The National Library of Georgia მთავარი - ბიბლიოთეკის შესახებ - ელ.რესურსები


14.01

1873   
    
1873    
    
14 იანვარი   
    
გაზეთ „ტიფლისკი ვესტნიკში“ მარტინ ზადეკაშვილის ფსევდონიმით იბეჭდება დავით ერისთავის ფელეტონი „სიზმარი ახალი წლის წინადღით“, რომელშიც ილია ჭავჭავაძე გამოყვანილია საფრანგეთის რესპუბლიკური პარტიის ლიდერ ლეონ მიშელ გამბეტად, ნიკო ჭავჭავაძე კი – იუსტიციის მინისტრ რესპუბლიკის მოწინააღმდეგე პროკურორ გრანპერედ  წყარო:

«Сон ф кануне нового года», 1873, № 1, გვ. 1-3; საარქივო მასალები XΙX საუკუნის 70–იანი წლების საქართველოს საზოგადოებრივ–კულტურული ცხოვრების შესახებ. 1965, გვ. 98.

პირთა ანოტაციები:

ერისთავი დავით გიორგის ძე (1847-1890)

მწერალი, დრამატურგი, საზოგადო მოღვაწე.

გამბეტტა ლეონ მიშელ (1838-1882)

ფრანგი პოლიტიკური და სახელმწიფო მოღვაწე. 1879-1881 წლებში დეპუტატთა პალატის წევრი, 1881 წლიდან პრემიერმინისტრი და საგარეო საქმეთა მინისტრი.

ჭავჭავაძე ნიკოლოზ დიმიტრის ძე (1830-1903)

თბილისის მაზრის სასამართლო პალატის სამოქალაქო დეპარტამენტის თავმჯდომარე. ილია ჭავჭავაძის ნათესავი და მეჯვარე.

გრანპერი – კაზიმირ პიერ პერიე (1777-1832)

სავარაუდოდ იგულისხმება ფრანგი ბანკირი, პოლიტიკური და სახელმწიფო მოღვაწე, რომელიც 1831-1832 წლებში იყო საფრანგეთის მინისტრთა კაბინეტის თავმჯდომარე.

    
1881    
    
14 იანვარი   
    
გაზეთ „დროების“ სარედაქციო გვერდზე ხელმოუწერლად აქვეყნებს სტატიას „წმინდა ნინოს დღეობა“ („ქართველთ ეკკლესია და ქართველი ერი...“). ტექსტი ილია ჭავჭავაძის სახელით პირველად დაიბეჭდა მწერლის თხზულებათა ოცტომეულში.  წყარო:

გაზ. “დროება“, 1881, 14 იანვარი, № 9, გვ. 1; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 15, 2007, გვ. 208.

ატრიბუცია:

სტატია დაიბეჭდა „სავარაუდო“ თხზულებათა ტომში. ატრიბუციის არგუმენტირება მოცემულია იქვე; იხ. ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 15, 2007, გვ. 621, 668-669.

პირთა ანოტაციები:

წმინდა ნინო

მოციქული, ქართველთა განმანათლებელი.

    
1882 14 იანვარი   
    
თავმჯდომარეობს ქშწ-კგ საზოგადოების სხდომას, რომელზეც განიხილავენ სახალხო სკოლების დირექციიდან მიღებულ წერილობით ინფორმაციას წინარეხისა და თონეთის სკოლების გახსნის შესახებ. მსჯელობენ ბიბლიოთეკებისთვის ალექსანდრე ჭავჭავაძის ლექსების, ილია ჭავჭავაძის „გლახის ნაამბობისა“ და რაფიელ ერისთავის თხზულებათა გაგზავნის თაობაზე. დადებითად წყდება მმართველობის მიერ ახალგორის სკოლისთვის ავეჯის გადაცემის საკითხი. ასაკინძად გადაეცემა “ბუნების კარი“ და “დავითიანი“.   წყარო:

ქშწ-კგ საზოგადოების ოქმი, საქართველოს ეროვნული არქივი, ფ. 481, № 45, გვ. 49.

პირთა ანოტაციები:

ჭავჭავაძე ალექსანდრე გარსევანის ძე (1786-1886)

რომანტიკოსი პოეტი, რუსეთის არმიის გენერალ-ლეიტენანტი, მონაწილეობდა 1804 წლის აჯანყებაში, 1832 წლის შეთქმულებაში, ნაპოლეონისა და თურქეთის წინააღმდეგ ბრძოლებში.

ერისთავი რაფიელ დავითის ძე (1824-1901)

პოეტი, დრამატურგი, ეთნოგრაფი, ლექსიკოლოგი, საზოგადო მოღვაწე, ქართული საბავშვო ლიტერატურის ერთ-ერთი ფუძემდებელი.

    
1883    
    
14 იანვარი   
    
გაზეთ „დროების“ სარედაქციო გვერდზე ხელმოუწერლად აქვეყნებს სტატიას „წმინდა ნინოს დღესასწაული“ („დღეს ჩვენი ეკლესია დღესასწაულობს...“). ტექსტი ილია ჭავჭავაძის სახელით პირველად დაიბეჭდა მწერლის თხზულებათა ოცტომეულში.  წყარო:

გაზ. “დროება“, 1883, 14 იანვარი, № 9, გვ. 1; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 15, 2007, გვ. 391.

ატრიბუცია:

სტატია დაიბეჭდა „სავარაუდო“ თხზულებათა ტომში. ატრიბუციის არგუმენტირება მოცემულია იქვე; იხ. ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 15, 2007, გვ. 621, 698-699.

პირთა ანოტაციები:

წმინდა ნინო

მოციქული, ქართველთა განმანათლებელი.

    
1886    
    
14 იანვარი   
    
გაზეთ „ივერიაში“ უსათაუროდ და ხელმოუწერლად აქვეყნებს მოწინავეს თარიღით „ტფილისი, 14 იანვარს“ („1550 წელწადზედ ცოტა მეტ-ნაკლებია...“). მწერლის თხზულებათა კრებულებში იბეჭდება სათაურით „წმინდა ნინოს დღესასწაული.   წყარო:

გაზ. „ივერია“, 1886, № 10, გვ. 1; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 7, თბილისი, 2005, გვ. 277.

    
1887 1   
    
4 იანვარი   
    
გაზეთ „ივერიაში“ უსათაუროდ და ხელმოუწერლად აქვეყნებს მოწინავეს თარიღით „ტფილისი, 13 იანვარი“ („ამ მთავარ-მინისტრობიდან გადამდგარ ფრეისინეს მაგიერ...“). მწერლის თხზულებათა ოცტომეულში დაიბეჭდა სათაურით „საფრანგეთის საერთაშორისო მდგომარეობის განმტკიცებისათვის ზრუნვა“.   წყარო:

გაზ. „ივერია“, 1887, 14 იანვარი, № 9, გვ. 1; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 9, თბილისი, 2006, გვ. 33.

პირთა ანოტაციები:

ფრეისინე შარლ ლუი (1828-1923)

ფრანგი პოლიტიკური მოღვაწე და დიპლომატი, სენატორი, სხვადასხვა წლებში საფრანგეთის საგარეო საქმეთა, სამხედრო მინისტრი და პრემიერმინისტრი.

    
1888    
    
14 იანვარი    
    
გაზეთ „ივერიაში“ უსათაუროდ და ხელმოუწერლად აქვეყნებს მოწინავეს თარიღით „ტფილისი, 13 იანვარი“ („14 იანვარი ყოვლად სადიდებელი დღეა ყოველი ქართველისათვის“). მწერლის თხზულებათა კრებულებში იბეჭდება სათაურით „ქართველი ერი და ღვაწლი წმინდა ნინოსი“.   წყარო:

კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი. ჭავჭავაძის პირადი საარქივო ფონდი, ასლი № 1052, გვ. 788-791; გაზ. „ივერია“, 1888, 14 იანვარი, № 9 , გვ. 1-2; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 10, 2007, გვ. 21

პირთა ანოტაციები:

წმინდა ნინო

მოციქული, ქართველთა განმანათლებელი.

    
1890    
    
14 იანვარი   
    
გაზეთ „ივერიაში“ უსათაუროდ და ხელმოუწერლად აქვეყნებს მოწინავეს თარიღით „ტფილისი, 13 იანვარი“ („ყოველი სახელმწიფო ევროპისა...“). მწერლის თხზულებათა ოცტომეულში დაიბეჭდა სათაურით „ევროპის ხარბი ხელი საყოველთაო საქმეებში“.  წყარო:

გაზ. „ივერია“, 1890, 14 იანვარი, № 10, გვ. 1-2; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 11, თბილისი, 2007, გვ. 456.

    
1891   
    
 14 იანვარი   
    
როგორც ქშწ-კგ საზოგადოების თავმჯდომარე წერილს იღებს მიხეილ ყიფიანისაგან. იგი აუწყებს, რომ ყაზბეგში არის ერთი ძველი შენობა, რომელიც ჯერ სამხედროებს ეკავათ, შემდეგ სასულიერო წოდებას გადასცეს, მაგრამ არავინ იყენებს. სკოლისთვის მისი ან სამუდამოდ ან 10 წლით დათმობის თხოვნით წერილი გაუგზავნიათ ეგზარქოსისთვის და ითხოვენ მასთან შუამდგომლობას, რომ უარი არ უთხრას. გარდა ამისა, აცნობებს, რომ ყაზბეგში განათლების მესვეურები არიან ანდრია კობაიძე და გიორგი ღუდუშაური. ითხოვს, რომ სკოლის გახსნა დაამთხვიონ სტეფანწმინდობის დღესასწაულს, მანამდე კი გაუგზავნონ წიგნები და დაფები  წყარო: წყარო:

საქართველოს ეროვნული არქივი, ფ. 481, № 246, გვ. 35-37.

