ზიიყუნი
(→წყარო) |
|||
ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
− | '''ზიჲყუნ-ი || სიჲყუნ-ი''' ''(ბალყ.-ყარაჩ. Зийкъун/Сыйкъун)'' – მეცხენეობის მფარველი, ტბათა წყლების მფარველი | + | '''ზიჲყუნ-ი || სიჲყუნ-ი''' ''(ბალყ.-ყარაჩ. Зийкъун/Сыйкъун)'' – მეცხენეობის მფარველი, ტბათა წყლების მფარველი ქემისხანის ვაჟი, მაქურუჩუ გიბი ყათინის – ოჯახის ბარაქისა და საქონლის ნაყოფიერების მფარველის – ქმარი, [[აიმუში]]ს, სიქუნის, სიიმუშისა და სიინუხის ძმა ბალყარულ-ყარაჩულ მითოლოგიაში. ჰყავს განუყრელი ძაღლი, რომელიც ძაღლთა ბატონის როლში გვევლინება და ზოგჯერ ადამიანის სახეს იღებს. ბალყარელები და ყარაჩები დაუდგრომელ ადამიანზე იტყოდნენ: „სად დახეტიალობ ზიიყუნის ძაღლივით“ (Зийкъунну итича къайда айланаса). ზიიყუნს სწირავდნენ ციკანს, რომლის ბეჭს ბაირიმ-თიუზის ველზე მდებარე მოგულ-დარიღინის სალოცავში ტოვებდნენ. |
მიმდინარე ცვლილება 20:22, 11 აპრილი 2021 მდგომარეობით
ზიჲყუნ-ი || სიჲყუნ-ი (ბალყ.-ყარაჩ. Зийкъун/Сыйкъун) – მეცხენეობის მფარველი, ტბათა წყლების მფარველი ქემისხანის ვაჟი, მაქურუჩუ გიბი ყათინის – ოჯახის ბარაქისა და საქონლის ნაყოფიერების მფარველის – ქმარი, აიმუშის, სიქუნის, სიიმუშისა და სიინუხის ძმა ბალყარულ-ყარაჩულ მითოლოგიაში. ჰყავს განუყრელი ძაღლი, რომელიც ძაღლთა ბატონის როლში გვევლინება და ზოგჯერ ადამიანის სახეს იღებს. ბალყარელები და ყარაჩები დაუდგრომელ ადამიანზე იტყოდნენ: „სად დახეტიალობ ზიიყუნის ძაღლივით“ (Зийкъунну итича къайда айланаса). ზიიყუნს სწირავდნენ ციკანს, რომლის ბეჭს ბაირიმ-თიუზის ველზე მდებარე მოგულ-დარიღინის სალოცავში ტოვებდნენ.
[რედაქტირება] ლიტერატურა
Каракетов М. Д. Миф и функционирование религиозного культа в заговорно-заклинательном ритуале карачаевцев и балкарцев. М., 1999; Каракетов Д. М. Традиционные верования // Карачаевцы. Балкарцы. М., 2014.