ვახტანგ გორგასალი
მ (მომხმარებელმა Tkenchoshvili გვერდი „ვახტანგ I“ გადაიტანა გვერდზე „ვახტანგ გორგასალი“ გადამისამარ...) |
Labashidze (განხილვა | წვლილი) |
||
| ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
| − | '''ვახტანგ I ''' - გორგასალი, [[ქართლი|ქართლის]] მეფე (დაახლოებით 449–502) | + | '''ვახტანგ I ''' - გორგასალი, [[ქართლი|ქართლის]] მეფე (დაახლოებით 449–502) ოცდამეცამეტე მეფე ფარნავაზიდან. ტახტზე ავიდა როგორც ირანის ვასალი. იბრძოდა სამეფო ხელისუფლების ცენტრალიზაციისათვის; ქვეყნიდან გააძევა მისი პოლიტიკის მოწინააღმდეგე [[არქიეპისკოპოსი]] და ქართლის ეკლესიას სათავეში [[კათალიკოსი]] ჩაუყენა. მის დროს განაშენიანდა [[თბილისი]] და შემზადდა ნიადაგი მცხეთიდან დედაქალაქის გადმოსატანად. |
| − | ტახტზე ავიდა როგორც ირანის ვასალი. იბრძოდა სამეფო ხელისუფლების ცენტრალიზაციისათვის; | + | |
| − | ქვეყნიდან გააძევა მისი პოლიტიკის მოწინააღმდეგე [[არქიეპისკოპოსი]] და ქართლის ეკლესიას სათავეში [[კათალიკოსი]] ჩაუყენა. მის დროს განაშენიანდა [[თბილისი]] და შემზადდა ნიადაგი მცხეთიდან დედაქალაქის გადმოსატანად. | + | |
| − | 458 წელს ილაშქრა ჩრდილოეთ [[კავკასია|კავკასიაში]]; V საუკუნის 50–60-იან წლებში ეომებოდა ბიზანტიელებს. ვახტანგ I მძიმე [[ბრძოლა|ბრძოლას]] აწარმოებდა ქართლის გასათავისუფლებლად | + | შვიდი წლის იყო ვახტანგ მეფე, როდესაც გარდაეცვალა მამა. ოსებმა მოიტაცეს ვახტანგის და – მირანდუხტი, რომელიც კასპის მთავართან იზრდებოდა. სპარსელები და ბერძნები ერთმანეთს ეჯიბრებოდნენ საქართველოს ტერიტორიის დატაცებაში. |
| − | სპარსელთა ბატონობისაგან. მისი პირველი აჯანყება ირანის წინააღმდეგ მოხდა 482-84 წლებში, როდესაც ქართლელები იბრძოდნენ სომხების მხარდამხარ ბრძოლებში ჭარმანაინის ველზე (483) და მცხეთასთან (484); მეორე აჯანყება – 502 წლის ახლოს (ბრძოლა უჯარმასთან). დაიღუპა ირანელებთან ომში. ვახტანგ I დაკრძალულია მცხეთაში, სვეტიცხოვლის ტაძარში. | + | |
| + | ვახტანგი როდესაც 15 წლისა შეიქმნა, შეკრიბა [[დარბაზი|დარბაზის]] ერი და გამოიჩინა უდიდესი პოლიტიკოსობა: მაშინ როცა ყველა ფეხზე იდგა, მეფემ გვერდზე მოისვა ერთ მხარეს ქართლის მთავარეპისკოპოსი მიქაელი, მეორე მხარეს ცეცხლთაყვანისმცემელთა ქურუმი ბინქარი. ამით მან ხაზი გაუსვა, რომ ერთნაირად სცემდა პატივს [[ბიზანტია|ბიზანტიასაც]] და სპარსეთსაც. 458 წელს ილაშქრა ჩრდილოეთ [[კავკასია|კავკასიაში]]; | ||
| + | |||
| + | ოსებზე გამარჯვების შემდეგ ვახტანგმა ცოლად მოიყვანა სპარსეთის მეფის ასული – ბალენდუხტი. ამით დაუმოყვრდა სპარსეთს და მასთან ერთად V საუკუნის 50–60-იან წლებში ეომებოდა ბიზანტიელებს. | ||
