1858 1858 15
იანვარი
უნივერსიტეტში
წარადგენს
თელავის
მაზრის
მიერ
გაცემულ
სიღარიბის
მოწმობას და
შეაქვს
თხოვნა
სწავლის
გადასახადისგან
გათავისუფლების
შესახებ.
წყარო:
„ლიტერატურული
მემკვიდრეობა”,
წ.
1, 1935, გვ.
558. პეტერბურგის უნივერსიტეტის სწავლა-განათლების მზრუნველი აკმაყოფილებს
მის თხოვნას ლექციებზე დასწრების გადასახადისგან გათავისუფლების შესახებ „ლიტერატურული მემკვიდრეობა“, წ. 1, 1935, გვ. 560. პეტერბურგში თარგმნის ვალტერ სკოტის ლექსს „რა ტკბილ არს ოდეს...“,
რომელიც ეპიგრაფად ჰქონდა წამძღვარებული ამ ინგლისელი მწერლის
რომანს „ანტიკვარი კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი. ჭავჭავაძის
პირადი
საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი № 108, ფ. 17; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ.
3, თბ.,
1988, გვ. 13, 663.
პირთა ანოტაციები:
სკოტი ვალტერ (1771-1832)
ინგლისელი მწერალი, ისტორიული ჟანრის
ფუძემდებელი. პეტერბურგში იწყებს ფრიდრიხ შილერის ლექსის „ცრემლთა შინა ნუგეშის“
თარგმნას.
ორიგინალურ წყაროში ნაწარმოების სათაურია „ქალწულის ჩივილი“. კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი. ჭავჭავაძის
პირადი
საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი № 108, ფ. 26, 27; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად,
ტ. 3, თბ.,
1988, გვ. 14, 664-666.
პირთა ანოტაციები:
შილერი იოჰან კრისტოფ ფრიდრიხ (1759-1805)
გერმანელი პოეტი, დრამატურგი,
ხელოვნების თეორეტიკოსი. პეტერბურგში მუშაობას განაგრძობს ფრიდრიხ შილერის ლექსის „ცრემლთა
შინა ნუგეში“ თარგმანის ახალ ვარიანტზე, რომელსაც შემდეგ გზავნის ჟურნალ
„ცისკარში“ დასაბეჭდად. ავტოგრაფი, კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი
ილია
ჭავჭავაძის ფონდი, № 108, ფ. 26, 27; ჟურნალი „ცისკარი“, 1859, № 2, გვ.
93-95;
ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 3, თბ., 1988, გვ. 14, 664-666.
პირთა ანოტაციები:
შილერი იოჰან კრისტოფ ფრიდრიხ (1759-1805)
გერმანელი პოეტი, დრამატურგი,
ხელოვნების თეორეტიკოსი. პეტერბურგში თარგმნის ჯორჯ ბაირონის ლექსს „სტიროდეთ“. ავტოგრაფი კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი ილია
ჭავჭავაძის
ფონდი, № 108, გვ. 22; № 212; გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის
სახელმწიფო
მუზეუმი, № 17501 გვ. 16-17; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 3, თბ., 1988,
გვ. 16, 666.
პირთა ანოტაციები:
ბაირონი ჯორჯ ნოელ გორდონ (1788-1824)
ინგლისელი პოეტი, რომანტიკოსი. წერს ლექსებს „გაზაფხული“ („ვიშ გაზაფხული“...) და „ჩიტი“ („ვგალობ და
ვგალობ...“). კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი. ჭავჭავაძის
პირადი
საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი № 108, ფ. 6, 7. პეტერბურგიდან თბილისში წერილს უგზავნის გაბრიელ სულხანიშვილს, იწონებს
„ცისკარში“ „მოლაყბის“ ფსევდონიმით გამოქვეყნებულ სტატიებს და ეკითხება,
მისი
ხომ არ არის. ჟურნ. „ცისკარი“, 1863, № 7; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 17,
თბ., 2012, გვ.
19-20, 367-368.
