პალიმფსესტი
NPLG Wiki Dictionaries გვერდიდან
პალიმფსესტი — ერთხელ დაწერილი, შემდეგ გადაფხეკილი და ხელმეორედ გამოყენებული ეტრატი. პალიმფსესტებმა საგანგებო როლი შეასრულეს ქართული კულტურის ისტორიაში. ი. ჯავახიშვილმა პალეოგრაფიულ საკითხთა კვლევისას ყურადღება მიაქცია ოქსფორდის ქართულ-ებრაულ პალიმფსესტს და იქ უძველესი ქართული ტექსტების ნიმუშები დაადასტურა. ამის შემდეგ მეცნიერმა გადასინჯა ეროვნული წიგნთსაცავის პალიმფსესტები და აღმოაჩინა უძველესი ქართული ლიტერატურის ძეგლები. ამ ძეგლებში არის უამრავი პარალელი იმ ენობრივი მოვლენისა, რასაც ა. შანიძემ მცხეთის ჯვარის ტაძრისა და ბოლნისის წარწერის გარჩევით მიაკვლია. ამრიგად, პალიმფსესტებმა ნათელი მოპფინეს ქართული ენის განვითარების უძველეს პერიოდს და განმარტეს, რას ნიშნავდა გიორგი ათონელის ანდერძში დაცული ტერმინი „ხანმეტი“.
ლიტერატურა
- ი. ჯავახიშვილი, ახლად აღმოჩენილი უძველესი ქართული ხელნაწერები და მათი მნიშვნელობა მეცნიერებისათვის, წიგნში: ქართული პალეოგრაფია, 1949;
- ა. შანიძე, ცნობა უძველესი ქართული ტექსტების შესახებ, წიგნში: ა. შანიძე, ქართული ენის სტრუქტურისა და ისტორიის საკითხები, I, 1957.
