ჯაფაროვი მამედ-იუსუფ ჰაჯიბაბა

NPLG Wiki Dictionaries გვერდიდან
(სხვაობა ვერსიებს შორის)
გადასვლა: ნავიგაცია, ძიება
(წყარო)
 
(2 მომხმარებლების 18 შუალედური ვერსიები არ არის ნაჩვენები.)
ხაზი 1: ხაზი 1:
[[ფაილი:Jafarovi.jpg|thumb|250px|ჯაფაროვი მამედ-იუსუფ ჰაჯიბაბა]]
+
[[ფაილი:Jafarovi.jpg|thumb|200px|ჯაფაროვი მამედ-იუსუფ ჰაჯიბაბა]]
'''ჯაფაროვი მამედ-იუსუფ ჰაჯიბაბა''' -  (აზერ. Məmməd Yusif Hacıbaba oğlu Cəfərov 14 მარტი 1885, ბაქო — 15 მასისი 1938) აზერბაიჯანელი პოლიტიკოსი და სახელმწიფო მოღვაწე, რუსეთის მეოთხე მოწვევის სათათბიროს დეპუტატი, [[ამიერკავკასიის განსაკუთრებული კომიტეტი (ოზაკომი)|ამიერკავკასიის განსაკუთრებული კომიტეტის]] წევრი, ამიერკავკასიის ვაჭრობისა და მრეწველობის კომისარი, აზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკის საგარეო საქმეთა მინისტრი.
+
'''ჯაფაროვი მამედ-იუსუფ ჰაჯიბაბა''' -  ''(აზერ. Məmməd Yusif Hacıbaba oğlu Cəfərov)'', აზერბაიჯანელი პოლიტიკოსი და დიპლომატი. [[აზერბაიჯანი|აზერბაიჯანის]] ელჩი [[საქართველო|საქართველოს]] დემოკრატიულ რესპუბლიკაში. [[აზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკა|აზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკის]] ეროვნული ვაჭრობისა და საგარეო საქმეთა მინისტრი. [[პოლიტიკური პარტია|პარტია]] მუსავატის წევრი.  
  
==ბიოგრაფია==
+
====ბიოგრაფია====
მემედ უსუფ ჯაფაროვი დაიბადა ბაქოში 1885 წლის 14 მარტს. 1907 წელს ბაქოში დაამთავრა გიმნაზია და ჩააბარა მოსკოვის უნივერსიტეტში იურიდიულ ფაკულტეტზე. უნივერსიტეტის წარმატებით დასრულების შემდეგ  1812 წელს იგი სამშობლოში ბრუნდება და მუშაობს ნაფიც ვექილთან დამხმარედ.  
+
საშუალო განათლება ბაქოში მიიღო. 1912 წელს წარჩინებით დაამთავრა მოსკოვის სახელმწიფო უნივერსიტეტის იურიდიული ფაკულტეტი. სტუდენტობის პერიოდში მოსკოვში ჩამოაყალიბა აზერბაიჯანული [[დიასპორა|დიასპორის]] გაერთიანება. 1912 რუსეთის მეოთხე დუმის არჩევნებზე, არჩეულ იქნა ბაქოს, განჯისა და ერევნის გუბერნიის მუსლიმთა მიერ, დუმაში შევიდა კადეტთა ფრაქციაში. დუმის ტრიბუნიდან აკრიტიკებდა აზერბაიჯანის წინააღმდეგ მიმართულ ცარისტულ პოლიტიკას.
  
1912 წელს რუსეთის მეოთხე მოწვევის სათათბიროს დეპუტატი ხდება. იგი ერთადერთი მუსულმანი დეპუტატია სამხეთ კავკასიიდან. სათათბიროში მემედ უსუფ ჯაფაროვი შედის მუსულმანთა და კადეტთა ფრაქციებში.
+
1917 წლის 15 ნოემბერს ჯაფაროვი შევიდა [[ქართველები|ქართველ]] სოციალ-დემოკრატ [[ევგენი გეგეჭკორი]]ს მეთაურობით შექმნილ [[ამიერკავკასიის კომისარიატი|ამიერკავკასიის კომისარიატში]], იკავებდა მრეწველობისა და ვაჭრობის კომისრის პოსტს. შედიოდა აზერბაიჯანის ეროვნული საბჭოს შემადგენლობაში. 1918 წლის 28 მაისს ხელი მოაწერა აზერბაიჯანის დამოუკიდებლობის დეკლარაციას. ფათალ ხან ხოისკის მეთაურობით შექმნილ აზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკის პირველ მთავრობაში 20 დღით იკავებდა მრეწველობისა და ვაჭრობის მინისტრის პოსტს.  
  
