ექსპრესიული მეტყველების განვითარების სპეციფიკური აშლილობა

NPLG Wiki Dictionaries გვერდიდან
(სხვაობა ვერსიებს შორის)
გადასვლა: ნავიგაცია, ძიება
(ახალი გვერდი: '''მეტყველების აშლილობა, ექსპრესიული''' - (F80.1), (language disorder, expressive), განვი...)
 
 
(ერთი მომხმარებლის 5 შუალედური ვერსიები არ არის ნაჩვენები.)
ხაზი 1: ხაზი 1:
'''მეტყველების აშლილობა, ექსპრესიული''' - (F80.1), (language disorder, expressive), განვითარების სპეციფიკური აშლილობა, როდესაც ბავშვის მიერ ექპრესული სალაპარაკო ენა მნიშვნელოვნად ჩამორჩება მის გონებრივ ასაკს, მაგრამ მისი გაგების მექანიზმი დარღვეული არ არის. არტიკულაციის დარღვევა შეიძლება არსებობდეს ან არ არსებობდეს.  
+
'''მეტყველების აშლილობა, ექსპრესიული''' - (F80.1), (language disorder, expressive), განვითარების სპეციფიკური აშლილობა, ამ აშლილობის დროს ექსპრესიული მეტყველების უნარი მნიშვნელოვნად ჩამორჩება ბავშვის მენტალურ ასაკს. მეტყველების გაგება შენახულია, თუმცა, შეიძლება იყოს არტიკულაციის პრობლემები. მეტყველების განვითარების საზღვრები მნიშვნელოვნად განსხვავებულია ნორმაშიც, მაგრამ, თუ ბავშვი 2 წლისთვის ვერ წარმოსთქვამს ვერც
 +
ერთ სიტყვას და 3 წლისთვის ვერ ადგენს ორსიტყვიან წინადადებებს, ეს მნიშვნელოვან დარღვევაზე მიუთითებს. შემდგომ წლებში აღინიშნება სიტყვათა მარაგის შეზღუდვა, სწორი სიტყვის შერჩევის სირთულეები და გაუმართავი გრამატიკული ფორმების ხმარება. არავერბალური კომუნიკაცია პრაქტიკულად შენახულია ან ვერბალურთან შედარებით ნაკლებადაა დარღვეული, ამიტომ ბავშვი ცდილობს ურთიერთობას. ხშირია ქცევის დარღვევებიც.
 +
 
 +
==== სულმოუთქმელი მეტყველება ====
 +
ზოგი ბავშვი მეტყველებს სწრაფად, ცვალებადი ჟღერადობით ისე, რომ სიტყვების დაჯგუფება არ ასახავს მეტყველების გრამატიკულ წყობას. ეს დარღვევა, რასაც სულმოუთქმელი მეტყველება ეწოდება, [[დიაგნოსტიკური და სტატისტიკური სახელმძღვანელო (DSM)|DSM]]-IV-ში კლასიფიცირებულია, როგორც ექსპრესიული
 +
მეტყველების აშლილობის თანმხლები ნიშანი, ხოლო [[დაავადებების საერთაშორისო კლასიფიკაცია (ICD) V თავი|ICD-]]10-ში (ენაბლუობასთან ერთად) შესულია ბავშვთა ასაკში განვითარებულ სხვა ქცევით აშლილობებში.
 +
 
 +
==== გავრცელება ====
 +
ექსპრესიული მეტყველების განვითარების აშლილობების გამოვლენა დამოკიდებულია შეფასების მეთოდზე. ამერიკის ფსიქიატრიული ასოციაციის მონაცემებით
 +
(American Psychiatric Association, 1994a), ეს აშლილობა ბავშვების 3-5%-ს აღენიშნება.
 +
 
 +
==== პროგნოზი ====
 +
ამერიკის ფსიქიატრიული ასოციაციის მონაცემებით, დაახლოებით ნახევარი იმ ბავშვებისა, რომლებიც აკმაყოფილებენ DSM-IV-ის კრიტერიუმებს, ნორმალურად
 +
მეტყველებენ ზრდასრულ ასაკში, დანარჩენს კი მთელი ცხოვრება აღენიშნება სულმოუთქმელი მეტყველება (American Psychiatric Association, 1994a). პროგნოზი უარესდება, თუ მდგომარეობა მწვავეა ან გვაქვს თანმხლები ქცევითი აშლილობები.
 +
 
 +
==== მკურნალობა ====
 +
მკურნალობა, ძირითადად, სპეციალურ სწავლებას გულისხმობს. ფსიქიატრის ჩართვა ხდება თანმხლები აშლილობების შემთხვევაში ან, როდესაც საჭიროა სპეციალური განათლების შესახებ მშობლებისთვის რჩევების მიცემა.
  
  
ხაზი 8: ხაზი 24:
 
==წყარო==
 
==წყარო==
 
[[ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის ფსიქიატრიის ლექსიკონები]]
 
[[ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის ფსიქიატრიის ლექსიკონები]]
[[კატეგორია:სამედიცინო ტერმინები]]
+
 
 
[[კატეგორია:მეტყველების დარღვევები]]
 
[[კატეგორია:მეტყველების დარღვევები]]
 +
[[კატეგორია:განვითარების აშლილობა]]
 +
[[კატეგორია:ბავშვთა ფსიქიატრია]]

მიმდინარე ცვლილება 10:50, 4 ივლისი 2019 მდგომარეობით

მეტყველების აშლილობა, ექსპრესიული - (F80.1), (language disorder, expressive), განვითარების სპეციფიკური აშლილობა, ამ აშლილობის დროს ექსპრესიული მეტყველების უნარი მნიშვნელოვნად ჩამორჩება ბავშვის მენტალურ ასაკს. მეტყველების გაგება შენახულია, თუმცა, შეიძლება იყოს არტიკულაციის პრობლემები. მეტყველების განვითარების საზღვრები მნიშვნელოვნად განსხვავებულია ნორმაშიც, მაგრამ, თუ ბავშვი 2 წლისთვის ვერ წარმოსთქვამს ვერც ერთ სიტყვას და 3 წლისთვის ვერ ადგენს ორსიტყვიან წინადადებებს, ეს მნიშვნელოვან დარღვევაზე მიუთითებს. შემდგომ წლებში აღინიშნება სიტყვათა მარაგის შეზღუდვა, სწორი სიტყვის შერჩევის სირთულეები და გაუმართავი გრამატიკული ფორმების ხმარება. არავერბალური კომუნიკაცია პრაქტიკულად შენახულია ან ვერბალურთან შედარებით ნაკლებადაა დარღვეული, ამიტომ ბავშვი ცდილობს ურთიერთობას. ხშირია ქცევის დარღვევებიც.

სარჩევი

[რედაქტირება] სულმოუთქმელი მეტყველება

ზოგი ბავშვი მეტყველებს სწრაფად, ცვალებადი ჟღერადობით ისე, რომ სიტყვების დაჯგუფება არ ასახავს მეტყველების გრამატიკულ წყობას. ეს დარღვევა, რასაც სულმოუთქმელი მეტყველება ეწოდება, DSM-IV-ში კლასიფიცირებულია, როგორც ექსპრესიული მეტყველების აშლილობის თანმხლები ნიშანი, ხოლო ICD-10-ში (ენაბლუობასთან ერთად) შესულია ბავშვთა ასაკში განვითარებულ სხვა ქცევით აშლილობებში.

[რედაქტირება] გავრცელება

ექსპრესიული მეტყველების განვითარების აშლილობების გამოვლენა დამოკიდებულია შეფასების მეთოდზე. ამერიკის ფსიქიატრიული ასოციაციის მონაცემებით (American Psychiatric Association, 1994a), ეს აშლილობა ბავშვების 3-5%-ს აღენიშნება.

[რედაქტირება] პროგნოზი

ამერიკის ფსიქიატრიული ასოციაციის მონაცემებით, დაახლოებით ნახევარი იმ ბავშვებისა, რომლებიც აკმაყოფილებენ DSM-IV-ის კრიტერიუმებს, ნორმალურად მეტყველებენ ზრდასრულ ასაკში, დანარჩენს კი მთელი ცხოვრება აღენიშნება სულმოუთქმელი მეტყველება (American Psychiatric Association, 1994a). პროგნოზი უარესდება, თუ მდგომარეობა მწვავეა ან გვაქვს თანმხლები ქცევითი აშლილობები.

[რედაქტირება] მკურნალობა

მკურნალობა, ძირითადად, სპეციალურ სწავლებას გულისხმობს. ფსიქიატრის ჩართვა ხდება თანმხლები აშლილობების შემთხვევაში ან, როდესაც საჭიროა სპეციალური განათლების შესახებ მშობლებისთვის რჩევების მიცემა.




[რედაქტირება] წყარო

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის ფსიქიატრიის ლექსიკონები

პირადი ხელსაწყოები
სახელთა სივრცე

ვარიანტები
მოქმედებები
ნავიგაცია
ხელსაწყოები