ღია საზოგადოება

ღია საზოგადოება - (open society), ეს ტერმინი პირველად გამოიყენა ფრანგმა ფილოსოფოსმა, ნობელის პრემიის ლაურეატმა ანრი ბერგსონმა წიგნში - „რელიგიისა და მორალის ორი წყარო“ (1932). ღია საზოგადოების ჩამოყალიბების იდეა შემდეგ განავითარა ცნობილმა ავსტრო-ინგლისელმა ფილოსოფოსმა კარლ პოპერმა წიგნში - „ღია საზოგადოება და მისი მტრები“ (1966).

ა. ბერგსონი ცნობდა ორი ტიპის საზოგადოებას და, შესაბამისად, ორი ტიპის მორალს: „ჩაკეტილსა“ და „ღიას“. მისი აზრით, პირველი აკმაყოფილებს სოციალური ინსტიქტის მოთხოვნილებებს და მიზნად ისახავს მოდგმის გადარჩენას, რომლის პირობებშიც პიროვნება არის კოლექტივის მსხვერპლი, მეორე კი უკავშირდება ზნეობრივ ფასეულობებს, რომელიც მოდგმის გადარჩენის, მისი შენარჩუნების ინტერესებზე მაღლაა. კ. პოპერმა „ღია“, „ჰუმანური“ საზოგადოება დაუპირისპირა „ჩაკეტილ“, „ტოტალიტარულ“ საზოგადოებას. ამ უკანასკნელს იგი, ანტიკუმონისტური პოზიციებიდან, მიაკუთვნებდა სოციალისტურ საზოგადოებას.

წყარო

თანამედროვე ეკონომიკის ენციკლოპედიური ლექსიკონი