ამიერკავკასიის განსაკუთრებული კომისარიატში ჯაფაროვი ვაჭრობისა და მრეწველობის საქმეს ხელმძღვანელობს. 1917 წლის 15 ნოემბრიდან კი ხდება [[ამიერკავკასიის კომისარიატი|ამიერკავკასიის კომისარიატიში]] ვაჭრობისა და მეწველობის კომისარი. როგორც რუსეთის დუმაში არჩეული დეპუტატი ჯაფაროვი ხდება [[ამიერკავკასიის სეიმი|ამიერკავკასიის სეიმის]] წევრი. იგი შედის  ამიერკავკასიის მუსულმანთა ფრაქციაში.  
+
1918 წლის ზაფხულში მ. ჯაფაროვი საქართველოს დემოკრატიულ რესპუბლიკაში აზერბაიჯანის რესპუბლიკის სრულუფლებიან წარმომადგენლად დაინიშნა. მონაწილეობა მიიღო 1918 წლის სექტემბერში თბილისში გამართულ ამიერკავკასიის სამ რესპუბლიკას შორის [[ამიერკავკასიის კომისარიატის ბონები|ამიერკავკასიის ბონების]] გამოყენების შესახებ მოლაპარაკებებში. 1918 წლის ნოემბერში [[თბილისი|თბილისში]] გაიმართა ამიერკავკასიის რესპუბლიკათა კონფერენცია, რომელშიც მონაწილეობა მიიღო, როგორც აზერბაიჯანის რესპუბლიკის წარმომადგენელმა. 1919 წლის დასაწყისში დატოვა საქართველოში ელჩის თანამდებობა, მის ნაცვლად აზერბაიჯანის ელჩად დაინიშნა ვექილოვი. 1919 წლის მარტში მ. ჯაფაროვი დაინიშნა აზერბაიჯანის საგარეო საქმეთა მინისტრად. 1920 წლის თებერვლ-აპრილში ასრულებდა აზერბაიჯანის ეროვნული ასამბლეის თავმჯდომრის მოვალეობას (ალიმანდარ თოფჩიბაშევის არყოფნის გამო).
  
აზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკის დამოუკიდებლობის დეკლარაციიის ხელმომწერთა შორის არის მემდ უსუფ ჯაფაროვის გვარიც.  
+
საბჭოთა რუსეთის XI [[წითელი არმია|წითელი არმიის]] მიერ აზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკის [[ოკუპაცია|ოკუპაციის]] შემდეგ, როგორც აზერბაიჯანის მთავრობის წარმომადგენელმა, ხელი მოაწერა ბოლშევიკებთან დადებულ სამშვიდობო შეთანხმებას. საბჭოთა ოკუპაციის შემდეგ შეწყვიტა პოლიტიკური საქმიანობა. შემდგომში ცხოვრობდა და მუშაობდა ბაქოში. საბჭოთა დიდი ტერორის პერიოდში დააპატიმრეს და დახვრიტეს, წარსულში ნაციონალისტური საქმიანობის გამო.
  
ჯაფაროვი იყო აზერბაიჯანის რესპუბლიკის ვაჭრობისა და მრეწველობის მინისტრი. პირველი კაბინეტის გადადგომის შემდეგ იგი აზერბაიჯანის ელჩია საქართველოში. 1919 წლიდან იკავებს აზერბაიჯანის რესპუბლიკის საგარეო საქმეთა მინისტრის პოსტს. მან გააფორმა შეთნხმება საქართველოსთან სამხედრო თნამშრომლობის შესახებ.
+
::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::''ირაკლი ირემაძე''
  
1920 წლის 2 თებერვალს ჯაფაროვი ხდება აზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკის პარლამენტის თავმჯდომარის პირველი ამხანაგი (მოადგილე).
+
==ლიტერატურა==
 
+
* Azerbaijan International, Democratic Republic of Azerbaijan Leaders (1918-1920), Mammad-Yusif Jafarov, https://www.azer.om/aIweb/categories/magazine/61_folder/61_articles/61_jafarov. html, (ინახა 06. 12. 2017), p. 30. Spring 1999 (6. 1);
აზერბაიჯანში საბჭოთა ხელისუფლების დამყარების შემდეგ მუშაობს ბამბისა და ღვინის ტრესტების იურიდიულ კონსულტანტად.
+
* გაზ. „საქართველოს რესპუბლიკა“, 1918. №116;
 
+
* გაზ. „ერთობა“, 1920. №244.
ჯაფაროვი გარდაიცვალა  1938 წლის 15 მაისს ბაქოში.
+
  
 +
==იხილე აგრეთვე==
 +
[https://civiledu.wordpress.com/2019/07/08/%e1%83%af%e1%83%90%e1%83%a4%e1%83%90%e1%83%a0%e1%83%9d%e1%83%95%e1%83%98-%e1%83%9b%e1%83%90%e1%83%9b%e1%83%94%e1%83%93-%e1%83%98%e1%83%a3%e1%83%a1%e1%83%a3%e1%83%a4-%e1%83%b0%e1%83%90%e1%83%af/ ჯაფაროვი მამედ-იუსუფ ჰაჯიბაბა]
  
 
==წყარო==
 
==წყარო==
*Л.Г. Протасов. Люди Учредительного собрания: портрет в интерьере эпохи. М., РОСПЭН, 2008
+
*[[საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა (1918-1921) ენციკლოპედია-ლექსიკონი]]
 
+
  
[[კატეგორია:ამიერკავკასიის განსაკუთრებული კომიტეტი]]
+
[[კატეგორია:ამიერკავკასიის განსაკუთრებული კომიტეტის წევრები]]  
[[კატეგორია:ამიერკავკასიის კომისარიატი]]
+
 
[[კატეგორია:ამიერკავკასიის სეიმის წევრები]]
 
[[კატეგორია:ამიერკავკასიის სეიმის წევრები]]
[[კატეგორია:პერსონალიები]]
+
[[კატეგორია:აზერბაიჯანელი პოლიტიკოსები]]
[[კატეგორია:პოლიტიკოსები]]
+
[[კატეგორია:აზერბაიჯანელი დიპლომატები]]
 
[[კატეგორია:რუსეთის მე-4 მოწვევის სახელმწიფო დუმის დეპუტატები]]
 
[[კატეგორია:რუსეთის მე-4 მოწვევის სახელმწიფო დუმის დეპუტატები]]
 +
[[კატეგორია:აზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკის მინისტრები]]
 +
[[კატეგორია:საბჭოთა რეპრესიების მსხვერპლნი აზერბაიჯანში]]

მიმდინარე ცვლილება 15:30, 22 ოქტომბერი 2021 მდგომარეობით

ჯაფაროვი მამედ-იუსუფ ჰაჯიბაბა

ჯაფაროვი მამედ-იუსუფ ჰაჯიბაბა - (აზერ. Məmməd Yusif Hacıbaba oğlu Cəfərov), აზერბაიჯანელი პოლიტიკოსი და დიპლომატი. აზერბაიჯანის ელჩი საქართველოს დემოკრატიულ რესპუბლიკაში. აზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკის ეროვნული ვაჭრობისა და საგარეო საქმეთა მინისტრი. პარტია მუსავატის წევრი.

სარჩევი

[რედაქტირება] ბიოგრაფია

საშუალო განათლება ბაქოში მიიღო. 1912 წელს წარჩინებით დაამთავრა მოსკოვის სახელმწიფო უნივერსიტეტის იურიდიული ფაკულტეტი. სტუდენტობის პერიოდში მოსკოვში ჩამოაყალიბა აზერბაიჯანული დიასპორის გაერთიანება. 1912 რუსეთის მეოთხე დუმის არჩევნებზე, არჩეულ იქნა ბაქოს, განჯისა და ერევნის გუბერნიის მუსლიმთა მიერ, დუმაში შევიდა კადეტთა ფრაქციაში. დუმის ტრიბუნიდან აკრიტიკებდა აზერბაიჯანის წინააღმდეგ მიმართულ ცარისტულ პოლიტიკას.

1917 წლის 15 ნოემბერს ჯაფაროვი შევიდა ქართველ სოციალ-დემოკრატ ევგენი გეგეჭკორის მეთაურობით შექმნილ ამიერკავკასიის კომისარიატში, იკავებდა მრეწველობისა და ვაჭრობის კომისრის პოსტს. შედიოდა აზერბაიჯანის ეროვნული საბჭოს შემადგენლობაში. 1918 წლის 28 მაისს ხელი მოაწერა აზერბაიჯანის დამოუკიდებლობის დეკლარაციას. ფათალ ხან ხოისკის მეთაურობით შექმნილ აზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკის პირველ მთავრობაში 20 დღით იკავებდა მრეწველობისა და ვაჭრობის მინისტრის პოსტს.

1918 წლის ზაფხულში მ. ჯაფაროვი საქართველოს დემოკრატიულ რესპუბლიკაში აზერბაიჯანის რესპუბლიკის სრულუფლებიან წარმომადგენლად დაინიშნა. მონაწილეობა მიიღო 1918 წლის სექტემბერში თბილისში გამართულ ამიერკავკასიის სამ რესპუბლიკას შორის ამიერკავკასიის ბონების გამოყენების შესახებ მოლაპარაკებებში. 1918 წლის ნოემბერში თბილისში გაიმართა ამიერკავკასიის რესპუბლიკათა კონფერენცია, რომელშიც მონაწილეობა მიიღო, როგორც აზერბაიჯანის რესპუბლიკის წარმომადგენელმა. 1919 წლის დასაწყისში დატოვა საქართველოში ელჩის თანამდებობა, მის ნაცვლად აზერბაიჯანის ელჩად დაინიშნა ვექილოვი. 1919 წლის მარტში მ. ჯაფაროვი დაინიშნა აზერბაიჯანის საგარეო საქმეთა მინისტრად. 1920 წლის თებერვლ-აპრილში ასრულებდა აზერბაიჯანის ეროვნული ასამბლეის თავმჯდომრის მოვალეობას (ალიმანდარ თოფჩიბაშევის არყოფნის გამო).

საბჭოთა რუსეთის XI წითელი არმიის მიერ აზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკის ოკუპაციის შემდეგ, როგორც აზერბაიჯანის მთავრობის წარმომადგენელმა, ხელი მოაწერა ბოლშევიკებთან დადებულ სამშვიდობო შეთანხმებას. საბჭოთა ოკუპაციის შემდეგ შეწყვიტა პოლიტიკური საქმიანობა. შემდგომში ცხოვრობდა და მუშაობდა ბაქოში. საბჭოთა დიდი ტერორის პერიოდში დააპატიმრეს და დახვრიტეს, წარსულში ნაციონალისტური საქმიანობის გამო.

ირაკლი ირემაძე

[რედაქტირება] ლიტერატურა

  • Azerbaijan International, Democratic Republic of Azerbaijan Leaders (1918-1920), Mammad-Yusif Jafarov, https://www.azer.om/aIweb/categories/magazine/61_folder/61_articles/61_jafarov. html, (ინახა 06. 12. 2017), p. 30. Spring 1999 (6. 1);
  • გაზ. „საქართველოს რესპუბლიკა“, 1918. №116;
  • გაზ. „ერთობა“, 1920. №244.

[რედაქტირება] იხილე აგრეთვე

ჯაფაროვი მამედ-იუსუფ ჰაჯიბაბა

[რედაქტირება] წყარო

პირადი ხელსაწყოები
სახელთა სივრცე

ვარიანტები
მოქმედებები
ნავიგაცია
ხელსაწყოები