ბიბლიოვიკი

NPLG Wiki Dictionaries გვერდიდან
(სხვაობა ვერსიებს შორის)
გადასვლა: ნავიგაცია, ძიება
ხაზი 24: ხაზი 24:
  
 
<!--Artigo em destaque-->
 
<!--Artigo em destaque-->
[[ფაილი:Xorbali.jpeg|200px|left]]  
+
[[ფაილი:Palmira.jpg|200px|left]]  
'''ხორბალი''' - ''(Triticum L.)''. ტერმინი ხორბალი ''(ჭანურად "ქოვ-ალი" // "ქუვ-ალ-ი", "ქუ-ალ-ი", "ქვ-ალ-ი"; მეგრულად "ქობალი"; სვანურად "კვეცენ")'', [[საქართველო|საქართველოში]] თავდაპირველად აღნიშნავდა საერთოდ ყოველგვარ პურეულ მცენარეს, ხოლო მოგვიანებით - მთლიანად ხორბლის გვარს. შემდგომ ხანაში შეიმჩნევა ტერმინ „ხორბლის“ ჩანაცვლება „[[პური|პურით]]“, რომელიც გულისხმობს, როგორც თვითონ ხორბლის პურს, ასევე მცენარეს.
+
'''თეატრი''' – ძნელი სათქმელია, თუ როდის და სად ჩაისახა პირველად თეატრის იდეა. მინოსური კულტურის მკვლევარნი ამტკიცებენ, რომ მცირე ამფითეატრები კრეტის უძველეს მკვიდრთა სასახლეებსაც ამშვენებდნენ. კერძოდ, ფესტოსა და კნოსოსში აღმოჩენილია ევროპის კონტინენტზე პირველი თეატრის ტიპის ნაგებობანი, სადაც 500-მდე მაყურებელი ეტეოდა. ჩანს, იქ იმართებოდა რაღაც სანახაობები, თუ რა, არავინ იცის. მაგრამ ის, რომ დრამა თავისი კლასიკური ფორმით პირველად სწორედ საბერძნეთში ჩამოყალიბდა, საყოველთაოდ არის აღიარებული. '''[[თეატრი|სრულად...]]'''
 
+
თავდაპირველად ქართველები საკუთრივ პურისა და პურეული მცენარის  აღსანიშნავად სახელწოდება „დიარს“ იყენებდნენ. ამჟამად ტერმინი „დიარ“ შემონახული აქვთ მხოლოდ ლაზებსა და სვანებს ([http://www.nplg.gov.ge/bios/ka/1539/ ''ივ. ჯავახიშვილი], 1930; Менабде, 1948)''. '''[[ხორბალი|სრულად...]]'''
+
  
  
ხაზი 36: ხაზი 34:
  
 
=='''დღის სტატია'''==
 
=='''დღის სტატია'''==
[[ფაილი:Abramiani.jpg|მარცხნივ|200პქ|]]
+
[[ფაილი:Aryis gamoxda.jpg|მარცხნივ|200პქ|]]
'''აბრამიანი''' – საახალწლო [[ხონჩა]] (ქართლ.).
+
'''არყის გამოხდა''' - „არაყი არაბულად ოფლს ჰქვიან, ვინადგან იგიცა ქვაბისა ოფლი არს, ხოლო ქართულად არაყსა სახელად იყი ეწოდების“, მისი ბერძნული შესატყვისი „რახი, ერთჯერ გამოხდილს ეწოდების“ (საბა), ე.ი. ქართული „იყი“, არაბული „არაყი“ და ბერძნული „რახი“, სამივე გამოხდის შედეგად მიღებული პროდუქტებია და „სასმელ არაყს“ ნიშნავს.
  
ახალი წლის დადგომისას ოჯახში აცხობდნენ [[ბასილა|ბასილას]]  ქანდაკებას, ოჯახის თითოეული წევრისთვის ორ  ბედისკვერს, ასევე, შინაური საქონლისათვის დამახასიათებელ ატრიბუტებს ცური, ფაფარი, სახვნელი, [[გუთანი]], [[უღელი]] და სხვა). ახალ წელს, განთიადისას, ოჯახის უფროსი [[ხონჩა|ხონჩაზე]] დადებდა ღორის თავს, [[ბასილა|ბასილას]] [[პური|პურის]] [[ქანდაკება|ქანდაკებას]], [[ბედის კვერი|ბედის კვერებს]], თაფლიან პურებს და ზედ მიაკრავდა ანთებულ [[სანთელი (სარიტუალო)|სანთელს]]. '''[[აბრამიანი|სრულად...]]'''
+
საქართველოში, მეღვინეობის უძველეს ქვეყანაში, არყის წარმოება უშუალოდ მევენახეობა-მეღვინეობასთანაა დაკავშირებული. საქართველოს ბარში არაყს მეტწილად ხილისა და მეღვინეობის ნარჩენებისგან ხდიდნენ, მთაში კი - მარცვლეული კულტურებისგან. '''[[არყის გამოხდა|სრულად...]]'''
 
|-
 
|-
 
|}
 
|}
ხაზი 55: ხაზი 53:
  
 
<!--Artigo em destaque-->
 
<!--Artigo em destaque-->
[[ფაილი:RqawiTeli.png|thumb|230px|მარცხნივ|<small>'''[[რქაწითელი]]''' – [[საქართველო]]ს სტანდარტული, ფართოდ გავრცელებული ვაზის ჯიში</small>]]  
+
[[ფაილი:Anna mendieta.jpg|thumb|220px|მარცხნივ|<small>'''ანა მენდიეტა'''. უსათაურო, სერიიდან სიცოცხლის ხე, 1977; ფერადი ფოტო, 50.8X33.7 სმ. © ანა მენდიეტას კოლექციიდან''']]  
  
  
ხაზი 63: ხაზი 61:
 
[[ფაილი:Wiki.png|30პქ|მარცხნივ]]
 
[[ფაილი:Wiki.png|30პქ|მარცხნივ]]
  
=='''<small>XX საუკუნის შუა წლების მოდერნისტული არქიტექტურა</small>'''==
+
=='''<small>მინოსური კულტურა</small>'''==
[[ფაილი:Seagram building.jpg|მარჯვნივ|200პქ|]]
+
[[ფაილი:Mokrive bichebi.jpg|მარჯვნივ|200პქ|]]
'''XX საუკუნის შუა წლების მოდერნისტული არქიტექტურა''' – ლუდვიგ მის ვან დერ როე (Ludwig Mies van der Rohe, 1886-1969) [[ომი|ომის]] შემდგომი ინტერნაციონალური სტილის ნაგებობების ყველაზე ექსტრემალურ მაგალითებს ქმნიდა . [[ბაუჰაუზი|ბაუჰაუზის]] ყოფილი პედაგოგისა და ნაცისტური [[გერმანია|გერმანიიდან]] დევნილი არქიტექტორის მინის სწორკუთხა [[კოშკი|კოშკები]] ომის შემდგომი კაპიტალიზმის სახედ იქცა. ფილიპ ჯონსონთან ერთად შექმნილი, ნიუ იორკის სიგრემის შენობის  ცხად, მკაფიო, სუფთა ხაზებში გაცხადებული სტანდარტიზაცია და ინდივიდუალურობის ნაკლებობა, თანამედროვე კორპორაციების სინონიმებად მიიჩნევა. ასეთი ტიპის შენობების კონსტრუირების ეფექტური მეთოდები და მასალები არქიტექტორებს მიწის მცირე ნაკვეთზე უამრავი საოფისე სივრცის შექმნის შესაძლებლობას აძლევდა.  '''[[XX საუკუნის შუა წლების მოდერნისტული არქიტექტურა|სრულად...]]'''
+
'''მინოსური კულტურა''' – ძველი ბერძნები მითებსა და ლეგენდებში, რომლებშიც მათი ისტორია იყო ასახული, წინაბერძნულ ცივილიზაციაზეც მოგვითხრობდნენ. მათ იცოდნენ, რომ უკვე ძვ. წ. II ათასწლეულში კუნძული კრეტა გამოირჩეოდა თავისი ძლიერებითა და იდუმალებით მოცული კულტურით. ჯერ კიდევ ჰომეროსი იცნობდა „ასქალაქა კრეტას“, სადაც მრავალი ტომი ბინადრობდა. ბერძნებს დიდხანს ახსოვდათ ძლევამოსილი მეფე მინოსი, რომელსაც ხარკს უხდიდნენ და რომლის კარზეც მოღვაწეობდა ლეგენდარული ხელოვანი დედალოსი. სწორედ მის სახელს უკავშირებდნენ კუნძულზე დიდებული სასახლეებისა და ლაბირინთის აგებას, ადამიანის სანუკვარი ოცნების, ცაში აფრენის, განხორციელებას.  '''[[მინოსური კულტურა|სრულად...]]'''
 
|-
 
|-
 
|}
 
|}

14:59, 19 თებერვალი 2019-ის ვერსია

საქართველოს ეროვნული ბიბლიოთეკის ლოგო
Emblem-important.svg.png ბიბლიოვიკში მონაცემების შეტანა, განახლება და რედაქტირება შესაძლებელია მხოლოდ ბიბლიოვიკის ადმინისტრატორის მიერ.


ეს არის საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკის მონაცემთა ბაზა, რომელშიც თავმოყრილია ქართველი და უცხოელი ავტორების მიერ გამოცემული ენციკლოპედიური ხასიათის სამეცნიერო და სამეცნიერო-პოპულარული სტატიები.

კატეგორიები

Varskvlavi.png

რჩეული სტატია

Palmira.jpg

თეატრი – ძნელი სათქმელია, თუ როდის და სად ჩაისახა პირველად თეატრის იდეა. მინოსური კულტურის მკვლევარნი ამტკიცებენ, რომ მცირე ამფითეატრები კრეტის უძველეს მკვიდრთა სასახლეებსაც ამშვენებდნენ. კერძოდ, ფესტოსა და კნოსოსში აღმოჩენილია ევროპის კონტინენტზე პირველი თეატრის ტიპის ნაგებობანი, სადაც 500-მდე მაყურებელი ეტეოდა. ჩანს, იქ იმართებოდა რაღაც სანახაობები, თუ რა, არავინ იცის. მაგრამ ის, რომ დრამა თავისი კლასიკური ფორმით პირველად სწორედ საბერძნეთში ჩამოყალიბდა, საყოველთაოდ არის აღიარებული. სრულად...


Wiki.png

დღის სტატია

Aryis gamoxda.jpg

არყის გამოხდა - „არაყი არაბულად ოფლს ჰქვიან, ვინადგან იგიცა ქვაბისა ოფლი არს, ხოლო ქართულად არაყსა სახელად იყი ეწოდების“, მისი ბერძნული შესატყვისი „რახი, ერთჯერ გამოხდილს ეწოდების“ (საბა), ე.ი. ქართული „იყი“, არაბული „არაყი“ და ბერძნული „რახი“, სამივე გამოხდის შედეგად მიღებული პროდუქტებია და „სასმელ არაყს“ ნიშნავს.

საქართველოში, მეღვინეობის უძველეს ქვეყანაში, არყის წარმოება უშუალოდ მევენახეობა-მეღვინეობასთანაა დაკავშირებული. საქართველოს ბარში არაყს მეტწილად ხილისა და მეღვინეობის ნარჩენებისგან ხდიდნენ, მთაში კი - მარცვლეული კულტურებისგან. სრულად...

Surati.png

დღის სურათი

ანა მენდიეტა. უსათაურო, სერიიდან სიცოცხლის ხე, 1977; ფერადი ფოტო, 50.8X33.7 სმ. © ანა მენდიეტას კოლექციიდან


Wiki.png

მინოსური კულტურა

Mokrive bichebi.jpg

მინოსური კულტურა – ძველი ბერძნები მითებსა და ლეგენდებში, რომლებშიც მათი ისტორია იყო ასახული, წინაბერძნულ ცივილიზაციაზეც მოგვითხრობდნენ. მათ იცოდნენ, რომ უკვე ძვ. წ. II ათასწლეულში კუნძული კრეტა გამოირჩეოდა თავისი ძლიერებითა და იდუმალებით მოცული კულტურით. ჯერ კიდევ ჰომეროსი იცნობდა „ასქალაქა კრეტას“, სადაც მრავალი ტომი ბინადრობდა. ბერძნებს დიდხანს ახსოვდათ ძლევამოსილი მეფე მინოსი, რომელსაც ხარკს უხდიდნენ და რომლის კარზეც მოღვაწეობდა ლეგენდარული ხელოვანი დედალოსი. სწორედ მის სახელს უკავშირებდნენ კუნძულზე დიდებული სასახლეებისა და ლაბირინთის აგებას, ადამიანის სანუკვარი ოცნების, ცაში აფრენის, განხორციელებას. სრულად...

პირადი ხელსაწყოები
სახელთა სივრცე

ვარიანტები
მოქმედებები
ნავიგაცია
ხელსაწყოები