დათარიღება:
„ტექსტოლოგიური კვლევები ილია ჭავჭავაძის ცხოვრებისა და
შემოქმედების მატიანისთვის“, თბ. 2016, გვ. 179.
პირთა ანოტაციები:
სულხანიშვილი გაბრიელი იასეს ძე (1835-1879)
საზოგადო მოღვაწე,
პუბლიცისტი.
მონაწილეობდა თეატრალურ წარმოდგენებში. მეორე კურსზე გადასაყვანი გამოცდებიდან აბარებს მხოლოდ „ძველ ისტორიას“
და „რუსეთის ისტორიას“. „ლიტერატურული მემკვიდრეობა“, წ. 1, 1935, გვ. 560. პეტერბურგში მუშაობას იწყებს ლექსებზე „სიმღერა“ და „გუთნისდედა“.
გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის მუზეუმი № 17501 გვ. 13-15; კ.
კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი. ჭავჭავაძის პირადი საარქივო
ფონდი, ავტოგრაფი № 108, ფ. 18, 19.
1858 20 ივნისამდე
ზაფხულის არდადეგებზე სხვა სტუდენტებთან ერთად მიდის პეტერბურგთან
მდებარე სოფელ ტიარლევოში.
წყარო: პავლე ინგოროყვა, „ილია ჭავჭავაძე“, 1962, გვ. 59-70.
დათარიღება:
20 ივნისით თარიღდება იქ დაწერილი პირველი ლექსი.
1858 20 ივნისი
ტიარლევოში წერს ლექსს „მეც შავ თვალებს“.
წყარო: კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი. ჭავჭავაძის პირადი
საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი № 108, ფ. 3.
დათარიღება: იხ. „ტექსტოლოგიური კვლევები ილია ჭავჭავაძის ცხოვრებისა და
შემოქმედების მატიანისთვის“, თბ., 2016, გვ. 289-292.
1858 22 ივნისამდე
მკურნალ ექიმ ნიკოლოზ არენდტისგან იღებს ცნობას, რომ მაისში მძიმედ
ავადმყოფობდა.
წყარო: ლიტერატურული მემკვიდრეობა“, წ. 1, 1935, გვ. 561.
პირთა ანოტაციები:
არენდტი ნიკოლოზ თევდორეს ძე კოლეგიის ასესორი, ილია ჭავჭავაძის მკურნალი
ექიმი პეტერბურგში..
1858 23 ივნისი
ტიარლევოში წერს ლექსს „გიყვარდეს“ .
წყარო: გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, კრებ.
№17501, გვ. 16; კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი. ჭავჭავაძის
პირადი საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი №108, ფ. 20.
1858 23 ივნისი
ტიარლევოში იწყებს მუშაობას ლექსზე „მთვარეს“, რომელსაც პუბლიკაციებში
სათაურად აქვს „უცხოეთში“.
კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი.
ჭავჭავაძის პირადი საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი № 108, ფ. 4. იხ. „ტექსტოლოგიური კვლევები ილია ჭავჭავაძის ცხოვრებისა
და შემოქმედების მატიანისთვის“, თბ., 2016, გვ. 289-292.
1858 23 ივნისის შემდეგ
ტიარლევოში განაგრძობს მუშაობას ლექსზე „მთვარეს“ (იგივე „უცხოეთში“).
წყარო: გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, კრებ. №
17501, გვ. 7-9.
დათარიღება:
ეს ვარიანტი უფრო გვიანდელია, ვიდრე 23 ივნისისა.
1858 27 ივნისი
ტიარლევოში თარგმნის ალექსანდრ პუშკინის ლექსს „ანგელოზი“, რომელიც მის
სიცოცხლეში არ გამოქვეყნებულა
წყარო: გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, კრებ.
№17501, ფ. 12; კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი.
ჭავჭავაძის
პირადი საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი № 108, ფ. 18; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც
ტომად, ტ. 3,
თბ., 1988, გვ. 19, 667.
