The National Library of Georgia მთავარი - ბიბლიოთეკის შესახებ - ელ.რესურსები
ლექსიკონი ჩვ. საუნჯე (ტ.4)

ლექსიკონი

აზომი - ამდენი, ასეთი.

ალხობა - სიმჭლე, სიგამხდრე, შიმშილი.

ამბარი - ამბრა, სურნელება.

ამბარჩა - ყელსაბამი, მარწუხი, გაზი.

არავი - სამხრეთის ქარი.

არაზბარი - მუსიკალური საკრავი.

არზაქრობა - გარყვნილობა, გაქნილობა.

ასერი - აწ, ახლავე.

აღა - ბატონო.

აშტი - სიმშვიდე, სიწყნარე, ზავი.

აშფაშაქი - ისრის ტყორცნა ნიშანში (ცხენიდან).

აჯა - თხოვნა, სათხოვარი.

ბაზმი - ლხინი, ქეიფი.

ბარული - აჭინარი, ჩამოსაკიდი.

ბარჯა - კაპიანი ჯოხი

ბაქი - ტრაბახი, კვეხნა, მუქარა.

ბელიარ - ეშმაკი.

ბილდირგ - ხელის ან თითის გასაყარი თასმა.

ბობღანი - დაფი, დაფდაფი.

ბუღდანი - რუმინელი

გაბუცება - გაშტერება.

გამგუნება - ჩუმი წყრომა

გამზიდრობა - თავმაგრობა.

გამსაჯარი - გამკითხველი.

გაოდა - ენაღვლებოდა.

გეშტი - სეირნობა, მიმოსვლა.

გიობა - გმობა, ძაგება.

გოარი - ძვირფასი თვალი, მარგალიტი.

გოდოლი - მაღალი კოშკი.

გუმბაზი - გუმბათი, აკლდამა.

დაასუბით - დააცარიელეთ.

დავი - სარჩელი, საჩივარი.

დაიმაზესა - იხ. მაზა.

დამგუნება - არ მიღება, უკან დაბრუნება.

დანავალები - დაფერფლილი.

დანაზრობდა - გაიყინებოდა, დაჭკნებოდა.

დანგი - ქერის მარცვლის ოდენი; მცირე წონის ერთეული.

დასტაქანი - დასტაქარი, ექიმი.

დასტური - ნებართვა, თანხმობა.

დელი - გიჟი, ხელი.

დიბლიგი - შუბის ბოლო.

დიდსაღირი - ძვირფასი, დიდად ღირებული.

დრაჰკანი - ოქროს ფული.

დრკუ - უსწორო, ვერაგი, მრუდი.

დრუნგილი - მარმარილო.

ებგური - მცველი, დარაჯი.

ეტერები - მოუვლი, უპატრონებ.

ეშყი - სიყვარული, მიჯნურობა.

ვანი - ბინა, სამყოფი, სახლი.

ვასხება - გასესხება, ვალად გაცემა.

ზავთი - რიხი, მუქარა, ბაქი.

ზაკვა - ვერაგობა, ცბიერობა.

ზარადი - ჩაბალახი, ზუჩის ჯაჭვი.

ზარიფი - ლამაზი, კოხტა.

ზენკალი - ზეინკალი, აბჯრის მკეთებელი.

ზვაობა - ამპარტავნობა.

ზილფი - დალალი, თმა.

ზუჩი - საომარი თავსაბური.

თაბუთი - კუბო.

თნება - პირფერობა.

თუმბუთური - ტიბეტური.

თური - ქორის საჯდომი; სომხურად ხმალი.

იახტანი - ხურჯინი.

ისკანჯანი - ტანჯვა, წამება.

იპრიანა - ისურვა, ინება.

ირაო - ფრინველი.

იყლიმი - მხარე, ქვეყანა.

იჩქითი - უცაბედი, მოულოდნელი.

კაამყოლა - სანდო, ერთგული მხლებელი.

კანანახი - მოკარნახე, კარნახი.

კაპანი - ქვაღორღი, კლდე-ღრე.

კეკრი - ნამცეცი.

კერული - შეკერილი.

კვართი - პერანგი (აქ ”ქრისტეს პერანგი” მცხეთაში).

კოწოლი - თმის ნაწნავი, დალალი.

კრონოს - ზოალი ( სატურნი).

ლაყაბი - ცუდსაუბარი, ლაყბობა.

ლიქნა - პირფერობა, პირმოთნეობა,

მაემანი - სტუმარი.

მავი - ლურჯი ფერი.

მაზა - სუფრის მშვენება, ტკბილეული.

მალი - ქონება, ფული, გადასახადი.

მამონება - უსამართლოდ მოგებული სიმდიდრე.

მანგი - მთვარე, ელვარე.

მარაქი - მარაქა, ქალთა ჯარი ლხინში.

მარები - მოარული,

მარჯანი - მომცრო ფრინველი.

მაქთუბი - სკოლა, სასწავლებელი.

მაღნარი - ტყე.

მაყე - მოჯირითეთა დასასვენებელი ადგილის ნიშანი.

მაჯნუნი - ხელი, გიჟი მიჯნური.

მგზეფსი - მსგეფსი, კვირა.

მებეჭაობა - ბეჭზე მკითხაობა.

მენუზლეობა - იხ. ნუზლი.

მესეფქობა - იხ. სეფქა.

მესტროლაბე - ვარსკვლავთმრიცხველი.

მეჩიტი - მეჩეთი, მიზგითი.

მეჰმანდარი - მესტუმრეთუფროსი.

მთიები - ვარსკვლავი, მნათობი.

მისრი - ეგვიპტე.

მკლე - ნაკლული, მოკლე.

მოაბედი - მოგვი, წინასწარმეტყველი.

მოაჯეობს - იხ. აჯა.

მომტევლობა - სანადირო ტერმინი: ფრინველზე მიმინოს ან ქორის მიშვება, დადევნება.

მორია - მოერია.

მოქენე - მვედრებელი.

მოქენეობა - ვედრება, ხვეწნა.

მრკენალი - მორკენალი, მოჭიდავე.

მუაბა - ტახტრევანი, საწოლი.

მუნაჯიბი - ვარსკვლავთმრიცხველი.

მურასი - შემკულ-მოკაზმული.

მუსურმანი - მუსულმანი, მაჰმადიანი.

მუქაფა - სამაგიერო, საპასუხო.

მუქფარი - მეტოქე, სამაგიეროს გადამხდელი.

მუამი - მუსიკალური ჰანგი.

მუშკხათაი - ჩინური მუშკი (სურნელოვანი ნივთიერება)

მწვე - დიდი, მეტისმეტი.

მწვლილი - წვლილი, მცირე.

მხცე - თეთრი თმა, წვერი.

ნალბაქი - ლამბაქი.

ნასი - უშნო, მახინჯი.

ნახლი - ძვირფასი ქსოვილი.

ნირი - ნიხრი, მაზანდა.

ნიშატი - მხიარულება, ლხინი.

ნუზლი - საგზალი, სურსათი.

ნუჟრი - ხის კორძი.

პალეგონი - ზღვის სივრცე.

პორფირი - სამეფო სამოსელი წითელი.

რამლი - მკითხაობა ქვიშით.

რასტი - სწორი, მართალი.

საბაითი - ოთხი კოჭით თამაშობა.

საბატიო - საპატიო, პატივცემული.

საბრხე - რკინის ან ხის დიდი მახე.

სალა - წელიწადი.

სამსალა - საწამლავი.

სარასარი - ძვირფასი ნაქსოვი ოქრომკედით.

სარჰანგი - ჯარის ნაწილის უფროსი.

საყი - (მრავ. საყიანთა) - მწდე, მერიქიფე.

საჯი - რკინის ამოზნეწილი ფარი.

სეფქა - ისარი ფრთემაღალი.

სოჰბათი - საუბარი, მუსაიფი.

სრა - სასახლე.

სუნათი - წინადაცვეთა, მუსლიმანთა წეს-ჩვეულება.

სუფრაჯი - სუფრის გამგებელი.

ტაგრუცი - საფლავი.

ტრელობა - პირმოთნეობა.

ტყება - თავსცემა.

უბადო - ავი ცუდი, უხეირო.

უგბილი - უმეცარი, თავნება, ახირებული.

უდები - ზარმაცი, უქნარა.

უდი - სურნელოვანი ხე, საკრავი.

უზამბარი - უზაბარი, ლომი.

ულამა - სწავლული, მეცნიერი.

უპრიანებია - მოუწადინებია.

ურაკპარაკი - მოედანი.

უსული - ლამაზი, მოხდენილი.

უღურსიძი - უბედური, უბადრუკი.

უყე - ღრმა საფლობი.

უხოიშნო - უსაშველო.

ფაზარი - სამკურნალო ქვა.

ფაიქი - შიკრიკი, მალიადმსრბოლი.

ფარმანი - ბრძანება, ნებართვა.

ფარსანგი - ეჯი, ათასი ბიჯი.

ფასლი - დრო, სეზონი.

ფეღამბარი - წინასწარმეტყველი, მუჰამადი.

ფეჩა - პირბადე,

ფიტი - თაფლის ჩენჩო.

ფლარსი - ფლასი, ძაძა.

ფონარი - წყლის ფონი.

ქავსარ - მაჰმადიანთა სამოთხის წყარო.

ქალფათი - ლურსმნის ამოსაღები გაზი.

ქამანდარი - მშვილდისრის მსროლელი.

ქარახსი - დიდი სასმისი, ყანწი.

ქებინი - თანხა, რომელსაც სიძე უხდის ქალის მშობლებს.

ქეჩ-ბაზობა - უპატიოსნება, სიყალბე (თამაშში).

ქეჯაო - კუბო, ტახტრევანი.

ქოლა - ბარტყი, შვილი.

ჩარი - მწყემსი, მომთაბარე, აქ: თანმხლები.

ყათარი - ქარავანი.

ყათლა - ხოცვა-ჟლეტა, მკვლელობა.

ყამჩა - თავსაბურავი.

ყარყაში - შფოთი, აურზაური, ჩხუბი.

ყორუღი - აკრძალვა, ნაკრძალი.

ყუმარი - ყომარი, აზარტული თამაში.

შაარი - ქალაქი.

შალაფი - ფიცრის სახვრეტი.

შარიერი - ხელმწიფე.

შეთი - ხელი, გიჟი.

შეიდი - შეყვარებული, ხელი.

შისადი - შეიდ საად ედინ რაჰაი ხვაფელი, ავტორი ”ლეილმაჯნუნიანისა”, ნიზამის მიმბაძველი პოეტი (XVI ს.)

ჩასტა-უდი - საკრავი იარაღი.

ჩაუქი - ცქვიტი, მარდი.

ჩირახონი - ჩირაღდანი.

ჩოლი - უდაბნო, უკაცრიელი ადგილი.

ცრული - ცრუსებური.

ძვარი - მუწუკი, ბუგრი.

წმასნა - ხლართვა, როშვა.

წუთხი - ჩირქი, ბალღამი.

ხადილი - წვეულება, სტუმრობა, მოწვევა.

ხაზალი - ყვითელი, შემოდგომა.

ხალვა - განმარტოება, განცალკევება.

ხანი - სახლი.

ხარაჯა - ხარკი, გადასახადი.

ხარდიორდა - მოგვერდი, ბუქნა.

ხელბუკი - ხელმძიმე, ხელგვიანი.

ხირღა - დერვიშთა უხეში სამოსი.

ხრდალი - მშიშარა.

ჯაზაირი - კუნძული.

ჯერგა - ჯელგა, მარეკი, ნადირობის დროს ნადირის გამომრეკი.

ჯიღა - თავსამკაულში გასარჭობი ძვირფასი ფრთა.

ჯუფთი - ტოლი, ცალი, მეუღლე,

6