ასწლიანი ომი 1337–1453
ასწლიანი ომი 1337–1453 – ომი ინგლისისა და საფრანგეთის სამეფოებს შორის საფრანგეთში ბატონობისათვის. ინგლისს მხარს უჭერდნენ მასთან ეკონომიკურად დაკავშირებული ფლანდრია (თანამედროვე ბელგიის დასავლეთი ნაწილი) და სეპარატისტულად განწყობილი ფრანგული რეგიონები, საფრაგეთს კი – შოტლანდია და რომის პაპი.
ასწლიანი ომი თავდაპირველად ინგლისის სასარგებლოდ წარიმართა. მისი დაქირავებული ჯარი – რაინდთა რაზმების და თავისუფალი გლეხობისგან შემდგარი ქვეითები იყვნენ, რომელთა საუკეთესი ნაწილს მშვილდოსნები წარმოადგენდნენ. მათ კრესისთან (1346) და პუატიესთან (1356) დამაჯერებელი გამარჯვებები მოიპოვეს ფრანგი რაინდების ცხენოსან ლაშქარზე. აზენკურთან გამარჯვების (1415) შემდეგ ინგლისელებმა ბურგუნდიელ ფეოდალებთან ერთად მთელი ჩრდილო საფრანგეთი დაიპყრეს პარიზის ჩათვლით.
XV საუკუნის 20-იან წლებში საფრანგეთში ოკუპანტების წინააღმდეგ ეროვნულ-განმათავისუფლებელი ბრძოლა გაიშალა ჟანა დ’არკის მეთაურობით. ამ დროიდან ომის მსვლელობაში მკვეთრი გარდატეხა მოხდა, რაზეც გავლენა ვერ მოახდინა ინგლისელთა მიერ ჟანა დ’არკის შეპყრობამ და სიკვდილით დასჯამ (1431). ომი დამთავრდა ინგლისელთა კაპიტულაციით ქ. ბორდოში 1453 წელს. საზავო ხელშეკრულების თანახმად, საფრანგეთის ტერიტორიაზე მათ შეინარჩუნეს მხოლოდ ქ. კალე 1558 წლამდე. ასწლიანი ომი საფრანგეთის მოსახლეობას დიდი მსხვერპლის ფასად დაუჯდა, ქვეყნის ეკონომიკა განადგურდა. ამავე დროს განმათავისუფლებელი ომის მსვლელობაში გაძლიერდა ფრანგი ხალხის ეროვნული თვითშეგნება.
ასწლიანი ომის დამთავრების შემდეგ გაგრძელდა საფრანგეთის ცენტრალიზებული სახელმწიფოს მშენებლობის პროცესი.
წყარო
ქართული სამხედრო ენციკლოპედიური ლექსიკონი. აკადემიკოსის, გენერალ-მაიორ ელგუჯა მეძმარიაშვილის საერთო რედაქციით, - თბილისი2017
