ვა

ვააგე პეტერ - ნორვეგიელი ქიმიკოსი (1833-1900 წწ).

ვაალი

ვაალსი იან დიდერიკ ვან დერ - იხილე ვან-დერ-ვაალსი ი.დ.

ვაამანი - არარაα (საბა).

ვაარანდი დებორა - ესტონელი პოეტი ქალი, ესტონეთის სახალხო მწერალი (დაიბადა 1916 წელს).

ვაასა - ქალაქი ფინეთში, ვაასის ლიანის ადმინისტრაციული ცენტრი.

ვაბალნინკასი (ლიტვ.) Vabalninkas, polon. Wobolniki; 1917 წლამდე

ვობოლნიკი - ქალაქი ლიტვაში, პანევეჟისის მაზრაში, ბირჟაის რაიონში.

ვა-ბანკი (ფრანგ.) - აზარტულ თამაშებში უკიდურესი ზომა, მთელი თანხის ჩასვლა ბანკში. გადატანითი მნიშვნელობით - გაუაზრებელი, დაუკვირვებელი ქმედება.

ვაბე ადოლფ - ესტონელი ფერმწერი და გრაფიკოსი (1892-1961 წწ).

ვაბქენთი - ქალაქი უზბეკეთის ბუხარის ოლქში.

ვაგა - მდინარე რუსეთის ვოლოგდისა და არხანგელსკის ოლქებში, ჩრდილოეთ დვინის მარცხენა შენაკადი (სიგრძე 575 კილომეტრი).

ვაგაი

ვაგანიანი რაფაელ - იხილე ვაჰანიანი რ.

ვაგანტები (ლათ. „ვაგანტეს“ - მოხეტიალეები) - შემქმნელები ლათინურენოვანი პოეზიისა, რომლის აღმავლობის ხანა ევროპის შუასაუკუნეების „აღმასვლას“ დაემთხვა (XI-XIII სს). საფრანგეთში მათ გოლიარდები ერქვათ.

ვაგენბურგი (გერმ.) - სამხედრო აღალის გადასატანი ოთხთვალებისაგან აგებული სიმაგრე, რასაც იყენებდნენ მტრის მოსაგერიებლად.

ვაგზალი (ინგლ.-რუს.) - დიდი სადგურის შენობა რკინიგზაზე და სხვა სამიმოსვლო გზებზე. იხილე ვოკზალი.

ვაგზლის მოედანი - თბილისის მეტროპოლიტენის საკვანძო-გადასაჯდომი სადგური მთავარ (მარჯანიშვილსა და ნაძალადევს შორის) და საბურთალოს (წერეთლის გამზირამდე) ხაზებზე. ამოქმედდა 1966 წელს.

ვაგი - მდინარე სლოვაკეთში, დუნაის მარცხენა შენაკადი (სიგრძე 433 კილომეტრი).

ვაგინა

ვაგინიზმი - ქალის გარეთა სასქესო ორგანოების მომეტებული მგრძნობელობა; ჩვეულებრივ ვითარდება ფსიქიური ტრამვის, პარტნიორისადმი ანტიპათიის, მამაკაცის პოტენციის დაქვეითების და სხვა ფაქტორების შედეგად.

ვაგინიტი - საშოს ლორწოვანი გარსის ანთება, ხშირად დაერთვის გარეთა სასქესო ორგანოების ანთებაც (ვულვოვაგინიტი).

ვაგინოვი კონსტანტინ - რუსი მწერალი (1899-1934 წწ).

ვაგიფი მოლა ფანაჰი - აზერბაიჯანელი პოეტი და სახელმწიფო მოღვაწე (დაახლოებით 1717-1797 წწ).

ვაგლახ! - ქართული ენის შორისდებული, გამოხატავს მწუხარებას, დანანებას.

ვაგლახი

ვაგლახმე - იგივეა, რაც ვაიმე!

ვაგლახობა - ვაგლახად ყოფნა, ტანჯვა-წვალება.

ვაგნერი ადოლფ - გერმანელი ეკონომისტი და პოლიტიკური მოღვაწე (1835-1917 წწ).

ვაგნერი ვილჰელმ რიხარდ - გერმანელი კომპოზიტორი, დირიჟორი და თეატრალური მოღვაწე (1813-1883 წწ).

ვაგნერი ოტო - ავსტრიელი არქიტექტორი (1841-1918 წწ).

ვაგნერი ჰაინრიხ ლეოპოლდ - გერმანელი დრამატურგი, პოეტი (1747-1779 წწ).

ვაგნერ-იაურეგი იულიუს - ავსტრიელი ფსიქიატრი, 1927 წლის ნობელის პრემიის ლაურეატი (1857-1940 წწ).

ვაგოგო (გოგო) - ცენტრალურ ტანზანიაში მცხოვრები ხალხი.

ვაგონეტი (ფრანგ.) - პატარა თავღია სატვირთო ვაგონი (იყენებენ მაღაროებში, საწარმოებში).

ვაგონი (ინგლ.)

ვაგოტონინი - ცილოვანი ნივთიერება (შესაძლოა ჰორმონული ბუნებისა), რომელიც კუჭქვეშა ჯირკვლის ექსტრაქტებიდან გამოიყოფა.

ვაგრამი - დასახლება ავსტრიაში, ვენის ჩრდილო-დასავლეთით, სადაც 1809 წლის ივლისში ნაპოლეონის არმიამ გადამწყვეტი დამარცხება მიაყენა ავსტრიის ჯარს.

ვაგრიუსი - ერთ-ერთი უდიდესი გამომცემლობა რუსეთში XX-XXI საუკუნეების ზღვარზე.

ვადა

ვადემეკუმი (ლათ.) - გზამკვლევი, ჯიბის ცნობარი.

ვადი

ვადია დარაშავ ნოშერვან - ინდოელი გეოლოგი (1883-1969 წწ).

ვადიანუსი იოახიმ - რეფორმაციის მოღვაწე შვეიცარიაში, ჰუმანისტი, ექიმი (1483 ან 1484-1551 წწ).

ვადიე მარკ გიიომ ალბერ - საფრანგეთის დიდი რევოლუციის მოღვაწე (1736-1828 წწ).

ვადიმი როჟე (ნამდვილი სახელი და გვარი ვადიმ პლემიანიკოვი) - რუსული წარმოშობის ფრანგი კინორეჟისორი (1928-2000 წწ).

ვადკოვსკი თედორე - რუსი პოლიტიკური მოღვაწე, დეკაბრისტი, პრაპორშჩიკი (1800-1844 წწ).

ვად-მედანი - ქალაქი სუდანში, ცენტრალური რაიონის ადმინისტრაციული ცენტრი (145 ათასი).

ვადო - საწყავი, საწყაული; ერთი ვადო შთაიტევს 75 საწყავსა (საბა).

ვადოდარა (ბაროდა) - ქალაქი დასავლეთ ინდოეთში, გუჯარათის შტატში (1,1 მილიონი).

ვადუდი აბდულ (ნამდვილი სახელი და გვარი რონალდ დე ვოანი) - ამერიკელი ჯაზმენი, ვიოლონჩელისტი (დაიბადა 1947 წელს).

ვადულ-ლუი-ვოდე - დაბა მოლდავეთში.

ვადუცი (ვადუზ) - ლიხტენშტეინის სამთავროს დედაქალაქი, მდებარეობს მდინარე რაინის მახლობლად რეტიკონის ქედის ძირში. ვარაუდის თანახმად, ქალაქი მე-13 საუკუნეში უნდა იყოს დაეფუძნებული გრაფ ვერდენბერგელს მიერ (5 ათასი).

ალ-ვავა ალ-დიმაშკი აბუ ლ-ფარაჯ მუჰამად იბნ აჰმად - არაბი პოეტი (გარდაიცვალა დაახლოებით 980 წელს).

ვაება - გლოვა, ტირილი, უბედურება.

ვაენგა - მდინარე რუსეთის არხანგელსკის ოლქში, ჩრდილოეთ დვინის მარჯვენა შენაკადი.

ვაერი - ფოლადის ბაგირი ტრალის ბუქსირებისათვის.

ვავა ედვალდო იზიდო ნეტო - ბრაზილიელი ფეხბურთელი და მწვრთნელი, მსოფლიოს ორგზის (1958, 1962 წწ) ჩემპიონი (1934-2002 წწ).

ვავაუ - კუნძული წყნარ ოკეანეში, ეკუთვნის ტონგას.

ვაველი - გორაკი პოლონეთის ქალაქ კრაკოვთან, სადაც პოლონეთის მეფეთა და ეროვნული ისტორიის მოღვაწთა სასაფლაო მდებარეობს.

ვავი - მეექვსე ასო ებრაულ დამწერლობაში.

ვავილოვი ნიკოლაი - რუსი გენეტიკოსი, მემცენარე, გეოგრაფი, ბიოლოგი (1887-1943 წწ).

ვავილოვი სერგეი - რუსი ფიზიკოსი (1891-1951 წწ).

ვავრა ოტაკარ - ჩეხი კინორეჟისორი, სცენარისტი (დაიბადა 1911 წელს).

ვავრჟინეც ბრჟეზოველი (ლავრენტი ბრჟეზოველი) - ჩეხი მემატიანე, პოეტი, მწერალი (დაახლოებით 1370 - 1437 წლის შემდეგ).

ვაზა

ვაზარამო (ზარამო, ძალამო) - ტანზანიაში მცხოვრები ხალხი.

ვაზარელი ვიქტორ (ნამდვილი გვარი ვაშარხეი) - უნგრული წარმოშობის ფრანგი მხატვარი (დაიბადა 1908 წელს).

ვაზარი ჯორჯო - იტალიელი არქიტექტორი, ფერმწერი, ხელოვნების ისტორიკოსი და თეორიტიკოსი (1511-1574 წწ).

ვაზარი - მომგებიანი ქულა ძიუდოში.

ვაზას დინასტია - იხილე ვაზა1.

ვაზგენ I (ლევონ კარაპეტ ფალჩიანი) - სომხეთის პატრიარქი და სრულიად სომეხთა კათალიკოსი 1955 წლიდან; 1947-55 წლებში ხელმძღვანელობდა სომეხთა ეპარქიას რუმინეთში (1908-1994 წწ).

ვაზელინი (ფრანგ.) - ნავთობისაგან მიღებული ბლანტი საცხი; იხმარება მედიცინაში, პარფიუმერიასა და ტექნიკაში.

ვაზეჰი (ნამდვილი სახელი მირზა შაფი) - აზერბაიჯანელი პოეტი, განმანათლებელი (1796-1852 წწ).

ვაზეჰი ყარი რაჰმათულა - ტაჯიკი მწერალი (1817-1894 წწ).

ვაზი (ვიტის ვინიფერა) - ვაზისებრთა ოჯახის მცოცავღეროიანი მცენარე, რომელიც ყურძენს ისხამს. აერთიანებს 70-მდე სახეობას, რომლებიც უმთავრესად დედამიწის თბილი და ზომიერი ჰავის ქვეყნებშია გავრცელებული.

ვაზიანი

ვაზირები - დასავლეთ პაკისტანში, მდინარე კურამსა და გუმალს შორის მცხოვრები პუშტუნი ტომი.

ვაზირი - იხილე ვეზირი.

ვაზირისტანი - პაკისტანის ისტორიული ოლქი ავღანეთის საზღვართან.

ვაზისებრნი (ვიტაცეაე) - ორლებნიან მცენარეთა ოჯახი. მერქნიანი ლიანებია, იშვიათად - სწორმდგომი ბუჩქები ან დაბალი ხეები. ოჯახი აერთიანებს 12-მდე გვარსა და 700-მდე სახეობას.

ვაზისუბანი

ვაზნა - დენთითა და ტყვიით გატენილი მასრა.

ვაზნარი - იგივეა, რაც ვაზიანი2.

ვაზოდილატორები (ლათ.) - სისხლძარღვების გამაფართოებელი ნერვული ბოჭკოები.

ვაზოვი ივან მინჩოე - ბულგარელი მწერალი და საზოგადო მოღვაწე (1850-1921 წწ).

ვაზოკონსტრუქტორები (ლათ.) - სისხლძარღვების შემავიწროებელი ნერვული ბოჭკოები.

ვაზომოტორები (ლათ.) - სისხლძარღვების მამოძრავებელი ნერვული ბოჭკოები, რომლებიც აფართოებენ ან ავიწროებენ მათს სანათურებს.

ვაზოპრესინი (ლათ.) - ჰორმონი, რომელსაც გამოყოფს ჰიპოფიზის უკანა ნაწილი.

ვაზრი - მახვილია ცელივით (საბა).

ვაზუზა - მდინარე რუსეთის ევროპული ნაწილის ცენტრალურ რეგიონში, ვოლგის მარჯვენა შენაკადი (სიგრძე - 162 კილომეტრი).

ვაზუზის წყალსაცავი - მდებარეობს რუსეთის კალინინისა და სმოლენსკის ოლქებში, მდინარე მოსკოვზე.

ვათანი - ეგვიპტის პირველი პოლიტიკური ეროვნული პარტია. შეიქმნა 1879 წელს.

ვათვათი (მეტსახელი; სრული სახელი რაშიდ ალ-დინ მუჰამად ბინ აბდ ალ-ჯალალ ალ-უმარი) - სპარსულ-ტაჯიკური ლიტერატურის წარმომადგენელი (1087 - 1177 ან 1182 წწ).

ვაი

ვაიანი ანდრე - ფრანგი ენათმეცნიერი (1890-1975 წწ).

ვაიანი ედუარ მარი - საფრანგეთის სოციალისტური მოძრაობის მოღვაწე (1840-1915 წწ).

ვაიანი როჟე ფრანსუა - ფრანგი მწერალი (1907-1965 წწ).

ვაიან-კუტიურიე მარი კლოდ - საფრანგეთისა და ქალთა საერთაშორისო დემოკრატიული მოძრაობის მოღვაწე (დაიბადა 1912 წელს).

ვაიან-კუტიურიე პოლ - ფრანგი მწერალი (1892-1937 წწ).

ვაიანსკი (ნამდვილი გვარი ჰურბანი) სვეტოზარ - სლოვაკი მწერალი და პუბლიცისტი (1847-1916 წწ).

ვაიბჰაშიკა - ჰინაიანის ბუდიზმის ფილოსოფიური სკოლა, წარმოიშვა ძვ.წ.აღ. III-II საუკუნეებში.

ვაიგანდი პეტერ - გერმანელი ენათმეცნიერი (1860-1930 წწ).

ვაიგაჩი - კუნძული ჩრდილოეთის ყინულოვან ოკეანეში, ბარენცისა და კარის ზღვებს შორის (რუსეთის არხანგელსკის ოლქი).

ვაიგელი (ვეიგელი) ჰელენე - გერმანელი მსახიობი ქალი, ბერტოლტ ბრეხტის მეუღლე, თეატრ „ბერლინერ ანსამბლის“ ერთ-ერთი დამაარსებელი (1900-1971 წწ).

ვაიგელი ანჯეი - პოლონელი კინორეჟისორი, სცენარისტი (დაიბადა 1926 წელს).

ვაიგელი იანოშ - უნგრელი პოეტი (1827-1897 წწ).

ვაიგელი იმრე - უნგრელი ეკონომისტი, სახელმწიფო და საზოგადო მოღვაწე (1900-1985 წწ).

ვაიდემაიერი იოზეფ - გერმანიისა და ამერიკის მუშათა მოძრაობის მოღვაწე (1818-1866 წწ).

ვაიდენრაიხი ფრანც - გერმანელი ანთროპოლოგი, პოლიცენტრიზმის თეორიის ავტორი (1873-1948 წწ).

ვაიდტი (ფაიდტი) კონრად - გერმანელი კინომსახიობი (1893-1943 წწ).

ვაიერშტრასი კარლ თეოდორ ვილჰელმ - გერმანელი მათემატიკოსი (1815-1897 წწ).

ვაი-ვაგლახი

ვაი-ვაი - იგივეა, რაც ვაი-ვუი.

ვაი-ვიში - ვაისა და ვიშის ძახილი, მოთქმა.

ვაი-ვუი - ვაისა და ვუის ძახილი ტკივილის, მწუხარების გამო.

ვაიზე კრისტიან - გერმანელი მწერალი და პედაგოგი (1642-1708 წწ).

ვაიზენბორნი გიუნთერ - გერმანელი მწერალი (1902-1969 წწ).

ვაითუ - ნაწილაკი; გამოხატავს არასასურველი შესაძლებლობით გამოწვეულ შიშს.

ვაიკულე ლაიმა - ესტრადის ლატვიელი მომღერალი ქალი (დაიბადა 1954 წელს).

ვაილე - ქალაქი-პორტი დანიაში, ვაილეს ამტის ადმინისტრაციული ცენტრი (50 ათასი).

ვაილი კურტ - გერმანელი კომპოზიტორი და დირიჟორი, 1935 წლიდან ემიგრაციაში იყო აშშ-ში (1900-1950 წწ).

ვაილი პეტრე - რუსი მწერალი, ესეისტი (დაიბადა 1949 წელს).

ვაილი ჰერმან - გერმანელი მათემატიკოსი, 1933 წლიდან ემიგრაციაში იყო აშშ-ში (1885-1955 წწ).

ვაიმარი - ქალაქი გერმანიაში, თიურინგიის მხარეში (65 ათასი).

ვაიმარის რესპუბლიკა - გერმანული სახელმწიფო 1918-1933 წლებში; სახელი ეწოდა ქალაქ ვაიმარის მიხედვით, სადაც დამფუძნებელმა ეროვნულმა კრებამ 1919 წელს შეიმუშავა კონსტიტუცია.

ვაიმარის სკოლა (ახალგერმანული სკოლა) - გერმანელ მუსიკოსთა და ხელოვნების სხვა დარგის მუშაკთა შემოქმედებითი გაერთიანება XIX საუკუნის 50-იან წლებში.

ვაიმე - იგივეა, რაც ვაი1.

ვაიმუგა - მდინარე რუსეთის არხანგელსკის ოლქში, ემცის მარცხენა შენაკადი.

ვაინაჩრობით - დიდი გაჭირვებით, ძლივძლივობით, ვაი-ვაგლახით.

ვაინახები (რუს. Вайнахы, ძველქართულად დურძუკები) — ჩრდილოეთ კავკასიის ხალხი; მოიცავს ოთხ ეროვნებას: ჩეჩნებს (ნოხჩი), ინგუშებს (გალგაი) და მათ მონათესავე ბაცბებსა და ქისტებს (ეს უკანასკნელნი ძირითადად საქართველოს ტერიტორიაზე სახლობენ). ყველა ეს ხალხი ნახურ ენაზე ლაპარაკობს.

ვაინბერგი მეჩისლავ - რუსი კომპოზიტორი (1919-1996 წწ).

ვაინბერგი სტივენ - ამერიკელი ფიზიკოსი, 1979 წლის ნობელის პრემიის ლაურეატი შ. გლეშოუსთან და ა. სალამთან ერთად (დაიბადა 1933 წელს).

ვაინგარტნერი ფელიქს - ავსტრიელი დირიჟორი და კომპოზიტორი (1863-1942 წწ).

ვაინერები ძმები: არკადი (დაიბადა 1931 წელს) და გიორგი (დაიბადა 1938 წელს) - რუსი მწერალი-თანაავტორები, დეტექტიური ჟანრის ოსტატები.

ვაინერტი ერიხ - გერმანელი მწერალი და საზოგადო მოღვაწე (1890-1953 წწ).

ვაინინგერი ოტო - ავსტრიელი ფილოსოფოსი (1880-1903 წწ).

ვაინიოდე - დაბა ლატვიაში.

ვაინიუნასი სტასის - ლიტველი კომპოზიტორი და პიანისტი (1908-1982 წწ).

ვაინონენი ვასილი - რუსი მოცეკვავე და ბალეტმაისტერი (1901-1964 წწ).

ვაინრაიხი ურიელ - ამერიკელი ენათმეცნიერი (1926-1967 წწ).

ვაიო - სოფელი ქედის მუნიციპალიტეტში.

ვაიომინგი - აშშ-ს შტატი, იხილე უაიომინგი.

ვაიოც ძორი (ყოფილი თურქული Daralagez) სომხეთის პროვინციაა (მარზი). მდებარეობს ქვეყნის სამხრეთ-აღმოსავლეთით, აღმოსავლეთიდან და დასავლეთიდან (ნახიჭევანის ავტონომიური ოლქი) აზერბაიჯანი ესაზღვრება.

ვაიპრეხტი კარლ - ავსტრიელი პოლარეთის მკვლევარი (1838-1881 წწ).

ვაიჟგანტასი (ნამდვილი სახელი და გვარი იუოზას ტუმასი) - ლიტველი მწერალი (1869-1933 წწ).

ვაიროჩანა - მაჰაიანასა და ვაჯრაიანას ერთ-ერთი მთავარი ბუდა.

ვაისბეინი ლაზარ - იხილე უტიოსოვი ლ.

ვაისგერბერი ლეო - გერმანელი ენათმეცნიერი (1899-1980 წწ).

ვაისე-ელსტერი - მდინარე გერმანიაში, ზაალის მარჯვენა შენაკადი.

ვაისენფელსი - ქალაქი გერმანიაში, საქსონია-ანჰალტის მიწაზე.

ვაისერი ანატოლი - რუსეთში მცხოვრები მოჭადრაკე, საერთაშორისო დიდოსტატი (დაიბადა 1949 წელს).

ვაისვასერი - ქალაქი გერმანიაში, ბრანდენბურგის მხარეში.

ვაისი პეტერ - გერმანელი მწერალი, 1939 წლიდან ცხოვრობდა შვედეთში (1916-1982 წწ).

ვაისკოპფი ვიქტორ ფრედერიკ - ფიზიკოსი, წარმოშობით ავსტრიელი, 1937 წლიდან მოღვაწეობს აშშ-ში (1908-2002 წწ).

ვაისკოპფი ფრანც კარლ - გერმანელი მწერალი და საზოგადო მოღვაწე (1900-1955 წწ).

ვაისმანი ავგუსტ - გერმანელი ზოოლოგი და ევოლუციონისტი, ნეოდარვინიზმის ფუძემდებელი (1834-1914 წწ).

ვაისმანიზმი - ერთ-ერთი მიმდინარეობა ბიოლოგიაში (ავგუსტ ვაისმანის გვარის მიხედვით); სხვაგვარად - ნეოდარვინიზმი.

ვაისმიულერი ჯონი (ნამდვილი სახელი და გვარი პიტერ ჯონი) - ამერიკელი სპორტსმენი და კინომსახიობი. ოლიმპიური თამაშების ხუთგზის ჩემპიონი (1924, 1928 წწ) ცურვაში. ტარზანის როლის პირველი შემსრულებელი (1906-1984 წწ).

ვაისჰორნი - მწვერვალი შვეიცარიაში, აპენინის ალპებში (4505 მეტრი).

ვაიტარანი - ინდუიზმის მითოლოგიაში წმინდა მდინარე, რომელიც ცოცხლებს მიცვალებულთა საუფლოდან გამოყოფს.

ვაიტლინგი ვილჰელმ - გერმანიის მუშათა მოძრაობის მოღვაწე (1808-1871 წწ).

ვაიუ - ქარის ღმერთი ინდოევროპულ მითოლოგიაში (ზოროასტრიზმი, რიგვედა), რომელსაც თაყვანს სცემდა თვით აჰურამაზდა.

ვაი-უშველებელი - დიდი ხმაური, აურზაური, ალიაქოთი.

ვაიქი (ყოფილი აზიზბეკოვი) - ქალაქი სომხეთში, ვაიოც ძორის ოლქში. მდებარეობს ერევნიდან 139 კილომეტრში, ერევანი-სისიანი-გორისის საავტომობილო გზაზე (6 ათასამდე).

ვაიშეშიკა - ინდური ფილოსოფიის ექვსთაგან ერთ-ერთი ორთოდოქსალური სისტემა.

ვაიშიები (სანსკრ.) - ძველ ინდოეთში თავისუფალი მეთემეები: ვაჭრები, მიწათმოქმედები, მესაქონლეები.

ვაიცზეკერი ვიქტორ ფონ - გერმანელი ექიმი-ნევროლოგი, ფსიქოსომატური მიმართულების წარმომადგენელი მედიცინაში (1886-1957 წწ).

ვაიცზეკერი კარლ ფრიდრიხ ფონ - გერმანელი ფიზიკოსი და ფილოსოფოსი (დაიბადა 1912 წელს).

ვაიცზეკერი რიჰარდ ფონ - გერმანელი სახელმწიფო მოღვაწე, გფრ-ს პრეზიდენტი 1984-94 წლებში (დაიბადა 1920 წელს).

ვაიცი გეორგ - გერმანელი ისტორიკოსი (1813-1886 წწ).

ვაიცი გრეტა - ნორვეგიელი სპორტსმენი ქალი (მძლეოსნობა, მარათონული სირბილი), 1983 წლის მსოფლიოს ჩემპიონი (დაიბადა 1953 წელს).

ვაიცმანი ეზერ - ისრაელის პრეზიდენტი 1993-2000 წლებში (1924-2005 წწ).

ვაიცმანი ხაიმ - ისრაელის სახელმწიფოს პირველი პრეზიდენტი 1948-1952 წლებში, პროფესიით ქიმიკოსი (1874-1952 წწ).

ვაიხსი მაქსიმილიან ფონ - ფაშისტური გერმანიის გენერალ-ფელდმარშალი, მეორე მსოფლიო ომის დროს ბალკანეთში განლაგებული ჯარების მთავარსარდალი, გასამართლებულ იქნა როგორც სამხედრო დამნაშავე (1881-1954 წწ).

ვაკაიამა

ვაკამაცუ

ვაკამეზაკე (იაპონ.) - სექსუალური ქმედება, რომელიც ქალის სხეულიდან ალკოჰოლის სმას გულისხმობს.

ვაკანსია (ლათ.) - დაუკავებელი თანამდებობა (დაწესებულებაში), თავისუფალი ადგილი (სასწავლებელში).

ვაკანტური - დაუკავებელი, თავისუფალი (თანამდებობა).

ვაკარელსკი ხრისტო ტომოვ - ბულგარელი ეთნოგრაფი (1896-1985 წწ).

ვაკასი - სამჴრეა (საბა).

ვაკაშები - ჩრდილოეთ ამერიკის ჩრდილო-დასავლეთ სანაპიროზე მცხოვრები ორი მონათესავე ინდიელი ტომი - ნუტკა და კვაკუიტლი (კანადა). საერთო რაოდენობა 8 ათასი.

ვაკე

ვაკევისა - სოფელი ჭიათურის მუნიციპალიტეტში (ხვაშითის თემის საკრებულო), მდებარეობს რაჭის ქედის სამხრეთ კალთაზე, მდინარე სატოპელას (ყვირილის აუზი) ნაპირას. ზღვის დონიდან - 700 მეტრი, ჭიათურიდან - 19 კილომეტრი. 2002 წლის აღწერის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობს 109 კაცი.

ვაკელი (ნამდვილი გვარი მეგრელიძე) იონა - პოეტი, დრამატურგი (1900-1980 წწ).

ვაკენროდერი ვილჰელმ ჰაინრიხ - გერმანელი მწერალი (1773-1795 წწ).

ვაკეპანტები - ყოფილი სოფელი ხაშურის მუნიციპალიტეტზში.

ვაკერნაგელი იაკობ - შვეიცარიელი ენათმეცნიერი (1853-1938 წწ).

ვაკიანი - ვაკე ადგილი.

ალ-ვაკიდი აბუ აბდ ალ-ლაჰ მუჰამად იბნ უმარ - არაბი ისტორიკოსი (747 - 823 წწ).

ვაკინთი - შალი, სკლატი (საბა).

ვაკისა - სოფელი საჩხერის მუნიციპალიტეტში (ჭალოვანის თემის საკრებულო). მდებარეობს ლიხის ქედის დასავლეთ კალთაზე. ზღვის დონიდან - 960 მეტრი, საჩხერიდან - 47 კილომეტრი. 2002 წლის აღწერის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობს 67 კაცი.

ვაკისი - რკინიგზის ყრილი, რაზედაც შპალებია დაწყობილი და რელსები დაგებული.

ვაკისძირი - ყოფილი სოფელი ახმეტის მუნიციპალიტეტში.

ვაკიჯვარი - სოფელი ოზურგეთის მუნიციპალიტეტში.

ვაკუნა - ძველ საბინიელთა მოსავლიანობის ღმერთქალი. რომის იმპერიაში მისი ფუნქციები შეუერთდა ცერერას, მინერვას და ვენერას კულტს.

ვაკუნაიკა - მდინარე რუსეთის ირკუტსკის ოლქში, ჩონის მარჯვენა შენაკადი.

ვაკუოლები (ფრანგ.) - ღრუები მცენარეთა და ცხოველთა უჯრედებში.

ვაკუსი

ვაკუუმი (ლათ.) - ჰაერის, გაზის გაუხშოებული მდგომარეობა შეუღწევ ჭურჭელში ან ხელსაწყოში; თითქმის ცარიელი სივრცე, სიცარიელე.

ვაკუუმმეტრი - ვაკუუმის (გაზის გაუხშოების) გასაზომი ხელსაწყო.

ვაკუფი (არაბ.) ან ვაკფი - მაჰმადიანურ ქვეყნებში უძრავი ან მოძრავი ქონება, რომელიც საჩუქრის სახით გადადის უპირატესად მაჰმადიან სასულიერო პირთა ხელში.

ვაკქანალია (ვაკხანალია) - იხილე ბაკქანალია.

ვალა - მდინარე რუსეთის უდმურტეთის რესპუბლიკასა და კიროვის ოლქში, კილმეზის მარცხენა შენაკადი.

ვალა კატრი (ფსევდონიმი; ნამდვილი სახელი და გვარი კარინ ალისე

ვადენსტრემი. სხვა ფსევდონიმები: პეკა, ვიქტორია, ილმარინენი) - ფინელი პოეტი და პუბლიცისტი ქალი (1901-1944 წწ).

ვალა ლორენცო - იტალიელი ჰუმანისტი, ისტორიკოსი, ფილოლოგი (1405 ან 1407 - 1457 წწ).

ვალაამი

ვალაბი - კენგურუს ოჯახის საშუალო ზომის ჩანთოსანი ძუძუმწოვარა ცხოველი. ბინადრობს ავსტრალიაში.

ვალადონი სიუზენ - ფრანგი მხატვარი ქალი (1865-1938 წწ).

ვალათჰოლი ნარაიანა - ინდოელი პოეტი, წერდა სანსკრიტზე და მალაიალამის ენაზე (1878-1958 წწ).

ვალაკი პეეტ (ნამდვილი სახელი და გვარი პეეტერ პედაიასი) - ესტონელი მწერალი (1893-1959 წწ).

ვალალა - ესე არს ვაება, კვნესა, გინა სიტყვიანი ტირილი (საბა).

ვალალი - შეწუხებულის ხმამაღალი ჩივილი და ტირილი.

ვალამაზი - დაბა რუსეთის უდმურტეთის რესპუბლიკაში.

ვალამათ-ზადე გაფარ - ბალეტის ტაჯიკი მსახიობი, საბჭოთა კავშირის სახალხო არტისტი (დაიბადა 1916 წელს).

ვალანდერი სერგეი - რუსი ფიზიკოსი (1917-1975 წწ).

ვალანოს ხე - დანაკისკუდი, ფინიკი (საბა).

ვალანსი - ქალაქი სამხრეთ-აღმოსავლეთ საფრანგეთში, მდინარე რონაზე, დრომის დეპარტამენტის ადმინისტრაციული ცენტრი (105 ათასი).

ვალანსიენი

ვალანღარი - კლიტე (საბა).

ვალაუვალობა - იგივეა, რაც გაკოტრება.

ვალახი ოტო - გერმანელი ქიმიკოსი, 1910 წლის ნობელის პრემიის ლაურეატი (1847-1931 წწ).

ვალბერხი ივან - ბალეტის რუსი მსახიობი, ბალეტმაისტერი (1766-1819 წწ).

ვალბჟიხი - ქალაქი სამხრეთ-დასავლეთ პოლონეთში, სუდეტებში, ვალბჟიხის სავოევოდოს ადმინისტრაციული ცენტრი (140 ათასი).

ვალბუენა ბერნარდო დე - ესპანელი პოეტი, პუერტო-რიკოს ეპისკოპოსი (1568-1627 წწ).

ვალგა - ქალაქი ესტონეთში.

ვალგალა - იხილე ვალჰალა.

ვალდაი - ქალაქი რუსეთის ნოვგოროდის ოლქში.

ვალდაის მაღლობი - მდებარეობს აღმოსავლეთ ევროპის ვაკის ჩრდილო-დასავლეთ ნაწილში, რუსეთის ნოვგოროდის, კალინინისა და ფსკოვის ოლქებში.

ვალდაის ტბა - მდებარეობს რუსეთის ნოვგოროდის ოლქში, ვალდაის მაღლობის შუა ნაწილში.

ვალდე ალოის - გერმანელი ენათმეცნიერი (1869-1924 წწ).

ვალდებულება - რაც ვისმე ევალება; ნებაყოფლობით ნაკისრი დავალება. მიცემული პირობის მიხედვით აუცილებლად შესასრულებელი რამ.

ვალდებული - ვისაც რაიმე ვალდებულება აწევს.

ვალდეკ-რუსო პიერ მარი რენე - საფრანგეთის პოლიტიკური და სახელმწიფო მოღვაწე, საფრანგეთის პრემიერ-მინისტრი 1899-1902 წლებში (1846-1904 წწ).

ვალდემარ I დიდი - დანიის მეფე, რომელმაც ქვეყნის ერთანობა აღადგინა (1131-1182 წწ).

ვალდემარ II გამარჯვებული - დანიის მეფე (1170-1241 წწ).

ვალდემარ IV ატერდაგი - დანიის მეფე (დაახლოებით 1320-1375 წწ).

ვალ-დე-მარნი - დეპარტამენტი საფრანგეთში.

ვალდემარპილსი (1917 წლამდე სასმაკენი) - ქალაქი ლატვიაში.

ვალდემარსი კრიშიანის - ლატვიელი საზოგადო მოღვაწე, პუბლიცისტი და ეკონომისტი (1825-1891 წწ).

ვალდენგო ჯუზეპე - იტალიელი ოპერის მომღერალი, ბარიტონი (დაიბადა 1914 წელს).

ვალდენი პაულ - გერმანელი ქიმიკოსი, წარმოშობით ლატვიელი (1863-1957 წწ).

ვალდენსები („ლიონელი ღატაკნი“) - რელიგიური სექტა, რომელიც შეიქმნა XII საუკუნეში საფრანგეთში ქალაქისა და სოფლის ღარიბ-ღატაკთა შორის. მათ მიერ სიღარიბის ქადაგება იყო ფეოდალური წყობისა და კათოლიკური ეკლესიის წინააღმდეგ პროტესტის გამოხატულება.

ვალდეპენიასი - ქალაქი ესპანეთში, სიუდად-რეალის პროვინციაში.

ვალდერზეე ალფრედ ფონ - გერმანელი გენერალ-ფელდმარშალი (1832-1904 წწ).

ვალდესი ფრედი - კომუნისტური მოძრაობის ფუძემდებელი დომინიკელთა რესპუბლიკაში (გარდაიცვალა 1950 წელს).

ვალდესი ხუან დე - ესპანელი მწერალი და მეცნიერი-განმანათლებელი (1500-1541 წწ).

ვალდეს ლეალი ხუან დე - ესპანელი ფერმწერი, გვიანდელი ბაროკოს წარმომადგენელი (1622-1690 წწ).

ვალდი ფრანტიშეკ - ჩეხი ფიზიკოსი და ქიმიკოსი, მეტალურგი (1861-1930 წწ).

ვალდივია - ქალაქი სამხრეთ ჩილეში, ვალდივიის პროვინციის ადმინისტრაციული ცენტრი (120 ათასი).

ვალდივია პედრო დე - ესპანელი კონკისტადორი, ჩილეს დამპყრობი (1497 - 1553 ან 1554 წწ).

ვალდისი ბურკარდ - გერმანელი პოეტი (1490-1556 წწ).

ვალდმიულერი ფერდინანდ გეორგ - ავსტრიელი ფერმწერი (1793-1865 წწ).

ვალდონი პიეტრო - იტალიელი ქირურგი (1900-1985 წწ).

ვალდტეიფელი ემილ - ფრანგი კომპოზიტორი, დირიჟორი (1837-1915 წწ).

ვალ-დ,უაზი - დეპარტამენტი საფრანგეთში.

ვალდშნეპი (გერმ.) - ტყის ქათამი.

ვალდჰაიმი კურტ - ავსტრიელი სახელმწიფო მოღვაწე, ქვეყნის ფედერალური პრეზიდენტი 1986-92 წლებში, გაერო-ს გენერალური მდივანი 1972-81 წლებში, 1968-70 წლებში ავსტრიის საგარეო საქმეთა მინისტრი (დაიბადა 1918 წელს).

ვალე - ქალაქი (1962 წლიდან) ახალციხის მუნიციპალიტეტში, სამხრეთ საქართველოში, მდინარე ფოცხოვის მარჯვენა ნაპირზე, ერუშეთის ქედის სუსტად დახრილ ჩრდილოეთ კალთაზე. (5 ათასი - 2002 წ.).

ვალე პერ - შვედი მწერალი (1926-1975 წწ).

პიეტრო დელა - იტალიელი მოგზაური, პოეტი, ისტორიკოსი, აქვს ცნობები საქართველოს შესახებ (1586-1652 წწ).

ვალე-დ'აოსტა (იტალ. Valle-d'Aosta) - ავტონომიური ოლქი იტალიის ჩრდილო-დასავლეთ ნაწილში. ადმინისტრაციული ცენტრი - აოსტა.

ვალეეში - მდინარე მესტიის მუნიციპალიტეტში, ენგურის მარცხენა შენაკადი.

ვალევსკი ალექსანდრ ფლორიან კოლინა - საფრანგეთის სახელმწიფო მოღვაწე (1810-1868 წწ).

ვალეკი მიროსლავ - სლოვაკი პოეტი (1927-1991 წწ).

ვალენბერგები - შვედეთის ფინანსურ-საწარმოო ჯგუფი. აღმოცენდა XX საუკუნის დასაწყისში. აკონტროლებს ბანკებსა და სადაზღვევო კომპანიებს.

ვალენ დელამოტი ჟან ბატისტ მიშელ - რუსეთში მოღვაწე ფრანგული წარმოშობის არქიტექტორი (1729-1800 წწ).

ვალენსა ლეხ - პოლონეთის საზოგადო და სახელ-მწიფო მოღვაწე, ქვეყნის პრეზიდენტი 1990-96 წლებში, 1983 წლის ნობელის პრემიის ლაურეატი მშვიდობის დარგში (დაიბადა 1943 წელს).

ვალენსია (ესპან. Valencia)

ვალენსიის ყურე - ყურე ხმელთაშუა ზღვაში, ესპანეთის სანაპიროსთან.

ვალენტაინი ჯიმ - ინგლისელი ფიზიკოსი (1925-1996 წწ).

ვალენტე ხოსე ანხელ - ესპანელი პოეტი (დაიბადა 1929 წელს).

ვალენტი ფლავიუს - აღმოსავლეთ რომის იმპერატორი 364 წლიდან, რომის იმპერატორ ვალენტინიანე I-ის უმცროსი ძმა (დაახლოებით 328-378 წწ).

ვალენტინი - დაბა რუსეთის პრიმორიეს მხარეში.

ვალენტინი მაქსიმ - გერმანელი რეჟისორი და თეატრალური მოღვაწე (1904-1987 წწ).

ვალენტინო რუდოლფ (ნამდვილი სახელი და გვარი როდოლფო გულიელმი დი ვალენტინო) - იტალიური წარმოშობის ამერიკელი კინომსახიობი, სახელი გაითქვა მუნჯ კინოში გადაღებებით (1895-1926 წწ).

ვალენტინიანე I ფლავიუს - რომის იმპერატორი 364 წლიდან (321 - 375 წწ).

ვალენტობა (ლათ.) - ატომის თვისება შუერთდეს სხვა ატომების გარკვეულ რაოდენობას.

ვალენშტაინი (ვალდშტაინი) ალბრეხტ ვენცელ ეუსებიუს - რომის საღვთო იმპერიაში მოღვაწე მხედართმთავარი; წარმოშობით დიდგვაროვანი ჩეხი (1583-1634 წწ).

ვალე პუსენი შარლ ჟან - იხილე ლა ვალე პუსენი შ.ჟ.

ვალერა ხუან - ესპანელი მწერალი და სახელმწიფო მოღვაწე (1824-1905 წწ).

ვალერი მაქს (სხვა ფსევდონიმი - ზიბელი; ნამდვილი სახელი და გვარი მორის ვარლომონი) - ბელგიელი მწერალი (1860-1889 წწ).

ვალერი პოლ (სრული სახელი ამბრუაზ პოლ ტუსენ ჟიულ) - ფრანგი პოეტი (1871-1945 წწ).

ვალერიანა (ლათ.) - ბალახოვანი მცენარე, რომლის ფესვებსა და ფესურებს გამოყენება აქვს მედიცინაში (ამზადებენ ვალერიანის წვეთებს); იგივეა, რაც კატაბალახა.

ვალერიანე პუბლიუს ლიცინიუს - რომის იმპერატორი 253 წლიდან (193-260 წწ).

ვალერიანი ჯუზეპე - იტალიელი მხატვარ-დეკორატორი, არქიტექტორი (1708-1762 წწ).

ვალერიანოვსკი - დაბა რუსეთის სვერდლოვსკის (ეკატერინბურგის) ოლქში.

ვალერიუსი კვინტუს ანცია - რომაელი ისტორიკოსი (ძვ.წ.აღ. I საუკუნე).

ვალერიუსი იუჰან გოტშალიკი - შვედი ქიმიკოსი (1709-1785 წწ).

ვალერიუსი მაქსიმუს - რომაელი მწერალი (I საუკუნე)

ვალერიუსი ფლაკუს სეტინუს ბალბუს - რომაელი პოეტი (გარდაიცვალა დაახლოებით 90 წელს)

ვალესი ჟიულ - ფრანგი მწერალი და პოლიტიკური მოღვაწე, პარიზის კომუნის მონაწილე (1832-1885 წწ).

ვალეტა (ლა-ვალეტა) - მალტის დედაქალაქი, ხმელთაშუა ზღვის პორტი (10 ათასი).

ვალეტი (ინგლ.)

ვალეცკი ჰენრიხ (ნამდვილი სახელი და გვარი ჰორვიცი მაქსიმილიან) - პოლონეთის მუშათა მოძრაობის მოღვაწე (1877-1938 წწ).

ვალვასორი ივან ვარკჰარდ - იუგოსლავიელი ისტორიკოსი (1641-1693 წწ).

ვალვაცია (ფრანგ.) - უცხოეთის მონეტის ღირებულების განსაზღვრა სხვა სახელმწიფოს ფულის ერთეულით.

ვალზერი მარტინ - გერმანელი მწერალი (დაიბადა 1927 წელს).

ვალზერი რობერტ - შვეიცარიელი მწერალი (1878-1956 წწ).

ვალთერი იოჰანეს - გერმანელი გეოლოგი (1860-1937 წწ).

ვალთერ ფონ დერ ფოგელვაიდე - გერმანელი მინეზინგერი, რომლის შემოქმედება მინეზინგის უმაღლეს მიღწევადაა მიჩნეული (1170-1230 წწ).

ვალთკაცი - მდინარე ჯავის მუნიციპალიტეტში, ქეშელეთის მარჯვენა შენაკადი.

ვალი

ვალიადოლიდი - ქალაქი ესპანეთში, ვალიადოლიდის პროვინციის ადმინისტრაციული ცენტრი (335 ათასი).

ვალი აურანგაბადი შამს ალ-დინ ვალი ულა - ინდოელი პოეტი (დაახლოებით 1668 - დაახლოებით 1774 წწ).

ვალიდ I - ომაიანთა დინასტიის ხალიფა (666/73 - 715 წწ).

ვალიდოლი (ლათ.) - სამკურნალო პრეპარატი; დამამშვიდებლად მოქმედებს ნერვულ სისტემაზე.

ვალიე მაქს - გერმანელი ინჟინერ-კონსტრუქტორი, კოსმოსური ფრენის იდეის პროპაგანდისტი (1895-1930 წწ).

ვალიე-დელ-კაუკა - დეპარტამენტი კოლუმბიაში.

ვალიე ინკლანი რამონ მარია დელ - ესპანელი მწერალი (1869-1936 წწ).

ვალიევო - ქალაქი სერბიაში (იუგოსლავია).

ვალიე-ი-კავიედესი ხუან დელ - პერუელი პოეტი-სატირიკოსი (1652-1694 წწ).

ვალიენილია ლანსი ლოურეანო - ვენესუელელი ისტორიკოსი, სახელმწიფო მოღვაწე (1874-1936 წწ).

ვალიესარის ხელშეკრულება - საზავო ხელშეკრულება რუსეთსა და შვედეთს შორის, რომელმაც დაასრულა მათ შორის 1655-58 წლების ომი (დადებულ იქნა 1658 წლის 20 დეკემბერს ნარვის მახლობლად, დასახლება ვალიესარში).

ვალიეხო სესარ - პერუელი მწერალი (1892-1938 წწ).

ვალიზი (ფრანგ.) - დაბეჭდილი საფოსტო ტომარა დიპლომატიური კურიერისა.

ვალითა - სოფელი ცხინვალის მუნიციპალიტეტში.

ვალინი - ამინოიზოვალერიანის მჟავა, ერთ-ერთი შეცვლელი ამინომჟავა.

ვალიორი (ფრანგ.) - ფერწერასა და გრაფიკაში ტონის ელფერი, რომელიც გამოხატავს შუქისა და ჩრდილის ოდენობასა და გრადაციას ამა თუ იმ ფერის ფარგლებში.

ვალისი ჯონ - იხილი უოლისი ჯ.

ვალისნერია - ერთლებნიან მრავალწლოვან წყალქვეშა მცენარეთა გვარი; ხშირად აქვთ აკვარიუმებში.

ვალიშევსკი სიგიზმუნდ (ზიგმუნტ) - პოლონელი ფერმწერი და გრაფიკოსი (1897-1936 წწ).

ვალიხანოვი ჩოკან - ყაზახი განმანათლებელი, მოგზაური, ეთნოგრაფი, ფოლკლორისტი, შუა აზიის ისტორიისა და კულტურის მკვლევარი (1835-1865 წწ).

ვალკა - ქალაქი ლატვიაში.

ვალკი - ქალაქი უკრაინის ხარკოვის ოლქში.

ვალკირიები (ვალკიურიები) - სკანდინავიურ მითოლოგიაში მებრძოლი ქალები, რომლებიც ოდინის ნება-სურვილის მიხედვით ბრძოლის ბედს წყვეტდნენ.

ვალკუმეი - დაბა რუსეთის მაგადანის ოლქში.

ვალმიერა (1917 წლამდე ვოლმარი) - ქალაქი ლატვიაში (30 ათასი).

ვალმის ბრძოლა - 1792 წლის 20 სექტემბერს რევოლუციური საფრანგეთის ჯარების მიერ მოპოვებული პირველი გამარჯვება ავსტრია-პრუსიის ინტერვენტთა და ფრანგ აზნაურ-ემიგრანტთა ჯარებზე.

ვალმოუხდელი - ვისაც მოვალეობა არ მოუხდია.

ვალმოხდილი - ვისაც მოვალეობა შესრულებული აქვს.

ვალოკორდინი - სამკურნალო პრეპარატი, დამამშვიდებელი და სისხლძარღვების გამაფართოებელი.

ვალონები - ძირითადად ბელგიაში მცხოვრები ხალხი. ცხოვრობენ აგრეთვე საფრანგეთსა და აშშ-ში. საერთო რაოდენობა - 4,2 მილიონი.

ვალონი ანრი - ფრანგი ფსიქოლოგი და საზოგადო მოღვაწე (1879-1962 წწ).

ვალონია

ვალორიზაცია (ფრანგ.)

ვალოტონი ფელიქს - შვეიცარიელი გრაფიკოსი და ფერმწერი (1865-1925 წწ).

ვალპარაისო - ქალაქი ჩილეში, აკონკაგუას ოლქის ადმინისტრაციული ცენტრი (320 ათასი, დიდი ვალპარაისო - 900 ათასი).

ვალპურგის ღამე - წმინდა ვალპურგის დღესასწაულის (პირველი მაისის) წინა ღამე, როდესაც ძველი გერმანული ხალხური ცრურწმენით ჰალცის მთის უმაღლეს მწვერვალ ბროკენზე იმართება კუდიანების და ჯადოქრების დღესასწაული, ღრეობა.

ვალრა (ვალრასი) ლეონ მარი ესპრი - შვეიცარიელი ეკონომისტი (1834-1910 წწ).

ვალრაფი გიუნტერ - გერმანელი მწერალი (დაიბადა 1942 წელს).

ვალსამოს ხე - ბალასინი (საბა).

ვალს-ბოსტონი - ამერიკული სამეჯლისო ცეკვა თავისუფალი კომპოზიციისა.

ვალსი (ფრანგ. ვალსე) - წყვილთა (ქალ-ვაჟთა) სამეჯლისო ცეკვა. წარმოიშვა სამხრეთგერმანელ გლეხთა შორის ლენდლერის სახელწოდებით XVIII საუკუნის 70-იან წლებში.

ვალსი პეჩორაზე - ქართული მხატვრული ფილმი. ეკრანებზე გამოვიდა 1992 წელს. დამდგმელი რეჟისორი - ლანა ღოღობერიძე. სცენარის ავტორები - ზაირა არსენიშვილი და ლანა ღოღობერიძე. დამდგმელი ოპერატორი - გიორგი ბერიძე. კომპოზიტორი - გიორგი ცინცაძე. მთავარ როლებში: ნინო სურგულაძე, გურამ ფირცხალავა, მარიკა ჭიჭინაძე, თამარ სხირტლაძე, ვალენტინა ტელეჩკინა, გურანდა გაბუნია, დარეჯან ხარშილაძე, ბერტა ხაფავა, ნინელი ჭანკვეტაძე.

ვალტარი მიკა ტოიმი - ფინელი მწერალი (1908-1995 წწ).

ვალტერი - გერმანული წარმოების ავტომატური პისტოლეტი.

ვალტერი (ფსევდონიმი; ნამდვილი გვარი შლეზინგერი) ბრუნო - გერმანელი დირიჟორი (1876-1962 წწ).

ვალტერი იანის - ლატვიელი ფერმწერი (1869-1932 წწ).

ვალტერი იოჰანეს - იხილე ვალთერი ი.

ვალტონი არვო (ნამდვილი გვარი ვალიკივი) - ესტონელი მწერალი (დაიბადა 1935 წელს).

ვალტორნა (გერმ. Waldhorn სიტყვასიტყვით „ტყის რქა“) - უძველესი სასულე მუნდშტუკიანი მუსიკალური ინსტრუმენტი, სპირალურად მოხრილი მილი, რომელიც ბოლოში ფართოვდება; წარმოდგება მონადირის ბუკისაგან.

ვალუა - ფრანგ მეფეთა დინასტია, კაპეტინგების ერთ-ერთი შტო. საფრანგეთს სათავეში ედგა 1328 - 1589 წლებში.

ვალუა ანრი - ფრანგი ანთროპოლოგი და ანატომი (1889-1980 წწ).

ვალუა ანრი ნინეტ დე (ნამდვილი სახელი და გვარი იდრის სტანუსი) - ბალეტის ინგლისელი მსახიობი და ბალეტმაისტერი ქალი (1898-2001 წწ).

ვალუევი პეტრე - გრაფი, რუსი სახელმწიფო მოღვაწე ძველ ბოიართა გვარიდან, 1879 წლიდან მინისტრთა კაბინეტის თავმჯდომარე (1815-1890 წწ).

ვალუიკი - ქალაქი რუსეთის ბელგოროდის ოლქში (35 ათასი).

ვალუტა (იტალ.)

ვალუჩაზი (ძველი სახელწოდება მულოჩაზი, ბალოჯაში, ლუქსაგე, მაგანკალა) - ანგოლასა და ზამბიაში მცხოვრები ხალხი.

ვალფიში არნოლდ - საბჭოთა ეპოქის მათემატიკოსი (1892-1962 წწ).

ვალცები (გერმ.) - ცილინდრული ლილვები, რომლებიც ბრუნავენ ერთმანეთის საწინააღმდეგო მიმართულებით და მათ შორის გატარებულ მასალას აბრტყელებენ, ამრგვალებენ, ამსხვრევენ, ფხვნიან და ა.შ.

ვალცვა - სამჭედლო მანქანის გლინებზე (საბეჭდი ვალცები) დამაგრებული მბრუნავი შტამპებით (სექტორებით) ნამზადის მოცულობითი შტამპვა.

ვალხოხი - მთა ჯავის მუნიციპალიტეტში, რაჭის ქედის ჩრდილოეთ განშტოებაზე.

ვალჰალა - სკანდინავიური მითოლოგიის თანახმად, ოდინის სასახლე, სადაც ბრძოლაში დაღუპული მეომრები იყრიან თავს და თავის გმირულ ცხოვრებას იქ განაგრძობენ.

ვამანა - ინდოელი ლიტერატურის თეორიტიკოსი (VIII საუკუნის მეორე ნახევარი - IX საუკუნის პირველი ნახევარი).

ვამაფოსი - ჩანჩქერი მდინარე გლომაზე, ნორვეგიაში.

ვამეყ I დადიანი - ოდიშის ერისთავი 1384-96 წლებში. ერთიან საქართველოში ჰქონდა მანდატურთუხუცესის ტიტული.

ვამეყ II დადიანი - ოდიშის ერისთავი 1474-82 წლებში. ბიძა შამადავლე დადიანისა.

ვამეყ III დადიანი - ოდიშის მთავარი 1658-62 წლებში.

ვამეყ და აზრა - სპარსული რომანული ეპოსის ცნობილი წყვილი, რომელთა ამბავი ახალ სპარსულ ენაზე გალექსა უნსურიმ (XI საუკუნე).

ვამპილოვი ალექსანდრე - რუსი დრამატურგი (1937-1972 წწ).

ვამპირი (ფრანგ.)

ვამპუ - იხილე ხუანპუძიანი.

ვამპუკა - ოპერა-პაროდია, რომელიც საოპერო სპექტაკლების პირობითობებს და დრომოჭმულ ტრადიციებს დასცინის.

ვამპუმი - სამხრეთ და ჩრდილოეთ ამერიკის ინდიელთა შორის გავრცელებული საშუალება ინფორმაციის დამახსოვრებისა და გავრცელებისა, რასაც საფუძვლად ედო საგანთა ფერი, რაოდენობა და ურთიერთგანლაგება. ნიჟარებისაგან ასხმული მძივი.

ვანაგი იული - ლატვიელი მწერალი (1903-1986 წწ).

ვანადატი - ვანადიუმის მჟავას მარილი.

ვანადისი - სილამაზის ქალღმერთი სკანდინავიურ მითოლოგიაში.

ვანადიუმი (V) - ქიმიური ელემენტი, მბრწყინავი, ღია მოვერცხლისფრო-რუხი ლითონი. ატომური ნომერი 23, ატომური მასა 50,9415. აღმოაჩინა მექსიკელმა მინერალოგმა დელ რიომ 1801 წელს. სახელი ეწოდა სკანდინავიურ ქალღმერთ ვანადისის მიხედვით.

ვანათი

ვანათის არხი - არხი ცხინვალის მუნიციპალიტეტში, ტირიფონის ვაკეზე.

ვანათისხევი - მდინარე ცხინვალის მუნიციპალიტეტში, პატარა ლიახვის მარჯვენა შენაკადი.

ვან ალენი ჯეიმზ ალფრედ - ამერიკელი ასტროფიზიკოსი (დაიბადა 1914 წელს).

ვან ან-ში (ვან ძე-ფუ) - ჩინეთის სახელმწიფო მოღვაწე, რეფორმატორი, სწავლული და მწერალი (1021-1086 წწ).

ვანაპრასთჰა - ძველ ინდოეთში ტყის განდეგილი, მესამე აშრამა არიას ცხოვრებაში.

ვანაძეები - სოფელი ხულოს მუნიციპალიტეტში.

ვანაძორი (1935 წლამდე - ყარაქილისა, შემდეგ - კიროვაკანი) - ქალაქი სომხეთის ჩრდილოეთ ნაწილში (170 ათასი).

ვანაჰალბები - ესტონურ მითოლოგიაში - ტყის ავი სულები.

ვან ბასტენი მარკო - ჰოლანდიელი ფეხბურთელი, 1988 წლის ევროპის ჩემპიონი, მსოფლიოს საუკეთესო ფეხბურთელი 1988 და 1992 წლებში (დაიბადა 1964 წელს).

ვან ბი - ჩინელი ფილოსოფოსი (226-249 წწ).

ვან ბო (ძიანი) - ჩინელი პოეტი (649-676 წწ).

ვანბრუ ჯონ - ინგლისელი დრამატურგი და არქიტექტორი (1664-1726 წწ).

ვან ბურენი მარტინ - აშშ-ს მერვე პრეზიდენტი (1837-41 წწ) დემოკრატიული პარტიიდან (1782-1862 წწ).

ვანგაჟი - დაბა ლატვიაში.

ვანგარი მაატაი - იხილე მაატაი ვ.მ.

ვან გენიპი ივონა - ჰოლანდიელი სპორტსმენი ქალი, ზამთრის ოლიმპიური თამაშების სამგზის ჩემპიონი (1988 წელი) ციგურებით სირბილში (დაიბადა 1964 წელს).

ვან გეიტი ლუი - ბელგიის მუშათა მოძრაობის მოღვაწე (დაიბადა 1927 წელს).

ვანგელისი (ნამდვილი სახელი და გვარი ევანგელოს ოდისეი პაპატანასიუ) - ბერძენი პოპ-მუსიკოსი (ფორტეპიანო) და კომპოზიტორი (დაიბადა 1943 წელს).

ვანგი (ვონგი) ან - ჩინური წარმოშობის ამერიკელი ელექტროინჟინერი და მეწარმე, საოფისე კომპიუტერების და კალკულატორების მწარმოებელი ფირმა „Wang Laboratories“-ის დამაარსებელი (1920-1990 წწ).

ვან გოგი ვინსენტ (ვინსენტ ვილემ) - ჰოლანდიელი ფერმწერი და გრაფიკოსი (1853-1890 წწ).

ვან გოვეი (ვან ძინანი) - ჩინელი მეცნიერი, ისტორიკოსი, ფილოლოგი (1877-1927 წწ).

ვან გონი - კორიოს (კორეის ტერიტორიაზე არსებული სახელმწიფო) პირველი მმართველი (877 - 943 წწ).

ვან გუ - ლეგენდის თანახმად, ჩინელი გამომგონებელი (დაახლოებით 1500 წ), რომელმაც შექმნა დენთის საწვავით მომუშავე რაკეტული პილოტირებული საფრენი აპარატი. დაიღუპა აპარატის გამოცდის დროს.

ვანდალები (ლათ.)

ვანდალი ალბერ - ფრანგი ისტორიკოსი (1853-1910 წწ).

ვანდალიზმი - კულტურის ძეგლთა განადგურება; ბარბაროსობა.

ვანდამი დომინიკ ჟოზეფ - ფრანგი გენერალი (1770-1830 წწ).

ვან დამი ჟან-კლოდ (ნამდვილი გვარი ვან ვარენბურგი) - ჰოლივუდში მოღვაწე ბელგიელი მსახიობი, კარატეს ჩემპიონი, მეტსახელად „ბრიუსელის მუსკულები“ (დაიბადა 1961 წელს).

ვანდეა - დეპარტამენტი დასავლეთ საფრანგეთში, მეამბოხე როიალისტთა ცენტრი საფრანგეთის დიდი რევოლუციის პერიოდში.

ვან დეიკი ანტონის - ფლამანდელი ფერმწერი, მუშაობდა ინგლისსა და იტალიაში, რუბენსის მოწაფე (1599-1641 წწ).

ვანდემიერი - 1793-1805 წლებში მოქმედი ფრანგული რესპუბლიკური კალენდრის პირველი თვე (22/23 სექტემბერი - 21/22 ოქტომბერი).

ვანდერბეილპარკი - იხილე ფანდერბეილპარკი.

ვან-დერ-ვაალსი (ვაალსი, ვალსი) იან დიდერიკ, ვან დერ - ჰოლანდიელი ფიზიკოსი, 1910 წლის ნობელის პრემიის ლაურეატი (1837-1923 წწ).

ვან დერ ვარდენი ბარტელ ლენერტ - იხილე ვარდენი ბ.ლ.

ვანდერველდე ემილ - ბელგიის პოლიტიკური მოღვაწე, სოციალისტი, რეფორმისტი, ქვეყნის არაერთგზის საგარეო საქმეთა და იუსტიციის მინისტრი (1866-1938 წწ).

ვან დერ ვილი ჯონ - ჰოლანდიელი მოჭადრაკე, საერთაშორისო დიდოსტატი, საზონათაშორისო ტურნირების მონაწილე (დაიბადა 1959 წელს).

ვანდერი კარლ ფრიდრიხ ვილჰელმ - გერმანელი პედაგოგ-დემოკრატი (1803-1879 წწ).

ვან დერ მეიე (გვარი ქორწინებამდე ნიკოლაუ) ალექსანდრა - რუმინელი მოჭადრაკე ქალი, საერთაშორისო დიდოსტატი, ჩინური ფილოლოგიის სპეციალისტი (დაიბადა 1940 წელს).

ვან-დიმენი - არაფურის ზღვის ყურე ავსტრალიის სანაპიროსთან.

ვან დონგენი კის - ფრანგი მხატვარი (1877-1968 წწ).

ვანდრიესი ჟოზეფ - ფრანგი ენათმეცნიერი, ინდოევროპული ენების შესწავლის ერთ-ერთი თვალსაჩინო წარმომადგენელი (1875-1960 წწ).

ვანე-აიკელი - ქალაქი გერმანიაში, ჩრდილოეთ რაინ-ვესტფალიის მიწაზე.

ვანები - კეთილი სულები სკანდინავიურ მითოლოგიაში, ცხოვრობდნენ ასგარდის სიმაგრიდან განმარტოებით, ვანჰაიმში და ითვლებოდნენ ნათელ დემონებად.

ვანეთი - სოფელი თეთრიწყაროს მუნიციპალიტეტში.

ვან ეიკი იან - ნიდერლანდელი ფერმწერი (დაახლოებით 1390-1441 წწ).

ვან ეიკი ჰუბერტ - ნიდერლანდელი ფერმწერი (გარდაიცვალა 1426 წელს)

ვანელი - სოფელი ჯავის მუნიციპალიტეტში.

ვანემუინე - ესტონეთის ქალაქ ტარტუს თეატრის სახელწოდება. დაარსებულია 1870 წელს.

ვან ვეი (მეორე სახელი მო ძე) - ჩინელი პოეტი, მხატვარი, კალიგრაფი, მუსიკოსი (699 ან 701 - 759 ან 761 წწ).

ვანვიტელი ლუიჯი - იტალიელი არქიტექტორი (1700-1773 წწ).

ვან ვლეკი ჯონ ჰაზბრუკ - ამერიკელი ფიზიკოსი (1899-1980 წწ).

ვანთა - სოფელი თელავის მუნიციპალიტეტში (აკურის თემის საკრებულო). მდებარეობს გომბორის ქედის ჩრდილო-აღმოსავლეთი კალთის ძირას, მდინარე ვანთისხევის (ალაზნის მარჯვენა შენაკადი) ნაპირზე, ზღვის დონიდან - 600 მეტრი, თელავიდან - 13 კილომეტრი, 2002 წლის აღწერის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობს 1165 ადამიანი. ვანთა წყაროებში პირველად XIV საუკუნეში იხსენიება, თუმცა უკვე ადრინდელ ფეოდალურ ხანაში აქ დიდი დასახლება ყოფილა. სოფლის მახლობლად მაღალ გორკაზე გაშენებული იყო VIII - IX საუკუნეების ქართული ხუროთმოძღვრული კომპლექსი. შემორჩენილია ფეოდალის დიდი სასახლის ნანგრევები, დარბაზული ეკლესია, იქვე ახლოს აბანოსა და სხვადასხვა დანიშნულების გვიანდელ ნაგებობათა ნაშთია. სოფელში მდებარეობს ვანთის სახალე - ადრინდელი ფეოდალური ხანის საერო ხუროთმოძღვრების მნიშვნელოვანი ძეგლი.

ვანთის სასახლე - ადრინდელი ფეოდალური ხანის საერო ხუროთმოძღვრების მნიშვნელოვანი ძეგლი თელავის მუნიციპალიტეტში. რიყის ქვით ნაგები ორსართულიანი სასახლე, რომლის ყოველ სართულზე თითო-თითო დიდი და პატარა დარბაზი ყოფილა. ვიწრო პატარა სარკმლებიანი პირველი სართული დამხმარე და სამეურნეო დანიშნულებას ასრულებდა (შემორჩენილია დიდი ბუხარი). მეორე სართული საცხოვრებელი იყო. ნათდებოდა ნალისებრთაღებიანი, მაღალი და ფართო სარკმლებით. ასასვლელად შენობას გარედან მიშენებული ჰქონდა ფართო კიბე, სართულშუა გადახურვა ხის კოჭებს ეყრდნობოდა. ვანთის სასახლე ადრინდელი ფეოდალური ხანის საერო ხუროთმოძღვრების მნიშვნელოვანი ძეგლია.

ვანთისხევი - მდინარე თელავის მუნიციპალიტეტში , ალაზნის მარჯვენა შენაკადი.

ვანთლიაშეთი - უღელტეხილი ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტში, კახეთის კავკასიონზე.

ვანი

ვანიამვეზი (ნიამვეზი) - ტანზანიაში, ვიქტორიისა და რუკვის ტბებს შორის მცხოვრები ხალხი.

ვანიანეკა (ნიანეკა, მუნანეკა, ოვანიანეკა) - ანგოლის აღმოსავლეთ ნაწილში მცხოვრები ხალხი.

ვან იანმინი (ვან შოუჟენი) - ჩინელი ფილოსოფოსი (1472-1528 წწ).

ვანიატურუ (ნიატურუ, არიმი, ლიმა, ტურუ) - ტანზანიაში მცხოვრები ხალხი.

ვანიიკა (ნიიკა) - კენიაში მცხოვრები ხალხი.

ვანილი (ფრანგ.)

1) ტროპიკული მცენარე; ისხამს ჩხირისებრ ნაყოფს.

2) ამ მცენარის ნაყოფი - სურნელოვანი სანელებელი.

ვანილინი - ვანილის სუნის მქონე ნივთიერება, რომელსაც იღებენ ქიმიურად, წარმოადგენს ვანილის სუროგატს.

ვანინი ვასილი - რუსი მსახიობი, საბჭოთა კავშირის სახალხო არტისტი, მოღვაწეობდა მოსსოვეტის თეატრში (1898-1951 წწ).

ვანინი ჯულიო ჩეზარე (ფსევდონიმი ლუჩილიო) - იტალიელი მღვდელი, ფილოსოფოსი-პანთეისტი, ცეცხლზე დაწვა ინკვიზიციამ (1585-1619 წწ).

ვანინო - დაბა რუსეთის ხაბაროვსკის მხარეში.

ვანისა და ბაღდათის ეპარქია - მდებარეობს დასავლეთ საქართველოში, იმერეთის დაბლობზე მდინარეების სულორისა და ხანისწყლის აუზებში. იგი ქალაქებს - ვანს, ბაღდათს და მათ მიმდებარე ტერიტორიას მოიცავს. ეპარქიას დასავლეთიდან შემოქმედის,აღმოსავლეთიდან მარგვეთისა და უბისის ჩრდილოეთიდან ქუთაის-გაენათის და ხონის, სამხრეთიდან ახალციხის, ტაო-კლარჯეთისა და ლაზეთის ეპარქიები ესაზღვრება. ეპარქიის ტერიტორიაზე 22 ეკლესია მოქმედებს, მათ შორის 9 ვანის და 13 ბაღდათის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე.

ვანის მთა - მთა ასპინძის მუნიციპალიტეტში, ერუშეთის მთიანეთში.

ვანის მუნიციპალიტეტი - ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეული დასავლეთ საქართველოში, იმერეთის მხარეში.

ვანის სამეფო - უძველესი სახელმწიფო ამიერკავკასიის ტერიტორიაზე. იხილე ურარტუ.

ვანის სახარება (ვანის ოთხთავი) - XII-XIII საუკუნეების ქართული ხელნაწერი. შესრულებულია ეტრატზე ორ სვეტად, ნუსხახუცურით.

ვანისქედი - სოფელი ოზურგეთის მუნიციპალიტეტში.

ვანისწყალი - მდინარე შუახევის მუნიციპალიტეტში, ნაღვარევის მარცხენა შენაკადი.

ვანისჭალა - სოფელი წყალტუბოს მუნიციპალიტეტში (მექვენის თემის საკრებულო), მდებარეობს ხვამლის მასივის აღმოსავლეთ კალთაზე, მდინარე რიონის მარჯვენა ნაპირას. ზღვის დონიდან - 590 მეტრი, წყალტუბოდან - 54 კილომეტრი. 2002 წლის აღწერის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობს 113 კაცი.

ვანკარემი - კონცხი რუსეთის მაგადანის ოლქში, ჩუკოტკის ნახევარკუნძულზე.

ვანკიე - იხილე უანკი.

ვან კლიფი და არპელი - საფრანგეთის საიუველირო ფირმა. დაარსებულია პარიზში 1898 წელს ალფრედ ვან კლიფის და შარლ და ჟულიენ არპელების მიერ.

ვან კოლი ჰაინრიხ (ანრი) ჰიუბერტ - იხილე კოლი ჰ.(ა.)ჰ.

ვანკუვერი

ვანკუვერი ჯორჯ - ინგლისელი ზღვაოსანი, ჯეიმზ კუკის ექსპედიციების მონაწილე (1758-1798 წწ).

ვანკუვერ კენაქსი - ჰოკეის ეროვნული ლიგის კლუბი. დაარსებულია 1970 წელს.

ვან ლერბერგი შარლ - ბელგიელი პოეტი (1861-1907 წწ).

ვან ლინ გუანი - ჩინური მითოლოგიის თანახმად, ღვთაება, რომელიც შენობის შესასვლელების მფრაველად ითვლება. მის ქანდაკებას ტაძრების შესასვლელში დგამდნენ.

ვან მანი - ჩინეთის სახელმწიფო და პოლიტიკური მოღვაწე, იმპერატორი 9-23 წლებში (ძვ.წ.აღ. 38 - ახ.წ.აღ. 23).

ვან მინი (ჩენ შაო-იუი) - ჩინეთის სახელმწიფო მოღვაწე, ჩინეთის კომუნისტური პარტიის გენერალური მდივანი 1931 წელს (1904-1974 წწ).

ვან-მუ შიჩჟე - ჩინურ მითოლოგიაში ფრინველის ტანის და ქალის სახის მქონე არსებები, სი-ვან-მუს მხევლები.

ვან ნილი კორნელიუს ბერნარდუს - იხილე ნილი კ.ბ.

ვან სენტი გას - ამერიკელი კინორეჟისორი (დაიბადა 1952 წელს).

ვან სვიტენი გერარდ - ჰოლანდიელი ექიმი და განმანათლებელი, მუშაობდა ვენაში (1700-1772 წწ).

ვანსიანი - ქალაქი ჩინეთის სიჩუანის პროვინციაში (160 ათასი).

ვან სიანჯი - ჩინეთის გლეხთა (874-901) ომის ერთ-ერთი ხელმძღვანელი (გარდაიცვალა 878 წელს).

ვან სიჯი (ი შაო) - ჩინელი კალიგრაფი და ლიტერატორი (321 - 379 წწ).

ვან-სლაიკი დონალდ დექსტერ - ამერიკელი ბიოქიმიკოსი და ქიმიკოს-ანალიტიკოსი (1883-1971 წწ).

ვანტა - ქალაქი ფინეთში, მდინარე ვანტან-იოკიზე (150 ათასი).

ვან ტაო - ჩინეთის რეფორმატორული მოძრაობის ერთ-ერთი იდეოლოგიური წინამორბედი (1828-1897 წწ).

ვანტები (ჰოლანდ.) - გემსართავები, რომლებითაც ანძა მაგრდება ბორტებზე.

ვან ტიგემი ფილიპ - იხილე ტიგემი ფ.

ვანტლიაშეთი - უღელტეხილი კახეთის კავკასიონის მთავარ წყალგამყოფ ქედზე.

ვანტოზი - 1793-1805 წლებში მოქმედი ფრანგული რესპუბლიკური კალენდრის მეექვსე თვე (19/20 თებერვალი - 20/21 მარტი).

ვანტუზი (ფრანგ.)

ვან ტუნჯაო (ვან ძიანსანი) - ჩინელი მწერალი (1898-1957 წწ).

ვანტ-ჰოფი იაკობ ჰენდრიკ - ჰოლანდიელი მეცნიერი, სტერეოქიმიის ერთ-ერთი დამაარსებელი, 1901 წლის ნობელის პრემიის ლაურეატი (1852-1911 წწ).

ვანუაზი - მთის მასივი საფრანგეთში.

ვანუა-ლევუ - ვულკანური კუნძული მელანეზიაში (წყნარი ოკეანე), ეკუთვნის ფიჯის, მთავარი ქალაქი - ლამბასა.

ვანუატუ (ვანუატუს რესპუბლიკა. ფრანგ. Republique du Vanuatu, ingl. Republic of Vanuatu).

ვანფი - ეტრუსკულ მითოლოგიაში - სიკვდილის ღვთაება.

ვან ფლეკი ჯონ ჰაზბრუკ - იხილე ვან ვლეკი ჯ.ბ.

ვან ფუჯი (ვან ჩუანშანი) - ჩინელი ფილოსოფოსი (1619-1692 წწ).

ვანქი - ერთ-ერთი ძველი უბანი თბილისის ჩრდილო-აღმოსავლეთ ნაწილში, ბარათაშვილის ხიდის მახლობლად.

ვანშენკინი კონსტანტინე - რუსი პოეტი (დაიბადა 1925 წელს).

ვან შიფუ (ვან დესინი) - ჩინელი დრამატურგი (გარდაიცვალა დაახლოებით 1330 წელს).

ვან შუ - ჩინური მითოლოგიის თანახმად, ციური მეეტლე, რომელიც მთვარეს დაატარებს.

ვან შუხე - ძველი ჩინეთის ერთ-ერთი ყველაზე სახელგანთქმული ექიმი (210 - 285 წწ).

ვანჩი - მდინარე ტაჯიკეთში, ფანჯის მარჯვენა შენაკადი.

ვანჩის ქედი - მდებარეობს პამირის დასავლეთ ნაწილში, ტაჯიკეთის მთიანი ბადახშანის ავტონომიურ ოლქში.

ვან ჩუნი - ჩინელი ფილოსოფოსი (27-104 წწ).

ვანჩურა ვლადისლავ - ჩეხი მწერალი (1891-1942 წწ).

ვან ცანი (ჯიუნსიუნი) - ჩინელი პოეტი (177-217 წწ).

ვანცეტი ბარტოლომეო - ამერიკელი მუშა-რევოლუციონერი, წარმოშობით იტალიელი, დასჯილ იქნა სიკვდილით ნიკოლა საკოსთან ერთად (1888-1927 წწ).

ვანციავიჩიუსი გენრიკას - ლიტველი რეჟისორი, საბჭოთა კავშირის სახალხო არტისტი (დაიბადა 1924 წელს)

ვანციანი ვაჩაგან - საბჭოთა კავშირის გმირი, მეორე მსოფლიო ომის მონაწილე, დაიბადა საქართველოში (1913-1944 წწ).

ვანციხა - მდინარე ჭიათურის მუნიციპალიტეტში, სატოპელას მარცხენა შენაკადი.

ვან ძინვეი (ვან ჯაომინი) - ჩინეთის პოლიტიკური მოღვაწე (დაახლოებით 1884-1944 წწ).

ვანძი ძიაო - ჩინურ მითოლოგიაში - უფლისწული, რომელიც უკვდავებას ეზიარა, განთქმულია ცხოველებად და ფრინველებად გადაქცევის უნარით.

ვანხევი

ვანხეურა - იხილე ვანხევი.

ვანჰაიმი (ვანთა სავანე) - ვანების სამყოფელი, სამყაროს მეორე სფერო სკანდინავიურ მითოლოგიაში.

ვან ჰელმონტი იან ბატისტა - იხილე ჰელმონტი ი.ბ.ვან.

ვაპანაია - იხილე ჯაფნა.

ვაპნიარკა - დაბა უკრაინის ვინიცის ოლქში.

ვაპორეტო (იტალ.) - პატარა (ორთქლის) გემი, წყლის ტრამვაი ვენეციაში.

ვაპორი (ლათ.) - ზეთი ორთქლის მანქანის ცილინდრების შესაზეთავად.

ვაპორიზაცია - სითხის გადაქცევა ორთქლად; აორთქლება.

ვაპორიმეტრი - ხელსაწყო სხვადასხვა სითხის ორთქლის დრეკადობის გასაზომად გარკვეული ტემპერატურის პირობებში.

ვაპცაროვი ნიკოლა - იხილე ვაფცაროვი ნ.

ვაჟას წყარო - სამკურნალო მინერალური წყალი. წყარო მდებარეობს დუშეთის მუნიციპალიტეტში, ფშავის არაგვის ხეობაში.

ვაჟა-ფშაველა (ნამდვილი სახელი და გვარი ლუკა რაზიკაშვილი) - დიდი ქართველი პოეტი და მწერალი (1861-1915 წწ).

ვაჟა-ფშაველა - თბილისის მეტროპოლიტენის სადგური საბურთალოს ხაზზე (ამოქმედდა 2000 წელს).

ვაჟბატონი

ვაჟი

ვაჟიანი - სასიძო ვაჟის ოჯახი და ნათესავები.

ვაჟიანობა - ვაჟის შეძენა.

ვაჟინი

ვაჟიშვილი - იგივეა, რაც ვაჟი (მნიშვნელობა 2).

ვაჟკა - მდინარე, იხილე ვაშკა.

ვაჟკაცი - ღონიერი, გულადი, შეუდრეკელი კაცი.

ვაჟკაცობა - ვაჟკაცის თვისება.

ვაჟკაცური - ვაჟკაცის დამახასიათებელი.

ვაჟო! - ქართული ენის შორისდებული; გამოხატავს გაოცებას ან გაბრაზებას.

ვაჟობა - ვაჟის თვისება.

ვაჟური - ვაჟის დამახასიათებელი.

ვარა

ვარაგი - მანგლის ყუ(ვ)ა (საბა).

ვარადერო - ქალაქი კუბაში, მატანსას პროვინციაში, კლიმატური კურორტი.

ვარადი ფაიკ - იორდანიის მუშათა და ეროვნულ-განმათავისუფლებელი მოძრაობის მოღვაწე (დაიბადა 1926 წელს).

ვარაზაშვილი გიორგი - მეორე მსოფლიო ომის დროს იტალიის წინააღმდეგობის მოძრაობის მონაწილე (1914-1945 წწ).

ვარაზ-ბაკური (ვარაზ-ბაქარი) - ქართლის მეფე IV საუკუნის მეორე ნახევარში.

ვარაზ გაგელი - გარდაბნის მთავარი VII საუკუნის I ნახევარში.

ვარაზვარდი - კამბეჩოვანის მთავარი VI საუკუნის II ნახევარში, ბააგრატიონთა ერთ-ერთი შტოს წარმომადგენელი.

ვარაზი (ვარაზიშვილი) ავთანდილ - ქართველი მხატვარი, ასევე ფიროსმანის როლის შემსრულებელი ამავე სახელწოდების ფილმში (1926-1977 წწ).

ვარაზი ვასილი - ბიოქიმიკოსი და პათოლოგფიზიოლოგი (1888-1969 წწ).

ვარაკლიანი - ქალაქი ლატვიაში.

ვარამ გაგელი - იხილე გაგელი ვარამ.

ვარამი (არაბ.) - დარდი, მწუხარება, ნაღველი.

ვარანასი (ბენარესი) - ქალაქი ინდოეთის ჩრდილოეთ ნაწილში, მდინარე განგზე, უტარ-პრადეშის შტატში (930 ათასი).

ვარანგალი - ქალაქი ინდოეთის ანდჰრა-პრადეშის შტატში.

ვარანგერ-ფიორდი - ბარენცის ზღვის ყურე ნორვეგიის სანაპიროსთან.

ვარანგნი - ვარგნი თუ მრავლის შემძლებელნი (საბა).

ვარანი - დიდი ხვლიკი (მეტრნახევრამდე სიგრძის); ბინადრობს აღმოსავლეთ ნახევარსფეროს უდაბნოებში, ტროპიკებსა და სუბტროპიკებში.

ვარანტი (ინგლ.) - საბუთი, რომელიც საწყობში საქონლის მიბარებისას ეძლევა საქონლის მფლობელს.

ვარაჟდინი - ქალაქი ხორვატიაში (40 ათასი).

ვარასი - იხილე ვარისი.

ვარაუ (უარაო, გუარაო) - ვენესუელაში მცხოვრები ინდიელი ხალხი; ცხოვრობენ აგრეთვე სურინამსა და გაიანაში. საერთო რაოდენობა - 20 ათასი.

ვარაუდი - წინასწარი მიახლოებითი ანგარიში, წინასწარი აზრი რისამე შესახებ.

ვარაყა (ვარყა) - იგივეა, რაც არყა.

ვარაყი (არაბ.)

1) სხვათა ენაა, ქართულად ქანდა ჰქვიან (საბა).

2) ოქროს (ვერცხლის) თხელი ფენა ნივთზე გადაკრული შესამკობად.

ვარაყიანი - ვარაყით დაფარული.

ვარახშა - უძველესი დასახლება უზბეკეთის ქალაქ ბუხარასთან, კულტურის ძეგლი.

ვარბოლა - შუასაუკუნეების ქალაქის ნანგრევები ესტონეთის დედაქალაქ ტალინის მახლობლად.

ვარბურგი ოტო ჰაინრიხ - გერმანელი ბიოქიმიკოსი და ფიზიოლოგი, 1931 წლის ნობელის პრემიის ლაურეატი (1883-1970 წწ).

ვარგა ევგენი - უნგრული წარმოშობის საბჭოთა ეკონომისტი, აკადემიკოსი (1879-1964 წწ).

ვარგა იშტვან - უნგრელი ეკონომისტი (1897-1962 წწ).

ვარგავი - სოფელი ასპინძის მუნიციპალიტეტში.

ვარგანი - ენაკიანი თვითმჟღერი მუსიკალური საკრავი.

ვარგასი ჟეტულიუ დორნელის - ბრაზილიის სახელმწიფო და პოლიტიკური მოღვაწე, ქვეყნის პრეზიდენტი 1930-1945 და 1951-1954 წლებში (1883-1954 წწ).

ვარგას ლიოსა მარიო - პერუელი მწერალი (დაიბადა 1936 წელს).

ვარგაში - დაბა რუსეთის კურგანის ოლქში.

ვარგისი - ის, რაც ვარგა, გამოსადეგია.

ვარგისობა - ვარგისის თვისება.

ვარდა ანიეს - ფრანგი კინორეჟისორი (დაიბადა 1928 წელს).

ვარდან აიგეკცი (აიგეკელი) - XII-XIII საუკუნეების ზღვარზე მოღვაწე სომეხი იგავთმწერალი და მქადაგებელი.

ვარდან ბარძბერდეცი (აღმოსავლელი) - სომეხი სწავლული ბერი, ისტორიკოსი (გარდაიცვალა 1271 წელს).

ვარდანიანი იური - სომეხი სპორტსმენი, ოლიმპიური თამაშების (1980) და მსოფლიოს (1977-81, 1985) ჩემპიონი ძალოსნობაში (დაიბადა 1956 წლს).

ვარდანისძენი - დიდ ფეოდალთა საგვარეული XI-XV საუკუნეების საქართველოში. სავარაუდოდ წარმოდგებოდნენ მარუშიანთა (მარუშისძეთა) საგვარეულოდან.

ვარდან სვანთა ერისთავი - XII საუკუნის II ნახევრის ქართველი დიდი ფეოდალი.

ვარდარი - მდინარე ბალკანეთის ნახევარკუნძულზე, ყოფილ იუგოსლავიასა (მაკედონია) და საბერძნეთში, ერთვის ეგეოსის ზღვის თერმაიკოსის ყურეს (სიგრძე - 388 კილომეტრი).

ვარდბულბულიანი - მეფე პოეტის, თეიმურაზ პირველის (XVII ს) მიერ გადმოქართულებული სპარსული პოემა.

ვარდგინეთი - სოფელი ბორჯომის მუნიციპალიტეტში.

ვარდების ომი (წითელი და თეთრი ვარდების ომი) - შინა ომი ფეოდალურ დაჯგუფებებს შორის, პლანტაგენეტების დინასტიის ორი შტოს - ლანკასტერებისა და იორკების - დაპირისპირება ინგლისში 1455-85 წლებში.

ვარდების რევოლუცია (ხავერდოვანი რევოლუცია) - სიმბოლური სახელწოდება 2003 წლის ნოემბერში მიხეილ სააკაშვილის წინამძღოლობით დაწყებული მასობრივი გამოსვლებისა საქართველოში, რასაც 23 ნოემბერს პრეზიდენტ ედუარდ შევარდნაძის გადადგომა მოჰყვა.

ვარდევანი - სოფელი ბორჯომის მუნიციპალიტეტში.

ვარდენი (ვან დერ ვარდენი) ბარტელ ლენდერტ - ჰოლანდიელი მათემატიკოსი (1903-1990 წწ).

ვარდენი - კინოფილმ „უდიპლომო სასიძოს“ პერსონაჟი აკაკი კვანტალიანის შესრულებით.

ვარდენისი - დაბა ჩრდილოეთ სომხეთში.

ვარდენისის ქედი - მდებარეობს სომხეთის სამხრეთ კავკასიის ვულკანურ მთიანეთში.

ვარდესანი (ბარ-დაიშანი) - სირიელი პოეტი, რელიგიური მოაზროვნე-ერეტიკოსი (დაახლოებით 154 - 222 წწ).

ვარდი (ღოსა)

ვარდიგორა - სოფელი თერჯოლის მუნიციპალიტეტში (თუზის თემის საკრებულო). მდებარეობს ჩრდილოეთ იმერეთის მთისწინეთში, მდინარეების ძუსისა და მაძარულის წყალგამყოფზე. ზღვის დონიდან - 500 მეტრი, თერჯოლიდან - 17 კილომეტრი. 2002 წლის აღწერის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობს 350 ადამიანი.

ვარდისებრნი - ორლებნიან მცენარეთა ოჯახი. მას ეკუთვნის ვაშლი, ბალი, მარწყვი.

ვარდის რომანი - შუა საუკუნეების ფრანგული ლიტერატურის ძეგლი, ალეგორიულ-დიდაქტიკური პოემა. პირველი ნაწილის ავტორია გილიომ დე ლორისი, მეორე ნაწილის - ჟან დე მენი.

ვარდისუბანი

ვარდკანაფა (Eupatorium cannabinum) - კანაფის მაგვარი ბოჭკოვანი მცენარე.

ვარდკაჭაჭა (Cichorium intybus) - ორ - ან მრავალწლოვანი ბალახოვანი მცენარე, აქვს განშტოებული ღერო, იკეთებს ცისფერ ყვავილებს.

ვარდკოკორი (vardkukuri) - კოკორი ვარდი, გაუშლელი ვარდი.

ვარდკოხა - ქუნთრუში (საბა).

ვარდნარი - ადგილი, სადაც ვარდის ბუჩქებია, ვარდის ბუჩქების ჯგუფი.

ვარდნილი

ვარდნობი - ჩავარდნილი, მეტად ღრმა ადგილი.

ვარდობა - ვარდის გაშლის, ყვავილობის დრო.

ვარდობისთვე (ვარდობისა) - მაისის ქართული სახელი.

ვარდოშვილი (ნამდვილი გვარი ნიკოლაიშვილი) ხარიტონ - პოეტი (1895-1970 წწ).

ვარდუა (მკითხავი ვარდუა) - პერსონაჟი დანიელ ჭონქაძის მოთხრობისა „სურამის ციხე“.

ვარდფურცლობა - დრო, როცა ვარდი აყვავებას იწყებს.

ვარეგოვო - დაბა რუსეთის იაროსლავლის ოლქში.

ვარევანი - სოფელი ახალქალაქის მუნიციპალიტეტში.

ვარეზი ედგარ - ამერიკელი კომპოზიტორი და დირიჟორი, ეროვნებით ფრანგი, კომპოზიტორთა საერთაშორისო გილდიის ერთ-ერთი დამაარსებელი (1883-1965 წწ).

ვარელა ალფრედო - არგენტინელი მწერალი და საზოგადო მოღვაწე (1914 - 1984 წწ).

ვარელა ხოსე პედრო - ურუგვაელი პედაგოგი და სახალხო განათლების მოღვაწე (1848-1879 წწ).

ვარენა (1917 წლამდე ორანი) - ქალაქი ლიტვაში.

ვარენი - ქალაქი გერმანიაში, მეკლენბურგ-პომერანიის მიწაზე.

ვარენიუსი ბერნჰარდუს (ნამდვილი გვარი ვარენი) - ნიდერლანდელი გეოგრაფი. ავტორი „საყოველთაო გეოგრაფიისა“, სადაც მან პირველმა გამოყო გეოგრაფია, როგორც დედამიწის შემსწავლელი ცალკე დისციპლინა (1622-1650/1651 წწ).

ვარესე - ქალაქი იტალიაში, ვარესეს პროვინციის ადმინისტრაციული ცენტრი.

ვარესი იოჰანეს (ფსევდონიმი ბარბარუსი) - ესტონელი პოეტი და სახელმწიფო მოღვაწე, ესტონეთის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის თავმჯდომარე 1940-46 წლებში. სიცოცხლე დაასრულა თვითმკვლელობით (1890-1946 წწ).

ვარეულა - მდინარე დუშეთის მუნიციპალიტეტში, იხილე ლაშარი.

ვარეში - ქალაქი ბოსნია ჰერცეგოვინაში.

ვარვა - დაბა უკრაინის ჩერნიგოვის ოლქში.

ვარვარა - რაც ვარვარებს.

ვარვარი - სხეულის (უპირატესად ლითონების) ელვარება წითლად დიდი სიმხურვალის გამო.

ვარზობი - მდინარე ტაჯიკეთში, კაფირნიგანის მარჯვენა შენაკადი.

ვარზუგა - მდინარე რუსეთის მურმანსკის ოლქში, ერთვის შავ ზღვას.

ვართა - მდინარე ონის მუნიციპალიტეტში, ჯეჯორის მარცხენა შენაკადი.

ვართაგავა იპოლიტე - კრიტიკოსი, ლიტერატურათმცოდნე, პედაგოგი (1872-1969 წწ).

ვართაშენი - ქალაქი აზერბაიჯანში.

ვარი - დეპარტამენტი საფრანგეთში.

ვარია

ვარიაგები - ძველრუსული წყაროების თანახმად, სკანდინავიელთა ზოგადი სახელი.

ვარიაგი - რუსეთის კრეისერი (მწყობრში ჩადგა 1901 წელს), გადამწყვეტი როლი ითამაში რუსეთ-იაპონიის ომის მსვლელობაში, ჩაძირულ იქნა 1904 წლის იანვარში.

ვარიანი - სოფელი გორის მუნიციპალიტეტში.

ვარიანტა (ლათ.)

ვარიანტი (ლათ.)

ვარიაობა - ვარიად ყოფნა.

ვარიატორი (ლათ.) - მექანიზმი, რომელიც ერთი ლილვის ბრუნვას გადასცემს მეორეს ისე, რომ წამყვანი ლილვის ბრუნვის სიჩქარესთან შედარებით ამყოლი ლილვის ბრუნვის სიჩქარე იცვლება მდოვრედ.

ვარიაცია (ლათ.)

ვარიაციული - ვარიაციასთან, ვარიაციებთან დაკავშირებული.

ვარიეტე (ფრანგ.) - საესტრადო პროგრამების თეატრი. პირველი ასეთი თეატრი გაიხსნა XVIII საუკუნის დასასრულის პარიზში.

ვარიირება (ფრანგ.) - სახის ცვლა, გადასხვაფერება.

ვარიკა (ვარიკელა) - პატარა ვარია.

ვარიკოზული (ლათ.) მაგალითად, ვენების ვარიკოზული გაგანივრება - ქვედა კიდურების, სწორი ნაწლავის (ბუასილის დროს) და ზოგი სხვა ორგანოს ვენების დაავადება - კვანძოვანი გაგანივრება.

ვარიკონდი (ინგლ.) - სეგნეტოკერამიკული კონდენსატორი, რომლის ტევადობასა და შემონაფენებზე მოდებულ ელექტრულ ძაბვას შორის მკვეთრად გამოსახული არაწრფივი დამოკიდებულება არსებობს.

ვარიკოცელე - სათესლე ბაგირაკის ვენების კვანძოვანი გაგანიერება და დაგრძელება. უმეტესად გვხვდება 17-30 წლის ასაკში.

ვარინგი (უერინგი) ედუარდ - ინგლისელი მათემატიკოსი (1734-1798 წწ).

ვარინიონი პიერ - ფრანგი მექანიკოსი და მათემატიკოსი (1654-1722 წწ).

ვარინსკი ლუდვიკ - პოლონეთის სოციალისტური მოძრაობის მოღვაწე (1856-1889 წწ).

ვარიოლოიდი - ყვავილის (გადამდები დაავადების) მსუბუქი ფორმა.

ვარიომეტრი (ლათ.)

ვარისი (ვარასი) - ფეოდალურ საქართველოში უფლებამონაცვლე ზოგადად, კერძოდ კი უფრო შორეული, როცა პირველი რიგის მემკვიდრე არ არსებობდა.

ვარისტორი - ნახევრადგამტარული რეზისტორი, რომლის ელექტრული წინაღობა (გამტარობა) არაწრფივად იცვლება და ერთნაირია დადებითი და უარყოფითი ძაბვის ზემოქმედების დროს.

ვარკეთილი

ვარკონი ზოლტან - უნგრელი რეჟისორი და მსახიობი (1912-1979 წწ).

ვარლაამ კალაბრიელი - ბიზანტიელი ფილოსოფოსი, ასტრონომი და მათემატიკოსი (1290-1348 წწ).

ვარლაამი - წიგნის ბეჭდვის ფუძემდებელი მოლდავეთში (დაახლოებით 1590-1657 წწ).

ვარლაამი და იოასაფი (ვარლაამი და იოასაფატი) - შუა საუკუნეების ბიზანტიური რომანი, რომლის სიუჟეტი ბუდას ლეგენდის სანსკრიტულ რედაქციას უკავშირდება. შეიქმნა XI საუკუნეში ბერძნულ ენაზე.

ვარლამი - საქართველოს ეგზარქოსი 1811-14 წლებში (1762/8 - 1830 წწ).

ვარლამოვა ინა (ნამდვილი სახელი და გვარი კლავდია ლანდაუ) - რუსი მწერალი ქალი (1923-1990 წწ).

ვარლამოვი ალექსანდრე - რუსი კომპოზიტორი, მომღერალი, ვოკალური

ლირიკის ოსტატი (1801-1848 წწ).

ვარლე ჟან ფრანსუა - საფრანგეთის დიდი რევოლუციის მოღვაწე (1764-1832 წწ).

ვარლეი ნატალია - თეატრის და კინოს რუსი მსახიობი ქალი (დაიბადა 1947 წელს).

ვარლენი ლუი ეჟენ - საფრანგეთის მუშათა მოძრაობის მოღვაწე (1839-1871 წწ).

ვარმა ბჰაგავატიჩარანი (ბჰაგავატიჩარან ვარმა) - ინდოელი მწერალი (დაიბადა 1903 წელს).

ვარმანდი - ანაფორა (საბა).

ვარმე - კურტაკი.

ვარმინგი იოჰანეს ეუგენიუს - დანიელი ბოტანიკოს-ეკოლოგი და სისტემატიკოსი (1841-1924 წწ).

ვარმუსი ჰაროლდ - ამერიკელი მოლეკულარული ბიოლოგი, 1989 წლის ნობელის პრემიის ლაურეატი ჯ.მ.ბიშოპთან ერთად (დაიბადა 1939 წელს).

ვარნა

ვარნავინო - დაბა რუსეთის ნიჟნი ნოვგოროდის ოლქში.

ვარნალისი კოსტას - ბერძენი მწერალი და საზოგადო მოღვაწე (1884-1974 წწ).

ვარნეთი - გვიანდელი ფეოდალური ხანის ქართული ხუროთმოძღვრების ძეგლი დაბა ასპინძის მიდამოებში.

ვარნემიუნდე - ქალაქ როსტოკის ავანპორტი და გარეუბანი (გერმანია).

ვარნიაი - ქალაქი ლიტვაში.

ვარნიე რეჟის - ფრანგი კინორეჟისორი (დაიბადა 1948 წელს).

ვარნკე ჰერბერტ - გერმანიის მუშათა მოძრაობის მოღვაწე (1902-1975 წწ).