ფოლკლორისტული ტექსტოლოგია
(ახალი გვერდი: '''ფოლკლორისტული ტექსტოლოგია''' – ზოგადი ტექსტოლოგიისაგან ფო...) |
|||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
| − | '''ფოლკლორისტული ტექსტოლოგია''' – ზოგადი ტექსტოლოგიისაგან ფოლკლორისტული ტექსტოლოგია ძირითადად მხოლოდ მასალის თავისებურებითა და ამ უკანასკნელისაგან გამომდინარე ვითარებით თუ განსხვავდება. ფოლკლორისტული ტექსტოლოგიის მიზანს ხალხური ნაწარმოების სიტყვიერი ტექსტის დადგენა, კლასიფიკაცია და გამოცემა წარმოადგენს. მას ბევრი თავისებურება გააჩნია. ეს პირველ ყოვლისა ზეპირსიტყვიერი ნაწარმოების არსებობის ფორმით არის გამოწვეული. ფოლკლორული ძეგლი ფიქსაციამდე ტექსტოლოგიის საგანი ვერ გახდება, თუმცა ხალხური შემოქმედების ნიმუშთა გამომცემელს იმ გარემოს შერჩევა და ინფორმატორთა მოპოვებაც სჭირდება, რომელთა დახმარებით უნდა შეიქმნას წერილობითი დოკუმენტი. ამნაირად, ფოლკლორისტული ტექსტოლოგია ხალხური ნაწარმოებების მოპოვებაში, მათ შეკრება-ჩანაწერშიც ერევა. ფოლკლორისტის ტექსტოლოგიური მუშაობა საველე პირობებში იწყება. ჩაწერისდა კვალობაზე იგი თანდათან სწავლობს ფოლკლორულ ძეგლს ტექსტის თვალსაზრისით, ადგენს ნამდვილობას, ე. ი. ხალხურ წარმოშობას, განსაზღვრავს მის რაობას (ჟანრი, დედანი, ვარიანტი, ვერსია), აკლასიფიცირებს და ზუსტი ფოლკლორული პრინციპების დაცვით ეწევა ედიციონურ მუშაობას ფოლკლორისტული ტექსტოლოგია არ არის მხოლოდ კაბინეტური მეცნიერება ან მხოლოდ საგამომცემლო პრაქტიკული მოღვაწეობა, არამედ იგი ერთსა და იმავე დროს არის ტექსტის დამდგენი და მომპოვებელი, სასტამბოდ | + | '''ფოლკლორისტული ტექსტოლოგია''' – ზოგადი ტექსტოლოგიისაგან ფოლკლორისტული ტექსტოლოგია ძირითადად მხოლოდ მასალის თავისებურებითა და ამ უკანასკნელისაგან გამომდინარე ვითარებით თუ განსხვავდება. ფოლკლორისტული ტექსტოლოგიის მიზანს ხალხური ნაწარმოების სიტყვიერი ტექსტის დადგენა, კლასიფიკაცია და გამოცემა წარმოადგენს. მას ბევრი თავისებურება გააჩნია. ეს პირველ ყოვლისა ზეპირსიტყვიერი ნაწარმოების არსებობის ფორმით არის გამოწვეული. ფოლკლორული ძეგლი ფიქსაციამდე ტექსტოლოგიის საგანი ვერ გახდება, თუმცა ხალხური შემოქმედების ნიმუშთა გამომცემელს იმ გარემოს შერჩევა და ინფორმატორთა მოპოვებაც სჭირდება, რომელთა დახმარებით უნდა შეიქმნას წერილობითი დოკუმენტი. ამნაირად, ფოლკლორისტული ტექსტოლოგია ხალხური ნაწარმოებების მოპოვებაში, მათ შეკრება-ჩანაწერშიც ერევა. ფოლკლორისტის ტექსტოლოგიური მუშაობა საველე პირობებში იწყება. ჩაწერისდა კვალობაზე იგი თანდათან სწავლობს ფოლკლორულ ძეგლს ტექსტის თვალსაზრისით, ადგენს ნამდვილობას, ე. ი. ხალხურ წარმოშობას, განსაზღვრავს მის რაობას (ჟანრი, დედანი, ვარიანტი, ვერსია), აკლასიფიცირებს და ზუსტი ფოლკლორული პრინციპების დაცვით ეწევა ედიციონურ მუშაობას ფოლკლორისტული ტექსტოლოგია არ არის მხოლოდ კაბინეტური მეცნიერება ან მხოლოდ საგამომცემლო პრაქტიკული მოღვაწეობა, არამედ იგი ერთსა და იმავე დროს არის ტექსტის დამდგენი და მომპოვებელი, სასტამბოდ მომზადებული და პუბლიკატორი. ქართულ ფოლკლორისტიკაში ტექსტოლოგიური მუშაობის პრინციპები თეორიულად ჯერჯერობით საბოლოოდ არ არის ჩამოყალიბებული, მაგრამ მომზადებულია პირობები ამგვარი განმაზოგადებელი თვალსაზრისის შესამუშავებლად. |
''მ. ჩიქოვანი'' | ''მ. ჩიქოვანი'' | ||
| ხაზი 5: | ხაზი 5: | ||
==ლიტერატურა== | ==ლიტერატურა== | ||
* ტექსტოლოგიის საკითხები, I, 1970; | * ტექსტოლოგიის საკითხები, I, 1970; | ||
| − | |||
==წყარო== | ==წყარო== | ||
[[ქართული ფოლკლორის ლექსიკონი: ნაწილი II]] | [[ქართული ფოლკლორის ლექსიკონი: ნაწილი II]] | ||
[[კატეგორია:ფოლკლორისტიკა]] | [[კატეგორია:ფოლკლორისტიკა]] | ||
მიმდინარე ცვლილება 14:33, 5 ივნისი 2025 მდგომარეობით
ფოლკლორისტული ტექსტოლოგია – ზოგადი ტექსტოლოგიისაგან ფოლკლორისტული ტექსტოლოგია ძირითადად მხოლოდ მასალის თავისებურებითა და ამ უკანასკნელისაგან გამომდინარე ვითარებით თუ განსხვავდება. ფოლკლორისტული ტექსტოლოგიის მიზანს ხალხური ნაწარმოების სიტყვიერი ტექსტის დადგენა, კლასიფიკაცია და გამოცემა წარმოადგენს. მას ბევრი თავისებურება გააჩნია. ეს პირველ ყოვლისა ზეპირსიტყვიერი ნაწარმოების არსებობის ფორმით არის გამოწვეული. ფოლკლორული ძეგლი ფიქსაციამდე ტექსტოლოგიის საგანი ვერ გახდება, თუმცა ხალხური შემოქმედების ნიმუშთა გამომცემელს იმ გარემოს შერჩევა და ინფორმატორთა მოპოვებაც სჭირდება, რომელთა დახმარებით უნდა შეიქმნას წერილობითი დოკუმენტი. ამნაირად, ფოლკლორისტული ტექსტოლოგია ხალხური ნაწარმოებების მოპოვებაში, მათ შეკრება-ჩანაწერშიც ერევა. ფოლკლორისტის ტექსტოლოგიური მუშაობა საველე პირობებში იწყება. ჩაწერისდა კვალობაზე იგი თანდათან სწავლობს ფოლკლორულ ძეგლს ტექსტის თვალსაზრისით, ადგენს ნამდვილობას, ე. ი. ხალხურ წარმოშობას, განსაზღვრავს მის რაობას (ჟანრი, დედანი, ვარიანტი, ვერსია), აკლასიფიცირებს და ზუსტი ფოლკლორული პრინციპების დაცვით ეწევა ედიციონურ მუშაობას ფოლკლორისტული ტექსტოლოგია არ არის მხოლოდ კაბინეტური მეცნიერება ან მხოლოდ საგამომცემლო პრაქტიკული მოღვაწეობა, არამედ იგი ერთსა და იმავე დროს არის ტექსტის დამდგენი და მომპოვებელი, სასტამბოდ მომზადებული და პუბლიკატორი. ქართულ ფოლკლორისტიკაში ტექსტოლოგიური მუშაობის პრინციპები თეორიულად ჯერჯერობით საბოლოოდ არ არის ჩამოყალიბებული, მაგრამ მომზადებულია პირობები ამგვარი განმაზოგადებელი თვალსაზრისის შესამუშავებლად.
მ. ჩიქოვანი
[რედაქტირება] ლიტერატურა
- ტექსტოლოგიის საკითხები, I, 1970;