პირთა ანოტაციები:
პუშკინი ალექსანდრე სერგეის ძე (1799-1837)
ცნობილი რუსი პოეტი.
1858 27 ივნისი
ტიარლევოში თარგმნის ალექსანდრ პუშკინის ლექსს „ჭეშმარიტება“.
წყარო: გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, კრებ.
№17501, ფ. 12; კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი.
ჭავჭავაძის
პირადი საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი № 108, ფ. 18; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც
ტომად, ტ. 3,
თბ., 1988, გვ. 19, 667.
პირთა ანოტაციები:
პუშკინი ალექსანდრე სერგეის ძე (1799-1837)
ცნობილი რუსი პოეტი
1858 15 ივლისი
წერს ლექსს „სიზმარი“, რომელსაც ეპიგრაფად წარუმძღვარებს ვალტერ სკოტის
სიტყვებს: „რა არს სიზმარი? იგივე ცხოვრება ნამდვილ, მაგრამ სიზმარში მარტო
გამოხატულება წარმოებს“.
წყარო: კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი. ჭავჭავაძის
პირადი
საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი №108, ფ. 60.
პირთა ანოტაციები:
სკოტი ვალტერ (1771-1832)
ინგლისელი მწერალი, ისტორიული ჟანრის
ფუძემდებელი.
1858 17 ივლისი
სოფელ ტიარლევოში წერს ლექსს „ლოცვა“ („მამაო ჩვენო...“)
წყარო: გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, კრებ. №
17501, გვ. 2; კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი.
ჭავჭავაძის პირადი
საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი № 108, ფ. 1.
1858 28 ივლისი
ტიარლევოში თარგმნის ალექსანდრ პუშკინის ლექსს „წინასწარმეტყველი“
წყარო: კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი. ჭავჭავაძის
პირადი
საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი № 105, № 108; გ. ლეონიძის სახ. ქართული
ლიტერატურის
სახელმწიფო მუზეუმი, კრებ. № 17501, გვ. 8-9; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად,
ტ. 3, თბ.,
1988, გვ. 20, 667.
1858 1 აგვისტო
ტიარლევოში წერს ლექსს „ლოთის რჩევა“, რომელიც ავტორის სიცოცხლეში არ
გამოქვეყნებულა.
წყარო: გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, კრებ. №
17501, 17-19.
1858 1 აგვისტო წერს ლექსს „როდემდის“.
წყარო: გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, კრებ. №
17501, 10; კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი. ჭავჭავაძის
პირადი
საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი № 108, ფ. 4.
1858 1 აგვისტო წერს ლექსს „პავლოვსკის პარკი“. ტექსტის ავტოგრაფი მის მიერვეა გადახაზული
და მიწერილი აქვს: „რიტორიკა უშვერი“.
წყარო: გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის მუზეუმი № 17501 გვ. 10,
17-19;
კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი. ჭავჭავაძის პირადი
საარქივო
ფონდი, ავტოგრაფი № 108, ფ. 24, 25.
1858 13 აგვისტომდე
ნათესავ იოსებ ვაჩნაძისგან იღებს წერილს, რომლიდანაც იგებს მის
გადაწყვეტილებას რუსეთში სასწავლებლად წასვლის შესახებ.
წყარო: გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი № 17520;
ი.
ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 17, თბ., 2012, გვ. 18.
დათარიღება:
დროზე მინიშნებულია 13 აგვისტოს ანიკო ვაჩნაძისთვის გაგზავნილ
წერილში.
პირთა ანოტაციები:
ვაჩნაძე სოსიკო (იოსებ) რევაზის (ონანოს) ძე
მისი დედის – ეკატერინე
(სალომე)
ჭავჭავაძისა და ილიას პაპები – ივანე (გლახა) და პაატა ძმები იყვნენ.
1858 13 აგვისტომდე
პეტერბურგში ყოფნისას სტუმრობს გიორგი XII-ის რძალს, იმჟამად
გარდაცვლილი თეიმურაზის ცოლ ელენე ამილახვარ-გრუზინსკაიას.
წყარო: გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი № 17519;
ი.
ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 17, თბ., 2012, გვ. 16.
დათარიღება:
დროზე მინიშნებულია 13 აგვისტოს ნენე
ჭავჭავაძე-ანდრონიკაშვილისთვის
გაგზავნილ წერილში.
პირთა იდენტიფიკაცია:
წყაროში ელენე ოთარის ასული ამილახვარი-გრუზინსკაია
მოხსენიებულია, როგორც „ბატონის რძალი“. იხ. „ტექსტოლოგიური კვლევები ილია
ჭავჭავაძის ცხოვრებისა და შემოქმედების მატიანისთვის“, თბ., 2016, გვ.
163-164.
პირთა ანოტაციები:
გიორგი ХII (1746-1800)
ქართლ-კახეთის უკანასკნელი მეფე, რომლის
გარდაცვალების
შემდეგაც რუსეთის იმპერატორმა – ალექსანდრე I-მა სამეფო გააუქმა.
ბაგრატიონი (ბატონიშვილი) თეიმურაზ გიორგის ძე (1782-1846)
მწერალი,
მეცნიერი,
ქართლ-კახეთის უკანასკნელი მეფის, გიორგი XII-ის ძე. მარი ბროსესთან
ერთად შექმნა პეტერბურგის ქართველოლოგიური სკოლა.
ამილახვარ-გრუზინსკაია ელენე ოთარის ასული (1783-1866)
გიორგი XII-ის
ძის,
თეიმურაზის მეუღლე. გადასახლებული იყო პეტერბურგში და დაკრძალულია
იქვე.
1858 13 აგვისტომდე
პეტერბურგში ყოფნისას ხვდება ილია ჩოლოყაშვილს და მის მეუღლეს, თავისი
ნათლიის – ნინო ანდრონიკაშვილის ძმისშვილ ელენე ანდრონიკაშვილს.
მწუხარებას გამოთქვამს მათი მცირეწლოვანი ქალიშვილის დაღუპვის გამო.
წყარო: გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი № 17519,
№
17522; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 17, თბ., 2012, გვ. 16.
დათარიღება:
დროზე მინიშნებულია 13 აგვისტოს ნენე
ჭავჭავაძე-ანდრონიკაშვილისთვის
გაგზავნილ წერილში.
პირთა იდენტიფიკაცია:
„ტექსტოლოგიური კვლევები ილია ჭავჭავაძის ცხოვრებისა
და
შემოქმედების მატიანისთვის“, თბ., 2016, გვ. 148.
პირთა ანოტაციები:
ჩოლოყაშვილი ილია ზაალის ძე (1823-1877)
რუსეთის არმიის გენერალი, ოლღა
თადეოზის ასულ გურამიშვილის მეჯვარე.
ანდრონიკაშვილი ნინო ზაქარიას ასული (1862-1942)
ილია გიორგის ძე
ჯორჯაძის
მეუღლე.
ანდრონიკაშვილი-ჩოლოყაშვილისა ელენე ივანეს ასული (დაბ. 1832)
ცნობილი
გენერლის – ივანე მალხაზის ძე ანდრონიკაშვილის ქალიშვილი და ილია
ზაალის ძე ჩოლოყაშვილის მეუღლე.. წერილს და ცოტაოდენ თანხას იღებს ნათესავ ნენე ჭავჭავაძე-
ანდრონიკაშვილისაგან. ბარათიდან იგებს, რომ მისი ქმარი – დიმიტრი
ანდრონიკაშვილი დიამბეგად დაუნიშნავთ.
წყარო: გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, ი.
ჭავჭავაძის
პირადი საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი № 17519. გვ. 1-2; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც
ტომად,
ტ. 17, თბ., 2012, გვ. 15.
დათარიღება:
დროზე მინიშნებულია 13 აგვისტოს ნენე
ჭავჭავაძე-ანდრონიკაშვილისთვის
გაგზავნილ წერილში.
პირთა ანოტაციები:
ჭავჭავაძე-ანდრონიკაშვილისა ნენე დიმიტრის ასული
ილია ჭავჭავაძის
ნათესავი
(მათი პაპები – ივანე (გლახა) და პაატა ძმები იყვნენ), დიმიტრი თომას ძე
ანდრონიკაშვილის მეუღლე.
ანდრონიკაშვილი დიმიტრი თომას ძე (დაბ. 1819)
ილია ჭავჭავაძის ნათესავის
– ნენე
დიმიტრის ასულ ჭავჭავაძის ქმარი. კოლაგიდან იღებს ნათესავ ანიკო ვაჩნაძის წერილს.
წყარო: გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, № 17520;
ი.
ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 17, თბ., 2012, გვ. 19. 277-278.
დათარიღება:
დროზე მინიშნებულია 13 აგვისტოს ანიკო ვაჩნაძისთვის გაგზავნილ
წერილში.
პირთა ანოტაციები:
ვაჩნაძე ანიკო რევაზის ასული
მისი დედის – ეკატერინე (სალომე)
ჭავჭავაძისა და
ილიას პაპები – ივანე (გლახა) და პაატა ძმები იყვნენ.
1858 13 აგვისტო
ტიარლევოდან სოფელ კოლაგში საპასუხო წერილს უგზავნის ნათესავ ანიკო
ვაჩნაძეს, რომელშიც იწონებს მისი ძმის – იოსების გადაწყვეტილებას რუსეთში
სასწავლებლად წასვლის თაობაზე, მაგრამ იქვე საუბრობს სამშობლოსთან
განშორების სირთულეზე.
წყარო: გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, ი.
ჭავჭავაძის
პირადი საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი № 17520; ი. ჭავჭავაძე, წერილები (რედ.
ი.
ბოცვაძე, სოხუმი, 1949, გვ. 15-16; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ათ ტომად, X, 1961,
გვ. 16-17; ი.
ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 17, 2012, გვ. 18-19, 367.
პირთა ანოტაციები:
ვაჩნაძე ანიკო რევაზის ასული
მისი დედის – ეკატერინე (სალომე)
ჭავჭავაძისა და
ილიას პაპები – ივანე (გლახა) და პაატა ძმები იყვნენ.
ვაჩნაძე სოსიკო (იოსებ) რევაზის (ონანოს) ძე
მისი დედის – ეკატერინე
(სალომე)
ჭავჭავაძისა და ილიას პაპები – ივანე (გლახა) და პაატა ძმები იყვნენ.
1858 13 აგვისტო
ტიარლევოდან სოფელ ჩალათუბანში საპასუხო წერილს უგზავნის ნენე ჭავჭავაძე-
ანდრონიკაშვილისას. შესჩივის მატერიალურ ხელმოკლეობას, ხუმრობს მისი
ქმრის დიამბეგად დანიშვნასთან დაკავშირებით და უამბობს გიორგი XII-ის
რძალთან ვიზიტის შესახებ, რომლის დროსაც უსაუბრიათ ადრესატის ძმაზე –
ნიკოლოზ დიმიტრის ძე ჭავჭავაძეზე.
წყარო: გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, ი.
ჭავჭავაძის
პირადი საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი № 17519, გვ. 1-2; ი. ჭავჭავაძე,
წერილები (რედ.
ი. ბოცვაძე, სოხუმი, 1949, გვ. 11-15; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ათ ტომად, X,
1961, გვ. 12-15; ი.
ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 17, 2012, გვ. 15-18, 366.
პირთა ანოტაციები:
ჭავჭავაძე-ანდრონიკაშვილისა ნენე დიმიტრის ასული
ილია ჭავჭავაძის
ნათესავი
(მათი პაპები – ივანე (გლახა) და პაატა ძმები იყვნენ), დიმიტრი თომას ძე
ანდრონიკაშვილის მეუღლე.
გიორგი ХII (1746-1800)
ქართლ-კახეთის უკანასკნელი მეფე, რომლის
გარდაცვალების
შემდეგაც რუსეთის იმპერატორმა – ალექსანდრე I-მა სამეფო გააუქმა.
ჭავჭავაძე ნიკოლოზ დიმიტრის ძე (1830-1903)
თბილისის მაზრის სასამართლო
პალატის სამოქალაქო დეპარტამენტის თავმჯდომარე. ილია ჭავჭავაძის
ნათესავი და მეჯვარე. ტიარლევოდან დროებით ბრუნდება პეტერბურგში მეორე კურსზე გადასასვლელი
დამატებითი გამოცდების ჩასაბარებლად. იღებს შეფასებებს: სახელმწიფო
სამართალი – 4, რუსეთის კანონმდებლობა – 4, ღვთისმეტყველება – 5, ზოოლოგია
– 3, ფსიქოლოგია – 5
წყარო: „ლიტერატურული მემკვიდრეობა“, წ. 1, 1935, გვ. 561.
სამოსწავლო მზრუნველის გადაწყვეტილებით, გადაჰყავთ მეორე კურსზე
წყარო: „ლიტერატურული მემკვიდრეობა“, წ. 1, 1935, გვ. 561.
1858 25 აგვისტო
თარგმნის იაკობ პოლონსკის ლექსს „ბედა მქადაგებელი“. ხელნაწერში ავტორად
არასწორად არის მითითებული გოეთე.
წყარო: ავტოგრაფი, კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ილია
ჭავჭავაძის
ფონდი, № 108, ფ. 8, 9; „ჩანგი“, შემდგენელი ვ. აბაშიძე, გამოცემა მე-2,
ტფილისი, 1892,
გვ. 311-314; ი. კენჭოშვილი, ილია ჭავჭავაძის ერთი პოეტური თარგმანის გამო,
„ლიტ.
გაზეთი“, 1961, 7 აპრ.; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 3, თბ., 1988, გვ.
10, 662-663.
პირთა ანოტაციები:
პოლონსკი იაკობ პეტრეს ძე (1819-1898)
რუსი პოეტი. ხუთი წელი ცხოვრობდა
თბილისში, კარგად იცნობდა ქართულ კულტურას და წერდა მასზე. –
გოეთე იოჰან ვოლფგანგ
(1749-1832) გერმანელი მწერალი.
1858 28 აგვისტომდე ბრუნდება სოფელ ტიარლევოში
წყარო: გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი,
ავტოგრაფი,
კრებ. № 17501, გვ. 9-10.
დათარიღება:
28 აგვისტოს დაწერილ ლექსს „ტიარლევო“ აწერია.
1858 28 აგვისტო ტიარლევოში წერს ლექსს „ლოცვა“ („ოდეს დემონი...“), რომელიც მის სიცოცხლეში
არ გამოქვეყნებულა.
წყარო: გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი,
ავტოგრაფი,
კრებ. № 17501, გვ. 9-10.
1858 26 ოქტომბრამდე
ტიარლევოდან ბრუნდება პეტერბურგში.
წყარო: გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, № 17519,
გვ.
2.
დათარიღება:
26 ოქტომბერს დაწერილ ლექსს აწერია „პეტერბურგი“.
1858 26 ოქტომბერი
პეტერბურგში წერს ლექსს „ვიხილე სატრფო“. გამოთქმულია მოსაზრება, რომ იგი
არის მიბაძვა ჰაინრიხ ჰაინეს ლექსისა „ძილში ვსტიროდი.“
წყარო: გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, № 17519,
გვ.
2; კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი. ჭავჭავაძის პირადი
საარქივო
ფონდი, ავტოგრაფი № 108, ფ. 2; ქუთაისის ნ. ბერძენიშვილის სახ. სახელმწიფო
ისტორიულ-ეთნოგრაფიული მუზეუმი, № 1038; ვ. კავთიშვილი, ჰაინრიხ ჰაინე
ქართულ
ლიტერატურაში“, თბ., 1978, გვ. 39-40; დ. ლაშქარაძე, გერმანული კლასიკური
ლიტერატურა ილია ჭავჭავაძის შემოქმედებაში“, თბ., 1981, გვ. 107.
პირთა ანოტაციები:
ჰაინე ჰაინრიხ (1797-1856)
გერმანელი პოეტი, პუბლიცისტი, კრიტიკოსი.
1858 26 ოქტომბერი
პეტერბურგში წერს ლექსს „ერთხელ ჰჯდა ჩემთან ქალი ლამაზი...“
წყარო: გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, კრებ. №
17501, გვ. 3; კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი.
ჭავჭავაძის პირადი
საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი № 108, ფ. 2. პეტერბურგში წერს ლექსს „მარტო მივცურავ ცხოვრების ზღვაში...“
წყარო: გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, კრებ. №
17501, გვ. 5-6. პეტერბურგში წერს ლექსს „დაე, თუნდ მოვკვდე, არ მეშინიან...
წყარო: გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, კრებ. №
17501, გვ. 6. პეტერბურგში წერს ლექსს „ქართვლის დედას“
წყარო: „გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, № 17501 გვ.
23; კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი. ჭავჭავაძის პირადი საარქივო
ფონდი, ავტოგრაფი № 108, ფ. 27, 28.
1858 15 დეკემბერი
პეტერბურგში წერს „გუთნისდედის“ მეორე ვარიანტს.
წყარო:
„დედა და შვილი და რამდენიმე ლექსი თ. ილია ჭავჭავაძისა“, ზ. ჭიჭინაძის
გამ., ტფილისი, 1882, გვ. 18.
1858 15 დეკემბერი
წერს პირველ რედაქციას ლექსისა „მაშინ დავსტკბები სრულის სამოთხით“,
სათაურით „ს...ს“.
წყარო: გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, № 17501
გვ.
3; კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი. ჭავჭავაძის პირადი
საარქივო
ფონდი, ავტოგრაფი № 108, ფ. 82, 171; ქუთაისის ნ. ბერძენიშვილის სახ.
სახელმწიფო
ისტორიულ-ეთნოგრაფიული მუზეუმი, № 1038; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 1,
თბ.,
1987, გვ. 71, 344-348.
პირთა იდენტიფიკაცია:
აზრი ლექსის ადრესატთან და ქარაგმის ახსნასთან
დაკავშირებით
განსხვავებულია. ერთი მოსაზრებით იგი ეძღვნება ავტორის სატრფოს
„ს-აშენკა-ს“,
მეორის მიხედვით კი – „ს-ამშობლო-ს“ / „ს-აქართველო-ს“. გურამ შარაძე, ილია
ჭავჭავაძე (ცხოვრება, მოღვაწეობა, შემოქმედება – ფოტომატიანე), ტ. 1, თბ.,
1987, გვ.
127-131; მაია ნინიძე, მადლის წყარო, ილია ჭავჭავაძის მრწამსი და მისი
შემოქმედება,
თბ. 1997, გვ. 216-236. პეტერბურგში თარგმნის ჰაინრიხ ჰაინეს უსათაურო ლექსს „როცა შევყურებ...“ გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო
მუზეუმი, № 17501 ფ. 5. პირთა ანოტაციები: ჰაინე ჰაინრიხ (1797-1856)
გერმანელი პოეტი, პუბლიცისტი,
კრიტიკოსი.
1858 26 დეკემბერი
პეტერბურგში წერს ლექსს „ბევრი ვიტანჯე...“ გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო
მუზეუმი, № 17501 გვ. 5; კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი.
ჭავჭავაძის პირადი საარქივო
ფონდი, ავტოგრაფი № 108, ფ. 17.
1858 30 დეკემბერი
პეტერბურგში წერს ლექსს „ს...ს“ („მას აქეთ, რაც შენ მე შემიყვარდი...“),
რომელიც
ავტორის სიცოცხლეში არ დაბეჭდილა. ავტოგრაფი ნასწორებია, გადახაზული და
მის მიერვე მიწერილი აქვს: „რიტორიკა“.
