ღანძილი
ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
[[ფაილი:RanZili.jpg|thumb|250პქ|ღანძილი]] | [[ფაილი:RanZili.jpg|thumb|250პქ|ღანძილი]] | ||
− | '''ღანძილი''' – (Allium ursinum L.); ოჯახი: ხახვისებრნი (Alliaceae) | + | '''ღანძილი''' – (Allium ursinum L.); <br /> |
+ | ოჯახი: ხახვისებრნი (Alliaceae). | ||
− | ბორეალური, დასავლეთ-ევრაზიული სახეობაა. აწერილია კუნძულ გოტლანდიიდან | + | ბოლქვები მოგრძოა, გარსი სიფრიფანაა ბადისებური დაძარღვით. [[ღერო]] სამწახნაგოვანია. [[ფოთოლი|ფოთლის]] ფირფიტა ლანცეტაა ან მოგრძო. თავწაწვეტებული, ძირში ყუნწად შევიწროებული. [[ყვავილედი]] სფეროსებურია. ყვავილსაფარი ვარსკვლავისებურია, ფოთლები – თეთრი. ყვ. ნაყ. III-V. კახეთის რეგიონში ერთ-ერთი ცნობილი და ეკონომიკურად ღირებული მცენარეა, გავრცელებული ტყის ქვედა და შუა სარტყლებში, დაჩრდილულ ტყეებში გავრცელებულია თითქმის მთელ [[საქართველო|საქართველოში]]. ამ მცენარის ნახვა შესაძლებელია სოფელ თეთრწყლების მიდამოებში, [[მდინარე]] ალაზნის ჭალაში. |
+ | |||
+ | ბორეალური, დასავლეთ-ევრაზიული სახეობაა. აწერილია კუნძულ გოტლანდიიდან. | ||
საერთო გავრცელება: სკანდინავია, ატლანტური [[ევროპა]], დას. ხმელთაშუაზღვეთი, ბალყარეთი, მც.[[აზია]]. | საერთო გავრცელება: სკანდინავია, ატლანტური [[ევროპა]], დას. ხმელთაშუაზღვეთი, ბალყარეთი, მც.[[აზია]]. | ||
ხაზი 12: | ხაზი 15: | ||
იზრდება წიფლნარებსა და რცხილნარებში, შედის ტყის ცენოზების შემადგენლობაში, გაზაფხულის (IV-V) სინუზიების სახით. გვხვდება დიფუზურად ჯგუფებისა და მცირე ლაქების სახით. ეტანება შედარებით ღრმა და ტენიან, ჰუმუსით მდიდარ ნიადაგებს, ირჩევს ჩრდილოეთ და ჩრდილო-აღმოსავლეთ ფერდობებს. | იზრდება წიფლნარებსა და რცხილნარებში, შედის ტყის ცენოზების შემადგენლობაში, გაზაფხულის (IV-V) სინუზიების სახით. გვხვდება დიფუზურად ჯგუფებისა და მცირე ლაქების სახით. ეტანება შედარებით ღრმა და ტენიან, ჰუმუსით მდიდარ ნიადაგებს, ირჩევს ჩრდილოეთ და ჩრდილო-აღმოსავლეთ ფერდობებს. | ||
− | ღანძილი ტიპიური ეფემეროიდული გეოფიტია, ტყის, ჰემიჰიგროფილური, ჩრდილის მოყვარული სახეობაა. გვხვდება ჭალის ტყეებიდან მთის შუა სარტყლამდე, მუხნარ, რცხილნარ და წიფლნარ ტყეებში, ზ.დ. 150-1500 მ სიმაღლემდე; | + | ღანძილი ტიპიური ეფემეროიდული გეოფიტია, ტყის, ჰემიჰიგროფილური, ჩრდილის მოყვარული სახეობაა. გვხვდება ჭალის ტყეებიდან მთის შუა სარტყლამდე, მუხნარ, რცხილნარ და წიფლნარ ტყეებში, ზ.დ. 150-1500 მ სიმაღლემდე; |
ძვირფასი კვებითი ღირებულების გამო, მოსახლეობის დიდი ნაწილი აპრილ-მაისში მასიურად აგროვებს ამ მცენარეს, ხშირ შემთხვევაში ფოთლებთან ერთად ფესურებიც ნადგურდება, რის გამოც, იმ ადგილებში (ნორიო, კოჯორი, გლდანი), სადაც ადრე საკმაოდ უხვად გვხვდებოდა, დღეს მნიშვნელოვნად შემცირებულია. მცენარის გადარჩენის ერთ-ერთ გზას (ბუნებაში დაცვის გარდა) მისი ფართო მაშტაბით კულტივირება წარმოადგენს, მით უმეტეს, რომ სხვა ქვეყნებში ამის მაგალითები მრავალია. | ძვირფასი კვებითი ღირებულების გამო, მოსახლეობის დიდი ნაწილი აპრილ-მაისში მასიურად აგროვებს ამ მცენარეს, ხშირ შემთხვევაში ფოთლებთან ერთად ფესურებიც ნადგურდება, რის გამოც, იმ ადგილებში (ნორიო, კოჯორი, გლდანი), სადაც ადრე საკმაოდ უხვად გვხვდებოდა, დღეს მნიშვნელოვნად შემცირებულია. მცენარის გადარჩენის ერთ-ერთ გზას (ბუნებაში დაცვის გარდა) მისი ფართო მაშტაბით კულტივირება წარმოადგენს, მით უმეტეს, რომ სხვა ქვეყნებში ამის მაგალითები მრავალია. |
00:48, 21 ნოემბერი 2023-ის ვერსია
ღანძილი – (Allium ursinum L.);
ოჯახი: ხახვისებრნი (Alliaceae).
ბოლქვები მოგრძოა, გარსი სიფრიფანაა ბადისებური დაძარღვით. ღერო სამწახნაგოვანია. ფოთლის ფირფიტა ლანცეტაა ან მოგრძო. თავწაწვეტებული, ძირში ყუნწად შევიწროებული. ყვავილედი სფეროსებურია. ყვავილსაფარი ვარსკვლავისებურია, ფოთლები – თეთრი. ყვ. ნაყ. III-V. კახეთის რეგიონში ერთ-ერთი ცნობილი და ეკონომიკურად ღირებული მცენარეა, გავრცელებული ტყის ქვედა და შუა სარტყლებში, დაჩრდილულ ტყეებში გავრცელებულია თითქმის მთელ საქართველოში. ამ მცენარის ნახვა შესაძლებელია სოფელ თეთრწყლების მიდამოებში, მდინარე ალაზნის ჭალაში.
ბორეალური, დასავლეთ-ევრაზიული სახეობაა. აწერილია კუნძულ გოტლანდიიდან.
საერთო გავრცელება: სკანდინავია, ატლანტური ევროპა, დას. ხმელთაშუაზღვეთი, ბალყარეთი, მც.აზია.
კავკასია: იმიერკავკასია; ამიერკავკასია: სომხეთი.
თბილისის მიდამოებში გვხვდება: უძოს მთაზე, კოჯრის მიდამოებში, მცხეთა, საგურამოს ქედზე, გლდანი-ცხვარიჭამიაში.
იზრდება წიფლნარებსა და რცხილნარებში, შედის ტყის ცენოზების შემადგენლობაში, გაზაფხულის (IV-V) სინუზიების სახით. გვხვდება დიფუზურად ჯგუფებისა და მცირე ლაქების სახით. ეტანება შედარებით ღრმა და ტენიან, ჰუმუსით მდიდარ ნიადაგებს, ირჩევს ჩრდილოეთ და ჩრდილო-აღმოსავლეთ ფერდობებს.
ღანძილი ტიპიური ეფემეროიდული გეოფიტია, ტყის, ჰემიჰიგროფილური, ჩრდილის მოყვარული სახეობაა. გვხვდება ჭალის ტყეებიდან მთის შუა სარტყლამდე, მუხნარ, რცხილნარ და წიფლნარ ტყეებში, ზ.დ. 150-1500 მ სიმაღლემდე;
ძვირფასი კვებითი ღირებულების გამო, მოსახლეობის დიდი ნაწილი აპრილ-მაისში მასიურად აგროვებს ამ მცენარეს, ხშირ შემთხვევაში ფოთლებთან ერთად ფესურებიც ნადგურდება, რის გამოც, იმ ადგილებში (ნორიო, კოჯორი, გლდანი), სადაც ადრე საკმაოდ უხვად გვხვდებოდა, დღეს მნიშვნელოვნად შემცირებულია. მცენარის გადარჩენის ერთ-ერთ გზას (ბუნებაში დაცვის გარდა) მისი ფართო მაშტაბით კულტივირება წარმოადგენს, მით უმეტეს, რომ სხვა ქვეყნებში ამის მაგალითები მრავალია.