კლუბის ეფექტური ფუნქციონირებისთვის მნიშვნელოვანია მის წევრებს შორის თანამშრომლობა და თანაბარი მონაწილეობა კლუბის საქმიანობის დაგეგმვის, განხორციელებისა და შეფასების სხვადასხვა ეტაპებზე. იმავდროულად, წარმატებული თანამშრომლობა კლუბის წევრებს შორის დამყარებული უნდა იყოს გუნდური მუშაობის პრინციპებზე. საკითხის უკეთ გასააზრებლად განვმარტოთ, თუ რა არის გუნდი და რა უპირატესობა აქვს მას ჯგუფთან შედარებით.

გუნდი არის ადამიანთა ისეთი გაერთიანება, რომელიც შეიკრიბა, რათა თანამშრომლობის გზით იმუშაოს გუნდური მიზნებისა და ამოცანების შესასრულებლად.

მუშაობის ამ პროცესში გუნდი ხასიათდება ურთიერთნდობისა და ურთიერთპასუხისმგებლობის მაღალი ხარისხით.

ამასთან ერთად, გუნდური მუშაობის შედეგი აღემატება ყველა მისი წევრის ცალკე მუშაობის მოსალოდნელ შედეგთა ჯამს.

ჯგუფში: 1 წევრს+1 წევრი=2 წევრს

გუნდში: 1 წევრს+1 წევრი>2 წევრზე

ჩვეულებრივ, ჯგუფის წევრებიც აღწევენ შედეგებს, მაგრამ გამოცდილება გვიჩვენებს, რომ გუნდური მუშაობა გაცილებით პროდუქტიულს ხდის თითოეულ წევრს და, შესაბამისად, ეფექტიც მეტია. ჯგუფური მუშაობის დროს ხშირად მეტი აქცენტი კეთდება საბოლოო შედეგის მიღწევაზე და ნაკლებ ყურადღებას უთმობენ მუშაობის პროცესსა და ადამიანებს, რომლებიც ამ საქმეს ასრულებენ. შედეგით შეიძლება კმაყოფილი იყოს ყველა, მაგრამ არა უშუალოდ პროცესითა და მასში მონაწილეობით.

გუნდური მუშაობის დროს კი თანაბარი ყურადღება ეთმობა როგორც „პროდუქტს“, ანუ საბოლოო შედეგს, ასევე მუშაობის პროცესს და მასში ჩართულ პიროვნებებს (იხ. სქემა №2).

ნებისმიერ გაერთიანებას შეიძლება ვუწოდოთ ჯგუფი, მაგრამ არა - გუნდი, თუმცა წარმატებული თანამშრომლობის შემთხვევაში შესაძლებელია, რომ ჯგუფი გადაიქცეს გუნდად. კლუბში მომუშავე თითოეული წევრის მიზანიც ეს უნდა იყოს და ისინი იოლად მიაღწევენ შედეგს, თუკი შეთანხმდებიან გუნდურიმუშაობის პრინციპებზე.

მოდით, განვიხილოთ გუნდური მუშაობის პრინციპები სასკოლო სამოქალაქო კლუბის მაგალითზე:

სქემა №2 -3 პ-ს თეორია

ყველა წევრის პროდუქტიული თანამონაწილეობა ოთხ დონეზე უნდა ხდებოდეს:

I. მონაცემების და ცოდნის გაზიარება:

მაგ.: კლუბის წევრები ეცნობიან ერთმანეთს და ცვლიან ინფორმაციას იმ ცოდნისა და გამოცდილების შესახებ, რომელიც თითოეულ მათგანს აქვს. ამ ეტაპზე მნიშვნელოვანია, თითოეულმა კლუბის წევრმა შეაფასოს საკუთარი ძლიერი და სუსტი მხარეები და გაუზიაროს თანაგუნდელებს. ამ ტიპის ინფორმაცია ეხმარება კლუბის წევრებს, გააანალიზონ ერთობლივი შესაძლებლობები და შესაბამისად დაგეგმონ თავიანთი საქმიანობა.

II. გადაწყვეტილების მიღების პროცესში ჩართულობა და კონსენსუსის მიღწევაში მონაწილეობა:

მაგ.: მნიშვნელოვანი გადაწყვეტილებების მიღებისას კლუბის ყველა წევრს უნდა ჰქონდეს საშუალება, დააფიქსიროს საკუთარი აზრი და სრულად ჩაერთოს პროცესში. კონსენსუსის მიღწევა გულისხმობს, რომ საბოლოო გადაწყვეტილებას ეთანხმებოდეს გუნდის ყველა წევრი.

III. საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებაში უშუალო მონაწილეობა:

მაგ.: სხვადასხვა საკითხების განხილვის პროცესში კლუბის წევრებს უნდა ჰქონდეთ განცდა, რომ მათი მოსაზრებები არ დაიკარგება და საბოლოო გადაწყვეტილებაში ისინი უშუალოდ იქნებიან ჩართულნი. ეს შეიძლება იყოს არჩევნების გზით მიღებული გადაწყვეტილება, ან სხვა, მაგრამ მთავარია, რომ კლუბის წევრის მოსაზრება არ დაიკარგოს.

IV. გადაწყვეტილების ამუშავებისა და განხორციელების პროცესში ჩართულობა:

მაგ.: თუ კლუბი გადაწყვეტს ჯანსაღი ცხოვრების წესის პოპულარიზაციის კამპანიის გამართვას, ყველამ უნდა იცოდეს, რა ფუნქციას შეასრულებს ამ მიზნის განხორციელების პროცესში და ეს შეთანხმებული უნდა იყოს კლუბის თითოეულ წევრთან (ზოგიერთი იმუშავებს საპროექტო ჯგუფში, ზოგიერთი - ადვოკატირების და PR-ის და ა.შ.).

გუნდის მახასიათებლები:

კომუნიკაცია - კლუბი უნდა უზრუნველყოფდეს ინფორმაციის გაცვლას წევრებს შორის.

ნდობა - კლუბის წევრებს შორის ურთიერთობები უნდა ეფუძნებოდეს ნდობას, რაც განაპირობებს მათ წარმატებულ თანამშრომლობას.

მრავალფეროვნება - რაც უფრო მეტად განსხვავებული იქნებიან ჯგუფის წევრები გამოცდილებითა და შეხედულებებით, მით მეტად საინტერესო იქნება ერთობლივი მუშაობა. კლუბში განსხვავებულობა უნდა აღიქმებოდეს როგორც რესურსი, რადგან მუშაობის პროცესში განსხვავებული და ალტერნატიული აზრების არსებობა განაპირობებს საბოლოო გადაწყვეტილების სრულყოფილებას.

შემოქმედებითობა და რისკზე წასვლა - გუნდის ეს მახასიათებელი განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია კლუბისთვის. მისი წევრები ძირითადად არიან მოსწავლეები, რომლებსაც არა აქვთ გამოცდილება. ისინი პირველი ნაბიჯების გადასადგმელად რისკზე წასვლას გაბედავენ, თუ იგრძნობენ გუნდის მხარდაჭერას. ასევე, გუნდურობის განცდა აძლევს სითამამეს კლუბის წევრებს, გამოავლინონ შემოქმედებითობა, გარისკონ და განახორციელონ სრულიად ახალი იდეები.

შეფასება - კლუბის წევრების გუნდად ჩამოყალიბებას ეს მახასიათებელი მნიშვნელოვნად შეუწყობს ხელს, რადგან შეფასების პროცესში ხდება კლუბის საქმიანობისა და მისი თითოეული წევრის ძლიერი და სუსტი მხარეების გაანალიზება. ძლიერი მხარეების გააზრებით კლუბის წევრებს აუმაღლდებათ მოტივაცია მუშაობის გასაგრძელებლად, ხოლო სუსტი მხარეების გამოვლენით ისინი შეეცდებიან, გამოასწორონ შეცდომები და მათი ერთობლივი მუშაობა უფრო მტკიცე და პროდუქტიული გახდება.

ცვლილებებისადმი შეთავსებადობა - როდესაც კლუბის წევრებს აქვთ გუნდურობის განცდა, მათ არ ეშინიათ ცვლილებების, რადგან ერთმანეთის მხარდაჭერის იმედი აქვთ. ცვლილებები და სიახლეები კი ნებისმიერ საქმიანობას წარმატებულს ხდის.

თანამონაწილეობითი ლიდერობა - კლუბის წევრებმა უნდა გაიაზრონ, რომ გუნდური მუშაობისთვის მნიშვნელოვანია, მის თითოეულ წევრს ჰქონდეს საშუალება, მაქსიმალურად გამოავლინოს საკუთარი შესაძლებლობები. სხვადასხვა საკითხზე მუშაობისას გამოიკვეთება კლუბის წევრი, რომელსაც ეს თემა უკეთ ესმის ან უკეთ შეუძლია ამ კონკრეტული საქმის შესრულება. სწორედ ამ დროს გუნდმა უნდა მისცეს მას საშუალება, გახდეს სიტუაციური ლიდერი და მართოს ეს კონკრეტული საქმე. მაგ.: თუ კლუბის რომელიმე წევრს აქვს გამორჩეული უნარები პრეზენტაციის ჩატარებისა და მოლაპარაკებების წარმოებისთვის, სწორედ მან უნდა უხელმძღვანელოს ადვოკატირების პროცესს, შეხვდეს ადგილობრივ თვითმმართველობას და ა.შ. გუნდურობის პრინციპის თანახმად კლუბის ყველა წევრს უნდა ჰქონდეს საშუალება, გახდეს სიტუაციური ლიდერი და ასევე პროდუქტიულად იმუშაოს სხვადასხვა ჯგუფში სხვისი ხელმძღვანელობის ქვეშ.

ჩვენ განვიხილეთ გუნდის ძირითადი მახასიათებლები, თუმცა კლუბის მუშაობის საწყის ეტაპზე მისი წევრები თავად უნდა შეთანხმდნენ მათთვის მნიშვნელოვან გუნდური მუშაობის პრინციპებზე. ამისთვის გთავაზობთ კლუბის სამუშაო შეხვედრის მოდელს, რომელიც დაეხმარება კლუბის წევრებს, ჩამოაყალიბონ თანამშრომლობისა და ერთობლივი მუშაობის შესახებ შეთანხმება, ანუ „კლუბის დეკლარაცია“.

კლუბის სამუშაო შეხვედრის მოდელი:

სათაური: კლუბის დეკლარაცია
მიზანი და ამოცანები

სამუშაო შეხვედრის მიზანია, კლუბის წევრები გაეცნონ გუნდური მუშაობის პრინციპებს და ამ პრინციპებზე დაყრდნობით შეიმუშაონ საკუთარი კლუბის დეკლარაცია, ანუ შეთანხმება ერთობლივ მუშაობაზე.

წამყვანი

კლუბის წევრი მოსწავლე და კოორდინატორი პედაგოგი

მონაწილეთა ჯგუფი

მხოლოდ კლუბის წევრები

ხანგრძლივობა
90 წთ.

ინსტრუქცია „ნაბიჯ-ნაბიჯ“

პრეზენტაცია და დისკუსია - „რა არის გუნდი?“ - ამ პრეზენტაციის მოსამზადებლად წამყვანი გამოიყენებს ამავე თავში მოცემულ ინფორმაციას. გარდა ამისა, მას შეუძლია მოიძიოს დამატებითი მასალა ინტერნეტიდან ან სხვა წყაროებიდან. პრეზენტაციის მსვლელობის დროს სასურველია, წამყვანმა კლუბის წევრებიც ჩართოს პროცესში, დაუსვას მათ კითხვები და სთხოვოს საკუთარი მაგალითების მოყვანა.

