თარგამოსი
(→მოსე ხორენელი) |
|||
| (ერთი მომხმარებლის 2 შუალედური ვერსიები არ არის ნაჩვენები.) | |||
| ხაზი 11: | ხაზი 11: | ||
==== „ქართლის ცხოვრება“ ლეონტი მროველი ==== | ==== „ქართლის ცხოვრება“ ლეონტი მროველი ==== | ||
| − | XI საუკუნის ქართველი ისტორიკოსი, [[ქართლის ცხოვრება]]ში შემავალი თხზულების „ცხოვრება ქართველთა მეფეთა და თავდაპირველთ მამათა და ნათესავთა“ ავტორი ლეონტი მროველი აღნიშნავს: „პირველად ვაჴსენოთ ესე, რამეთუ სომეხთა და ქართველთა, რანთა და მოვაკნელთა, ჰერთა და ლეკთა, და მეგრელთა, - ამათ თჳსთა - ერთი იყო მამაჲ, სახელით თარგამოს. ესე თარგამოს იყო ძე თარშისი, ძისწული იაფეთისი, ნოეს ძისაჲ. და იყო ესე თარგამოს კაცი გმირი. | + | XI საუკუნის ქართველი ისტორიკოსი, [[ქართლის ცხოვრება]]ში შემავალი თხზულების „ცხოვრება ქართველთა მეფეთა და თავდაპირველთ მამათა და ნათესავთა“ ავტორი [[ლეონტი მროველი]] აღნიშნავს: „პირველად ვაჴსენოთ ესე, რამეთუ სომეხთა და ქართველთა, რანთა და მოვაკნელთა, ჰერთა და ლეკთა, და მეგრელთა, - ამათ თჳსთა - ერთი იყო მამაჲ, სახელით თარგამოს. ესე თარგამოს იყო ძე თარშისი, ძისწული იაფეთისი, ნოეს ძისაჲ. და იყო ესე თარგამოს კაცი გმირი. |
[[ფაილი:Targamosi.jpg|350პქ|ცენტრი|]] | [[ფაილი:Targamosi.jpg|350პქ|ცენტრი|]] | ||
| − | ==== მოსე ხორენელი ==== | + | ==== [[მოსე ხორენელი]] ==== |
| − | ქართული წყაროები განმეორებული და დაცულია უძველეს სომეხ ავტორებთან, რომელთც ისინი | + | ქართული წყაროები განმეორებული და დაცულია უძველეს სომეხ ავტორებთან, რომელთც ისინი [[ქართველები]]საგან აქვთ ნასესხები. აი რას მოგვითხრობს მოსე ხონელი: |
იაფეთი შობს გამურს; გამური შობს თირასს; თირასი შობს თორგომს; თორგომი შობს [[ჰაიკი (მითოლოგია)|ჰაიკს]]; ჰაიკი შობს არაბანვაკს; არაბანვაკი შობს არაბაისს; არაბაისი შობს აბასიას; აბასია შობს გუღამს; გუღამი შობს ჰარბას; ჰარბა შობს არაბს; არაბი შობს არა მშვენიერს. ეს ჰაიკი არის თირასის ძე, თირასი გამერის და გამერი კი იაფეტის, სომეხთა წინაპრის ძეა. | იაფეთი შობს გამურს; გამური შობს თირასს; თირასი შობს თორგომს; თორგომი შობს [[ჰაიკი (მითოლოგია)|ჰაიკს]]; ჰაიკი შობს არაბანვაკს; არაბანვაკი შობს არაბაისს; არაბაისი შობს აბასიას; აბასია შობს გუღამს; გუღამი შობს ჰარბას; ჰარბა შობს არაბს; არაბი შობს არა მშვენიერს. ეს ჰაიკი არის თირასის ძე, თირასი გამერის და გამერი კი იაფეტის, სომეხთა წინაპრის ძეა. | ||
| ხაზი 39: | ხაზი 39: | ||
== წყარო == | == წყარო == | ||
| − | * [ | + | * [[საქართველო და ქართველები: (საკითხავი წიგნი)]] |
