ბორანქელდი ქიუნი

ბორანქელდი ქჲუნ-ი (ბალყ.-ყარაჩ. Боранкелди кюн – „მოვიდა ქარბუქი“) – სოლარულ კულტთან დაკავშირებული ბალყარულ-ყარაჩული საწესო თამაში, რომელიც საზამთრო სადგომებში ცხვრების დანერბვის (къочхар къошуу. დაახლოებით 1-15 დეკემბერი) დასრულებისას იმართებოდა. მდინარესთან ან წყაროსთან გადმობრუნებულ ტყაპუჭში გამოწყობილი ჩჲუჲრეთონები (чюйретон – „გადმობრუნებული ქურქი“) ყინვასთან მებრძოლი „მზის მხარდასაჭერად“ კოცონს გააჩაღებდნენ. იკვლებოდა სამსხვერპლო ცხოველები და ცეცხლისა და ქარიშხლის ქალღმერთის – აჯამის (აჟამის) სადიდებლებს მღეროდნენ, რომლებშიც მას ზომიერი სიცივისა და ქარბუქის გამოგზავნას შესთხოვდნენ.

ლიტერატურა

• Шаманов И. М. Народный календарь карачаевцев // Советская этнография. М., 1971, № 5;
• Шаманов И. М. Календарь и календарная обрядность // Карачаевцы. Балкарцы. М.,2014.

წყარო

ნუგზარ ანთელავა. კავკასიის ხალხთა მითები და რიტუალები. - გამომცემლობა „უნივერსალი“,- თბილისი2017