|
1841 | |
|
|
| |
|
|
15 იანვარი
| |
|
|
| |
|
|
მამა – გრიგოლ ჭავჭავაძე თხოვნით მიმართავს საქართველო-იმერეთის
თავადაზნაურთა სადეპუტატო საკრებულოს თავისი ვაჟების – კონსტანტინესა და
ილიასათვის თავადის წოდების დამტკიცების თაობაზე.
| |
წყარო:
„საისტორიო მოამბე“, ტ. 3, 1947, გვ. 161.
პირთა ანოტაციები:
ჭავჭავაძე გრიგოლ პაატას ძე (1811-1852)
ილია ჭავჭავაძის მამა. 17 წლისამ დაიწყო სამხედრო სამსახური ნიჟეგოროდის
დრაგუნთა პოლკში. მონაწილეობდა რუსეთ-თურქეთის 1828-1829 წლების ომში, თავი
გამოიჩინა ყარსის, ახალქალაქის, ახალციხის აღებაში, იბრძოდა ტაო-კლარჯეთში. 1845 წ.
დაინიშნა კახეთის ათასკაციანი მილიციის უფროსად და იგერიებდა ლეკთა შემოტევებს.
ჭავჭავაძე კონსტანტინე გრიგოლის ძე (1833-1854
ილია ჭავჭავაძის უფროსი ძმა. სწავლობდა რუსეთში და ცოლად მოიყვანა წარმოშობით
ვორონეჟელი ბარბარე კუკოლევსკაია. მოკლეს ლეკებმა წინანდალზე თავდასხმისას. |
|
| |
|
|
1846
| |
|
|
| |
|
|
15 იანვარი | |
|
|
| |
|
|
მამა – გრიგოლ ჭავჭავაძე თხოვნით მიმართავს საქართველო-იმერეთის გუბერნიის
თავადაზნაურთა წინამძღოლს, მისცენ მოწმობა, რომ საკუთარი სახსრებით არ
შეუძლია შვილების: კონსტანტინეს, ილიასა და ელისაბედის შესაფერისი
აღზრდაგანათლებით უზრუნველყოფა. | |
წყარო:
„საისტორიო მოამბე“, ტ. 3, 1947, გვ. 162.
პირთა ანოტაციები:
ჭავჭავაძე გრიგოლ პაატას ძე (1811-1852)
ილია ჭავჭავაძის მამა. 17 წლისამ დაიწყო სამხედრო სამსახური ნიჟეგოროდის დრაგუნთა
პოლკში. მონაწილეობდა რუსეთ-თურქეთის 1828-1829 წლების ომში, თავი გამოიჩინა
ყარსის, ახალქალაქის, ახალციხის აღებაში, იბრძოდა ტაო-კლარჯეთში. 1845 წ. დაინიშნა
კახეთის ათასკაციანი მილიციის უფროსად და იგერიებდა ლეკთა შემოტევებს.
ჭავჭავაძე კონსტანტინე გრიგოლის ძე (1833-1854
ილია ჭავჭავაძის უფროსი ძმა. სწავლობდა რუსეთში და ცოლად მოიყვანა წარმოშობით
ვორონეჟელი ბარბარე კუკოლევსკაია. მოკლეს ლეკებმა წინანდალზე თავდასხმისას.
ჭავჭავაძე (ჭავჭავაძე-ჯამბაკურ-ორბელიანისა, ჭავჭავაძე-საგინაშვილისა) ელისაბედ
(ლიზა) გრიგოლის ასული (1840-1925)
ილია ჭავჭავაძის უმცროსი და. |
|
| |
|
|
1858 | |
|
|
| |
|
|
15 იანვარი | |
|
|
| |
|
|
უნივერსიტეტში წარადგენს თელავის მაზრის მიერ გაცემულ სიღარიბის მოწმობას
და შეაქვს თხოვნა სწავლის გადასახადისგან გათავისუფლების შესახებ. | |
წყარო:
„ლიტერატურული მემკვიდრეობა“, წ. 1, 1935, გვ. 558. |
|
| |
|
|
1869 | |
|
|
| |
|
|
15 იანვარი | |
|
|
| |
|
|
იოსებ ორბელიანს სწერს საპასუხო ბარათს, რომელშიც გამოთქვამს წუხილს, რომ
სამსახურებრივი მდგომარეობის გამო არ შეუძლია ჩასვლა და უშუალო მონაწილეობა
საქმის მოგვარებაში. ცდილობს, შესთავაზოს ორივე მხარისათვის მისაღები
პირობები. | |
წყარო:
გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, ი. ჭავჭავაძის პირადი
საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი № 17 618; ი. ჭავჭავაძე, წერილები (რედ. ი. ბოცვაძე,
სოხუმი, 1949, გვ. 104-106; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ათ ტომად, X, 1961, გვ. 75-77; ი.
ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 17, 2012, გვ. 28-29, 374.
დათარიღება:
იხ. „ტექსტოლოგიური კვლევები ილია ჭავჭავაძის ცხოვრებისა და შემოქმედების
მატიანისთვის“, თბ., 2016, გვ. 184.
პირთა ანოტაციები:
ორბელიანი იოსებ კონსტანტინეს ძე (1824-1879)
ილია ჭავჭავაძის დის – ელისაბედის პირველი ქმრის – ნიკოლოზ (ივანე) ესტატეს ძე
ორბელიანის ბიძაშვილი, გენერალ-მაიორი. |
|
| |
|
|
15 იანვარი | |
|
|
| |
|
|
დას, ელისაბედ ჭავჭავაძეს სწერს წერილს, რომელშიც ურჩევს, არ დათანხმდეს
მაზლის, ალექსანდრე ესტატეს ძე ორბელიანის შეთავაზებას და სამომავლო
დავიდარაბის თავიდან ასაცილებლად მოითხოვოს საქმის გათავება ორივე
მხარისათვის მისაღები პირობებით. | |
წყარო:
გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, ი. ჭავჭავაძის პირადი
საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი № 17618.
პირთა ანოტაციები:
ჭავჭავაძე (ჭავჭავაძე-ჯამბაკურ-ორბელიანისა, ჭავჭავაძე-საგინაშვილისა)
ელისაბედ (ლიზა) გრიგოლის ასული (1840-1925)
ილია ჭავჭავაძის უმცროსი და.
ორბელიანი ალექსანდრე ესტატეს ძე
ილია ჭავჭავაძის დის, ელისაბედ ჭავჭავაძის მაზლი. |
|
| |
|
|
1870 | |
|
|
| |
|
|
15 იანვარი | |
|
|
| |
|
|
ალექსანდრე ცაგარელი გაზეთ „დროებაში“ ხელმოუწერლად ბეჭდავს სტატიას „ჩვენი
უბედური მწიგნობრობა ამ საუკუნეში“, რომელშიც მადლობას უხდის მიხეილ
ჭავჭავაძეს “კაცია – ადამიანის?!“ გამოცემის დაფინანსებისთვის. წერილში
საუბარია არა მხოლოდ ამ ნაწარმოებზე, არამედ ზოგადად ილია ჭავჭავაძის
შემოქმედებაზე. | |
წყარო:
გაზ. „დროება“, 1870, № 2, გვ. 1-3.
პირთა ანოტაციები:
ცაგარელი ალექსანდრე ანტონის ძე (1844-1929)
ფილოლოგი, ისტორიკისი, პეტერბურრგის უნივერსიტეტის დამთავრების შემდეგ სწავლობდა
გერმანიასა და ავსტრიაში. 1872 წლიდან პეტერბურგის უნივერსიტეტში განაგებდა ქართული
ენის კათედრას. 1922 წლიდან იყო თბილისის უნივერსიტეტის პროფესორი.
ჭავჭავაძე მიხეილ ზაქარიას ძე
1860–იან წლებში კალუგაში მცხოვრები თავადი, პეტერბურგის ქართველ სტუდენტთა
ამხანაგობის აქტიური წევრი. მისი ხარჯით გამოიცა პირველად „კაცია ადამიანი“. |
|
| |
|
|
15 იანვარი | |
|
|
| |
|
|
გაზეთ დროების მეორე და მომდევნო ნომრებში იბეჭდება განცხადება იმის შესახებ,
რომ სტეფანე მელიქიშვილისა და კომპანიის სტამბაში და ქუთაისის გუბერნიის
ტიპოგრაფიაში იყიდება მოთხრობა „კაცია – ადამიანი?!“. | |
წყარო:
გაზ. „დროება“, 1870, №№ 2, 3, 4.
