სიამოვნებით წარმოგიდგენთ წითელი ჯვრის საერთაშორისო კომიტეტის (წჯსკ) მიერ მომზადებულ პედაგოგიურ მასალას. უპირველეს ყოვლისა შევეცდებით ვუპასუხოთ თქვენს ზოგიერთ კითხვას, რომელიც, ბუნებრივია, დაებადება ყოველ თქვენგანს.

1. რას ისახავს მიზნად წითელი ჯვრის საერთაშორისო კომიტეტის საგანმანათლებლო პროგრამა?

პროგრამის მიზანია მოსწავლეთა დაფიქრება დამოკიდებულებაზე ომის მსხვერპლისადმი, ქცევის წესებზე ომის პირობებში, მათთვის საერთაშორისო ჰუმანიტარული სამართლის (სჰს) ნორმების გაცნობა; მოსწავლეთათვის ინფორმაციის მიწოდება წითელი ჯვრისა და წითელი ნახევარმთვარის საერთაშორისო მოძრაობის შესახებ.

2. რა არის საერთაშორისო ჰუმანიტარული სამართალი?

ეს არის საერთაშორისო სამართლის დარგი, რომელიც მოქმედებს შეიარაღებული კონფლიქტის დროს, მიზნად ისახავს მშვიდობიანი მოსახლეობისა და ომის მსხვერპლთა (დაჭრილი მეომრების, ტყვეების) დაცვას.

3. რა დოკუმენტებს ეყრდნობა საერთაშორისო ჰუმანიტარული სამართალი?

საერთაშორისო ჰუმანიტარული სამართლის ძირითადი დოკუმენტებია ჟენევის 1949 წლის ოთხი კონვენცია და 1977 წლის ორი დამატებითი ოქმი.

4. რატომ უნდა გავრცელდეს ცოდნა სჰს-ის შესახებ?

ნორმის დაცვა შეიძლება მოითხოვო მათგან, ვინც იცის ეს ნორმა. როცა სახელმწიფო უერთდება ჟენევის კონვენციებსა და დამატებით ოქმებს, ის იღებს ვალდებულებას დაიცვას მათში მოცემული ნორმები და გაავრცელოს ცოდნა მათ შესახებ მოსახლეობის სხვადასხვა ფენაში. საქართველო მიუერთდა ჟენევის კონვენციებსა და დამატებით ოქმებს 1993 წელს. ნაკისრი ვალდებულების შესრულებაში მას დახმარებას უწევს წჯსკ.

5. რატომ მუშაობს წითელი ჯვრის საერთაშორისო კომიტეტი საგანმანათლებლო პროგრამაზე?

საერთაშორისო ჰუმანიტარული სამართლის შესახებ ცოდნის გავრცელება საერთაშორისო ჰუმანიტარული სამართლის შესახებ წითელი ჯვრის საერთაშორისო კომიტეტის მუშაობის ერთ-ერთი ძირითადი მიმართულებაა. წჯკს-სა და საქართველოს განათლების სამინისტროს შორის დაიდო ხელშეკრულება თანამშრომლობის შესახებ, რომლის საფუძველზე წჯსკ დახმარებას უწევს განათლების სამინისტროს მოსწავლეთა შორის სჰს-ის შესახებ ცოდნის გავრცელებაში.

6. რომელ კლასებში ხორციელდება წითელი ჯვრის საერთაშორისო კომიტეტის საგანმანათლებლო პროგრამა?

VI კლასისათვის შექმნილია დამხმარე სახელმძღვანელო ქართულ ლიტერატურაში „შეიცან თავი შენი“.

VII კლასელთათვის მომზადდა სახელმძღვანელო. „რაც მტრობას დაუნგრევია...“. მასალა გაფანტულია შემდეგ საგნებში: მშობლიური ლიტერატურა, რუსული ენა, ერთ-ერთი უცხოური ენა (ფრანგული, ინგლისური, გერმანული), გეოგრაფია და ისტორია. ეს, ერთი მხრივ, დაეხმარება მოზარდებს პრობლემის მრავალმხრივობის დანახვაში, ხოლო მეორე მხრივ, საშუალებას მოგვცემს გამოვიყენოთ სხვადასხვა საგნის შინაარსობრივი მრავალფეროვნება.

7. როგორ ვიყენებთ უცხოური ენის სწავლებას აღნიშნული საგანმანათლებლო პროგრამის მიზნებისათვის?

გავითვალისწინეთ რა მეშვიდეკლასელ მოსწავლეთა ცოდნის დონე უცხო ენაში, მიზანშეწონილად ჩავთვალეთ მიგვეწოდებინა ინფორმაციული ხასიათის მასალა წითელი ჯვრისა და წითელი ნახევარმთვარის საერთაშორისო მოძრაობის შესახებ. ამ მოძრაობის შექმნამ განაპირობა საერთაშორისო ჰუმანიტარული სამართლის ჩამოყალიბება იურიდიულ დარგად. მოცემული ტექსტის გაცნობა საკმარისი იქნება მოძრაობის შემადგენელი კომპონენტებისა და მათი მოქმედების არეთა განსასხვავებლად.

8. რას უნდა მივაქციოთ განსაკუთრებული ყურადღება ამ მასალის სწავლებისას?

პროგრამა არ ისახავს მიზნად ამა თუ იმ საგნის სწავლებას. მისი მიზანია აღნიშნული საგნების გამოყენება საერთაშორისო ჰუმანიტარული სამართლის (ომის სამართლის) შესაბამისი ქცევის წესების სწავლებისათვის, შეიარაღებული კონფლიქტის სიტუაციაში ქცევის ნორმების სწავლებისათვის, წითელი ჯვრისა და წითელი ნახევარმთვარის საერთაშორისო მოძრაობის გაცნობისათვის. ამის გამო აუცილებელია მასწავლებელმა დაკვირვებით წაიკითხოს მეთოდურ მითითებები და მისდიოს მათ.

9. რას წარმოადგენს მეთოდური სახელმძღვანელო?

მეთოდური მითითებები მასწავლებელთათვის ცალ-ცალკეა გამოცემული ყველა საგანში. მათში მოცემულია, აგრეთვე, მასალა შესაბამის საგანში მოსწავლის სახელმძღვანელოდან.

10. რა მეთოდიკური თავისებურებით ხასიეთდება მასალა?

სწავლების მეთოდიკა გულისხმობს მოსწავლეთა მიერ მასალის დამოუკიდებელ გაცნობას გაკვეთილზე. მასწავლებელი მხოლოდ წარმართავს მეცადინეობას და უსწორებს მათ დაშვებულ შეცდომებს. მოსწავლეთა ცოდნის შეფასება არ ხდება.

ვიმედოვნებთ, რომ მასწავლებლები გულისყურით მოეკიდებიან საქმეს, რომელიც ყველა ჩვენგანის საკეთებელია.

წარმატებას გისურვებთ!

მასალას ეთმობა 4 საათი.

მიზანი

- მოსწავლეთათვის წითელი ჯვრისა და წითელი ნახევარმთვარის საერთაშორისო მოძრაობისა და მის კომპონენტებს შორის განსხვავების გაცნობა.

- მოსწავლეთა ლექსიკის გამდიდრება შესაბამისი ტერმინოლოგიით.

პირველი გაკვეთილისათვის განკუთვნილი მასალა მოსწავლის სახელმძღვანელოში* წარმოდგენილია მოკლე დიალოგის, განმარტებითი ტექსტისა და ორი დავალების სახით. ამ გაკვეთილზე გათვალისწინებულია დიალოგისა და ტექსტის ხმამაღლა წაკითხვა, თარგმნა ლექსიკონის** საშუალებით, უცხო სიტყვათა ამოწერა და ორივე დავალების შესრულება. დიალოგს კითხულობს ორი მოსწავლე, ტექსტს - ერთი, სიტყვების ძებნასა და თარგმნაში კი დანარჩენი მოსწავლეებიც მონაწილეობენ. გზადაგზა მოსწავლეები იწერენ უცხო სიტყვებს რვეულში.

ყველა დავალების შესრულების სისწორე უნდა შემოწმდეს.

თუ მოსწავლეებს არ ეყოთ დრო მეორე დავალების შესასრულებლად, მაშინ დაამთავრებენ შინ. გარდა ამისა, სახლში მოსწავლეებმა კიდევ ერთხელ უნდა წაიკითხონ პირველი გაკვეთილის მასალა და ისწავლონ ახალი სიტყვები.

_______________

* მეთოდურ მითითებათა ბოლოს გვ. 10 წარმოდგენილია ოთხივე გაკვეთილის შესაბამისი მასალა მოსწავლის სახელმძღვანელოდან.

** მოსწავლის წიგნში თითოეული გვერდის ბოლოს მოცემულია ამ გვერდზე გამოყენებული სიტყვების თარგმანი, მასალის ბოლოს კი საერთო ლექსიკონი.

მეორე გაკვეთილისათვის განკუთვნილი მასალა მოსწავლის სახელმძღვანელოში წარმოდგენილია ორ ნაწილად მოცემული მოკლე დიალოგის, განმარტებითი ტექსტისა და ერთი დავალების სახით. ამ გაკვეთილზე გათვალისწინებულია დიალოგისა და ტექსტის ხმამაღლა წაკითხვა, თარგმნა ლექსიკონის საშუალებით, უცხო სიტყვათა ამოწერა და მესამე დავალების შესრულება. დიალოგს კითხულობს ორი მოსწავლე, ტექსტს - ერთი, სიტყვების ძებნასა და თარგმნაში კი დანარჩენი მოსწავლეებიც მონაწილეობენ. გზადაგზა მოსწავლეები იწერენ უცხო სიტყვებს რვეულში.

ბოლოს მოსწავლეები ასრულებენ მესამე დავალებას.

დავალების შესრულების სისწორე უნდა შემოწმდეს.

სახლში მოსწავლეებმა კიდევ ერთხელ უნდა წაიკითხონ მეორე გაკვეთილის მასალა და ისწავლონ ახალი სიტყვები.

მესამე გაკვეთილისათვის განკუთვნილი მასალა მოსწავლის წიგნში წარმოდგენილია განმარტებითი ტექსტის, დიალოგისა და ერთი დავალების სახით. გაკვეთილზე გათვალისწინებულია ტექსტისა და დიალოგის ხმამაღლა წაკითხვა, თარგმნა ლექსიკონის საშუალებით, უცხო სიტყვათა ამოწერა და მეოთხე დავალების შესრულება. ტექსტს კითხულობს ერთი მოსწავლე, დიალოგს - ორი, სიტყვების ძებნასა და თარგმნში კი დანარჩენი მოსწავლეებიც მონაწილეობენ. გზადაგზა მოსწავლეები იწერენ უცხო სიტყვებს რვეულში.

მეოთხე დავალების თითოეული პუნქტის შესასრულებლად მოსწავლეებს ეძლევათ 5-7 წუთი. თითოეული პუნქტის შესრულების შემდეგ მასწავლებელი აკითხებს მოსწავლეებს ამოწერილ სიტყვებს.

სახლში მოსწავლეებმა კიდევ ერთხელ უნდა წაიკითხონ მესამე გაკვეთილის მასალა და ისწავლონ ახალი სიტყვები.

მეოთხე გაკვეთილი ეთმობა მეხუთე და მეექვსე დავალებების შესრულებას, განმარტებითი ტექსტების კიდევ ერთხელ წაკითხვასა და ნასწავლი სიტყვების გამეორებას.

მეხუთე და მეექვსე დავალებებში ფრჩხილებში მითითებულია სწორი პასუხები (მხოლოდ მასწავლებლის ვარიანტში).

დავალების შესრულებისა და შემოწმების შემდეგ მოსწავლეები კიდევ ერთხელ კითხულობენ განმარტებით ტექსტებს (მოსწავლის წიგნში გვ. 41, გვ. 43, გვ. 44; მეთოდურ მითითებებში გვ. 11, გვ. 12, გვ. 13 - დავალება 3, გვ. 14). დასასრულს, მასწავლებელს შეუძლია წიგნის გარეშე შეამოწმოს ახალი სიტყვების ცოდნა, გარკვეული დრო დაუთმოს მათ დამახსოვრებასა და ცოდნის განმტკიცებას.

მოსწავლის წიგნში მოცემული მასალა

LESSON 1

- Do you know anything about these pictures?

- No, I don't even know what this symbols
are called in English

- I think these words should be
in the vocabulary list.

Task 1

Try to translate into English. წითელი ჯვარი, რგოლში, წითელი ჯვარი, წითელი ნახევარმთვარე, წითელი ჯვარი და წითელი ნახევარმთვარე.

These are the emblems of different organisations.

The first picture represents the emblem of the International Committee of the Red Cross. The International Committee of the Red Cross (ICRC) is a humanitarian organisation that helps victims of armed conflicts - the wounded, prisoners of war and civilians. This organisation was founded in Switzerland in 1863.

Task 2

Translate the given dialogue from Georgian into English.

- რა შემთხვევაში მოქმედებს წჯსკ?

- ომის დროს და მის შემდგომ
პერიოდში.

- ვის ეხმარება წჯსკ?

- დაჭრილებს, ტყვეებს, მშვიდობიან
მოსახლეობას.

- როგორ ეხმარება წჯსკ
მშვიდობიან მოსახლეობას?

- საკვებით, ტანსაცმლით, საბნებით.
აკავშირებს ომით დაშორებულ ოჯახის
წევრებს.

LESSON TWO

I.

- Apart from the ICRC, who helps
the victims during wars?

- The National Society does.

- Let us read the text and
translate it orally.

The founding of National Societies in various countries began in 1863. There is only one National Society per country. The National Societies basically work in their own countries. They assist the elderly, persons living alone and the sick. They also train first aid teams. The National Society can have hospitals. During wars, together with the ICRC, it gives help to the wounded and other victims. These Societies are called National Red Cross Societies and National Red Crescent Societies in the majority of Moslem countries. The Georgian Red Cross Society was recognized in 1997. Together with the ICRC and the Federation it implements social and information programmes.

The emblems of these Societies are shown in the second and third pictures.

Note: In some Moslem countries a cross is used as an emblem.

II.

- I think it makes no difference which
symbol you use and it is easier to
use both symbols together.

- No, it makes a difference.
The united symbol is the emblem
of another rganisation.

- Which organisation?

- The International Federation
of Red Cross and Red Crescent
Societies.

Task 3

Read the text on your own. Write out the new words and translate the text into Georgian.

The International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies is an international organisation that unites the National Soci1eties. The Federation helps the population of different countries during natural disasters and famine. The Federation was founded in 1919. The emblem of the Federation is shown in the fourth picture.

LESSON THREE

წითელი ჯვრის საერთაშორისო კომიტეტი, ეროვნული საზოგადოებები და წითელი ჯვრისა და წითელი ნახევარმთვარის საერთაშორისო ფედერაცია ერთი მოძრაობის შემადგენელი ნაწილებია. ამ მოძრაობას ეწოდება წითელი ჯვრისა და წითელი ნახევარმთვარის საერთაშორისო მოძრაობა.

The International Committee of the Red Cross, National Societies and the International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies are the components of one movement. This movement is called the International Red Cross and Red Crescent Movement.

- Can everyone use the emblem?

- Only those people who work
in the organisations constituting the
movement.

- I have seen these emblems on cars.

- Those cars belong to these
organisations.

- I have seen the red cross on
the walls of hospitals.

- If this hospital belongs to the ICRC,
it displays the emblem only in
war-time to protect the building
from attacks.

- Why should hospitals never
be attacked?

- Because in war-time, the wounded and
doctors are especially protected
by the Geneva Conventions.

Task 4

a) From the vocabulary list, find words that have the same pronunciation in other languages (e.g. humanitarian). Write them down.

b) From the vocabulary list, find words that have some connection with the emblem.

c) From the vocabulary list, find words that speak about the hardships people endure.

d) From the vocabulary list, find words that are not included in the first three groups.

LESSON FOUR

Task 5

Complete the following sentences correctly.

The International Committee of the Red Cross was founded in:

a) France;
b) Great Britain;
c) Switzerland. (correct)

The International Committee of the Red Cross gives help to:

a) victims of war; (correct)
b) the elderly living alone;
c) victims of a flood;
d) victims of an earthquake.

The National Red Cross Society gives help to:

a) the wounded in war outside the boundaries of the country;
b) the wounded in war inside the boundaries of the country; (correct)
c) the elderly living alone. (correct)

The Federation of Red Cross and Red Crescent Societies gives help to:

a) the wounded on the battlefield;
b) the population during a famine; (correct)
c) victims of an earthquake. (correct)

Task 6

Copy the drawing, rewrite the sentence and fill in the gap with a suitable word.

VOCABULARY
English-Georgian

alone - მარტო
armed - შეიარაღებული
assist - დახმარების გაწევა
attack - შეტევა, თავდასხმა

basically - ძირითადად
battlefield - ბრძოლის ველი
belong - მიკუთვნება
blanket - საბანი
boundary - საზღვარი

car - მანქანა
Christian - ქრისტიანული
circle - რგოლი
civilians - მშვიდობიანი მოსახლეობა
clothes - ტანსაცმელი
committee - კომიტეტი
component - შემადგენელი ნაწილი
conflict - კონფლიქტი
connection - კავშირი
constitute - შედგენა
country - ქვეყანა
crescent - ნახევარმთვარე
cross - ჯვარი

different - სხვადასხვა
display - გამოფენა (ზმ.)

earthquake - მიწისძვრა
elderly - მოხუცი
emblem - ემბლემა
endure - გადატანა
especially - განსაკუთრებით

famine - შიმშილი
federation - ფედერაცია
flood - წყალდიდობა
food - საკვები
found - დაარსება

hardship - გაჭირვება
help - დახმარება
hospital - საავადმყოფო
humanitarian - ჰუმანიტარული

implement - განხორციელება
include - ჩართვა
information - ინფორმაცია, საინფორმაციო
inside - შიგნით
international - საერთაშორისო

majotity - უმრავლესობა
make a difference - მნიშვნელობის ქონა
Moslem - მუსლიმური
movement - მოძრაობა

national - ეროვნული
natural disaster - სტიქიური უბედურება

orally - ზეპირად
organisation - ორგანიზაცია
outside - გარეთ

person - ადამიანი
population - მოსახლეობა
prisoner of war - სამხედრო ტყვე
programme - პროგრამა
protection - დაცვა

recognize - ცნობა, ნაცნობობა
represent - წარმოდგენა

shape - ფორმა
sick - ავად
social - სოციალური
society - საზოგადოება
Switzerland - შვეიცარია
symbol - სიმბოლო
unite - გაერთიანება
use - გამოყენება

various - სხვადასხვა
victim - მსხვერპლი

war - ომი
wounded - დაჭრილი