გრიგოლ ორბელიანი: თამარ მეფის სახე ბეთანიის ეკლესიაში
პროექტი: ბიბლიოთეკა სკოლას
თამარ მეფის სახე ბეთანიის ეკლესიაში | პასუხი შვილთა |
საღამო გამოსალმებისა | ჰე, მამულო (ნაწყვეტი პოემიდან სადღეგრძელო) |
შენს წმინდა სახეს, მიხარის
– გიმზერ,
ყვავილოვანი |
ბეთანია – პურის სახლად , მორჩილების სახლად –
ითარგმნება. იერუსალიმის
მახლობლად მდებარე ეს სოფელი ბიბლიაშია მოხსენიებული. სწორედ
ბეთანიიდან
მოუყვანეს უფალს კიცვი, აქაური იყო ლაზარე, აქ განმარტოვდებოდა
მაცხოვარი
სალოცავად და აქედანვე ამაღლდა ზეცად~ (ბიბლიის ენციკლოპედია).
სწორედ ამიტომ იგებოდა ქრისტიანულ ქვეყნებში ამ სახელწოდების
ტაძრები. ლექსში მოხსენიებული ღვთისმშობლის სახელობის ბეთანიის ტაძარი მდებარეობს მდინარე ვერეს ტყიან ხეობაში. ისტორიკოს ს. ორბელიანის გადმოცემით, მონასტერი ჯერ კიდევ XI ს-ში არსებობდა როგორც დიდგვაროვან ფეოდალთა საძვალე. ახლანდელი ბეთანიის ჯვარგუმბათოვანი ტაძარი თამარის დროს აუგიათ და მას, სხვა სამ მონასტერთან (ვარძიის, ყინწვისისა და ბერთუბნის) ერთად, შემოუნახავსთამარის ფრესკა. გადმოცემით, მივიწყებული და გავერანებული ბეთანიის მონასტერი ნადირობისას შემთხვევით აღმოაჩინა გრიგოლ ორბელიანმა. |
||
შავ დროთა ძალით, ფერ წახდენილი!.. და, ვით
განვლილსა ხნით
დამაშვრალი, |
შავ დროთა – შემოსვლა ლანგ-თემურისა და შაჰ-აბაზისა, რომელთა საშინლად გააოხრეს ჩვენი ქვეყანა. ქართველთა დაარქვეს შავი დრო ამათ შემოსვლასა. (კომენტარი გრიგოლ ორბელიანს ეკუთვნის). | ||
და ჯვარით შენით აკურთხო კვალად. შენი ივერი
|
ჯვარით შენით აკურთხო კვალად – როდესაც საქართველოს ჯარი შეიყრებოდა სალაშქროდ, თამარ მეფე თვით აკურთხებდა მას ჯარსა ჯვარითა. (კომენტარი გრიგოლ ორბელიანს ეკუთვნის).
|