პირთა ანოტაციები:
მელიქიშვილი სტეფანე (გარდ. 1887)
გამომგონებელი და მესტამბე. XIX ს 60 -იან წლებში ნიკო ღოღობერიძესთან და
ვახტანგ თულაშვილთან ერთად, დაარსა სტამბა, რომლისთვისაც ქ. ვენიდან გამოიწერეს
ახალი ქართული ე. წ. „ვენური შრიფტი“. |
|
| |
|
|
1873 | |
|
|
| |
|
|
15 იანვარი | |
|
|
| |
|
|
დუშეთიდან ბაქოში წერილს უგზავნის მეუღლეს, რომელშიც ატყობინებს, რომ „გლახის
ნააამბობზე“ მუშაობას აგრძელებს და ურიგო არ გამოდის. | |
წყარო:
ილია ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ.18, თბილისი, 2009, გვ.93-95.
პირთა ანოტაციები:
გურამიშვილი-ჭავჭავაძისა ოლღა თადეოზის ასული (1842-1927)
საზოგადო მოღვაწე, ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოების,
ამიერკავკასიის ქალთა ინსტიტუტისა და საისტორიო-საეთნოგრაფიო საზოგადოებების წევრი,
ქველმოქმედი. |
|
| |
|
|
1874 | |
|
|
| |
|
|
15 იანვარი | |
|
|
| |
|
|
წერილს უგზავნის მეუღლეს და აცნობებს, რომ წესდება ჯერაც არ წარუდგენიათ
სახელმწიფო საბჭოში. წუხს ყვარლის სახლზე, სთხოვს, როგორმე მოიცალოს და
საკუთარი თვალით ნახოს, რა მდგომარეობაშია. სთხოვს, შეატყობინოს, როდის
გადაწყვეტს გამგზავრებას. | |
წყარო:
ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი. ჭავჭავაძის პირადი საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი №
333; ჟურნ. „ლიტერატურული ალმანახი“, 1950, № 3, გვ. 246-247; ი. ჭავჭავაძე, თსკ (ათ
ტომად), ტ. 10, 1961, გვ. 338-339; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 18, თბ., 2009,
გვ. 172-174, 362-363.
გურამიშვილი-ჭავჭავაძისა ოლღა თადეოზის ასული (1842-1927)
საზოგადო მოღვაწე, ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოების,
ამიერკავკასიის ქალთა ინსტიტუტისა და საისტორიო-საეთნოგრაფიო საზოგადოებების წევრი,
ქველმოქმედი. |
|
| |
|
|
1886 | |
|
|
| |
|
|
15 იანვარი | |
|
|
| |
|
|
გაზეთ „ივერიაში“ უსათაუროდ და ხელმოუწერლად აქვეყნებს მოწინავეს თარიღით „ტფილისი,
15 იანვარს“ („ეხლანდელს ყოფას ბალკანიის პატარა...“). თხზულებათა კრებულებში
იბეჭდება სათაურით „ბალკანიის სახელმწიფოები“. | |
წყარო:
გაზ. „ივერია“, 1886, № 10, გვ. 1; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 7, თბილისი,
2005, გვ. 277. |
|
| |
|
|
1897 | |
|
|
| |
|
|
15 იანვარი | |
|
|
| |
|
|
გაზეთ „კავკაზში“ იბეჭდება მისი ლექსის „მწუხარება“ ვასილი ველიჩკოსეული
თარგმანი. | |
წყარო:
„Печаль“, გაზ. «Кавказ», 1897, № 13.