წყარო: გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, კრებ. №
17501, გვ. 29-30; კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი.
ჭავჭავაძის
პირადი საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი № 108, ფ. 28; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც
ტომად, ტ. 1,
თბ., 1987, გვ. 297, 526. პირთა იდენტიფიკაცია: ერთი მოსაზრებით ლექსი ეძღვნება ავტორის სატრფოს
„ს-აშენკა-ს“, მეორის მიხედვით კი – „ს-ამშობლო-ს“ / „ს-აქართველო-ს“ და
წარმოადგენს
ცნობილი ლექსის „მას აქეთ რაკი შენდამი ვცან მე სიყვარული...“ ადრეულ
რედაქციას. იხ.
გურამ შარაძე, ილია ჭავჭავაძე (ცხოვრება, მოღვაწეობა, შემოქმედება –
ფოტომატიანე),
ტ. 1, თბ., 1987, გვ. 127-131; მაია ნინიძე, მადლის წყარო, ილია ჭავჭავაძის
მრწამსი და
მისი შემოქმედება, თბ. 1997, გვ. 216-236. პეტერბურგში წერს ლექსს „რისთვის მიყვარხარ?“.
წყარო: გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, კრებ. №
17501, გვ. 30; კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი. ჭავჭავაძის პირადი
საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი № 108, ფ. 15. ალექსანდრე ჭავჭავაძის „მუხამბაზი ლათაიურის“ მიბაძვით პეტერბურგში
წერს
ლექსს „ჩემი თარიარალი“. იგი რუსეთის თვითმპყრობელობის წინააღმდეგ არის
მიმართული და ვრცელდება ხელნაწერის სახით. კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი.
ჭავჭავაძის პირადი
საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი № 108, გვ. 15; ქუთაისის ნ. ბერძენიშვილის სახ.
სახელმწიფო ისტორიულ-ეთნოგრაფიული მუზეუმი, № 21.
პირთა ანოტაციები:
რომანტიკოსი პოეტი,
რუსეთის
არმიის გენერალ-ლეიტენანტი, მონაწილეობდა 1804 წლის აჯანყებაში, 1832
წლის შეთქმულებაში, ნაპოლეონისა და თურქეთის წინააღმდეგ ბრძოლებში. წერს ლექსს „მითხარით, რისთვის“.
წყარო:
გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო
მუზეუმი, კრებ. № 17501, გვ. 31. პეტერბურგში თარგმნის ჰაინრიხ ჰაინეს ლექსს „ლოყით მოეპყარ...“
წყარო: გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, კრებ. №
17501, გვ. 4; ავტოგრაფი, კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ილია
ჭავჭავაძის ფონდი, № 108. მუშაობს მოთხრობაზე „კოლა“, რომელიც შემდეგ საფუძვლად ედება „კაცია
–ადამიანს?!” და „გლახის ნაამბობს“. კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი. ჭავჭავაძის
პირადი
საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი № 142.
დათარიღება: ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 2, თბ., 1988, გვ. 648.
1858 16 იანვარი
წყარო:
1858 9 თებერვალი
წყარო:
1858 12 თებერვალი
წყარო:
1858 13 თებერვალი
წყარო:
1858 23 თებერვალი
წყარო:
1858 7 მარტი
წყარო:
1858 თებერვალი-მარტი
წყარო:
1858 მაისი
წყარო:
1858 4 ივნისი
წყარო:
წყარო:
1858 13 აგვისტომდე
1858 13 აგვისტომდე
1858 25 აგვსტომდე
1858 25 აგვისტო
1858 5 ნოემბერი
1858 19 ნოემბერი
1858 15 დეკემბერი
1858 22 დეკემბერი
წყარო:
წყარო:
1858 31 დეკემბერი
1858
წყარო:
1858
1858
1858
წყარო: