გუმბათი

NPLG Wiki Dictionaries გვერდიდან
(სხვაობა ვერსიებს შორის)
გადასვლა: ნავიგაცია, ძიება
ხაზი 1: ხაზი 1:
[[ფაილი:GumbaTi.jpg|thumb|250პქ|სანტა მარია დელ ფორეს ტაძრის გუმბათი. <br />ბრუნელესკი, ფლორენცია 1420-1436 წ.]]
+
[[ფაილი:GumbaTi.jpg|thumb|150პქ|სანტა მარია დელ ფორეს ტაძრის გუმბათი. <br />ბრუნელესკი, ფლორენცია 1420-1436 წ.]]
'''გუმბათი''' - (ეტიმ. გვიანლათ. cupula, კნინობითი ფორმა სიტყვისა cupa „[[თაღი]]“), ნაგებობის გადახურვა, რომლის შიდა ზედაპირის მოყვანილობას ნახევარსფეროს ფორმა აქვს. გარედან შესაძლოა იყოს: სფერული, კონუსური და სხვ.  
+
'''გუმბათი''' - (ეტიმ. გვიანლათ. cupula, კნინობითი ფორმა სიტყვისა cupa „[[თაღი]]“), კამაროვანი გადახურვა, რომელსაც შიგნიდან ნახევარსფეროს შეზნექილი ზედაპირის სახე აქვს, იხმარება კვადრატული, მრგვალი ან მრავალწახნაგა სადგომების გადასახურავად.
 +
 
 +
====გუმბათს სახეები====
 +
# '''ცრუ გუმბათი''' – გუმბათი, რომელიც არ იწვევს განბრჯენას და რომელსაც ქმნის ქვის წყობის ჰორიზონტალური რიგების თანმიმდევრული წინ წამოწევა.
 +
# '''ბოლქვისებრი გუმბათი''' – ფორმის მიხედვითჰგავს ბოლქვს და ჩვეულებრივ ეყრდნობა ცილინდრული გუმბათის ყელს გავრცელებულია რუსულ [[ხუროთმოძღვრება|ხუროთმოძღვრებაშ]]ი. 
 +
# '''აფრიანი გუმბათი''' –  [[აფრა (არქიტექტურა)|აფრებზე]] დაყრდნობილი გუმბათი. 
 +
# '''სფერული გუმბათი''' – ნახევარსფეროს ფორმის გუმბათი. 
 +
# '''სფერულ-კონუსური გუმბათი''' – განიკვეთში ისრული [[თაღი]]ს მოხაზულობის მქონე გუმბათი. 
 +
# '''კარვისებრი გუმბათი'''  – პირამიდის ფორმის გუმბათი.
 +
# '''მუზარადისებრი გუმბათი''' – კონუსის ფორმის გუმბათი.
 +
 
  
  
ხაზი 26: ხაზი 36:
  
 
== წყარო ==
 
== წყარო ==
* ბარბაქაძე ლია. ჯიბის ცნობარი მართლმორწმუნე ქრისტიანისათვის; თბილისი, 2013 წ.
+
[[ხელოვნების განმარტებითი ლექსიკონი]]
* ნანა კუნჭულია, მაია მეხაშიშვილი, ნინო მიქაბერიძე სახვითი და გამოყენებითი ხელოვნება 2012 წ.
+
  
 
[[კატეგორია:არქიტექტურული ტერმინები]]
 
[[კატეგორია:არქიტექტურული ტერმინები]]
 
[[კატეგორია:არქიტექტურული  ელემენტები]]
 
[[კატეგორია:არქიტექტურული  ელემენტები]]

19:32, 5 იანვარი 2022-ის ვერსია

სანტა მარია დელ ფორეს ტაძრის გუმბათი.
ბრუნელესკი, ფლორენცია 1420-1436 წ.

გუმბათი - (ეტიმ. გვიანლათ. cupula, კნინობითი ფორმა სიტყვისა cupa „თაღი“), კამაროვანი გადახურვა, რომელსაც შიგნიდან ნახევარსფეროს შეზნექილი ზედაპირის სახე აქვს, იხმარება კვადრატული, მრგვალი ან მრავალწახნაგა სადგომების გადასახურავად.

გუმბათს სახეები

  1. ცრუ გუმბათი – გუმბათი, რომელიც არ იწვევს განბრჯენას და რომელსაც ქმნის ქვის წყობის ჰორიზონტალური რიგების თანმიმდევრული წინ წამოწევა.
  2. ბოლქვისებრი გუმბათი – ფორმის მიხედვითჰგავს ბოლქვს და ჩვეულებრივ ეყრდნობა ცილინდრული გუმბათის ყელს გავრცელებულია რუსულ ხუროთმოძღვრებაში.
  3. აფრიანი გუმბათიაფრებზე დაყრდნობილი გუმბათი.
  4. სფერული გუმბათი – ნახევარსფეროს ფორმის გუმბათი.
  5. სფერულ-კონუსური გუმბათი – განიკვეთში ისრული თაღის მოხაზულობის მქონე გუმბათი.
  6. კარვისებრი გუმბათი – პირამიდის ფორმის გუმბათი.
  7. მუზარადისებრი გუმბათი – კონუსის ფორმის გუმბათი.











იხილე აგრეთვე

ქოლგისებრი გუმბათი


წყარო

ხელოვნების განმარტებითი ლექსიკონი

პირადი ხელსაწყოები
სახელთა სივრცე

ვარიანტები
მოქმედებები
ნავიგაცია
ხელსაწყოები