლაგოდეხი – ქალაქი აღმოსავლეთ საქართველოში, ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციული ცენტრი. მდებარეობს ალაზნის ვაკეზე, კახეთის კავკასიონის სამხრეთ კალთის ძირში, მდინარე ლაგოდეხისწყლის (მაწიმისწყლის მარჯვენა შენაკადი) ნაპირებზე, წნორ-ბელაქნის საავტომობილო გზაზე (ქალაქიდან გზატკეცილი გადის ყვარლის მიმართულებითაც). ზღვის დონიდან 435 მ, თბილისიდან 165 კმ.
ლაგოდეხში ზომიერად ნოტიო ჰავაა, იცის ზომიერად ცივი ზამთარი და ცხელი ზაფხული. საშუალო წლიური ტემპერატურა 12,6 °C, იანვარში 0,9 °C, აგვისტოში 24 °C. აბსოლუტური მინიმალური –23 °C, აბსოლუტური მაქსიმალური 38 °C. ნალექები 1080 მმ წელიწადში. ქალაქში არის სამრეწველო საწარმოები, ჯანდაცვის, განათლებისა და კულტურის დაწესებულებები. ლაგოდეხის სიახლოვეს მდებარეობს ლაგოდეხის ნაკრძალი. ლაგოდეხში არის ნეკრესის ეპარქიის რეზიდენცია.
[რედაქტირება] სახელწოდება
ქართულ საისტორიო წყაროებში ლაგოდეხი XI საუკუნის ამბებთან დაკავშირებით მოიხსენიება: „კათალიკოს-პატრიარქმა მელქისედეკმა „მოიგო ჰერეთს მონასტერი დიდითა ძალითა და ლაგოდეჴი.
IV ს-ში ალექსანდრე მეფეს განუახლებია ლაგოდეხის შეწირულება სვეტიცხოვლისადმი (დოკუმენტი 1398 წელს არის შედგენილი). ტოპონიმი ლაგოდეხი (ლაგოდეჴი) რთული შედგენილობისაა. ძველი დაწერილობა ამ სახელწოდებაში ეხ- სეტყვას გვავარაუდებინებს: „ბუნებრივი გამოქვაბული“, „კლდე-ეხი“, „ეხიანი ადგილები“ რაც შეეხება პირველ ფუძეს (ლაგო), იგი, ჩვენი აზრით, მდ. ლაკვისხევთან უნდა ავლენდეს ნათესაობას. ადგილობრივთა ცნობით, აქ ჩამოდის ლაკოს ხევი, შემორჩენილია ლაკვასტის||(ლაკუასტის ციხის ნანგრევები; იგი ქართველ მეფეთა საზაფხულო რეზიდენცია ყოფილა.
ლაგოდეხის რაიონის მოსახლეობაში გავრცელებულია ერთი საკმაოდ გულუბრყვილო ვერსია, თითქოს მათი მშობლიური დაბის სახელი რუსული „лагерь отдыха“-ს შემოკლებული ფორმა იყოს: лаг. отдыха: „აქ უწინ მდგარა რუსის ჯარი. მოდიოდა აფიცრობა ოჯახებით, ისვენებდენ და ატარებდენ დროს, წყალი კაია და ჰაერი, დაჩებათ ჰქონიათ ლაგოდეხი“ (სერგო კურტანიძე, სოფ. ყარსუბანი).
[რედაქტირება] წყარო
- ქართულ ტოპონიმთა განმარტებით-ეტიმოლოგიური ლექსიკონი
- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 6, თბ.,1983