* [http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/cart/search.html?cmd=search&sf=simple&qs%5B0%5D%5Bf%5D=700&qs%5B0%5D%5Bq%5D=&qs%5B1%5D%5Bf%5D=200&qs%5B1%5D%5Bq%5D=%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98+%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90+%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C+%E1%83%93%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%94+&qs%5B2%5D%5Bf%5D=212&qs%5B2%5D%5Bq%5D=&qs%5B3%5D%5Bf%5D=213&qs%5B3%5D%5Bq%5D=&qs%5B4%5D%5Bf%5D=606&qs%5B4%5D%5Bq%5D=&pft=biblio&rnum=10&kbd=en&submit_btn=%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90 თამარაშვილი, მიხეილ. ქართული ეკლესია დასაბამიდან დღემდე:] თან ახლავს 104 პორტრეტი და ქართულ ძეგლთა რეპროდუქციები, ორი გეოგრაფიული რუკა და მრავალი გამოუქვეყნებელი დოკუმენტი / რედ. გაუკეთეს...ზაზა ალექსიძემ და ჯუმბერ ოდიშელმა. - თბ.: კანდელი, 1995 (ბ.ს. კომბ-ტი). - 800გვ.; 20სმ.. - / სერიის სარედ. კოლ.: ირინე აბულაძე და სხვ.; სერიის მხატვ.: ილია უთურაშვილი]). | * [http://www.nplg.gov.ge/ec/ka/cart/search.html?cmd=search&sf=simple&qs%5B0%5D%5Bf%5D=700&qs%5B0%5D%5Bq%5D=&qs%5B1%5D%5Bf%5D=200&qs%5B1%5D%5Bq%5D=%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98+%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90+%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C+%E1%83%93%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%94+&qs%5B2%5D%5Bf%5D=212&qs%5B2%5D%5Bq%5D=&qs%5B3%5D%5Bf%5D=213&qs%5B3%5D%5Bq%5D=&qs%5B4%5D%5Bf%5D=606&qs%5B4%5D%5Bq%5D=&pft=biblio&rnum=10&kbd=en&submit_btn=%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90 თამარაშვილი, მიხეილ. ქართული ეკლესია დასაბამიდან დღემდე:] თან ახლავს 104 პორტრეტი და ქართულ ძეგლთა რეპროდუქციები, ორი გეოგრაფიული რუკა და მრავალი გამოუქვეყნებელი დოკუმენტი / რედ. გაუკეთეს...ზაზა ალექსიძემ და ჯუმბერ ოდიშელმა. - თბ.: კანდელი, 1995 (ბ.ს. კომბ-ტი). - 800გვ.; 20სმ.. - / სერიის სარედ. კოლ.: ირინე აბულაძე და სხვ.; სერიის მხატვ.: ილია უთურაშვილი]). | ||
მიმდინარე ცვლილება 14:27, 12 აპრილი 2024 მდგომარეობით
თარგამოსი – კავკასიაში მცხოვრები ხალხების საერთო ლეგენდარული წინაპარი.
ბაბილონის გოდოლის დანგრევისას და ადამიანების სხვადასხვა ენაზე ალაპარაკების შემდეგ თარგამოსი თავისი ნათესავებითურთ წამოვიდა ჩრდილოეთით (ბაბილონისგან) და დასახლდა არარატისა და მასისის მთებს შორის.
თარგამოსმა 600 წელი იცხოვრა და მისი შთამომავლობა გამრავლდა; მას „ესხნა ცოლმრავალ ძენი და ასულნი, და შვილნი და შვილიშვილნი“ და არარატისა მასისის გარშემო ტერიტორია „ვეღარ იტევდა“ მათ.
თარგამოსმა თავის რვა ძეს - ჰაოსს, ქართლოსს, ბარდოსს, მოვაკანს, ლეკს, ჰეროსს, კავკასს და ეგროსს გაუყო თავისი სამფლობელო და სწორედ მათგან მოდიან კავკასიაში მცხოვრები ხალხები: ჰაოსიანნი (სომხები) - ჰაოსისგან, ქართველნი - ქართლოსისგან, ლეკები - ლეკიდან, ბარდოსისგან - რანნი, მოვაკნისგან - მოვაკნელნი, ჰერნი - ჰეროსისგან, კავკასიელები - კავკასისგან და მეგრელნი - ეგროსისგან.*
სარჩევი |
[რედაქტირება] წარმომავლობა
თარგამოსის წარმომავლობასთან დაკავშირებით არსებობს რამდენიმე ვერსია
[რედაქტირება] „ქართლის ცხოვრება“ ლეონტი მროველი
XI საუკუნის ქართველი ისტორიკოსი, ქართლის ცხოვრებაში შემავალი თხზულების „ცხოვრება ქართველთა მეფეთა და თავდაპირველთ მამათა და ნათესავთა“ ავტორი ლეონტი მროველი აღნიშნავს: „პირველად ვაჴსენოთ ესე, რამეთუ სომეხთა და ქართველთა, რანთა და მოვაკნელთა, ჰერთა და ლეკთა, და მეგრელთა, - ამათ თჳსთა - ერთი იყო მამაჲ, სახელით თარგამოს. ესე თარგამოს იყო ძე თარშისი, ძისწული იაფეთისი, ნოეს ძისაჲ. და იყო ესე თარგამოს კაცი გმირი.
[რედაქტირება] მოსე ხორენელი
ქართული წყაროები განმეორებული და დაცულია უძველეს სომეხ ავტორებთან, რომელთც ისინი ქართველებისაგან აქვთ ნასესხები. აი რას მოგვითხრობს მოსე ხონელი:
იაფეთი შობს გამურს; გამური შობს თირასს; თირასი შობს თორგომს; თორგომი შობს ჰაიკს; ჰაიკი შობს არაბანვაკს; არაბანვაკი შობს არაბაისს; არაბაისი შობს აბასიას; აბასია შობს გუღამს; გუღამი შობს ჰარბას; ჰარბა შობს არაბს; არაბი შობს არა მშვენიერს. ეს ჰაიკი არის თირასის ძე, თირასი გამერის და გამერი კი იაფეტის, სომეხთა წინაპრის ძეა.
[რედაქტირება] ბიბლიის ტექსტი
„ქართლის ცხოვრებაში“ მოყვანილი იაფეთის გენეალოგია საკმაოდ განსხვავდება ბიბლიურისაგან, რომელიც ასე გამოიყურება:
„ძენი იაფეთისანი ღამერი, და მაგოგ, და მადიმ, და ავან და ელიოსან, და თომელ და მოსოქ და თირას. და ძენი ღმერისანი: ასქანაზ და რიფათ და თორღამა. და ძენი ავანისანი: ელისა და თარშის კიტელნი.
[რედაქტირება] თარგამოსის შთამომავალები
„ხოლო შვილთა შორის თარგამოსისთა გამოჩნდეს კაცნი რვანი, გმირნი, ძლიერნი და სახელოვანნი, რომელთა სახელები ესე არს: პირველსა ერქუა - ჰაოს, მეორესა - ქართლოს, მესამესა - ბარდოს, მეოთხესა - მოვაკან, მეხუთესა - ლეკ [ან], მეექუსესა - ჰეროს, მეშჳდესა -კავკას, მერვესა -ეგროს.“ („ქართლის ცხოვრება“)
- ჰაოსი;
- ქართლოსი;
- ბარდოსი;
- მოვაკანი;
- ლეკანი;
- ჰეროსი;
- კავკასი;
- ეგროსი.
[რედაქტირება] წყარო
- თამარაშვილი, მიხეილ. ქართული ეკლესია დასაბამიდან დღემდე: თან ახლავს 104 პორტრეტი და ქართულ ძეგლთა რეპროდუქციები, ორი გეოგრაფიული რუკა და მრავალი გამოუქვეყნებელი დოკუმენტი / რედ. გაუკეთეს...ზაზა ალექსიძემ და ჯუმბერ ოდიშელმა. - თბ.: კანდელი, 1995 (ბ.ს. კომბ-ტი). - 800გვ.; 20სმ.. - / სერიის სარედ. კოლ.: ირინე აბულაძე და სხვ.; სერიის მხატვ.: ილია უთურაშვილი]).
