შელი პერსი ბიში
პერსი ბიში შელი− (Percy Bysshe Shelley, 1792-1822) - ინგლისელი პოეტი, აღიარებულია, როგორც ერთ-ერთი საუკეთესო ლირიკული პოეტი ინგლისურენოვან პოეზიაში. შელის თანამოაზრეები და უახლოესი მეგობრები იყვნენ ჯონ კიტსი და ჯორჯ გორდონ ბაირონი. მისი მეუღლე იყო ცნობილი ნოველისტი მერი შელი.
ბიოგრაფია
დაიბადა ფლეისში, ინგლისში მდიდარ, არისტოკრატიულ ოჯახში. მამა - ტიმოთი შელი პარლამენტის წევრი გახლდათ, ხოლო დედა - ელისაბეთ პილფორდი - უზარმაზარ მამულს ფლობდა სასექსში. ოჯახი ოცნებობდა, რომ მათი შვილი დიდი პოლიტიკოსი ყოფილიყო. ნიჭიერმა ბავშვმა დაწყებითი განათლება სახლში მიიღო. ყველაზე მეტად შესაძლებლობები ლიტერატურასა და ფიზიკაში გამოავლინა. ბევრს კითხულობდა. რუსოს, ჰელვეციუსის, ჰოლბახის, ვოლტერის, დიდროს, უილიამ გოდვინის ნაწარმოებთა შესწავლა-დამუშავების შემდეგ, ადრეულ ასაკში დაიწყო წერა. წიგნი - „პოლიტიკური სამართლიანობა“ სიმპათიას უღვივებს უტოპიური სოციალიზმისადმი, რაც მის შემოქმედებაშიც აისახა.
1810 წელს შელი გადადის ოქსფორდის უნივერსიტეტში, მაგრამ ათეისტობის გამო, მალევე გამორიცხეს. ლონდონში იწყებს პოლიტიკური ეკონომიკის შესწავლას, უმეგობრდება უილიამ გოდვინს
ლონდონში ცხოვრების პერიოდში უბედურება დაატყდა თავს. თანაგრძნობის გამო დაქორწინდა, მედუქნის თექვსმეტი წლის ქალიშვილზე, რომელსაც მამა მუდმივად სცემდა. მათ ორი შვილი გაუჩნდათ. შელის მეუღლე ფსიქიკურად დაავადებული აღმოჩნდა. წყვილი განქორწინდა, სასამართლომ, ათეიზმის გამო, შელის უარი უთხრა შვილების მიკუთვნებაზე.
1812 წლის თებერვალში შელი დუბლინში მიემგზავრება, ირლანდიელი ხალხის ეროვნულ-განმათავისუფლებელი მოძრაობაში მონაწილეობის მისაღებად. დაჭერის საფრთხემ და ყოფილი მეუღლის თვითმკვლელობამ აიძულა შელი დაეტოვებინა ინგლისი. გოდვინის ქალიშვილ მერისთან ერთად, რომელიც შემდეგ მისი კანონიერი მეუღლე გახდა, ირლანდიიდან შვეიცარიაში გაემგზავრა, სადაც დაუმეგობრდა ბაირონს. სწორედ შვეიცარიაში დაწერა მერი შელიმ თავისი ცნობილი რომანი „ფრანკენშტეინი“. გარკვეული დროის შემდეგ, შელი მეუღლესთან ერთად დაბრუნდა ინგლისში, მაგრამ იმის შიშით, რომ წაართმევენ ბავშვს, 1818 წელს იტალიაში გადადიან საცხოვრებლად.
1922 წლის 8 ივლისს, მეუღლეები იახტით ზღვაში იყვნენ გასულები. მოულოდნელად ატეხილმა ქარიშხალმა იმსხვერპლა ორი უნიჭიერესი ახალგაზრდა შემოქმედის სიცოცხლე.