პირთა ანოტაციები:
ველიჩკო ვასილ ლვოვის ძე (1860-1903)
პოეტი, პუბლიცისტი, მთარგმნელი. რედაქტორი გაზეთებისა „კავკაზ“ (1897-დან), „რუსსკი
ვესტნიკ“ (1901-დან). |
|
| |
|
|
1898 | |
|
|
| |
|
|
15 იანვარი | |
|
|
| |
|
|
ესწრება კოტე მესხის რეჟისორობით ქართული დრამატული დასის სცენაზე წარმოდგენილ
სპექტაკლებს: ნატალია დონდაროვას კომედიას „ინჯილერი ან დოხტური“ და აქვსენტი
ცაგარელის ფარსს „მშვენიერი ელენეს მაძიებელნი“. | |
წყარო:
ნატალია დონდაროვას (ფსევდონიმი „აზიანი“) მოგონება, გ. ლეონიძის სახ. ქართული
ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, ი. ჭავჭავაძის პირადი საარქივო ფონდი № 3447; „ლიტერატურის
მატიანე“, 1949, წ. 5, ნაკვ. 1, „მოგონებანი ქართველ მწერლებზე“, გვ. 3-4; ანონსი,
გაზ. „ივერია“, 1898, 13 იანვარი, გვ. 1.
პირთა ანოტაციები:
მესხი კოტე (იაკობ) სიმონის ძე (1857-1914)
მსახიობი, დრამატურგი და რეჟისორი. 1879 წელს ჩამოყალიბებული მუდმივი ქართული
დასის წევრი, ქუთაისის პროფესიული თეატრის დამაარსებელი.
აზიანი (დონდაროვა) ნატალია მიხეილის ასული (1878-1943)
მწერალი. დრამატურგი. ავტორი მოგონებისა „ილია და აკაკი“.
ცაგარელი ავქსენტი ანტონის ძე (1857-1902)
პოეტი და პუბლიცისტი, 1879 წელს თბილისში შექმნილი მუდმივი ქართული თეატრის
მსახიობი და დრამატურგი, მსახიობ ნატო გაბუნიას მეუღლე. |
|
| |
|
|
1900 | |
|
|
| |
|
|
15 იანვარი | |
|
|
| |
|
|
ბაქოში სტუმრობს დავით ნიკოლოზის ძე ღოღობერიძესა და მარიამ მელიქიშვილს და
იგებს გიორგი წერეთლის გარდაცვალების ამბავს. | |
წყარო:
მარიამ მელიქიშვილის მოგონება, გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო
მუზეუმი, ი. ჭავჭავაძის პირადი საარქივო ფონდი, № 13399-13403, გვ. 10.
დათარიღება:
მოგონებიდან ჩანს, რომ ესტუმრა გიორგი წერეთლის პანაშვიდის წინა დღეს.
პირთა ანოტაციები:
ღოღობერიძე დავით ნიკოლოზის ძე
ილია ჭავჭავაძის სტუდენტობისდროინდელი მეგობრის ვაჟი. მელიქიშვილი-ღოღობერიძისა
მარიამ ნიკოლოზის ასული – დავით ნიკოლოზის ძე ღოღობერიძის მეუღლე.
წერეთელი გიორგი ექვთიმეს ძე (1842-1900)
მწერალი, პუბლიცისტი, საზოგადო მოღვაწე, გაზეთ ,,დროების”, შემდეგ კი ,,კვალის”
დაამრსებელ-რედაქტორი, მესამე დასის ერთ-ერთი ლიდერი. |
|
| |
|
|
1902 | |
|
|
| |
|
|
15 იანვარი | |
|
|
| |
|
|
თავმჯდომარეობს ქშწ-კგ საზოგადოების სხდომას, რომელზეც ამტკიცებენ მიმდინარე
ხარჯთაღრიცხვას, სამსახურიდან ითხოვენ კავკავის სკოლის მასწავლებელს და აძლევენ
ორი თვის ხელფასს. | |
წყარო:
საქართველოს ეროვნული არქივი, ფ. 481 , N788, გვ 4. |
|
| |
|
|
1903 | |
|
|
| |
|
|
15 იანვარი | |
|
|
| |
|
|
თსს ბანკის საერთო კრებაზე ირჩევენ ბანკის რწმუნებულად | |
წყარო:
გაზ, „ნოვოე ობოზრენიე“, 1903, № 6282. |