ინდივიდუალური მუშაობა - წამყვანი სთხოვს მონაწილეებს მინიმუმ სამი პრინციპის და/ან მახასიათებლის ჩამოწერას, რომელიც უნდა ჰქონდეს მის სასკოლო სამოქალაქო კლუბს. მაგ.:

მუშაობა მიკროჯგუფებში - წამყვანმა უნდა შექმნას ოთხი მიკროჯგუფი. მათში გაერთიანებული მონაწილეები გაუზიარებენ ერთმანეთს საკუთარ მოსაზრებებს და ერთ საერთო საპრეზენტაციო ფურცელზე მოათავსებენ საბოლოო შედეგებს, ანუ კლუბში ერთად მუშობის პრინციპებს.

პრეზენტაცია და „გუნდური შეთანხმება“ - ოთხივე მიკროჯგუფი წარადგენს საკუთარ შედეგებს. ყველას ეძლევა აზრის გამოხატვის საშუალება, რათა შეაჯერონ სრული სია შემდეგი სათაურით „კლუბის დეკლარაცია“ - ანუ როგორ ვმუშაობთ ერთად.

შეხვედრის დასრულების შემდეგ წამყვანი აერთიანებს ყველა ნამუშევარს და

შემდეგ საკლუბო შეხვედრაზე ყველას წინაშე წარადგენს კლუბის დეკლარაციის საბოლოო ვერსიას.

შეფასება და ანალიზი

წამყვანი და კლუბის წევრები ერთად აფასებენ სამუშაო შეხვედრის შედეგებს

შემდეგი კითხვების მიხედვით:

საჭირო მასალა:

დანართების სია:

შენიშვნა: დანართი შეიძლება მომზადდეს წამყვანის სურვილის მიხედვით. მაგალითად, მან შესაძლოა მოამზადოს მცირე თეორიული მასალა გუნდური მუშაობის პრინციპებზე და დაურიგოს კლუბის წევრებს მუშაობის პროცესში.

რეკომენდაცია

სასკოლო სამოქალაქო კლუბის საქმიანობაში მნიშვნელოვან როლს ასრულებს მისი წევრების აქტიური თანამშრომლობა მოსწავლეებთან, პედაგოგებთან, მშობლებთან, სამთავრობო და არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენლებთან და სხვა დაინტერესებულ პირებთან. წარმატებული თანამშრომლობის უზრუნველსაყოფად კლუბის წევრები კარგად უნდა იცნობდნენ ყველა ჩართული მხარის ინტერესებსა და მათ მოტივაციას, ითანამშრომლონ კლუბთან.

სახელმძღვანელოში შემოთავაზებული კლუბის სტრუქტურის მიხედვით ნათლად ჩანს კოორდინატორი პედაგოგისა და კლუბის კონსულტანტთა ჯგუფის წევრის ძირითადი ფუნქციები, თუმცა სასურველია, ყველა კლუბმა ინდივიდუალურად განსაზღვროს მათი როლი და უფრო მეტად დააკონკრეტოს თითოეული მათგანის ფუნქციები.

კლუბის სამუშაო შეხვედრის მოდელი:

სათაური: ვისთან ვთანამშრომლობთ?

მიზანი და ამოცანები

სამუშაო შეხვედრის მიზანია, კლუბის წევრებმა განსაზღვრონ ყველა დაინტერესებული პირი, ვისთანაც სურთ თანამშრომლობა და გამოიკვლიონ თითოეული მათგანის ინტერესები.

წამყვანი

კლუბის წევრი მოსწავლე და კოორდინატორი პედაგოგი ერთად

მონაწილეთა ჯგუფი

მხოლოდ კლუბის წევრები

ხანგრძლივობა

3 სთ.

ინსტრუქცია „ნაბიჯ-ნაბიჯ“

შესავალი - წამყვანი აცნობს კლუბის წევრებს სამუშაო შეხვედრის მიზანს და ათანხმებს მუშაობის განრიგს.

გონებრივი იერიში - წამყვანი სთხოვს მონაწილეებს დაასახელონ ყველა

მხარე, ვისთანაც შეიძლება ითანამშრომლოს კლუბმა. წამყვანი მონაწილეების

მიერ გამოთქმულ ყველა იდეას კამათისა და განხილვის გარეშე აფიქსირებს

საპრეზენტაციო ფურცელზე.

მაგალითები:

1) მშობლები;

2) სკოლის ადმინისტრაცია და სხვა პედაგოგები;

3) მოსწავლეები, რომლებიც კლუბის წევრები არ არიან;

4) სკოლის კურსდამთავრებულები;

5) ადგილობრივი თვითმმართველობის წარმომადგენლები;

6) ადგილობრივი არასამთავრობო ორგანიზაციები;

7) კერძო კომპანიები (ბიზნეს კომპანიები);

8) სხვა სკოლის სამოქალაქო კლუბები;

9) ჟურნალისტები;

10) ადგილობრივი თემის წარმომადგენლები;

11) სხვ.

გონებრივი იერიშის დასრულების შემდეგ წამყვანი კითხულობს სრულ სიას და სთხოვს მონაწილეებს, დააკონკრეტონ, ამ ჩამონათვალიდან პირველ რიგში ვისთან სურთ თანამშრომლობა. საბოლოო სიას წამყვანი წერს ახალ საპრეზენტაციო ფურცელზე.

მუშაობა მიკროჯგუფებში - წამყვანი საბოლოო სიაში მითითებულ რაოდენობას უმატებს ერთს (სასკოლო სამოქალაქო კლუბს) და შესაბამისად, ქმნის მიკროჯგუფებს. მაგალითად, თუ საბოლოო სიაში არის დასახელებული დაინტერესებული მხარე, კლუბის წევრები დაიყოფიან 11 მიკროჯგუფად. 1მიკროჯგუფი განასახიერებს სასკოლო სამოქალაქო კლუბს, ხოლო დანარჩენი 10 - ათ დაინტერესებულ მხარეს (წამყვანი სთხოვს მონაწილეებს, წარმოიდგინონ, რომ ისინი ნამდვილად არიან მშობლების ჯგუფი, ჟურნალისტები და სხვ. და შევიდნენ როლებში).

თითოეული მიკროჯგუფი მუშაობს ცალკე და წამყვანის დავალებებს ასრულებს თანმიმდევრობით. დავალებები კი, შემდეგნაირია:

- დაინტერესებული მხარეების ჯგუფებს (10 ჯგუფი) წამყვანი სთხოვს მოტივების ჩამოწერას: რატომ სურთ თანამშრომლობა სასკოლო სამოქალაქო კლუბთან? რას შეიძლება მოელოდნენ ამ თანამშრომლობისგან? (მაგ.: მშობლების ჯგუფი ჩამოწერს ყველა იმ მოტივს, რის გამოც ითანამშრომლებდა კლუბთან და ა.შ.) - ხოლო მე-11 ჯგუფს (სასკოლო სამოქალაქო კლუბის ჯგუფი) წამყვანი სთხოვს ჩამოწეროს თანამშრომლობის მოტივები ამ 10 ჯგუფის მიმართ ცალ-ცალკე - „რას მოელის სასკოლო სამოქალაქო კლუბი ... -თან თანამშრომლობისგან“.

შენიშვნა: თერთმეტივე ჯგუფი მუშაობს ცალ-ცალკე და არ უზიარებს ერთმანეთს იდეებს. ასევე, თითოეული ჯგუფი აფიქსირებს მოტივებს თაბახის ფურცლებზე - ერთი მოტივი ერთ ფურცელზე - მაგ.: „კლუბთან თანამშრომლობა გვინდა ... მიზნით“, „კლუბთან თანამშრომლობით ჩვენ მივიღებთ...“, „კლუბი ადგილობრივ თვითმმართველობასთან თანამშრომლობისგან მოელის ...“ და ა.შ.

მუშაობა საერთო წრეში - მიკროჯგუფებში მუშაობის დასრულების შემდეგ წამყვანი სთხოვს მონაწილეებს, დასხდნენ წრეში მიკროჯგუფების მიხედვით (სასურველია წრის შუაში იყოს თავისუფალი სივრცე მაგიდებისა და სკამების გარეშე). მიკროჯგუფები ისე უნდა გადანაწილდნენ, რომ სასკოლო სამოქალაქო კლუბის ჯგუფი იყოს ერთ მხარეს, ხოლო დანარჩენი შვიდი ჯგუფი, წრის მეორე მხარეს რკალზე. (იხ. სქემა №3, გვ. 98).

წამყვანი ცალ-ცალკე ხაზებით (სკოჩის ან ცარცის გამოყენებით) აკავშირებს სასკოლო სამოქალაქო კლუბის ჯგუფსა და დანარჩენ ათ მიკროჯგუფს. თითოეული მიკროჯგუფი ამ ხაზზე (ხაზის ბოლოში სასკოლო სამოქალაქო კლუბის ჯგუფთან ახლოს) ალაგებს გამზადებულ თაბახის ფურცლის ბარათებს, რომელზეც დატანილია მათი მოტივები. ხოლო სასკოლო სამოქალაქო კლუბის ჯგუფი ალაგებს თავის ბარათებს თითოეული ჯგუფისთვის ცალ-ცალკე (ხაზის ბოლოში, ამ ჯგუფთან ახლოს).

თითოეულ ჯგუფს წამყვანი აძლევს დროს, გაეცნოს ამ ბარათებს და დაუსვან „+“ იმ მოტივს რომელსაც ეთანხმებიან, ხოლო „-“ რომელსაც არ ეთანხმებიან. თუკი ჯგუფს არა აქვს საბოლოო პასუხი, ან სურს დააზუსტოს ინფორმაცია რომელიმე მოტივთან დაკავშირებით - აღნიშნავს კითვის ნიშნით - „?“.

დიალოგი მხარეებს შორის და შეჯამება - წამყვანი ამოწმებს ყველა ბარათს და აძლევს მიკროჯგუფებს ახალ დავალებას: „თითოეულ ჯგუფს გეძლევათ დრო (5 წთ), რომ მიმართოთ სასკოლო სამოქალაქო კლუბს და შეთანხმდეთ თანამშრომლობაზე, ანუ რომელ მოტივებს ეთანხმებით და რომელი მოტივებია თქვენთვის მიუღებელი თანამშრომლობაში. ამასთანავე, საერთო მოტივების არსებობის შემთხვევაში, მათი ბარათები ერთად უნდა დალაგდეს“.

შენიშვნა: მანამ, სანამ ერთი ჯგუფი მუშაობს სასკოლო სამოქალაქო კლუბის ჯგუფთან, სხვა მონაწილები ისმენენ და აძლევენ რეკომენდაციას უკეთესი თანამშრომლობისათვის.

მასალების შეგროვება - წამყვანმა დისკუსიის პროცესში უნდა ჩაინიშნოს მოსწავლეთა კომენტარები და ბოლოს შეაგროვოს ყველა ბარათი, რომლებზეც მოტივებია დაფიქსირებული.

შეფასება და ანალიზი

კლუბის სამუშაო შეხვედრას აფასებს წამყვანი, კოორდინატორი პედაგოგი და კლუბის წევრები ერთად შემდეგი კითხვების მიხედვით:

საჭირო მასალა:

დანართების სია:

სქემა №3 - „ვისთან ვთანამშრომლობთ“.

რეკომენდაცია

ამ შეხვედრის მართვის პროცესში სასურველია მოსწავლეს დაეხმაროს კოორდინატორი პედაგოგი ან კლუბის სხვა წევრი მოსწავლე.

აქტიური მონაწილეობის თემაზე საუბრისას მნიშვნელოვანია თვალი გადავავლოთ ბავშვთა უფლებების კონვენციას. ხშირად მოსახლეობის უმრავლესობა მეტ აქცენტს აკეთებს იმაზე, თუ რისი უფლება აქვს და ავიწყდება, რომ არსებობს მოქალაქეობრივი მოვალეობები და პასუხისმგებლობებიც. გამომდინარე იქიდან, რომ სასკოლო სამოქალაქო კლუბის ძირითად სამიზნე ჯგუფს მოსწავლეები შეადგენენ, ბავშვთა უფლებების კონვენცია კარგი მასალაა ჯანსაღი სამოქალაქო მიდგომისსაილუსტრაციოდ.

„გაეროს ბავშვის უფლებათა კონვენცია საწყისი წერტილი იყო; მან საქვეყნოდ აღიარა, რომ ბავშვები მხოლოდ დაცვის ობიექტები კი არ არიან, არამედ მათ თავად ეკუთვნით სამოქალაქო და პოლიტიკური უფლებები.“

/ევროპის საბჭოს გენერალური მდივნის მოადგილე/

გაეროს გენერალურმა ასამბლეამ ბავშვის უფლებათა კონვენცია 1989 წელს მიიღო. ბავშვის უფლებათა კონვენცია - ასევე უწოდებენ ბავშვთა კონვენციას - ბავშვად განსაზღვრავს 18 წლამდე ასაკის ნებისმიერ ადამიანს და ადასტურებს, რომ ბავშვი სრულად ფლობს ადამიანის უფლებებს. კონვენცია მოიცავს 54 მუხლს ბავშვის უფლებების შესახებ, რომლებიც შეიძლება დაიყოს სამ ზოგად კატეგორიად.

ეს სამი კატეგორია ზოგჯერ „სამი P-ს“ სახელითაც მოიხსენიება:

1. დაცვა (Protection), აერთიანებს უფლებებს, რომლებიც უზრუნველყოფს ბავშვების უსაფრთხოებას;

2. უზრუნველყოფა (Provision), რომელიც გულისხმობს ბავშვების ისეთი სპეციალური საჭიროებების დაკმაყოფილებას, როგორიც არის განათლება, ჯანმრთელობის დაცვა და სხვ.;

3. მონაწილეობა (Participation), რომელიც აღიარებს ბავშვის უნარს (რომელიც თანდათან ვითარდება), მიიღოს გადაწყვეტილებები, ასევე, მონაწილეობა მიიღოს საზოგადოებრივ ცხოვრებაში მოწიფულობის ასაკთან მიახლოებისას.

კლუბის სამუშაო შეხვედრის მოდელი

სათაური: აქტიური მონაწილეობა და ბავშვის უფლებების კონვენცია მიზანი და ამოცანები

სამოქალაქო პასუხისმგებლობისა და მოვალეობების განხილვა ბავშვის უფლებების კონვენციის მაგალითზე.

კლუბის სამუშაო შეხვედრის მიზანია კლუბის წევრების მიერ ბავშვის უფლებების კონვენციის უფრო დეტალური გაცნობა და ახალგაზრდების ჩართულობის მნიშვნელობის გაანალიზება.

წამყვანი

კლუბის წევრი და/ან კოორდინატორი პედაგოგი.

მონაწილეთა ჯგუფი

მხოლოდ კლუბის წევრები.

ხანგრძლივობა

2 სთ.

ინსტრუქცია „ნაბიჯ-ნაბიჯ“

თემის გახსნა - წამყვანი აცნობს კლუბის წევრებს სამუშაო შეხვედრის მიზანს და მიმართავს კითხვებით თემის გასახსნელად:

მინი-ლექცია და მუშაობა ჯგუფებში - წამყვანი აცნობს მონაწილეებს 3P-ს მიხედვით უფლებების გადანაწილების თეორიას და აძლევს დავალებას: - მოდით, დავიყოთ სამ სამუშაო ჯგუფად. ყველას გექნებათ განსხვავებული დავალება. თითოეულს დაგირიგებთ ბავშვის უფლებების კონვენციის მუხლებს დაჭრილ ბარათებად (თითო ბარათზე თითო მუხლი), რომლებიც თქვენ საპრეზენტაციო ფურცლებზე დავალების მიხედვით უნდა გადაანაწილოთ. მას შემდეგ, რაც წამყვანი კლუბის წევრებს სამ სამუშაო ჯგუფად დაყოფს, მათ ინდივიდუალურ დავალებებს აძლევს:

I ჯგუფი - მოძებნეთ კონვენციაში ის მუხლები, რომლებიც ეხება დაცვას (Protection);

II ჯგუფი - მოძებნეთ კონვენციაში ის მუხლები, რომლებიც ეხება უზრუნველყოფას (Provision); კლუბის სამუშაო შეხვედრის მოდელი;

III ჯგუფი - მოძებნეთ კონვენციაში ის მუხლები, რომლებიც ეხება მონაწილეობას (Participation).

- თითოეული ჯგუფი უნდა ეცადოს იპოვოს რაც შეიძლება მეტი მუხლი საკუთარი დავალების მიხედვით და მოემზადოს პრეზენტაციისთვის. პრეზენტაციის დროს თქვენ უნდა დაასაბუთოთ, თუ რატომ შეარჩიეთ კონკრეტული მუხლები.

პრეზენტაცია და დისკუსია - ჯგუფური მუშაობის დასრულების შემდეგ წამყვანი სთხოვს მონაწილეებს, მოემზადონ პრეზენტაციისთვის. თითოეული ჯგუფი წარადგენს ნამუშევარს და ისმენს შეფასებებს და რეკომენდაციებს სხვა წევრებისგან. წამყვანმა უნდა იზრუნოს დისკუსიის ეფექტურად წარმართვაზე და სთხოვოს მონაწილეებს იყვნენ ობიექტური, შენიშვნა ჩამოაყალიბონ პოზიტიური ფორმით და მისცენ ერთმანეთს სასარგებლო რჩევები. გამომსვლელი გუნდის წევრები ინიშნავენ კომენტარებს და საჭიროების შემთხვევაში შეაქვთ ცვლილებები საკუთარ პრეზენტაციაში. ასევე, თუ ჯგუფებს გამოყენებული აქვთ ერთი და იგივე მუხლები, ასაბუთებენ, რატომ მიეკუთვნება ეს მათ მიმართულებას და ა.შ.

შეჯამება - წამყვანი აფასებს შედეგებს და განსაკუთრებულ ყურადღებას უთმობს მონაწილეობის თემას.

- შედეგად შეიძლება ითქვას, რომ დაცვის, უზრუნველყოფისა და მონაწილეობის მნიშვნელობა თანაბარია, თუმცა ეს უკანასკნელი ხშირად გვავიწყდება ხოლმე.

მოდით მითხარით, გიფიქრიათ თუ არა მონაწილეობის მნიშვნელობაზე აქამდე.

- მოდით, განვსაზღვროთ ჩვენი, როგორც სასკოლო სამოქალაქო კლუბის წევრების, მონაწილეობის ხარისხი ბავშვის უფლებების კონვენციის მიხედვით. მე წავიკითხავ თითოეულ მუხლს, თქვენ კი მითხარით, რომელი ნიშნით აღვნიშნო.

ნიშნები შემდეგია:

შემოვხაზავ - თუკი თქვენ ფიქრობთ, რომ სასკოლო სამოქალაქო კლუბმა ამ მუხლის უზრუნველსაყოფად უნდა იმუშაოს;

გავხაზავ - თუკი თქვენ ფიქრობთ, რომ სასკოლო სამოქალაქო კლუბმა ამ მუხლის უზრუნველსაყოფად უნდა იმუშაოს ნაწილობრივ, მაგრამ არა სრულად.

წყვეტილი ხაზით აღვნიშნავ - თუკი თქვენ ფიქრობთ, რომ სასკოლო სამოქალაქო კლუბი ამ მუხლის უზრუნველსაყოფად მნიშვნელოვანს ვერაფერს გააკეთებს, შეიძლება მხოლოდ ზოგადად შეეხოს, საქმიანობიდან გამომდინარე.

შედეგად, წამყვანი ამზადებს დოკუმენტს, რომელიც ასახავს მათი კლუბის ძირითად და სავარაუდო სამუშაო თემებსა და მიმართულებებს, ბავშვის უფლებების კონვენციის მუხლების მიხედვით. ამ დოკუმენტის საფუძველზე კლუბმა შეიძლება დაგეგმოს პროგრამები, პროექტები და სხვ.

შეფასება და ანალიზი

წამყვანი, მონაწილეებთან ერთად, აფასებს კლუბის სამუშაო შეხვედრას. სავარაუდო კითხვები შეფასებისთვის:

საჭირო მასალა:

რეკომენდაცია

ახალგაზრდების მონაწილეობის დონის შეფასებისთვის განვიხილოთ „მონაწილეობის კიბე“, რომელიც კარგად ასახავს ჩართულობის ხარისხს თითოეულ საფეხურზე. როდესაც ვსაუბრობთ სამოქალაქო მონაწილეობაზე, მნიშვნელოვანია გავაანალიზოთ, რომ აქტიურობა და სხვადასხვა ღონისძიებებში ხშირი ჩართულობა ყოველთვის არ გულისხმობს რეალურ მონაწილეობას. მოდით, განვიხილოთ „მონაწილეობის კიბე“ და შევაფასოთ თითოეული საფეხური ახალგაზრდების ჩართულობის ხარისხის მიხედვით:

მერვედან მეოთხე საფეხურის ჩათვლით წარმოდგენილია ახალგაზრდების ჩართულობის სხვადასხვა დონე კლებადობის მიხედვით. შესაბამისად, მერვე საფეხური ყველაზე მაღალი დონის მონაწილეობაა.

მესამედან პირველი საფეხურის ჩათვლით კი ყველაზე დაბალია მონაწილეობის ხარისხი და მათ არმონაწილეობის საფეხურებსაც უწოდებენ.

სქემა №4 - „მონაწილეობის კიბე“

დანართში №17 მოცემულია თითოეული საფეხურის დახასიათება ახალგაზრდების მონაწილეობის ხარისხის მიხედვით.

კლუბის სამუშაო შეხვედრის მოდელი

სათაური: „მონაწილეობის კიბე“ მიზანი და ამოცანები

კლუბის სამუშაო შეხვედრის მიზანია, მომავალი საკლუბო ღონისძიებების დასაგეგმად, კლუბის წევრებმა მონაწილეობის საფეხურების გაანალიზების გზით განსაზღვრონ მათთვის სასურველი ჩართულობის დონე.

წამყვანი

კლუბის ერთ-ერთი წევრი ან პედაგოგი. ერთი თანაწამყვანი.

მონაწილეთა ჯგუფი

მხოლოდ კლუბის წევრები და კოორდინატორი პედაგოგი (25-30 მონაწილე)

ხანგრძლივობა 2 სთ.

ინსტრუქცია „ნაბიჯ-ნაბიჯ“

I ნაწილი

მინი-ლექცია და დისკუსია: წამყვანი ამზადებს მინი-ლექციას თემაზე „მონაწილეობის კიბე“. ლექცია უნდა იყოს თვალსაჩინო. წამყვანმა ხშირად უნდა მიმართოს ჯგუფს და ჩართოს მონაწილეები დისკუსიაში (მაგ.: სთხოვოს მაგალითების მოყვანა მონაწილეობის კიბის საფეხურის შესაბამისად ან საკუთარი აზრის გამოხატვა და ა.შ.). ლექციის ბოლოს წამყვანი ჯგუფს აძლევს პრაქტიკულ დავალებას, რომლითაც დაადგენს, რამდენად ზუსტად გაიგეს მონაწილეებმა მასალა.

პრაქტიკული დავალება: წამყვანს წინასწარ აქვს მომზადებული ღონისძიებების ნიმუშები მონაწილეობის კიბის საფეხურების მიხედვით. დაჭრილ ქაღალდებზე, ცალკე იქნება ღონისძიებები და ცალკე საფეხურების სათაურები. წამყვანი მონაწილეებს ყოფს 4 ჯგუფად და ყველას ერთნაირ დავალებას აძლევს. 10 წუთში მათ უნდა დაალაგონ ღონისძიებები 8 საფეხურის მიხედვით, „რომელი რომელს შეესაბამება?“. პრეზენტაციის მოსამზადებლად წამყვანი თითოეულ ჯგუფს აძლევს საპრეზენტაციო ფურცელს, მშრალ წებოს, მარკერებს და გამზადებულ დაჭრილ ფურცლებს (ღონისძიებებითა და სათაურებით).

პრეზენტაცია და განხილვა: თითოეული გუნდი კედელზე აკრავს გამზადებულ საპრეზენტაციო ფურცლებს და მათი თითო წარმომადგენელი მარკერით ხელში დგება გუნდის პოსტერთან. წამყვანი იწყებს მე-8 საფეხურიდან და ბოლოს განიხილავს პირველ საფეხურს. თითოეული ჯგუფი ასახელებს შედეგებს და შეცდომის შემთხვევაში პოსტერთან მდგომი გუნდის წარმომადგენელი მარკერით აფიქსირებს ცვლილებას.

მცირე შესვენება

II ნაწილი

ანალიზი და პრეზენტაცია: წამყვანი მონაწილეებს ყოფს 8 ჯგუფად და თითოეულს განსახილველად აძლევს მონაწილეობის კიბის ერთ საფეხურს. მონაწილეებმა უნდა ჩამოწერონ საფეხურის დადებითი და უარყოფითი მხარეები. თუ პრეზენტაციის დროს პრეზენტატორებს გაუჭირდათ დადებითი ან უარყოფითი მხარეების სრულად ჩამოყალიბება, წამყვანი სთხოვს ჯგუფის ყველა წევრს, რომ მათ იდეებით დაეხმარონ.

განხილვა საერთო წრეში: მას შემდეგ, რაც ჯგუფის ყველა წევრი გააანალიზებს მონაწილეობის თითოეულ საფეხურს, წამყვანი მთელ ჯგუფს არჩევნების ჩატარებას სთავაზობს. დავალება ასეთია: „რომელი საფეხურის შესაბამისი ღონისძიებები უნდა დავგეგმოთ ჩვენს სასკოლო სამოქალაქო კლუბში?“ თითო მონაწილეს აქვს მხოლოდ 2 ხმა.

შეფასება და ანალიზი

შედეგების შეჯამება: წამყვანი შედეგებს აფიქსირებს საპრეზენტაციო ფურცელზე, სადაც წინასწარ აქვს დახატული „მონაწილეობის კიბე“ და წარუდგენს მონაწილეებს. მან უნდა შემოხაზოს ის სამი საფეხური, რომლებმაც მიიღეს ხმათა უმრავლესობა და მიმართოს ჯგუფს კომენტარებისთვის. კითხვების მაგალითები:

საჭირო მასალა:

დანართების სია:

რეკომენდაცია

მონაწილეებმა არ უნდა იცოდნენ დანართის შინაარსი წინასწარ. რადგან დანართის ნიმუში მოცემულია სახელმძღვანელოში და მის წაკითხვას ყველა შეძლებს, წამყვანმა პედაგოგის დახმარებით უნდა შექმნას ახალი დანართის ნიმუში, რომელიც კლუბის წევრებისთვის ცნობილი არ იქნება.

კლუბის სამუშაო შეხვედრის მოდელი:

სამოქალაქო განათლების მიმართულებით მუშაობისათვის მნიშვნელოვანია, კლუბის წევრები გაეცნონ ადამიანის უფლებათა დამცველ ორგანიზაციებსა და ინსტიტუტებს, როგორც საერთაშორისო, ასევე ადგილობრივ დონეზე. საინტერესოა, დასაწყის ეტაპზე შევაფასოთ კლუბის წევრებს შორის ვინ რა ინფორმაციას ფლობს ამ ტიპის ორგანიზაციების შესახებ. გთავაზობთ კლუბის სამუშაო შეხვედრის მოდელს, რომელიც დაგვეხმარება საკითხის უკეთ შესასწავლად, ნიმუშისათვის განვიხილოთ სახალხო დამცველის მაგალითი.

სათაური: გაიგე მეტი სახალხო დამცველის შესახებ!

მიზანი და ამოცანები

კლუბის სამუშაო შეხვედრის მიზანია ინფორმაცის მიწოდება სახალხო დამცველის ინსტიტუტის შესახებ და ასევე, კლუბის წევრების ინფორმირებულობის დონის შეფასება და მიზეზების ანალიზი - იციან თუ არა მოსწავლეებმა სახალხო დამცველის შესახებ, რა ტიპის ინფორმაციას ფლობენ და რომელი წყაროებიდან. თუ არ იციან - რატომ?

წამყვანი

კლუბის ერთ-ერთი წევრი და/ან პედაგოგი

მონაწილეთა ჯგუფი

კლუბის წევრები

ხანგრძლივობა

90 წთ.

ინსტრუქცია „ნაბიჯ-ნაბიჯ“

საკითხის ირგვლივ ჯერ ჩავატაროთ გამოკითხვა წყვილებში და შემდეგ ინფორმაცია ერთმანეთს საერთო წრეში გავუზიაროთ. შესაძლოა წამყვანმა წინასწარ მოამზადოს მცირე კითხვარი/ტესტი და დაურიგოს მონაწილეებს შესავსებად.

შესავალი - წამყვანი წინასწარ ამზადებს მცირე პრეზენტაციას, რომ შეხვედრის მიზანი და თემატიკა გააცნოს კლუბის წევრებს. მან ასევე შეიძლება გააკეთოს ძალიან მოკლე მიმოხილვა ადამიანის უფლებათა დამცველი ორგანიზაციების ძირითადი საქმიანობის შესახებ - რა ტიპის ორგანიზაციები არსებობენ, მათი მოკლე ჩამონათვალი და ა.შ. ამ მიზნით შეხვედრაზე შეიძლება გვყავდეს მოწვეული სტუმარი/ექსპერტი.

მუშაობა კითხვარზე/ტესტზე: სასკოლო სამოქალაქო კლუბის წევრები ავსებენ კითხვარს/ტესტს, რომ მოხდეს სახალხო დამცველის ინსტიტუტის შესახებ არსებული როგორც ინდივიდუალური, ისე საერთო ცოდნის შეფასება; მონაწილეები ჯერ ინდივიდუალურად მუშაობენ კითხვარზე/ტესტზე, რომელიც მოიცავს ძირითად ინფორმაციას სახალხო დამცველის ინსტიტუტის შესახებ; შემდეგ წამყვანი ქმნის 5-6 კაციან მიკროჯგუფებს და სთხოვს მონაწილეებს გაუზიარონ ერთმანეთს საკუთარი ნამუშევრები და მოამზადონ საერთო პრეზენტაცია.

პრეზენტაცია და მინი-ლექცია: მიკროჯგუფები წარადგენენ საკუთარ ნამუშევრებს და ისმენენ შეფასებას წამყვანისა და მოწვეული სტუმრისგან. მათ მიერ წარდგენილი ნამუშევრების მიხედვით ხდება კლუბის წევრების ინფორმირებულობის დონის ზოგადი შეფასება. დასასრულს წამყვანი და მოწვეული სტუმარი მინი-ლექციის სახით აწვდიან ამომწურავ ინფორმაციას სახალხო დამცველის ინსტიტუტის შესახებ.

შეფასება და ანალიზი

წამყვანი შეფასების დროს ჯერ კითხვებით მიმართავს კლუბის წევრებს და ბოლოს მოწვეულ ექსპერტს სთხოვს, შეაფასოს მათი მუშაობა.

კითხვები კლუბის წევრებს:

კითხვები მოწვეულ ექსპერტს:

საჭირო მასალა:

დანართების სია:

დანართი №19 (გვ. 53); მინი-ლექციის ნიმუში (სახალხო დამცველის ინსტიტუტის მაგალითზე)

რეკომენდაცია

იმ შემთხვევაში თუ საკლუბო შეხვედრას არ ესწრება მოწვეული სტუმარი, წამყვანმა უნდა მოამზადოს პრეზენტაცია დამოუკიდებლად. თუმცა მან, სასურველია, კონსულტაცია გაიაროს ექსპერტთან.

იდეები საკლუბო ღონისძიებებისთვის

დებატი, როგორც ტერმინი, გულისხმობს შეხვედრაზე, სხდომაზე რაიმე საკითხის გარჩევასა და მოსაზრებების გაცვლას. ხშირად დემოკრატიული საზოგადოების განვითარების დონეს სწორედ დებატის კულტურით აფასებენ, რადგან აქ მჟღავნდება მოსახლეობისა თუ სხვადასხვა სამთავრობო და არასამთავრობო ინსტიტუტების ღიაობა და მზაობა პრობლემური საკითხების განხილვისათვის. სასკოლო სამოქალაქო კლუბის სამუშაო თემატიკიდან გამომდინარე, დებატი შესაძლოა გახდეს ერთ-ერთი ყველაზე ხელსაყრელი მეთოდი ისეთი მნიშვნელოვანი საკითხების განსახილველად, როგორიცაა: მოქალაქის უფლებები და მოვალეობები; დემოკრატია საქართველოში; მრავალეთნიკური საზოგადოება - საფრთხე თუ შესაძლებლობა; დისკრიმინაცია და ძალადობა მოსწავლეებში და სხვ. სასკოლო გაკვეთილებზე განხილული ნებისმიერი საკითხი შეიძლება შეირჩეს დებატისთვის სასურველ თემად. ამისთვის, კლუბის საპროგრამე ჯგუფი პედაგოგებთან თანამშრომლობით არჩევს სადისკუსიო თემებს, რომლებმაც ყველაზე მეტი ინტერესი გამოიწვია გაკვეთილების მსვლელობის პროცესში.

ერთი მხრივ, დებატის ორგანიზება არ არის რთული და ყველას შეუძლია გამართოს დისკუსია მისთვის საინტერესო თემის ირგვლივ. მეორე მხრივ, კლუბის წევრებმა უნდა გაითვალისწინონ, რომ ნებისმიერ ღონისძიებას სჭირდება სწორი დაგეგმვა და დებატის შემთხვევაშიც, მნიშვნელოვანია ყველა დეტალის გათვალისწინება, რომ მათი დისკუსია არ გადაიზარდოს ქაოსში და იყოს შედეგიანი როგორც ორგანიზატორებისთვის, ისე თითოეული მონაწილისთვის.

კლუბის სამუშაო შეხვედრის მოდელი
სათაური: დებატი, მიზანი და ამოცანები:

დებატების ორგანიზება ხელს შეუწყობს კლუბის წევრებში ორგანიზატორული უნარ-ჩვევების განვითარებას, აგრეთვე, დემოკრატიული ღირებულებებისა და ჰუმანური პრინციპების პოპულარიზაციას. დებატის, როგორც საკლუბო ღონისძიების უპირატესობებია:

მიზანი (ამოცანები)

კლუბის საგანმანათებლო ღონისძიებების ჯგუფმა შერჩეული თემიდან გამომდინარე უნდა ჩამოაყალიბოს დებატის მიზანი.

წამყვანი:

კლუბის ერთ-ერთი წევრი ან პედაგოგი. ერთი თანაწამყვანი.

მონაწილეთა ჯგუფი:

4-6 კაციანი დებატ ჯგუფები.

სასურველია, დასაწყის ეტაპზე თითოეულ თემაზე მონაწილეობდეს მხოლოდ ჯგუფი.

ხანგრძლივობა:

3 საათი.

ინსტრუქცია „ნაბიჯ-ნაბიჯ“

მომზადება:

სასურველი იქნება საგანმანათებლო ღონისძიებების ჯგუფმა სთხოვოს ყველა საგნის პედაგოგს (ვისაც კი ეს ეხება) აქცენტი გააკეთოს ისეთ საკითხებზე, რომლებიც ეხმიანება დემოკრატიულ ღირებულებებსა და ჰუმანურ პრინციპებს.

განხორციელება - დებატის დასაწყისში წამყვანი აცნობს ყველას სამუშაო წესებსა და რეგლამენტს. თითოეულ ჯგუფს აქვს წარდგენისათვის მოსამზადებელი დრო.

შენიშვნა: შესაძლოა წამყვანმა წინასწარ დაგეგმოს პოზიციების ცვლილება, ანუ მსვლელობის გარკვეულ ეტაპზე შეაჩეროს დებატები და ჯგუფებს შეუცვალოს პოზიციები.

შეფასება და ანალიზი

შეჯამება: შედეგების შეფასება ხდება რამდენიმე ეტაპად:

საჭირო მასალა:

რეკომენდაცია

იდეები საკლუბო ღონისძიებებისთვის

დებატის დასრულებისას შესაძლოა გაჩნდეს თემატიკიდან გამომდინარე ახალი იდეა, რომელსაც საპროგრამე ჯგუფი დაგეგმავს მომავლისთვის.

თანატოლთა ტრენინგი გულისხმობს კლუბის წევრების მიერ მათივე თანატოლებისთვის მომზადებულ პროგრამას, რომ მოხდეს ინფორმაციისა და გამოცდილების გაზიარება სკოლის მოსწავლეებს შორის. ღონისძიებები, რომლებიც ხორციელდება მხოლოდ კლუბისთვის, ხშირად არ არის ცნობილი სკოლის სხვა მოსწავლეებისთვის და ეს მეთოდი იძლევა შესაძლებლობას კლუბის წევრებმა ასწავლონ მათ თანატოლებს ის, რაც თავად ისწავლეს.

თანატოლთა ტრენინგის დაგეგმვის პროცესში სასკოლო სამოქალაქო კლუბის საგანმანათლებლო ღონისძიებების ჯგუფი აქტიურად უნდა მუშაობდეს იმ პედაგოგებთან, ექსპერტებთან და ორგანიზაციებთან ერთად, ვინც მსგავსი ღონისძიება უკვე ჩაატარა მათთვის. მაგალითისთვის, კლუბის წევრებმა მიიღეს მონაწილეობა სემინარში ადვოკატირების შესახებ, იგივე თემაზე მათ შეუძლიათ დაგეგმონ შეხვედრები თანატოლთა განათლებისთვის, ხოლო დახმარებისთვის შესაძლოა, მიმართონ ამავე ღონისძიების ორგანიზატორებს, გაიარონ კონსულტაცია და მოამზადონ მასალები.

საკლუბო ღონისძიების ნიმუში

სათაური: თანატოლთა განათლება მიზანი და ამოცანები:

თანატოლთა განათლების მიმართულებით ღონისძიებების განხორციელება მნიშვნელოვანია როგორც კლუბის წევრებისთვის, ასევე მათი აუდიტორიისთვის, რომელსაც ძირითადად მათი თანატოლი მოსწავლეები შეადგენენ.

მიზანი (ამოცანები)

კლუბის საგანმანათებლო ღონისძიებების ჯგუფმა თემატიკიდან გამომდინარე უნდა შეარჩიოს თანატოლთა განათლების მეთოდი (ტრენინგი, სემინარი და სხვ.) და ჩამოაყალიბოს შესაბამისი მიზანი.

წამყვანი:

კლუბის წევრები

მონაწილეთა ჯგუფი:

მონაწილეთა შერჩევა უნდა მოხდეს კონკურსის ან პირდაპირი შერჩევის საფუძველზე.

საპროექტო ჯგუფმა უნდა გადაწყვიტოს, რამდენი მონაწილე და რომელი კლასის მოსწავლე უნდა ჰყავდეს დაგეგმილ შეხვედრაზე.

ხანგრძლივობა:

1 საათიდან 3 დღემდე, რაც დამოკიდებულია შერჩეულ მეთოდზე. მაგ.:

ინსტრუქცია „ნაბიჯ-ნაბიჯ“

მომზადება - საგანმანათლებლო ღონისძიებების ჯგუფი კლუბის საქმიანობის ყოველ ეტაპზე უნდა აგროვებდეს ინფორმაციას ყველა ჩატარებული შიდა- საკლუბო ღონისძიების შესახებ. ასევე, მათ თავი უნდა მოუყარონ კონკრეტულ შეხვედრაზე გამოყენებულ საპრეზენტაციო და თეორიულ მასალას სრულად. ამ მასალაზე დაყრდნობით საპროექტო ჯგუფი ამზადებს შესაძლო ღონისძიებების სიას და უკავშირდება ექსპერტს და/ან პედაგოგს კონსულტაციისთვის. შედეგად, საპროექტო ჯგუფი ამზადებს ღონისძიებას და ავრცელებს ინფორმაციას სკოლის მოსწავლეებს შორის.

თემატიკის შესარჩევად საპროგრამე ჯგუფს აქვს ორი წყარო:

1. შიდა საკლუბო ღონისძიებები, რომლებიც თავად დაგეგმეს მხოლოდ კლუბის წევრებისთვის (IV თავში მოცემული ქვეთავების მიხედვით). თუ კლუბის შიდა ღონისძიება შეფასდა წარმატებულად, იგივე თემაზე მსგავსი ღონისძიება დაიგეგმება სკოლის სხვა მოსწავლეებისთვისაც.

2. ტრენინგები, სემინარები და სხვა შეხვედრები, რომლებშიც კლუბის წევრები იღებდნენ მონაწილეობას.

განხორციელება:

შეფასება და ანალიზი

ღონისძიების დასრულებისთვის წამყვანს და საპროექტო ჯგუფს უნდა ჰქონდეს დაგეგმილი შეფასების ბლოკი. შეფასება შეიძლება იყოს:

საჭირო მასალა:

რეკომენდაცია

სასკოლო სამოქალაქო კლუბის საპროექტო ჯგუფმა კლუბის სხვა წევრებთან ერთად უნდა ჩამოაყალიბოს აქტიური მოქალაქისთვის საჭირო უნარ-ჩვევებისა და კომპეტენციების სია. სასურველია, მათ გაიარონ კონსულტაცია ადგილობრივ სამთავრობო და არასამთავრობო ორგანიზაციებთან და პედაგოგებთან. მაგალითისთვის გთავაზობთ აქტიური მოქალაქისთვის საჭირო უნარ-ჩვევების მცირე ჩამონათვალს:

საკლუბო ღონისძიების ნიმუში:

სათაური: სახელოსნო მიზანი და ამოცანები

სახელოსნოების დაგეგმვა და ჩატარება თანაბრად მნიშვნელოვანია როგორც კლუბის წევრებისთვის, ისე სკოლის სხვა მოსწავლეებისთვის. კლუბის წევრები გეგმავენ, მაგრამ სწავლის პროცესში ორივე თანაბრად არიან ჩართულნი.

მიზანი (ამოცანები)

მიზანი ყველა სახელოსნოს ექნება კონკრეტული უნარ-ჩვევიდან გამომდინარე. მაგ.: სახელოსნო CV-ის მომზადებაზე, ეფექტური კომუნიკაცია, ჯგუფის მართვა და ა.შ.

წამყვანი

გამოცდილი კლუბის წევრი და/ან ექსპერტი.

მონაწილეთა ჯგუფი

კლუბის წევრები და სკოლის მოსწავლეები. სასურველია, ჯგუფის ზომა არ აღემატებოდეს 25 მონაწილეს.

გამოცდილების გაზიარებისთვის სახელოსნოში შეიძლება ჩავრთოთ 5 გამოცდილი და 20 გამოუცდელი მოსწავლე, რაც საშუალებას მისცემს წამყვანს გამოიყენოს მაგალითები მათი პრაქტიკიდან.

ხანგრძლივობა

სახელოსნოს ხანგრძლივობა არ უნდა აღემატებოდეს 3 საათს. საჭიროების შემთხვევაში შესაძლოა დაიგეგმოს სახელოსნოების დღეები - მაგ.: 3 სთ-იანი სახელოსნო კვირაში ერთხელ და ა.შ.

ინსტრუქცია „ნაბიჯ-ნაბიჯ“

სახელოსნოს მოსამზადებელი პერიოდი რამდენიმე ეტაპისგან შედგება:

1. სახელოსნოების სიის მომზადება და შერჩევა - საგანმანათლებლო ღონისძიებების ჯგუფი არჩევს თემატიკას ორი კრიტერიუმის მიხედვით (1) აქტუალობა - ყველაზე საჭირო უნარ-ჩვევა აქტიური ახალგაზრდისთვის და (2) ხელმისაწვდომობა - ანუ ვინ ჩაატარებს სახელოსნოს, ჰყავთ თუ არა ექსპერტი/კონსულტანტი პედაგოგი, თუ თავად შეძლებენ წამყვანობას.

2. სახელოსნოს თემის შერჩევის შემდეგ მზადდება პროგრამა. პროგრამას ამზადებს კლუბის წევრი ექსპერტთან კონსულტაციით ან კლუბი მოიწვევს ექსპერტს, რომელიც თავად ჩაატარებს სახელოსნოს.

3. მონაწილეთა შერჩევა სახელოსნოსთვის - კლუბის საპროგრამე ჯგუფმა უნდა შეარჩიოს მონაწილეები და განსაზღვროს გრაფიკი.

განხორციელება:

ვერსია 1. თუ კლუბის წევრი ატარებს სახელოსნოს, მან სასურველია რეპეტიცია გაიაროს კლუბის წევრებს შორის და ექსპერტისგან მიიღოს რეკომენდაციები.

ვერსია 2. თუ სახელოსნოს ატარებს მოწვეული ექსპერტი, სასურველია, მას მიემაგროს ერთი კოორდინატორი კლუბიდან, რომელიც ჩართული იქნება პროგრამის დაგეგმვის, განხორციელებისა და შეფასების პროცესში მთლიანად. ის უნდა დაეხმაროს ექსპერტს სახელოსნოს მსვლელობის პროცესში.

შენიშვნა: მე-2 ვერსიის მიხედვით სახელოსნოს ჩატარების შემდეგ, შეიძლება ექსპერტის ასისტენტი, რომელიც ამავდროულად კლუბის წევრია, მომზადდეს, როგორც ამ სახელოსნოს წამყვანი და მომავალში თავად ჩაატაროს იგივე პროგრამა სხვა მოსწავლეებისთვის.

შეფასება და ანალიზი

სახელოსნოს დასრულებისთვის წამყვანს და საგანმანათლებლო ღნისძიებების ჯგუფს უნდა ჰქონდეს დაგეგმილი შეფასების ბლოკი. შეფასება შეიძლება იყოს:

საჭირო მასალა:

სახელოსნოს წამყვანი და/ან ექსპერტი ერთად მოამზადებენ საჭირო მასალას.

იდეები საკლუბო ღონისძიებებისთვის

ღონისძიების წარმატებით დასრულების შემდეგ შესაძლოა:

სასკოლო სამოქალაქო კლუბის თემატიკა საკმაოდ მრავალფეროვანია და კლუბის წევრების რესურსი არ არის საკმარისი ყველა საკითხის დასაფარად, რომლებიც მოსწავლეებს აინტერესებთ. სწორედ ამიტომ, მოწვეული სტუმრისა თუ სამოქალაქო საკითხებზე მომუშავე ექსპერტის ჩართვა საკლუბო ღონისძიებებში საინტერესო და პროდუქტიული იქნება როგორც კლუბის წევრებისთვის, ასევე მოსწავლეების, პედაგოგებისა და სხვა დაინტერესებული მხარეებისთვის.

საკლუბო ღონისძიების ნიმუში

სათაური: მოწვეული სტუმარი/ექსპერტი მიზანი და ამოცანები

მოწვეული სტუმრის/ექსპერტის მიერ ჩატარებულ შეხვედრას უფრო საჯარო ლექციის სახე უნდა ჰქონდეს და თემატიკაც ფართო აუდიტორიაზე უნდა იყოს გათვლილი. მაგ.: დემოკრატიის განვითარება საქართველოში; ტოლერანტობა და ქართული კულტურა და სხვ.

მიზანი (ამოცანები)

შეხვედრის მიზანს განსაზღვრავს საგანმანათლებლო ღონისძიებების ჯგუფი მოწვეულ ექსპერტთან ერთად.

წამყვანი

სტუმარი/ექსპერტი

მონაწილეთა ჯგუფი

ღონისძიების ეს ტიპი იძლევა საშუალებას შეხვედრას დაესწროს ფართო აუდიტორია. გასათვალისწინებელია ის ფაქტორი, რომ სტუმარი/ექსპერტი შესაძლოა მხოლოდ ერთხელ ეწვიოს კლუბს და მასთან შეხვედრის შესაძლებლობა ყველას უნდა ჰქონდეს.

ხანგრძლივობა

სასურველია შეხვედრა არ აღემატებოდეს 2 საათს.

ინსტრუქცია „ნაბიჯ-ნაბიჯ“

- კლუბის ლიდერთან ერთად უკავშირდება სავარაუდო სტუმრებს და მათთან ერთად ადგენს შეხვედრების განრიგს, შინაარსსა და აუდიტორიის ტიპს;

- PR კოორდინატორთან ერთად ავრცელებს ინფორმაციას შეხვედრასთან დაკავშირებით;

- სკოლის ადმინისტრაციასთან ერთად ამზადებს აუდიტორიას შეხვედრისთვის (დარბაზი, ბიბლიოთეკა და სხვ.);

შეხვედრის მსვლელობისას საგანმანათლებლო ღონისძიებების ჯგუფმა უნდა უზრუნველყოს აუდიტორიისა და სტუმრების ინფორმირება და კიდევ ერთხელ შეახსენოს მათ მიზანი და მუშაობის განრიგი;საგანმანათლებლო ღონისძიებების ჯგუფმა უნდა მართოს კითხვა-პასუხი და მოწვეულ სტუმარს შეუქმნას სამუშაო გარემო (თარგმანი, მასალები, სხვ.).

შეფასება და ანალიზი

შეხვედრის აუდიტორია საკმაოდ დიდია და საგანმანათლებლო ღონისძიებების ჯგუფმა შეიძლება მოამზადოს შთაბეჭდილებების ბარათები, წიგნი ან ყუთი, რომ ყველამ შეძლოს საკუთარი შეფასების ფურცელზე დაფიქსირება.

საჭირო მასალა:

იდეები საკლუბო ღონისძიებებისთვის

შეხვედრის შესახებ წინასწარ გაკეთდება პრესრელიზი და მასმედიის წარმომადგენლებს საშუალება ექნებათ მოამზადონ სიუჟეტები, რეპორტაჟები და სხვ;

შესაძლოა PR ჯგუფმა ინფორმაცია განათავსოს სასკოლო გაზეთში, ჟურნალში, ებგვერდზე, ბლოგზე და/ან სხვ;

შეხვედრის წარმატებულობის შემთხვევაში ინფორმაცია გავრცელდება სხვა სკოლების კლუბებსთვისაც, რომ მათთანაც დაიგეგმოს საჯარო ლექცია იმავე ექსპერტის მონაწილეობით.

„ცოცხალი ბიბლიოთეკა“ არის სადისკუსიო მოდელი, სადაც შესაძლებელია მოიწვიოთ სტუმრები და ექსპერტები საინტერესო, მნიშვნელოვან და პრობლემატურ თემებზე სასაუბროდ, თუმცა ღონისძიებას სხვებისგან განსხვავებული ფორმა აქვს: ბიბლიოთეკის „წიგნებად“ გვევლინებიან ცოცხალი ადამიანები სხვადასხვა სოციალური ან ეთნიკური ჯგუფებიდან, ხოლო წიგნის „მკითხველებად“ - დაინტერესებული მოსწავლეები, პედაგოგები, მშობლები და სხვ.

„ცოცხალი ბიბლიოთეკის“ დაგეგმვისას დიდი მნიშვნელობა უნდა მიენიჭოს თემატიკისა და „წიგნების“ შერჩევას. მაგალითად, თუ ღონისძიების თემა ეხება კულტურათშორის განათლებას, „წიგნებად“ შესაძლოა მოწვეულნი იყვნენ სხვადასხვა ეთნიკური წარმომავლობის ადამიანები, რომელთა შესახებ საზოგადოებას ნაკლები, ან ნაწილობრივ მცდარი, სტერეოტიპული შეხედულება აქვს.

„ცოცხალი ბიბლიოთეკის“ ჩატარება მოითხოვს სერიოზულ და ხანგრძლივ მოსამზადებელ პერიოდს, რათა წინასწარ იქნას მოგვარებული ყველა დეტალი: თემატიკის განსაზღვრა, „წიგნების“ მოწვევა და დეტალური ინსტრუქტაჟი, „ბიბლიოთეკის თანამშრომლების“ მომზადება (ბიბლიოთეკარი, თანაშემწეები, თარჯიმანი - საჭიროების შემთხვევაში), „წიგნების“ კატალოგის შექმნა, „მკითხველების“ ინფორმირება, საბიბლიოთეკო სივრცის მომზადება.

ვინ შეიძლება იყოს „წიგნი“: სწორად ორგანიზებული „ცოცხალი ბიბლიოთეკა“ უნდა მოიცავდეს სოციალური და ეთნიკური ჯგუფების წარმომადგენელთა ფართო სპექტრს. ისინი მზად უნდა იყვნენ თავისუფლად და ღიად ისაუბრონ ახალგაზრდებთან საკუთარი ცხოვრების შესახებ. რაც უფრო მრავალფეროვანი იქნება „წიგნების სია“, მით უფრო ეფექტური იქნება „ცოცხალი ბიბლიოთეკა“. ღონისძიებაში შესაძლოა მონაწილეობა მიიღონ საინტერესო ან იშვიათი პროფესიის ადამიანებმა, დიდი გამოცდილების მქონე ხანში შესულებმა, აგრეთვე, ისეთი ჯგუფების წარმომადგენლებმა, ვინც ხშირად აწყდება არასწორ ან მიკერძოებულ დამოკიდებულებას საზოგადოებაში.

„ცოცხალი ბიბლიოთეკის“ მიზანია გავაცნოთ მოსწავლეებს ალტერნატიული შეხედულებები სხვადასხვა საკითხთან დაკავშირებით, რათა ახალგაზრდებმა შეძლონ ინფორმირებული და გააზრებული გადაწყვეტილებების მიღება.

ჩატარების ადგილი: „ცოცხალი ბიბლიოთეკა“, როგორც წესი, ტარდება ისეთ ტერიტორიაზე, სადაც შესაძლებელი იქნება სტუმართმოყვრული და მეგობრული ატმოსფეროს შექმნა. უკეთესია, რომ ეს იყოს დახურული სივრცე, მაგალითად, საკმაოდ ტევადი დარბაზი, სადაც დაეტევა მაგიდები (წიგნებისრაოდენობის მიხედვით) და სკამები („წიგნებისა“ და მკითხველებისთვის). გასათვალისწინებელია, რომ ღონისძიების მსვლელობისას მოსალოდნელია გარკვეული ხმაური, რადგან პარალელურ რეჟიმში იმუშავებს რამდენიმე „წიგნი“.

რითი დავიწყოთ:

- რა თემაზე უნდა ისაუბრონ „წიგნებმა“ და რატომ არის მნიშვნელოვანი, რომ არ ითამაშონ როლი, არამედ წარმოაჩინონ საკუთარი თავი;

- ბიბლიოთეკის წესები და როგორ უნდა მოიქცნენ, როდესაც საუბრის თემა და სტილი ქმნიან გარკვეულ დისკომფორტს;

- რამდენი ხანი ისაუბრებს თითო მკითხველთან;

- რამდენი ხანი გაგრძელდება ღონისძიება;

- რა უნდა ეცვათ და რა შეუძლიათ წამოიღონ თან სურვილის შემთხვევაში;

ჩატარების პროცესი: ვარიანტი 1 - წიგნები სხედან მაგიდებთან, ბიბლიოთეკარს აქვს წიგნების კატალოგი, რომელსაც ეცნობიან მკითხველები და დაინტერესების შემთხვევაში „იწერენ წიგნს“ და ესაუბრებიან მას. ხდება მკითხველების თავისუფალი როტაცია; ვარიანტი 2 - იდეალური ვარიანტი 40 მკითხველი (4-კაციანი 10 ჯგუფი), 10 წიგნი, 1-2 ბიბლიოთეკარი, 6 დამხმარე, 1-2 ლექსიკონი (საჭიროების შემთხვევაში). მკითხველები სხდებიან 4-კაციან ჯგუფებში, ბიბლიოთეკარი მოკლედ აცნობს ღონისძიების მიზანს და მოუწოდებს მკითხველებს იყვნენ აქტიურნი; თითოეულ ჯგუფთან მიდის ერთი „წიგნი“, საუბარი გრძელდება 10 წუთი, რის შემდეგაც ხდება „წიგნების“ როტაცია.

რეკომენდაცია: ღონისძიების დასაგეგმად საპროექტო ჯგუფი საჭიროა გაეცნოს სახელმძღვანელოს ცოცხალი ბიბლიოთეკის შესახებ (Don't judge a book by its cover! - The Living Library Organiser's Guide © Council of Europe, 2005), რომელიც შესაძლებელია გადმოვწეროთ შემდეგი მისამართიდან: http://www.eycb.coe.int გაითვალისწინეთ, რომ სახელმძღვანელო ჯერ-ჯერობით არ არის ხელმისაწვდომი ქართულ ენაზე.

„კინო კლუბს“ შესაძლოა მიეცეს მუდმივმოქმედი ხასიათი, მისი წევრები შეიძლება იკრიბებოდნენ რგანიზებულად, კვირაში ერთხელ ან თვეში 1-2-ჯერ. იგი შეიძლება ფუნქციონირებდეს არამარტო ლუბის წევრებისთვის, არამედ სკოლის სხვა მოსწავლეებისთვისაც.

კლუბის წევრები გამოკითხვის/კვლევის საფუძველზე შეარჩევენ ახალგაზრდებისათვის აქტუალურ ემატიკაზე დოკუმენტურ, მხატვრულ, მოკლემეტრაჟიან/სრულმეტრაჟიან ფილმებს, ან კლიპებს.

ყოველი ჩვენების შემდეგ გაიმართება საუბარი, განხილვა, გაზიარება ან მოეწყობა ზემოთ ჩამოთვლილი ონისძიებებიდან ერთ-ერთი (დებატი, დისკუსია, მოწვეულ სტუმართან/ექსპერტთან საუბარი).

„კინო კლუბის“ ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფუნქცია არის აგრეთვე სასკოლო სამოქალაქო კლუბის ოღვაწეობის ამსახველი ვიდეომასალების შეგროვება, დამუშავება, კლიპების და პატარა ფილმების ამზადება, სხვა სასკოლო სამოქალაქო კლუბებს შორის ჩვენებების გამართვა და კონკურსების ოწყობა.

„კინო კლუბის“ საქმიანობის წარმატებულობას განაპირობებს პედაგოგების, ექსპერტების/სპეციალისტების ართვა, ტექნიკურ და საორგანიზაციო საკითხებში მათი მხარდაჭერა. ამ კუთხით ასურველი იქნება ვიდეო გადაღებების, კლიპების მონტაჟისა და დამუშავების სახელოსნოების ჩატარება.

სასკოლო „კინო კლუბის“ მცირე ჯგუფებში (10 კაცამდე) ჩვენებების მოწყობისას საკმარისი იქნება ტელევიზორი და DVD ან კომპიუტერი, თუმცა უფრო ფართო აუდიტორიისთვის საჭირო იქნება პროექტორი.

სახელმძღვანელოს მესამე ნაწილში წარმოდგენილია სასკოლო სამოქალაქო კლუბის საქმიანობის ძირითადი მიმართულებები, როგორიცაა: კვლევა, პროექტის მართვა და ადვოკატირება. ეს არის ის სამი ძირითადი მიმართულება, რომელზეც უნდა იმუშაოს სასკოლო სამოქალაქო კლუბმა, რადგან მისი საქმიანობის ძირითადი მიზანია თემში არსებული პრობლემების კვლევა და ამ პრობლემური საკითხების მოსაგვარებლად საკლუბო პროექტებისა და ადვოკატირების პროცესების დაგეგმვა, განხორციელება და შეფასება.

ადვოკატირება წარმოადგენს პირდაპირ გზას საზოგადოების კეთილდღეობის გაუმჯობესებისათვის საზოგადოებაში დამკვიდრებული არასწორი პრაქტიკისა და იმ დამოკიდებულებების შეცვლის მიზნით, რომლებიც იწვევენ უთანასწორობას, უსამართლობასა და ადამიანის უფლებების დარღვევას. ამ მიზნის მისაღწევად მნიშვნელოვანია მოქალაქეთა გაძლიერება და უფლებებით აღჭურვა ისე, რომ მათ შეძლონ საზოგადოებაში მიმდინარე პროცესებზე ზეგავლენა.

ადვოკატირების ძირითადი მიზნებია:

სასკოლო სამოქალაქო კლუბი ადვოკატირების მიმართულების განხორციელებით მიზნად ისახავს:

დანართში №21 წარმოდგენილია ადვოკატირების ტიპები, რომელთა გაანალიზებაც დაეხმარება სასკოლო სამოქალაქო კლუბის წევრებს დაგეგმონ ადვოკატირების მიმართულება. მათ უნდა შეაფასონ საკუთარ თემში არსებული სიტუაცია, გამოიკვლიონ კონკრეტულ პრობლემასთან დაკავშირებით მოსახლეობის დამოკიდებულება და შესაბამისად აირჩიონ ამ სამი ტიპიდან ერთ-ერთი. ადვოკატირების მიმართულებაზე მუშაობის პროცესში სასკოლო სამოქალაქო კლუბის წევრები შეიძლება მიმართავდნენ ამ სამი ტიპიდან ნებისმიერს და ეს დამოკიდებული იქნება მათ მიერ შერჩეულ პრობლემაზე და ამ პრობლემის მიმართ მოსახლეობის დამოკიდებულებაზე.

ძირითადი მიმართულებები

ადვოკატირების ტიპების უკეთ გასაანალიზებლად გთავაზობთ კლუბის სამუშაო შეხვედრის მოდელს, რომელიც განკუთვნილია მხოლოდ სასკოლო სამოქალაქო კლუბის წევრებისთვის.

კლუბის სამუშაო შეხვედრის მოდელი

სათაური: ადვოკატირების ტიპები და სასკოლო სამოქალაქო კლუბი მიზანი

სამუშაო შეხვედრის მიზანია კლუბის წევრებმა მიიღონ საბაზისო ინფორმაცია ადვოკატირების შესახებ, გააანალიზონ ადვოკატირების სამი ტიპი და შეიმუშაონ კლუბის მიდგომა - თუ რომელი მიმართულებით სურთ მუშაობა თემში არსებული პრობლემების მოსაგვარებლად.

წამყვანი

კლუბის წევრი ან პედაგოგი

მონაწილეთა ჯგუფი

კლუბის წევრები

ხანგრძლივობა

90 წთ.

ინსტრუქცია „ნაბიჯ-ნაბიჯ“

პრეზენტაცია და დისკუსია: წამყვანი აკეთებს პრეზენტაციას ადვოკატირებაზე და აცნობს მონაწილეებს ადვოკატირების სამ ტიპს, რომელთა მიხედვითაც უნდა განსაზღვროს კლუბმა მომავალი საქმიანობა ადვოკატირების მიმართულებით.

მიკროჯგუფებში მუშაობა და გაზიარება: პრეზენტაციის დასრულების შემდეგ წამყვანი ყოფს მონაწილეებს 3 სამუშაო ჯგუფად და თითოეულ მათგანს ურიგებს დანართს №21 ადვოკატირების სამი ტიპის დეტალური აღწერილობით. თითოეული მიკროჯგუფი იმუშავებს ადვოკატირების ერთ ტიპზე და მოამზადებს პრეზენტაციას ამ ტიპის ადვოკატირების განხორციელების ძლიერი და სუსტი მხარეების შესახებ და ასევე, გამოკვეთონ პრობლემების ტიპები, რომელთა მოგვარებისთვის ყველაზე ხელსაყრელი იქნება ადვოკატირების ეს ტიპი. შედეგად, მიკროჯგუფის დავალება ორ ძირითად ნაწილად იქნება გაყოფილი:

(1) ადვოკატირების ერთ-ერთი ტიპის განხორციელების ძლიერი და სუსტი მხარეები;

(2) ადვოკატირების ამავე ტიპის გამოყნება, ანუ როგორი პრობლემების მოსაგვარებლად იქნება მიზანშეწონილი ამ ტიპის ადვოკატირება.

პრეზენტაცია და დისკუსია: თითოეული მიკროჯგუფი წარადგენს ნამუშევარს და მოისმენს უკუკავშირს. წამყვანი სთხოვს სხვა მონაწილეებს ჩაერთონ დისკუსიაში და საჭიროებისამებრ დაამატონ საკუთარი მოსაზრებები, რომ მიკროჯგუფის მიერ წარმოდგენილი ადვოკატირების ტიპის შესახებ მომზადდეს მაქსიმალურად სრულყოფილი პრეზენტაცია.

პრობლემების ანალიზი: წამყვანი წარუდგენს მონაწილეებს თემში არსებული პრობლემების სიას, რომელიც წინასწარ აქვს მომზადებული კვლევის ჯგუფის მიერ მიწოდებულ ინფორმაციაზე დაყრდნობით. კლუბის წევრებმა უნდა განსაზღვრონ თითოეული პრობლემისთვის შესაბამისი ადვოკატირების ტიპი. წამყვანი აძლევს დავალებას მონაწილეებს - საპრეზენტაციო დაფაზე მოცემულია 3 გრაფა ადვოკატირების სამი ტიპის დასათაურებით. თქვენი დავალებაა განიხილოთ ჩვენს თემში არსებული სიტუაცია და გადაანაწილოთ პრობლემები შესაბამის გრაფებში.

განსახილველ სიაში უნდა იყოს არაუმეტეს 10 პრობლემისა, რომ გავითვალისწინოთ კლუბის სამუშაო შეხვედრის ხანგრძლივობა და ეს პრობლემები მონაწილეებმა განიხილონ როგორც სამოდელო. შედეგად კლუბის წევრები ისწავლიან პრობლემების გადანაწილებას ადვოკატირების ტიპების მიხედვით და მომავალში შეძლებენ გამოიყენონ ეს გამოცდილება ადვოკატირების მიმართულების დაგეგმვის პროცესში.

შეფასება და ანალიზი

საჭირო მასალა:

დანართების სია:

დანართში №21 (გვ. 85) ადვოკატირების ტიპები სასკოლო სამოქალაქო კლუბისთვის

რეკომენდაცია

სასურველია წამყვანმა დისკუსიის მსვლელობისას ყურადღება გაამახვილოს მათ თემში არსებულ რეალურ სიტუაციაზე და სთხოვოს მონაწილეებს პრობლემების გადანაწილებისას ადვოკატირების ტიპების მიხედვით გაითვალისწინონ მოსახლეობის აქტიურობის დონე და დამოკიდებულება პრობლემების მოგვარების პროცესში ჩართულობის მიმართ.

ადვოკატირება სასკოლო სამოქალაქო კლუბის საქმიანობის ერთ-ერთი მთავარი მიმართულებაა და მისი ეფექტური განხორციელებისთვის მნიშვნელოვანია სასკოლო სამოქალაქო კლუბის წევრები კარგად იცნობდნენ ადვოკატირების დაგეგმვის თითოეულ საფეხურს.

სქემა №6 - ადვოკატირების დაგეგმვის ხუთი საფეხური

I საფეხური - პრობლემის შერჩევა

კლუბის წევრები ირჩევენ მათ თემში არსებულ ყველაზე აქტუალურ პრობლემას, რომლის მოგვარებაც მნიშვნელოვანია მოსახლეობისთვის და ასევე განსაზღვრავენ იმ სამთავრობო სტრუქტურების/ინსტიტუტების სიას, რომლებიც შეიძლება ჩაერთონ ამ საკითხის მოგვარებაში.

რეკომენდაცია: სასურველია ადვოკატირების ჯგუფმა პრობლემების ანალიზისთვის მიმართოს კლუბის კვლევის ჯგუფს და მათთან ერთად შეარჩიოს ყველაზე აქტუალური პრობლემა.

II საფეხური - ინფორმაციის შეგროვება როდესაც კლუბის წევრები შეარჩევენ პრობლემას, რომელიც მათი აზრით ყველაზე აქტუალურია, სასურველია, ამ საკითხზე მოისმინონ სხვა მხარეების აზრიც. კლუბის ადვოკატირების ჯგუფმა უნდა შეაგროვოს ინფორმაცია მათ მიერ შერჩეული პრობლემის ირგვლივ ყველა მნიშვნელოვანი წყაროს გამოყენებით (ვინ რას ფიქრობს ამ პრობლემაზე? - მოსწავლეები, პედაგოგები, სამეზობლო, ადგილობრივი სამთავრობო და არასამთავრობო ორგანიზაციები, მასმედიის წარმომადგენლები და სხვ.) შედეგად, კლუბის წევრებს ექნებათ სრული ინფორმაცია პრობლემის დახასიათებისთვის.

III საფეხური - ალტერნატივების გამოვლენა

მეორე საფეხურზე მუშაობის პროცესში კლუბის წევრები აგროვებენ ინფორმაციას პრობლემის ირგვლივ, თუმცა, ამავდროულად მათ უნდა გამოარკვიონ ვინ და რას აკეთებს ამ საკითხის მოსაგვარებლად. „ალტერნატივები“ შესაძლოა იყოს, მაგალითად, ადგილობრივი თვითმმართველობის ან არასამთავრობო ორგანიზაციის მიერ შესრულებული, მიმდინარე და/ან დაგეგმილი პროექტები, ასევე მოსახლეობის მიერ უკვე განხორციელებული ინიციატივები. მესამე საფეხურის შედეგად კლუბის წევრებს უნდა ჰქონდეთ სრული სია იმ აქტივობებისა, რომლებიც მათ მიერ შერჩეულ პრობლემაზე განხორციელებულა და/ან იგეგმება.

IV საფეხური - იდეის ფორმირება და შეთავაზება

მეორე და მესამე საფეხურის შედეგებზე დაყრდნობით კლუბის წევრები აყალიბებენ ახალ იდეას ადვოკატირებისთვის. ეს შეიძლება იყოს უკვე განხორციელებული პროექტის ან ინიციატივის ანალოგიური აქტივობა, რომელიც მესამე საფეხურზე მუშაობისას შეფასდა წარმატებულად და მისი განმეორება ეფექტური იქნება პრობლემის მოსაგვარებლად. ასევე, კლუბის წევრებმა შესაძლოა განავითარონ სრულიად ახალი იდეა, რომელიც ჯერ არავის განუხორციელებია.

V საფეხური - სამოქმედო გეგმის შემუშავება

კლუბის წევრები წერენ კონკრეტულ სამოქმედო გეგმას, რომელიც საჭიროა მათი იდეის განსახორციელებლად (მეოთხე საფეხურზე მათ უკვე განსაზღვრეს იდეა). მათ მიერ შემუშავებული გეგმა უნდა იყოს კონკრეტული, დროში გაწერილი და მოიცავდეს ინფორმაციას ყველა პასუხისმგებელი პირის შესახებ.

მანამ, სანამ კონკრეტულ ქმედებებზე გადავლენ, კლუბის წევრებმა კარგად უნდა გაიაზრონ რა არის ადვოკატირება და რა არა! შერჩეული პრობლემის ანალიზის პროცესში, ისინი იძიებენ ინფორმაციას იმ სამთავრობო სტრუქტურებისა და ინსტიტუტების შესახებ, ვისი უშუალო ვალდებულებაცაა ამ კონკრეტული საკითხის გადაწყვეტა. თუმცა, მოსწავლეებმა ისიც კარგად უნდა გააანალიზონ, რომ ყველა პრობლემის მოგვარებისთვის მხოლოდ სამთავრობო სტრუქტურის ჩართვა არ არის აკმარისი. ხშირად, უფრო მეტის გაკეთება შეუძლია მოსახლეობას, ადგილობრივ არასამთავრობო რგანიზაციებსა და სხვა კონკრეტულ დაინტერესებულ მხარეებს (მშობლები, სამეზობლო, პედაგოგები და სხვ.).

სწორედ ამ პრინციპით უნდა იხელმძღვანელოს კლუბმა სამოქმედო გეგმაზე მუშაობისას. ადვოკატირების ჯგუფმა უნდა შეადგინოს ყველა დაინტერესებული ინსტიტუტის, ორგანიზაციის, საზოგადოების სხვადასხვა ჯგუფებისა და/ან ინდივიდების სია და გაწეროს თანმიმდევრულად თითოეულის ფუნქცია, ანუ ვინ რა ეტაპზე და როგორ იქნება ჩართული ადვოკატირების პროცესში კლუბის წევრებთან ერთად.

შედეგად, კლუბის წევრები მათ მიერ შერჩეული პრობლემის ეფექტური მოგვარებისთვის აირჩევენ შესაბამის და ყველაზე რეალისტურ ადვოკატირების ტიპს (იხ. დანართი №21 გვ. 85 - „ადვოკატირების ტიპები სასკოლო სამოქალაქო კლუბისთვის“):

სქემა №7 - „ადვოკატირების ტიპები“

შენიშვნა: ადვოკატირების ჯგუფის თითოეული წევრი ინფორმირებული უნდა იყოს, რომ იქმნება „ადვოკატირების პორთფოლიო“ და ხუთივე საფეხურზე მუშაობის პროცესში შეაგროვოს როგორც ანალიტიკური, ასევე თვალსაჩინო მასალა საბოლოო პრეზენტაციისთვის.

ადვოკატირების პორთფოლიოს შექმნა

ადვოკატირების ხუთი საფეხურის შესრულების შედეგად სასკოლო სამოქალაქო კლუბის წევრები ქმნიან „ადვოკატირების პორთფოლიოს“, რომელმაც სრულად უნდა ასახოს შერჩეული პრობლემის ირგვლივ მოპოვებული ინფორმაცია. „ადვოკატირების პორთფოლიოში“ კლუბის წევრები ათავსებენ, როგორც წერილობით ანალიზს, ასევე ამდიდრებენ ნაშრომს მონაცემთა ცხრილების, ფოტოებისა და სხვა თვალსაჩინო მასალის გამოყენებით. პორთფოლიოში წარმოდგენილი ინფორმაცია უნდა

მოიცავდეს:

ნაწილი I - რა შევისწავლეთ და გავიგეთ კლუბის მიერ შერჩეული პრობლემის ირგვლივ?

ნაწილი II - უკვე არსებული რომელი ალტერნატივები, გადაწყვეტილებები და ინიციატივები მოვიძიეთ თემში, რომლებიც მიმართული იყო ჩვენს მიერ შერჩეული პრობლემის მოგვარებაზე - ანუ რა კეთდება და/ან გაკეთებულა ამ პრობლემის მოსაგვარებლად აქამდე, ვისი ინიციატივით და როგორ?

ნაწილი III - როგორი მიდგომა შეიმუშავა კლუბმა ამ პრობლემის მოსაგვარებლად? ჩვენი იდეა და ძირითადი მიზნები.

ნაწილი IV - როგორია ჩვენი კლუბის სამოქმედო გეგმა? შემოთავაზება - რას ვაკეთებთ „ნაბიჯ-ნაბიჯ“ და ვინ, რომელ ეტაპზე და რა ფორმით გვინდა ჩაერთოს ადვოკატირების პროცესში (კლუბის წევრი, მოსწავლე, სკოლის პედაგოგები და ადმინისტრაცია, მშობლები, ადგილობრივი სამთავრობო და არასამთავრობო ორგანიზაციები, მედია და სხვ.)?

სქემა №8 - ადვოკატირების პორთფოლიო

ადვოკატირების კამპანია ორი ძირითადი კომპონენტისგან შედგება: (1) ადვოკატირების დაგეგმვა და პორთფოლიოს შექმნა, რომელიც წარმოადგენს ადვოკატირების დაგეგმვის ხუთი საფეხურის შედეგების საპრეზენტაციო ფორმას; (2) განხორციელების კომპონენტი, რომლის მინიმალური მიზანი არის დაინტერესებული მხარეებისთვის ადვოკატირების პორთფოლიოს გაცნობა და პრობლემის შესახებ მათი ინფორმირება, ხოლო მაქსიმალური, რომლის დროსაც ყველა დაინტერესებული მხარის ჩართულობით კლუბის წევრები აღწევენ მიზანს - აგვარებენ შერჩეულ პრობლემას.

ადვოკატირების კამპანიის დაგეგმვისა და განხორციელების პროცესში შესაძლოა გაჩნდეს საკლუბო პროექტის იდეაც, რომელიც შეგვიძლია განვიხილოთ როგორც ადვოკატირების კამპანიის დამატებითი კომპონენტი, რადგან ის მიმართული იქნება იმავე პრობლემის მოგვარებაზე, თუმცა განხორციელდება მხოლოდ სასკოლო სამოქალაქო კლუბის ძალისხმევით.

სქემაზე N9 მოცემულია ადვოკატირების კამპანიის კომპონენტები. VIII.II ქვეთავში ჩვენ უკვე მიმოვიხილეთ ადვოკატირების დაგეგმვის საფეხურები და პორთფოლიოს შექმნა. ახლა მოდით განვიხილოთ ადვოკატირების განხორციელების სხვადასხვა ეტაპები და შესაძლებლობები ახალი საკლუბო პროექტების იდეების ფორმირებისათვის.

სქემა №9 - „ადვოკატირების კამპანია“

ადვოკატირების განხორციელებისას კლუბის წევრებმა უნდა დაისახონ „გეგმა მინიმუმი“ (პორტფოლიოს გაცნობა დაინტერესებული მხარეებისათვის) და „გეგმა მაქსიმუმი“ (დაინტერესებულ მხარეებთან ერთად მუშაობა და პრობლემის მოგვარება). კლუბის წევრების მიერ გადადგმული თითოეული ნაბიჯის შედეგი განაპირობებს შემდგომ ქმედებას. განვიხილოთ ადვოკატირების განხორციელება ნაბიჯ-ნაბიჯ მინიმალური შედეგიდან მაქსიმალურამდე.

პირველ ეტაპზე მნიშვნელოვანია „ადვოკატირების პორთფოლიოს“ გაცნობა დაინტერესებული მხარეებისთვის. კლუბის წევრებმა უნდა მიმართონ ინფორმაციის გავრცელების ისეთ წყაროებს, რომ უზრუნველყონ ყველა დაინტერესებული მხარის სრული ინფორმირება. მაგალითისთვის შეგვიძლია მოვიყვანოთ „პრეზენტაცია სკოლაში“, რომელზეც დაინტერესებული მხარეები ერთად იქნებიან მოწვეულნი, გაეცნობიან კლუბის მუშაობის შედეგს და გაუზიარებენ ერთმანეთს მოსაზრებებს კლუბის მიერ შერჩეული პრობლემის ირგვლივ (სხვა მაგალითები: „პორთფოლიოს“ ელექტრონული ვერსიის გავრცელება სოციალური მედიის საშუალებით, დისკუსიის მოწყობა შერჩეული პრობლემის ირგვლივ, „პორთფოლიოს“ ბეჭდვა და მიწოდება დაინტერესებული მხარეებისთვის, სადისკუსიო შეხვედრების ორგანიზება კლუბში და სხვ.).

რეკომენდაცია: თუ გაცნობას არ მოჰყვა გამოხმაურება, კლუბი დამოუკიდებლად აგრძელებს მუშაობას.

ადვოკატირების პორთფოლიოს შესახებ ინფორმაციის გავრცელების შემდეგი ეტაპი დაინტერესებული მხარეების გამოხმაურებაა. კლუბის წევრები აჯამებენ ინფორმაციას, რომელი დაინტერესებული მხარე ითანამშრომლებს მათთან პრობლემის ერთობლივი მოგვარებისთვის.

რეკომენდაცია: თუ გამოხმაურებას შედეგად არ მოჰყვა თანამშრომლობა და დაინტერესებული მხარეების მხრიდან კონკრეტული ვალდებულებების შესრულება, კლუბი დამოუკიდებლად აგრძელებს მუშაობას.

გამოხმაურების შემდეგ კლუბის წევრები ადგენენ ერთობლივი თანამშრომლობის გეგმას. საზღვრავენ ყველა დაინტერესებული მხარის როლსა და ფუნქციებს და მათთან ერთად ადგენენ კონკრეტული აქტივობების თარიღებს.

რეკომენდაცია: ფუნქციების განსაზღვრისას კლუბის წევრებმა სათანადოდ უნდა შეაფასონ ყველა დაინტერესებული მხარის შესაძლებლობა და იმის მიხედვით შეადგინონ ნაკლებრისკიანი თანამშრომლობის გეგმა.

გეგმის საბოლოო შეთანხმების შემდეგ იწყება ადვოკატირება ქმედებაში, ანუ კლუბის წევრები ყველა დაინტერესებულ მხარესთან შეთანხმებით ახორციელებენ შემუშავებულ გეგმას.

რეკომენდაცია: ადვოკატირების უშუალო განხორციელების პროცესში სასურველია, კლუბის წევრებისა და დაინტერესებული მხარეების ჩართულობა დაბალანსებული იყოს შესაძლებლობების მიხედვით, თუმცა უმჯობესია, კლუბი იყოს კოორდინატორი და დაინტერესებულ მხარეებს მთლიანად თავად განახორციელებინოს ადვოკატირების სამოქმედო გეგმა.

საკლუბო პროექტის იდეა შეიძლება გაჩნდეს ადვოკატირების დაგეგმვის პროცესში, როდესაც შერჩეული პრობლემის მოგვარებისთვის საჭირო აქტივობა ცდება ადვოკატირების ფარგლებს და შეიძლება ჩამოყალიბდეს ცალკე პროექტის სახით. ამგვარად შექმნილი საკლუბო პროექტების მიზანია წვლილი შეიტანოს ადვოკატირების ჯგუფის მიერ შერჩეული პრობლემის მოგვარების პროცესში.

მაგალითი: თუ პრობლემა არის ტელევიზიის მავნე ზეგავლენა მოსწავლეებზე, ადვოკატირების ჯგუფი იმუშავებს ტელეკომპანიებთან და სხვა ჩართულ მხარეებთან, ხოლო საკლუბო პროექტის იდეა კი შეიძლება იყოს „ახალგაზრდების თავისუფალი დროის ორგანიზება“, დაიგეგმოს ღონისძიებები, სადაც ჩაერთვებიან მოსწავლეები და თავისთავად შემცირდება ტელევიზორზე მათი მიჯაჭვულობის ხარისხი.

როგორც აღვნიშნეთ, სასკოლო პროექტის იდეა შესაძლოა გაჩნდეს და ჩამოყალიბდეს ადვოკატირების დაგეგმვის პროცესში. ამიტომ მნიშვნელოვანია, კლუბის პროექტების კოორდინატორსა და ადვოკატირების გუფს შორის იყოს მუდმივი კომუნიკაცია. როგორც კი გაჩნდება ახალი იდეა, კლუბის გადაწყვეტილებით შეიქმნება ახალი საპროექტო ჯგუფიც.

საინტერესოა, რა უპირატესობა აქვს პროექტს, რომელიც გაჩნდება ადვოკატირების დაგეგმვის პროცესში? ამ კითხვაზე პასუხი მარტივია, შერჩეული პრობლემის ირგვლივ ინფორმაცია შეგროვებული და გაანალიზებულია ადვოკატირების ჯგუფის მიერ; შედეგად, საპროექტო ჯგუფს აქვს ანალიტიკური მასალა, პროექტის იდეა და ძირითადი მიზნები და შეუძლია პირდაპირ გადავიდეს პროექტის დაგეგმვის ეტაპზე. სამუშაო ჯგუფებს შორის ასეთი თანამშრომლობა კლუბის საქმიანობის წარმატების გარანტიაა.