ნ. ბერძენიშვილის სახელობის ქუთაისის სახელმწიფო ისტორიული მუზეუმი, ი.
ჭავჭავაძის პირადი საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი № 1056; ჟურნ. „მნათობი“,
1933, № 8-9 (სიმონ ხუნდაძის პუბლიკაცია); ი. ჭავჭავაძე, თსკ ათ ტომად, X,
1961, გვ. 25-26; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 17, 2012, გვ. 25-26,
372-373. პირთა ანოტაციები: ლორთქიფანიძე კირილე ბეჟანის ძე (1839-1919) საზოგადო მოღვაწე, პოეტი, ჟურნალისტი, პუბლიცისტი, მთარგმნელი. კ. კეკელიძის სახ. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, ი. ჭავჭავაძის პირადი
საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი № 108, გვ. 154; № 116, გვ. 4. გ. ლეონიძის სახ. ქართული ლიტერატურის სახელმწიფო მუზეუმი, ი.
ჭავჭავაძის პირადი საარქივო ფონდი, ავტოგრაფი № 17 554; ი. ჭავჭავაძე,
წერილები (ი. ბოცვაძის რედ.), სოხუმი, 1949, გვ. 44-45; ი. ჭავჭავაძე, თსკ
ათ ტომად, X, 1961, გვ. 52-53; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც ტომად, ტ. 17, 2012,
გვ. 47-48, 386; დათარიღება: დრო მითითებულია ვასილ მაჩაბლისთვის 25 აგვისტოს გაგზავნილ წერილში. პირთა ანოტაციები: მაჩაბელი ვასილ გიორგის ძე (1845-1918) თავადი, ვექილი, საზოგადო მოღვაწე, ივანე მაჩაბლის ძმა. ერისთავი (ქსნისა) ალექსანდრე (სანდრო) ესტატეს ძე (1839-1899) თსს ბანკის ერთერთი დირექტორი, უწოდებდნენ „ამერიკანელს“. ი. მეურნარგია, „ნანახი და განაგონი ილიას ცხოვრებიდამ“, 1937, გვ.
47-48. პირთა ანოტაციები: მეუნარგია იონა მიხეილის ძე (1852-1919) მწერალი, პუბლიცისტი, საზოგადო მოღვაწე. მარტვილისა და თბილისის
სასულიერო სემინარიების შემდეგ სწავლობდა პარიზსა და ჟენევაში. მისი
წერილები იბეჭდებოდა სხვადასხვა ჟრნალ-გაზეთებში. იყო „ვეფხისტყაოსნის“
1888 წლის გამოცემის ერთ-ერთი ინიციატორი და მისი ფრანგულ ენაზე
მთარგმნელი. გაზ. „ივერია“, 1886, 24 აგვისტო, № 184, გვ. 1; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ათ
ტომად (შემდგ. პ. ინგოროყვა), ტ. VIII, 1957, გვ 210; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც
ტომად, ტ. 8, 2007, გვ. 337 გაზ. „ივერია“, 1888, 3 აგვისტო, № 178, გვ. 1-2; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც
ტომად, ტ. 10, 2007, გვ. 295. გაზ. „ივერია“, 1895, 24 აგვისტო, № 181, გვ. 3-4; ი. ჭავჭავაძე, თსკ ოც
ტომად, ტ. 13, 2007, გვ. 514-515. „სომეხთა მეცნიერნი და ქვათა ღაღადი. წერილი ილია ჭავჭავაძისა“. ტფ.,
1899. გაზ. „ცნობის ფურცელი“, 1903, 27 აგვ., № 2248
1864
24 აგვისტო
ქუთაისიდან საპასუხო წერილს უგზავნის პეტერბურგში კირილე ლორთქიფანიძეს,
უწონებს კრებულის გამოცემის განზრახვას და ჰპირდება თხოვნის აღსრულებას,
მაგრამ სთხოვს, რომ ლექსები ხელმოუწერლად დაბეჭდოს, ჰონორარზე კი
წინასწარვე უარს ამბობს. ურჩევს, თანხა პეტერბურგში მყოფ ხელმოკლე
სტუდენტებს გადასცეს.
წყარო:
1871
24 აგვისტო
წერს ლექსს „რა ვაკეთეთ, რას ვშვრებოდით ანუ საქართველოს ისტორია
მეცხრამეტე საუკუნისა“.
წყარო:
1873
24 აგვისტო
მოსკოვში იღებს ვასილ მაჩაბლისა და სანდრო ერისთავის ბარათებს და
სარეკომენდაციო წერილებს მოსკოვის ბანკში დასაშვებად.
წყარო:
1883
24 აგვისტო
საგურამოში სტუმრად ჰყავს იონა მეუნარგია. კითხულობს „ილიადას“.
წყარო:
1886
24 აგვისტო
გაზეთ „ივერიაში“ უსათაუროდ და ხელმოუწერლად აქვეყნებს დასაწყისს მოწინავე
წერილისა თარიღით „ტფილისი, 23 აგვისტო“ („ჩვენს წესდებულებას სასოფლო
მართველობისას ბევრი ნაკლულევანება აქვს...“). მწერლის თხზულებათა
კრებულებში იბეჭდება სათაურით „სოფლის მმართველობის რეფორმის საკითხზე“.
წყარო:
1888
24 აგვისტო
გაზეთ „ივერიაში“ უსათაუროდ და ხელმოუწერლად აქვეყნებს მოწინავეს თარიღით
„ტფილისი, 23 აგვისტო“ („ვერაფერი სანატრელია ის დღე...“). მწერლის
თხზულებათა ოცტომეულში დაიბეჭდა სათაურით „ვაზის დასენიანებასთან
დაკავშირებით სხვა სარჩო-საბადებლის ძიება “.
წყარო:
1895
24 აგვისტო
გაზეთ „ივერიაში“ ხელმოუწერლად აქვეყნებს სტატიას სათაურით „ნარკვევი
(ჟურნალ-გაზეთებიდამ)“ („სოხუმიდგან გაზეთ „ნოვოე ვრემიას“ სწერენ...“).
მწერლის თხზულებათა ოცტომეულში დაიბეჭდა სათაურით „ნარკვევი
(ჟურნალ-გაზეთებიდამ) („ნოვოე ვრემიას“ კორესპონდენტი ცილს სწამებს
ქართველობას)“.
წყარო:
1899
24 აგვისტო
თავმჯდომარეობს ქშწ-კგ საზოგადოების სხდომას, რომელზეც განიხილავენ
თბილისის სახალხო ბიბლიოთეკების შემოსავალ-გასავლს და მსჯელობენ სენაკის
სათავადაზნაურო სკოლიდან პლატონ წულუკიძის დათხოვნის თაობაზე. ნიკოლოზ
მთვარელიშვილი უარს ამბობს ძველი სენაკის სათავადაზნაურო სკოლის ინპექტორის
თანამდებობაზე, სადაც იგი სამსონ ყიფიანის ნაცვლად უნდა დანიშნულიყო.
განიხილავენ კავკავის სკოლის თხოვნას მესამე მასწავლებლად ქუთაისის
სამეურნეო სკოლის რომელიმე კურსდამთავრებულის დანიშვნის შესახებ.
წყარო:
1903
24 აგვისტო
დურგალთა ამხანაგობა „შრომის“ წევრთა საერთო კრებაზე ირჩევენ ამ
ამხანაგობის წევრად.
წყარო: