მარიობა
მარიობა – ქალღმერთის დღესასწაული; ღვთისმშობლის, წმ. მარიამის მიძინება 15 (28) აგვისტოს. ამ ოფიციალურ ქრისტიანულ დღეს ბევრი წარმართული წეს-ჩვეულება სრულდებოდა. ეს განსაკუთრებით შესამჩნევი იყო მთაში კერძოდ გერგეტის ტაძარში. უკანასკნელ დრომდე აქ, მარიობასთან ლაშარობის მსგავსი ხატობა იყო შეთავსებული. სარწმუნოებრივი სიმბოიზი იგრძნობოდა კურატებისა და ცხვრების შეწირვაში, ხევისბერებისა და მღვდლების მოქმედებაში, ღამისთევასა და ცისკარზე სათემო დროშებით შემოვლა-დაწყალობებაში და ა. შ. სამების დღესასწაული და ხატის ძალა ნაჩვენებია ალ. ყაზბეგის „ხევისბერ გოჩაში“ და პ. უმიკაშვილის ადრინდელ წერილში. მარიამობას იმართებოდა სახალხო გართობა, რაშიც მნიშვნელოვანი ადგილი ეჭირა საგალობლებს, სიმღერებს, ლექსებსა და საწესო წარსათქმელებს, მასიურ ფერხულს, ქადაგებასა და მისნობას მსჯელობას თემის საშინაო და საგარეო პრობლემებზე. სამებაში საგანგებო ჰიმნს მღეროდნენ „გერგეტულას“ სახით.
მ. ჩიქოვანი
ლიტერტურა
- პ. უმიკაშვილი, მოგზაურობა ხევში. ფ არქ;
- ალ. ყაზბეგი, „ხევისბერი გოჩა“.