| + | |||
| + | ვახტანგ I მძიმე [[ბრძოლა|ბრძოლას]] აწარმოებდა ქართლის გასათავისუფლებლად სპარსელთა ბატონობისაგან. მისი პირველი აჯანყება [[ირანი|ირანის]] წინააღმდეგ მოხდა 482-84 წლებში, როდესაც ქართლელები იბრძოდნენ სომხების მხარდამხარ [[ბრძოლა|ბრძოლებში]] ჭარმანაინის ველზე (483) და მცხეთასთან (484); მეორე [[აჯანყება]] – 502 წლის ახლოს (ბრძოლა უჯარმასთან). დაიღუპა ირანელებთან [[ომი|ომში]]. ვახტანგ I დაკრძალულია მცხეთაში, სვეტიცხოვლის ტაძარში. | ||
| ხაზი 14: | ხაზი 17: | ||
[[კატეგორია: საქართველოს ისტორია]] | [[კატეგორია: საქართველოს ისტორია]] | ||
[[კატეგორია: ქართლის მეფეები]] | [[კატეგორია: ქართლის მეფეები]] | ||
| + | [[კატეგორია:ქართველი წმინდანები]] | ||
12:39, 20 მარტი 2018-ის ვერსია
ვახტანგ I - გორგასალი, ქართლის მეფე (დაახლოებით 449–502) ოცდამეცამეტე მეფე ფარნავაზიდან. ტახტზე ავიდა როგორც ირანის ვასალი. იბრძოდა სამეფო ხელისუფლების ცენტრალიზაციისათვის; ქვეყნიდან გააძევა მისი პოლიტიკის მოწინააღმდეგე არქიეპისკოპოსი და ქართლის ეკლესიას სათავეში კათალიკოსი ჩაუყენა. მის დროს განაშენიანდა თბილისი და შემზადდა ნიადაგი მცხეთიდან დედაქალაქის გადმოსატანად.
შვიდი წლის იყო ვახტანგ მეფე, როდესაც გარდაეცვალა მამა. ოსებმა მოიტაცეს ვახტანგის და – მირანდუხტი, რომელიც კასპის მთავართან იზრდებოდა. სპარსელები და ბერძნები ერთმანეთს ეჯიბრებოდნენ საქართველოს ტერიტორიის დატაცებაში.
ვახტანგი როდესაც 15 წლისა შეიქმნა, შეკრიბა დარბაზის ერი და გამოიჩინა უდიდესი პოლიტიკოსობა: მაშინ როცა ყველა ფეხზე იდგა, მეფემ გვერდზე მოისვა ერთ მხარეს ქართლის მთავარეპისკოპოსი მიქაელი, მეორე მხარეს ცეცხლთაყვანისმცემელთა ქურუმი ბინქარი. ამით მან ხაზი გაუსვა, რომ ერთნაირად სცემდა პატივს ბიზანტიასაც და სპარსეთსაც. 458 წელს ილაშქრა ჩრდილოეთ კავკასიაში;
ოსებზე გამარჯვების შემდეგ ვახტანგმა ცოლად მოიყვანა სპარსეთის მეფის ასული – ბალენდუხტი. ამით დაუმოყვრდა სპარსეთს და მასთან ერთად V საუკუნის 50–60-იან წლებში ეომებოდა ბიზანტიელებს.
ვახტანგ I მძიმე ბრძოლას აწარმოებდა ქართლის გასათავისუფლებლად სპარსელთა ბატონობისაგან. მისი პირველი აჯანყება ირანის წინააღმდეგ მოხდა 482-84 წლებში, როდესაც ქართლელები იბრძოდნენ სომხების მხარდამხარ ბრძოლებში ჭარმანაინის ველზე (483) და მცხეთასთან (484); მეორე აჯანყება – 502 წლის ახლოს (ბრძოლა უჯარმასთან). დაიღუპა ირანელებთან ომში. ვახტანგ I დაკრძალულია მცხეთაში, სვეტიცხოვლის ტაძარში.
წყარო
ქართული სამხედრო ენციკლოპედიური ლექსიკონი. აკადემიკოსის, გენერალ-მაიორ ელგუჯა მეძმარიაშვილის საერთო რედაქციით. თბილისი,2017
