შაირობა

შაირობა, ზმობა – ძველი ქართული შეჯიბრება გამოცანების შეთხზვასა და გამოცნობაში, ქარგამულ მახვილსიტყვაობასა და მოლექსეობაში (უმთავრესად ნადიმობის დროს).

წარმოდგება არაბული სიტყვიდან „შარ“, რაც ლექსს ნიშნავს. მოშაირე ერქვა „საქებართა და სალოცავ ლექსთა მთქმელს“ (ი. აბულაძე). რუსთაველის ეპოქაში მოშაირე ლექსის მთხზველიც იყო და მხატვრულად წარმომთქმელიც. „ვეფხისტყაოსანში“ არის შაირობათა ჩამონათვალი: მცირე შაირი, სანადიმო, სამღერელი (სათამაშო), სააშიკო, სალაღობო (სახუმარო), ამხანაგთა სათრეველი (გასაკილავი).

შაირობა თხზვასა და მოშაირეთა შეჯიბრსაც გულისხმობდა და ამას „გაშაირება“ ერქვა. იოანე ბაგრატიონი შაირობას მოიხსენიებს როგორც „დრამატიკებრ ანუ მგალობელობით მოლექსეობას“.

წყარო

• ხელოვნების განმარტებითი ლექსიკონი
• მსოფლიო თეატრის ენციკლოპედიური ლექსიკონი