პირთა ანოტაციები:

ყიფიანი მიხეილ ზაალის ძე (1833-1891)

პედაგოგი, სამოქალაქო მრჩეველი, პუბლიცისტი, მთარგმნელი, გაზ. „ივერიის“ კორესპონდენტი, „ქართული დრამატული საზოგადოების“ გამგეობის წევრი. მისი თაოსნობით გაიხსნა ქართული სკოლები სტეფანწმინდასა და ვლადიკავკაზში.

    
1894    
    
 14 იანვარი   
    
გაზეთ „ივერიაში“ ჟურნალ „მოამბის“ პირველი ნომრის მიმოხილვისას სტეფანე ჭრელაშვილი ილია ჭავჭავაძის „უცნაურ ამბავთან“ დაკავშირებით იმედს გამოთქვამს, რომ ამ ეტიუდს მართლაც მოჰყვება გაგრძელება და მკითხველს ჰპირდება, რომ ბოლომდე გამოქვეყნების შემდეგ ისაუბრებს მასზე.  წყარო:

გაზ. „ივერია“, 1894, 14 იანვ., № 10, გვ. 2.

პირთა ანოტაციები:

ჭრელაშვილი სტეფანე თევდორეს ძე (1857-1917)

საზოგადო მოღვაწე, პუბლიცისტი, რევოლუციონერი. თანამშრომლობდა გაზ. „ივერიასთან“. იყო ფუნიკულიორის პირველი დირექტორი. წერდა „სანოსა“ და „ტატალას“ ფსევდონიმებით.

    
1898    
    
14 იანვარი   
    
გაზეთ „ივერიაში“ უსათაუროდ და ხელმოუწერლად აქვეყნებს მოწინავეს თარიღით „ტფილისი, 13 იანვარი“ („ბევრს ჰლაპარაკობენ იმის თაობაზე...“). მწერლის თხზულებათა ოცტომეულში დაიბეჭდა სათაურით „სოფლის მეურნეობის გაუმჯობესების გზები“. გაზეთის ამავე ნომერში ქვეყნდება ინფორმაცია სომხურ ჟურნალ „მურჭში“ ილია ჭავჭავაძეზე გამოქვეყნებული სტატიის შესახებ.   წყარო:

გაზ. „ივერია“, 1898, 14 იანვარი, № 9, გვ. 1; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 14, 2007, გვ. 20.

 

    
1903    
    
14 იანვარი    
    
მუშაობს კავკასიის მთავარი სამმართველოს სამოქალაქო ნაწილის საბჭოს წევრ კრიმ გირეის მიერ სკოლებში ადგილობრივი ენების გამოყენების საწინააღმდეგო გამოსვლის საპასუხო სიტყვაზე. ამის გამო ვერ მიდის წვეულებაზე ვლადიმერ მიქელაძესთან და უგზავნის ბარათს.   წყარო:

ჟურნ. „ნიშადური“, 1908, № 59. ვ. მიქელაძის პუბლიკაცია; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ათ ტომად, X, 1961, გვ. 161; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 17, 2012, გვ. 224, 482. დათარიღება: „ლიტერატურული ძიებანი“, № 3, 1989, გვ. 469-470.

პირთა ანოტაციები:

სულთან-კრიმ-გირეი ნიკოლოზ ალექსანდრეს ძე (1836-1917/1920)

რუსი სახელმწიფო მოღვაწე, 1895 წელს კავკასიის მთავარი სამმართველოს სამოქალაქო ნაწილის საბჭოს წევრი, 1903 წლიდან საიდუმლო მრჩეველი, 1905 წლიდან კავკასიის მეფისნაცვლის მოადგილე სამოქალაქო დარგში.

მიქელაძე ვლადიმერ (პროკოფი) სიმონის ძე (1855-1926)

პუბლიცისტი, საზოგადო მოღვაწე, პედაგოგი, „ივერიის“ თანამშრომელი, თბილისის სასოფლოსამეურნეო ბანკის მმართველი, თბილისის საბჭოს ხმოსანი.

1903    
    
14 იანვარი    
    
ესწრება „სამეურნეო საზოგადოების“ კრებას, რომელზეც სიტყვით გამოდის კრიმ გირეი და საუბრობს სკოლებში ადგილობრივი ენების გამოყენების მიზანშეუწონლობის შესახებ.  წყარო:

ჟურნ. „ნიშადური“, 1908, № 59.

პირთა ანოტაციები:

სულთან-კრიმ-გირეი ნიკოლოზ ალექსანდრეს ძე (1836-1917/1920)

რუსი სახელმწიფო მოღვაწე, 1895 წელს კავკასიის მთავარი სამმართველოს სამოქალაქო ნაწილის საბჭოს წევრი, 1903 წლიდან საიდუმლო მრჩეველი, 1905 წლიდან კავკასიის მეფისნაცვლის მოადგილე სამოქალაქო დარგში.