საქართველოს ფინანსთა მინისტრის
ბრძანება N 640

2009 წლის 2 ოქტომბერი ქ. თბილისი

„გადასახადის გადამხდელთა ეკონომიკურ საქმიანობაზე ქრონომეტრაჟის ჩატარების
შესახებ“ ინსტრუქციის დამტკიცების თაობაზე“ საქართველოს ფინანსთა მინისტრის
2009 წლის 16 აპრილის N243 ბრძანებაში ცვლილების შეტანის თაობაზე

„ნორმატიული აქტების შესახებ“ საქართველოს კანონის 36-ე მუხლის შესაბამისად, ვბრძანებ:

მუხლი 1. ,,გადასახადის გადამხდელთა ეკონომიკურ საქმიანობაზე ქრონომეტრაჟის ჩატარების შესახებ“ ინსტრუქციის დამტკიცების თაობაზე“ საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2009 წლის 16 აპრილის N243 ბრძანებით (სსმ 22.04.2009 N49 მუხ.553) დამტკიცებული „გადასახადის გადამხდელთა ეკონომიკურ საქმიანობაზე ქრონომეტრაჟის ჩატარების შესახებ“ ინსტრუქციის პირველი მუხლის მე-5 პუნქტი ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„5. ქრონომეტრაჟი, როგორც წესი, ტარდება კალენდარული თვის მანძილზე არანაკლებ 7 დღის განმავლობაში. ქრონომეტრაჟის ჩატარების დღეებს შორის ინტერვალს განსაზღვრავს საგადასახადო ორგანო. ამასთან, საგადასახადო ორგანომ შეიძლება მიიღოს გადაწყვეტილება ქრონომეტრაჟის მომდევნო თვეში გაგრძელებისა და გადასახადის გადამხდელის ეკონომიკური საქმიანობის ობიექტზე დაკვირვების მიზნით საგადასახადო საგუშაგოს შემოღების თაობაზე“.

მუხლი 2. ეს ბრძანება ამოქმედდეს გამოქვეყნებისთანავე.

კ. ბაინდურაშვილი

საქართველოს ფინანსთა მინისტრის
ბრძანება N 657

2009 წლის 12 ოქტომბერი ქ. თბილისი

მოგების გადასახადის დეკლარაციის ფორმის და მისი შევსების წესის შესახებ ინსტრუქციის დამტკიცების თაობაზე“ საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2007 წლის 11 დეკემბრის N1284 ბრძანებაში ცვლილებების შეტანის შესახებ

„ნორმატიული აქტების შესახებ“ საქართველოს კანონის 36-ე მუხლის შესაბამისად, ვბრძანებ:

მუხლი 1. „მოგების გადასახადის დეკლარაციის ფორმის და მისი შევსების წესის შესახებ ინსტრუქციის დამტკიცების თაობაზე“ საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2007 წლის 11 დეკემბრის N1284 ბრძანებით (სსმ III. 20.12.2007წ., N180 მუხ.1995) დამტკიცებული ინსტრუქციის (დანართი N2) მე-2 მუხლის მე-3 პუნქტში შევიდეს შემდეგი ცვლილებები:

1. „ა“ ქვეპუნქტი ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„ა) მე-16 უჯრაში - საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 173-ე მუხლით დადგენილი ნორმებით განსაზღვრული ერთობლივი შემოსავალი, რომელიც მიიღება საგადასახადო პერიოდში ნებისმიერი ფორმით ან/და საქმიანობით (მათ შორის ამხანაგობაში (ამხანაგობებში) წილის შესაბამისად მიკუთვნებული მოგება). უსასყიდლოდ (ჩუქებით) მიღებული მატერიალური ფასეულობა (გაწეული მომსახურება) ერთობლივ შემოსავალში შეიტანება საბაზრო ღირებულებით. ამასთან, ერთობლივ შემოსავალში არ შეიტანება საქართველოში არსებული წყაროდან მიღებული დივიდენდები და 2009 წლის 2 იანვრიდან საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 196-ე მუხლის მე-5 (გარდა ლიცენზირებული ფინანსური ინსტიტუტის მიერ მიღებული პროცენტისა) და მე-6 ნაწილების მიხედვით მიღებული პროცენტები. თუ დეკლარაციას ავსებს არარეზიდენტი იურიდიული პირი გადახდის წყაროსთან დაკავებული თანხების დაბრუნების მოთხოვნით, დეკლარაციის მე-16 უჯრაში შეიტანება მხოლოდ საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 197-ე მუხლის პირველი ნაწილის „გ“ და „დ“ ქვეპუნქტების შესაბამისად საქართველოში არსებული წყაროდან მიღებული შემოსავლები;“.

2. „გ.ა“ ქვეპუნქტი ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„გ.ა) 20-ე უჯრაში - საანგარიშო პერიოდში შეძენილი სასაქონლო - მატერიალური ფასეულობის, მათ შორის ეკონომიკური საქმიანობისათვის გამოყენებული უსასყიდლოდ (ჩუქებით) მიღებული სასაქონლო - მატერიალური ფასეულობის, ღირებულება (გარდა კაპიტალიზებადი ხარჯებისა);“.

3. „გ.დ“ ქვეპუნქტი ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„გ.დ) 23-ე უჯრაში - საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 179-ე მუხლის მიხედვით კრედიტისათვის (სესხისათვის) გადახდილი ან გადასახდელი პროცენტები, მაგრამ არა უმეტეს წლიური 24 პროცენტის (2009 წლის 1 იანვრიდან 2011 წლის 1 იანვრამდე 30 პროცენტის) ფარგლებში;“.

4. „გ.ზ“ ქვეპუნქტი ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„გ.ზ) 26-ე უჯრაში - 1000 ლარამდე ღირებულების

ამორტიზაციას დაქვემდებარებული ძირითადი საშუალებების ღირებულება, რომელიც საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 183-ე მუხლის მე-2 ნაწილის მიხედვით სრულად გამოიქვითება ერთობლივი შემოსავლიდან, კერძოდ:

გ.ზ.ა) 2009 წლის 1 იანვრამდე შეძენილი ან შექმნილი ძირითადი საშუალებების ღირებულება სრულად გამოიქვითება იმ საგადასახადო წელს, როდესაც მათი შეძენა ან შექმნა განხორციელდა;

გ.ზ.ბ) 2009 წლის 1 იანვრის შემდეგ შეძენილი ან შექმნილი ძირითადი საშუალებების ღირებულება გამოიქვითება იმ საგადასახადო წელს, როდესაც მათი ექსპლოატაციაში გადაცემა განხორციელდა;“.

5. „გ.თ“ ქვეპუნქტი ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„გ.თ) 27-ე უჯრაში - საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 183-ე მუხლის მე-13 და მე-14 ნაწილების მიხედვით საგადასახადო წლის განმავლობაში 100 პროცენტიანი ამორტიზაციის დარიცხვის გზით სრულად გამოქვითული ამორტიზაციას დაქვემდებარებული და ექსპლუატაციაში შესული ძირითადი საშუალებების ღირებულება, კერძოდ:

გ.თ.ა) შესყიდული, ან საკუთარი წარმოების ძირითადი საშუალებების ღირებულება;

გ.თ.ბ) 2010 წლის 1 იანვრამდე ლიზინგით მიღებული ძირითადი საშუალებების სალიზინგო გადასახდელების დისკონტირებული ღირებულება;

გ.თ.გ) 2010 წლის 1 იანვრის შემდგომ ლიზინგით მიღებული და გამოსყიდული ძირითადი საშუალებების შესყიდვის ღირებულება;“.

6. „გ.ი“ ქვეპუნქტი ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„გ.ი) 28-ე უჯრაში - საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 183-ე მუხლის მე-3 ნაწილის თითოეულ ჯგუფში შემავალი, ეკონომიკური საქმიანობისათვის გამოყენებული ძირითადი საშუალების რემონტის ხარჯები, რომლის ოდენობა არ უნდა აღემატებოდეს შესაბამისი ჯგუფის ღირებულებითი ბალანსის 5 პროცენტს. ამასთან, თუ გადასახადის გადამხდელი ძირითადი საშუალებების გამოქვითვისას იყენებს საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 183-ე მუხლის მე-13 ნაწილის ნორმას, მაშინ ძირითადი საშუალებების აღნიშნული ნაწილისათვის რემონტის ხარჯებთან მიმართებაში 5 პროცენტიანი შეზღუდვის წესი არ გამოიყენება;“.

7. „გ.კ.ე“ ქვეპუნქტი ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„გ.კ.ე) გამოქვითვას დაქვემდებარებული სხვა ნებისმიერი ხარჯი (გარდა საქველმოქმედო ორგანიზაციებზე გაცემული შეწირულობებისა);“.

8. „ი“ ქვეპუნქტი ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„ი) 35-ე უჯრაში - წინა წლების აუნაზღაურებელი ზარალი, რომელიც ექვემდებარება გამოქვითვას, მაგრამ არა უმეტეს წინა 5 საგადასახადო წლის ზარალისა (სტრიქონის შევსებისას 2009 წლის 1 იანვრიდან გაითვალისწინება საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 192-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შეზღუდვა). ამავე უჯრაში აისახება აგრეთვე ამხანაგობის (ამხანაგობების) წილის მიხედვით მიკუთვნებული წინა წლების აუნაზღაურებელი ზარალი, რომელიც საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 206-ე მუხლის მე-7 ნაწილის შესაბამისად გამოიქვითება მხოლოდ ამავე ამხანაგობის (ამხანაგობების) წილის მიხედვით მიკუთვნებული მოგების ხარჯზე. ამასთან, 2009 წლამდე ამხანაგობაში მიღებული ზარალი არ მიეკუთვნება ამხანაგობის წილის მფლობელებს და იგი შესაბამისად მოცემულ უჯრაში ასახვას და გამოქვითვას არ ექვემდებარება.

მაგალითი 1:

საწარმომ 2010 წლის მოგების გადასახადის დეკლარაციის მე-16 უჯრაში (ერთობლივი შემოსავალი) ასახა 100000 ლარი, მათ შორის „ა“ ამხანაგობაში წილის ფლობის მიხედვით მიკუთვნებული მოგება 5000 ლარი, 32-ე უჯრაში (ერთობლივი შემოსავალის გადამეტება გამოქვითებზე) 20000 ლარი, 35-ე უჯრაში (წინა წლების ზარალი) 18000 ლარი, აქედან 3000 ლარი „ა“ ამხანაგობაში და 5000 ლარი „გ“ ამხანაგობაში 2009 წელში წილების ფლობის მიხედვით მიკუთნებული ზარალი და 10000 ლარი 2008 წლის საქმიანობიდან მიღებული ზარალი.

მოცემულ პირობებში:

მიუხედავად იმისა, რომ საანგარიშო წლის მოგება 20000 ლარი აღემატება წინა წლების ზარალს 18000 ლარს, საწარმოს შეუძლია ამ წლის მოგებიდან გამოქვითოს მხოლოდ 2008 წლის საქმიანობიდან მიღებული 10000 ლარის და 2009 წელს „ა“ ამხანაგობაში წილის მფლობელობით მიკუთვნებული 3000 ლარის ზარალი. ამასთან, „გ“ ამხანაგობაში წილის ფლობის მიხედვით მიკუთვნებული 5000 ლარის ზარალი საწარმოს შეუძლია გამოქვითოს მომავალ წლებში მხოლოდ ამავე ამხანაგობაში წილის ფლობის მიხედვით მიკუთნებული მოგების ხარჯზე, დადგენილი წესების დაცვით.“.

9. „ო“ ქვეპუნქტი ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„ო) მე-40 უჯრაში - კუთვნილი მოგების გადასახადი, რომელიც მიიღება: 37-ე უჯრის მონაცემს გამოკლებული 38-ე და 39-ე უჯრების მონაცემები, იმ პირობით, რომ გამოსაკლები თანხა არ უნდა აღემატებოდეს 37-ე უჯრის მონაცემს;

მაგალითი 2:

რეზიდენტმა საწარმომ მოგების გადასახადის დეკლარაციის 37-ე უჯრაში ასახა 10000 ლარი (მოგების გადასახადი), 38-ე უჯრაში - გადახდის წყაროსთან დაკავებული და ბიუჯეტში გადახდილი პროცენტი 8000 ლარი, ხოლო 39-ე უჯრაში - საქართველოს ფარგლებს გარეთ ფაქტობრივად გადახდილი გადასახადი 5000 ლარი.

მოცემულ პირობებში:

იმის გათვალისწინებით, რომ 38-ე და 39-ე უჯრების ჯამი აღემატება 37-ე უჯრაში ასახულ მონაცემს, საწარმომ მოგების გადასახადის დეკლარაციის მე-40 უჯრაში კუთვნილი მოგების გადასახდის სახით უნდა ასახოს ნული, ხოლო ამ უჯრების გამოკლებით მიღებული უარყოფითი სხვაობა 3000 ლარი (13000-10000) დეკლარაციაში არ აისახება.“.

მუხლი 2. ეს ბრძანება ამოქმედდეს გამოქვეყნებისთანავე.

კ. ბაინდურაშვილი

საქართველოს ფინანსთა მინისტრის
ბრძანება N 671

2009 წელი 19 ოქტომბერი ქ. თბილისი

„საგადასახადო ანგარიშ - ფაქტურის (მათ შორის, კორექტირების) გამოწერისა და წარდგენის შესახებ“ ინსტრუქციის დამტკიცების თაობაზე“ საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2005 წლის 14 თებერვლის N84 ბრძანებაში ცვლილებების შეტანის შესახებ

„ნორმატიული აქტების შესახებ“ საქართველოს კანონის 36-ე მუხლის საფუძველზე, ვბრძანებ:

მუხლი 1. „საგადასახადო ანგარიშ - ფაქტურის (მათ შორის, კორექტირების) გამოწერისა და წარდგენის შესახებ“ ინსტრუქციის დამტკიცების თაობაზე“ საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2005 წლის 14 თებერვლის N84 ბრძანებით (სსმ III, 17.02.2005 წ., N18, მუხ.171) დამტკიცებულ ინსტრუქციაში შეტანილ იქნას შემდეგი ცვლილებები:

1. მე-3 მუხლის:

ა) მე-3 პუნქტი ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„3. დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრირებული პირი ვალდებულია საქონლის/მომსახურების მიმღების მოთხოვნიდან არა უგვიანეს მეორე დღისა გამოწეროს საგადასახადო ანგარიშ- ფაქტურა და წარუდგინოს იგი მიმღებს მიუხედავად იმისა, ეს უკანასკნელი არის თუ არა გადასახადის გადამხდელი. ამასთანავე, თუ საქონლის (ელექტრო - ან თბოენერგიის, გაზის ან წყლის) მიწოდება ან მომსახურების გაწევა ხდება რეგულარულად ან უწყვეტად, ამ შეთხვევებში, საანგარიშო თვის მომდევნო თვის 12 რიცხვამდე საქონლის/მომსახურების მიმღების მოთხოვნისას, პირი ვალდებულია საგადასახადო ანგარიშ - ფაქტურა გამოწეროს და წარუდგინოს მიმღებს არა უგვიანეს აღნიშნული თარიღისა. დასაშვებია კალენდარულ თვეში სასაქონლო ზედნადებებით მიწოდებული საქონლის ჯამური მონაცემების ერთ საგადასახადო ანგარიშ - ფაქტურაში ასახვა ამ მუხლის 21-ე პუნქტის შესაბამისად.“.

ბ) მე-18 პუნქტი ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„18. საქონლის მიწოდების შემთხვევაში, მე-14 და მე-15 სტრიქონებზე ჩაიწერება საქართველოს ფინანსთა მინისტრის მიერ დადგენილი ფორმით გამოწერილი სასაქონლო ზედნადების ნომერი და გამოწერის თარიღი. კალენდარული თვის განმავლობაში ერთზე მეტი სასაქონლო ზედნადებით საქონლის მიწოდებისას, თუ ამ საქონლის მიმღებზე უნდა გაიცეს მიწოდებების ჯამური მონაცემების ამსახველი ერთი საგადასახადო ანგარიშ - ფაქტურა, მასში მე-14 და მე- 15 სტრიქონები არ შეივსება. მომსახურების გაწევის შეთხვევაში, მე-14 სტრიქონზე დაისმევა „-„ (ტირე), ხოლო მე-15 სტრიქონზე მიეთითება მომსახურების გაწევის (ოპერაციის განხორციელების) თარიღი (თვე სიტყვიერად). საქონლის (ელექტრო- ან თბოენერგიის, გაზის ან წყლის) ან მომსახურების რეგულარული ან უწყვეტი მიწოდების შემთხვევაში, მე-14 სტრიქონზე დაისმევა „-„ (ტირე), ხოლო მე-15 სტრიქონზე მიეთითება ოპერაციის განხორციელების საანგარიშო თვე.“.

გ) 21-ე პუნქტი ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„21. საქონლის ასორტიმენტის მრავალსახეობის დროს, როდესაც საგადასახადო ანგარიშ - ფაქტურაში საკმარისი არ არის სტრიქონების რაოდენობა, ან ერთი და იგივე მყიდველისათვის კალენდარული თვის განმავლობაში ერთზე მეტად მიწოდებული საქონლის ჯამურ მონაცემებზე თუ გამოიწერება ერთი საგადასახადო ანგარიშ - ფაქტურა, ამ შემთხვევებში გამოიყენება საგადასახადო ანგარიშ - ფაქტურის დანართი N2, რომელშიც ჩაიწერება იმ საგადასახადო ანგარიშ - ფაქტურის სერია და ნომერი, რომლის გაგრძელებასაც წარმოადგენს მოცემული დანართი. მათი შევსების თარიღი ერთი და იგივეა. დანართი N2-ში ინფორმაცია შეიტანება იმ სახით, როგორც ეს გათვალისწინებულია საგადასახადო ანგარიშ - ფაქტურაში. დანართის მე-5, მე-7, მე-9 და მე-10 სვეტების ჯამები ჩაიწერება საგადასახადო ანგარიშ - ფაქტურაში შესაბამისად მე-8, მე-10, მე-12 და მე-13 სვეტებში, ხოლო დანართი N2-ის მე-11 და მე-12 სვეტებში ჩაიწერება კალენდარული თვის განმავლობაში მიწოდებულ საქონელზე გამოწერილი სასაქონლო ზედნადებების ნომერი და გამოწერის თარიღი. საგადასახადო ანგარიშ - ფაქტურაში საქონლის ამსახველ მე-4 სვეტში კეთდება ჩანაწერი „საგადასახადო ანგარიშ - ფაქტურა გამოიწერა ცალი ზედნადებით მიწოდებულ ... დასახელების საქონელზე დანართის მიხედვით“. დანართი N2-ში ჩანაწერები დასტურდება ხელმძღვანელის ან უფლებამოსილი პირის ხელმოწერითა და ბეჭდის დასმით (ამ უკანასკნელის არსებობის შემთხვევაში). პირს უფლება აქვს არ შეავსოს საგადასახადო ანგარიშ - ფაქტურის დანართი N2, თუ საგადასახადო ანგარიშ - ფაქტურას თან ერთვის შესაბამის ოპერაციებზე გამოწერილი სასაქონლო ზედნადებები.“.

2. დანართი N2 ჩამოყალიბდეს თანდართული რედაქციით. მუხლი 2. ეს ბრძანება ამოქმედდეს გამოქვეყნებისთანავე.

კ. ბაინდურაშვილი

დანართი N 2

სერია --------- N ---------- საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურის დანართი

„--------“ „--------------------“ „-------------“

რიცხვი თვე (სიტყვიერად) წელი

ხელმძღვანელი,

ან სხვა უფლებამოსილი პირი

(ხელმოწერა) ბ.ა

საქართველოს ფინანსთა მინისტრის
ბრძანება N 668

2009 წელი 19 ოქტომბერი ქ. თბილისი

„ამატებული ღირებულების გადასახადის გადამხდელად რეგისტრაციის წესის შესახებ“ ნსტრუქციის დამტკიცების თაობაზე“ აქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2005 წლის 18 იანვრის N25 ბრძანებაში ცვლილებების შეტანის შესახებ

„ორმატიული აქტების შესახებ“საქართველოს კანონის 36-ე მუხლის საფუძველზე, ვბრძანებ:

მუხლი 1. „ამატებული ღირებულების გადასახადის გადამხდელად რეგისტრაციის წესის შესახებ“ ინსტრუქციის დამტკიცების თაობაზე“ საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2005 წლის 18 იანვრის N25 ბრძანებით (სსმ III, 2005წ. N8, მუხლი 91) დამტკიცებულ ინსტრუქციაში შეტანილ იქნას შემდეგი ცვლილებები:

1 .პირველი მუხლის:

ა) მე-4 და მე-5 პუნქტები ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„4. პირი, რომელიც ვალდებულია გატარდეს დღგის გადამხდელად რეგისტრაციაში ამ მუხლის პირველი პუნქტის საფუძველზე, დღგ-ის გადამხდელად ითვლება იმ დასაბეგრი ოპერაციის განხორციელების მომენტიდან (ამ ოპერაციის ჩათვლით), რომლის მიხედვითაც დასაბეგრი ოპერაციების საერთო თანხა გადააჭარბებს 100000 ლარს.

5. დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაციის ან რეგისტრაციიდან მოხსნის მიზნით 12-თვიან პერიოდად ითვლება ყოველი თვის პირველი რიცხვიდან ბოლო 12-თვიანი პერიოდი.

მაგალითი: შპს „სანდრო“ - თავისი ეკონომიკური საქმიანობა დაიწყო 2008 წლის ოქტომბერში, მისი ყოველთვიური დასაბეგრი ბრუნვა შეადგენს:

შპს „სანდრო“ - ს დასაბეგრი ოპერაციების საერთო თანხამ 100000 ლარს გადააჭარბა 2009 წლის 15 აგვისტოს განხორციელებული მეორე ოპერაციით (4240 ლარი). საწარმო ვალდებულია ორი სამუშაო დღის განმავლობაში, არა უგვიანეს 18 აგვისტოსი (რადგან 16 აგვისტო ემთხვევა დასვენების დღეს) საგადასახადო ორგანოში წარადგინოს განცხადება (დანართი N1) დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაციის მიზნით. შესაბამისი საგადასახადო ორგანო (უფლებამოსილი პირი) ვალდებულია გადასახადის გადამხდელი განცხადების წარდგენიდან არა უგვიანეს მომდევნო სამუშაო დღისა გაატაროს რეგისტრაციაში დღგ-ის გადამხდელად და გასცეს საქართველოს ფინანსთა მინისტრის მიერ დადგენილი ფორმის სარეგისტრაციო სერტიფიკატი (დანართი N3). აღნიშნულ შემთხვევაში 2009 წლის 15 აგვისტოს განხორციელებულ 4240 ლარიან ოპერაციაზე და ყოველ შემდეგ დასაბეგრ ოპერაციაზე შპს „სანდრო“ ჩაითვლება დღგ-ის გადამხდელად.“;

ბ) მე-7 პუნქტი ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„7. თუ პირი ვალდებული იყო გატარებულიყო რეგისტრაციაში დღგ-ის გადამხდელად, მაგრამ ამის თაობაზე მას განცხადება (დანართი N1) არა აქვს შეტანილი საგადასახადო ორგანოში და შესაბამისად არ არის რეგისტრირებული დღგ-ის გადამხდელად, ამ ფაქტის გამოვლენისას საგადასახადო ორგანო საკუთარი ინიციატივით ახდენს ამ პირის დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაციას და გადასცემს მას დადგენილი ფორმის სარეგისტრაციო სერტიფიკატს (დანართი N3). ამ შემთხვევაში პირი დღგ-ის გადამხდელად ითვლება შესაბამისი დასაბეგრი ოპერაციის განხორციელების მომენტიდან. ხოლო, ინსტრუქციის პირველი მუხლის პირველ პუნქტში არსებული პირობის შემთხვევაში - იმ დასაბეგრი ოპერაციის განხორციელების მომენტიდან (ამ ოპერაციის ჩათვლით), რომლის მიხედვითაც დასაბეგრი ოპერაციების საერთო თანხა გადააჭარბებს 100000 ლარს, როგორც აღნიშნულია მე-5 პუნქტში მოყვანილ მაგალითში.

მაგალითი 1: შპს „სანდრომ“ 2009 წლის 11 ივნისს განახორციელა მის მიერ წარმოებული ან/და იმპორტირებული აქციზური საქონლის - არყის მიწოდება. იგი ვალდებული იყო 11 ივნისამდე (წარმოებული/იმპორტირებული აქციზური საქონლის მიწოდებამდე) მიემართა საგადასახადო ორგანოსათვის განცხადებით (დანართი N1) დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაციის თაობაზე. აღნიშნულის მიუხედავად, საწარმომ რეგისტრაციის გარეშე განახორციელა არყის მიწოდება. 2009 წლის 20 აგვისტოს საგადასახადო ორგანომ დაადგინა ზემოაღნიშნული ფაქტი, იმავე დღეს მოახდინა საწარმოს რეგისტრაცია დღგ-ის გადამხდელად და გადასცა მას დადგენილი ფორმის სარეგისტრაციო სერტიფიკატი (დანართი N3). შპს „სანდრო“ დღგ-ის გადამხდელად ითვლება აქციზური საქონლის (არყის) მიწოდების მომენტიდან, ანუ მოცემულ შემთხვევაში 2009 წლის 11 ივნისს აქციზური საქონლის (არყის) მიწოდების მომენტიდან.

მაგალითი 2: შპს „დავითმა“, რომელმაც დადებული ხელშეკრულების თანახმად შპს „გიორგი“ - ს ერთჯერადი ოპერაციის ფარგლებში 2009 წლის 4 ივნისს მიაწოდა 100001 ლარის ღირებულების საქონელი/მომსახურება, ამ ოპერაციის განხორციელებამდე არ მიმართა საგადასახადო ორგანოს განცხადებით (დანართი N1) დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაციის თაობაზე. 2009 წლის 5 აგვისტოს საგადასახადო ორგანომ დაადგინა ზემოაღნიშნული ფაქტი, იმავე დღეს მოახდინა საწარმოს რეგისტრაცია დღგ-ის გადამხდელად და გადასცა მას დადგენილი ფორმის სარეგისტრაციო სერტიფიკატი (დანართი N3). შპს „დავითი“ დღგ-ის გადამხდელად ითვლება 100001 ლარის ღირებულების ერთჯერადი ოპერაციის განხორციელების მომენტიდან, ანუ მოცემულ შემთხვევაში 2009 წლის 4 ივნისს ერთჯერადი ოპერაციის განხორციელების მომენტიდან.“;

გ) მე-9 პუნქტი ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„9. საწარმოს კაპიტალში ან ამხანაგობაში დღგის გადამხდელის მიერ შენატანის საქონლის ან/და მომსახურების ფორმით განხორციელებისას აღნიშნული საწარმო ვალდებულია რეგისტრაციაში გატარდეს დღგ-ის გადამხდელად დღგ-ით დასაბეგრი ოპერაციების განხორციელებამდე, მაგრამ შენატანის განხორციელებიდან არა უგვიანეს 10 კალენდარული დღისა.“.

2. მე-2 მუხლის მე-2 პუნქტის მაგალითი 2. ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„მაგალითი 2. შპს „დავითმა“ გადაწყვიტა ნებაყოფლობით დადგეს დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაციაზე. მან ამის შესახებ დადგენილი ფორმის განცხადებით (დანართი N1) მიმართა შესაბამის საგადასახადო ორგანოს (უფლებამოსილ პირს) 2009 წლის 24 აგვისტოს და დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაცია ითხოვა 2009 წლის 7 სექტემბრიდან. აღნიშნული განცხადების საფუძველზე გადასახადის გადამხდელზე გაიცემა დადგენილი ფორმის სერტიფიკატი (დანართი N3), შესაბამისი მონაცემები ნებაყოფლობითი რეგისტრაციის შესახებ შეიტანება დღგ-ის გადამხდელთა რეესტრში (დანართი N4) და 2009 წლის 7 სექტემბრიდან გადასახადის გადამხდელი ჩაითვლება დღგ-ის გადამხდელად. ამასთან, თუ შემდგომში, მაგალითად, 29 აგვისტოს, აღნიშნულ პირს დაუდგა დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაციის ვალდებულება საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 221-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტის შესაბამისად, აღნიშნულ შემთხვევაში იგი ვალდებულია გაიაროს დღგ-ის გადამხდელის რეგისტრაცია დადგენილი წესის თანახმად. მასზე გაიცემა დღგის გადამხდელად რეგისტრაციის დამადასტურებელი ახალი სერტიფიკატი (დანართი N3) და შესაბამისი მონაცემები სავალდებულო წესით რეგისტრაციის შესახებ შეიტანება დღგ-ის გადამხდელთა რეესტრში (დანართი N4). ამასთან, პარალელურ რეჟიმში, ნებაყოფლობითი რეგისტრაცია შეიცვლება სავალდებულო რეგისტრაციით, ხოლო ნებაყოფლობითი რეგისტრაციისას გაცემული სერტიფიკატი (დანართი N3) - ახალი სერტიფიკატით (დანართი N3). 2009 წლის 29 აგვისტოდან, იმ ოპერაციიდან დაწყებული, როდესაც შპს „დავითი“ - ს მიერ განხორციელებული ოპერაციების მიხედვით დასაბეგრი ოპერაციების საერთო თანხამ უწყვეტი 12 კალენდარული თვის განმავლობაში გადააჭარბა 100000 ლარს, შპს „დავითი“ ჩაითვლება დღგ-ის გადამხდელად (რაც ფიქსირდება დამატებული ღირებულების გადასახადის გადამხდელის სარეგისტრაციო სერტიფიკატის (დანართი N3) მე-6 პუნქტში).“.

3. მე-4 მუხლის პირველი პუნქტი ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„1. საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 224 - ე მუხლის შესაბამისად, დღგ-ის გადამხდელის (მათ შორის საქართველოს არარეზიდენტის მუდმივი დაწესებულების) დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრაცია უქმდება მისი ლიკვიდაციის, გარდაცვალების (დღგ-ის გადამხდელად რეგისტრირებული ფიზიკური პირის) ან ამ ინსტრუქციის პირველი მუხლის 61 პუნქტით გათვალისწინებული მიწოდების განუხორციელებლობის შემთხვევაში.“.

მუხლი 2. ეს ბრძანება ამოქმედდეს გამოქვეყნებისთანავე.

კ. ბაინდურაშვილი

საქართველოს ფინანსთა მინისტრის
ბრძანება N 678

2009 წელი 21 ოქტომბერი ქ. თბილისი

„გარანტიის წარდგენისა და გამოყენების, მისი წარდგენისაგან გათავისუფლების შემთხვევების და საგარანტიო თანხის განსაზღვრის წესების შესახებ ინსტრუქციის დამტკიცების თაობაზე“ საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2006 წლის 20 დეკემბრის N1767 ბრძანებაში ცვლილებებისა და დამატებების შეტანის შესახებ

„ნორმატიული აქტების შესახებ“ საქართველოს კანონის 36-ე მუხლის შესაბამისად, ვბრძანებ:

მუხლი 1. „გარანტიის წარდგენისა და გამოყენების, მისი წარდგენისაგან გათავისუფლების შემთხვევების და საგარანტიო თანხის განსაზღვრის წესების შესახებ ინსტრუქციის დამტკიცების თაობაზე“ საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2006 წლის 20 დეკემბრის N1767 ბრძანებით (სსმ III, 22.12.2006წ., N172, მუხ. 2333) დამტკიცებულ „გარანტიის წარდგენისა და გამოყენების, მისი წარდგენისაგან გათავისუფლების შემთხვევების და საგარანტიო თანხის განსაზღვრის წესების შესახებ” ინსტრუქციაში შეტანილ იქნას შემდეგი ცვლილებები და დამატებები:

1. მე-3 მუხლს დაემატოს შემდეგი შინაარსის „ბ.ვ” ქვეპუნქტი:

„ბ.ვ) ორ ან ორზე მეტ საბაჟო დამუშავების ოპერაციაზე ან საბაჟო პროცედურაზე წარმოშობილი ან წარმოსაშობი საბაჟო ვალდებულების უზრუნველყოფის შემთხვევაში.”.

2. მე-4 მუხლის პირველი პუნქტი ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„1. გარანტია შეიძლება იყოს:

ა) ინდივიდუალური, რომლითაც უზრუნველყოფილია საბაჟო დამუშავების ერთი ოპერაციის მიმართ ვალდებული პირის (გარდა წარმომადგენლის პასუხისმგებლობის უზრუნველყოფისა) ან საბაჟო საწყობის ან უბაჟო ვაჭრობის პუნქტის ან თავისუფალი საწყობის ნებართვის მფლობელის პასუხისმგებლობა წარმოშობილ ან წარმოსაშობ საბაჟო ვალდებულებებზე;

ბ) საერთო, რომლითაც მუდმივად უზრუნველყოფილია:

ბ.ა) წარმომადგენლის პასუხისმგებლობა საბაჟო ორგანოს წინაშე;

ბ.ბ) საბაჟო - სავაჭრო თანამშრომლობის მონაწილის პასუხისმგებლობა საბაჟო ორგანოს წინაშე;

ბ.გ) ორ ან ორზე მეტ საბაჟო დამუშავების ოპერაციაზე ან საბაჟო პროცედურაზე წარმოშობილი ან წარმოსაშობი საბაჟო ვალდებულებები.”.

3. მე-4 მუხლის მე-3 პუნქტი ამოღებულ იქნას.

4. მე-5 მუხლის:

ა) პირველი პუნქტი ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„1. ვალდებული პირი უფლებამოსილია (გარდა ამ მუხლის 11 პუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევისა):

ა) ამ ინსტრუქციის მე-4 მუხლით გათვალისწინებული გარანტიის სახეებიდან ამოირჩიოს საბაჟო ორგანოში წარსადგენი გარანტია;

ბ) საბაჟო ორგანოში წარდგენილი გარანტია, საბაჟო ორგანოს მოთხოვნის არსებობის მიუხედავად, წერილობითი განცხადების საფუძველზე შეცვალოს ამ ინსტრუქციის მე-4 მუხლით გათვალისწინებული ნებისმიერი სახის გარანტიით.”;

ბ) მე-2 პუნქტი ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„2. საბაჟო ორგანო უფლებამოსილია:

ა) მოითხოვოს წარდგენილი გარანტიის შესრულება განსაზღვრულ ვადაში;

ბ) უარი თქვას წარდგენილ გარანტიაზე, თუ იგი ეწინააღმდეგება საბაჟო რეჟიმის მარეგულირებელ საბაჟო კანონმდებლობას ან ვერ უზრუნველყოფს განსაზღვრულ ვადაში წარმოშობილი ან წარმოსაშობი საბაჟო ვალდებულებების შესრულებას.”.

5. მე-5 მუხლს დაემატოს შემდეგი შინაარსის მე-3 პუნქტი:

„3. ამ ინსტრუქციის მე-4 მუხლის პირველი პუნქტის „ბ.გ” ქვეპუნქტით გათვალისწინებული საერთო გარანტიის წარდგენა შესაძლებელია ვალდებული პირის ან მესამე პირის შუამდგომლობისა და საბაჟო ორგანოს თანხმობის შემთხვევაში.”.

6. მე-6 მუხლის პირველი პუნქტის „ლ” ქვეპუნქტი ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„ლ) საბაჟო - სავაჭრო თანამშრომლობის მონაწილის, რომელიც ახორციელებს აქციზური საქონლის იმპორტს, პასუხისმგებლობის უზრუნველყოფის შემთხვევაში - 100 000 ლარს;”.

7. მე-6 მუხლს დაემატოს შემდეგი შინაარსის მე-3 პუნქტი:

„3. ორ ან ორზე მეტ საბაჟო დამუშავების ოპერაციაზე ან საბაჟო პროცედურაზე წარსადგენი საერთო გარანტიის თანხა განისაზღვრება იმ ოდენობით, რომელიც ნებისმიერ მომენტში უზრუნველყოფს საბაჟო გადასახდელების დაფარვას.”.

8. მე-9 მუხლის “ლ” ქვეპუნქტი ჩამოყალიბდეს შემდეგი რედაქციით:

„ლ) წარმომადგენლის პასუხისმგებლობის უზრუნველყოფის შემთხვევაში - საბაჟო მონაცემთა ავტომატიზირებულ სისტემა “ASYCUDA”-ში პირის დაშვების თაობაზე საბაჟო გადაწყვეტილების ძალადაკარგულად გამოცხადება, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც საბაჟო ორგანო დაადგენს, რომ გარანტიის გაუქმებამ შეიძლება საფრთხე შეუქმნას წარმომადგენლის წარმოშობილი ან/და წარმოსაშობი საბაჟო ვალდებულების შესრულების უზრუნველყოფას;”.

9. მე-9 მუხლს დაემატოს შემდეგი შინაარსის „მ” და „ნ” ქვეპუნქტები:

„მ) ორ ან ორზე მეტ საბაჟო დამუშავების ოპერაციაზე ან საბაჟო პროცედურაზე წარმოშობილი ან წარმოსაშობი საბაჟო ვალდებულებების უზრუნველსაყოფად გარანტიის წარმდგენი პირის წერილობითი განცხადება, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც საბაჟო ორგანო დაადგენს, რომ გარანტიის გაუქმებამ შეიძლება საფრთხე შეუქმნას პირის წარმოშობილი ან/და წარმოსაშობი საბაჟო ვალდებულების შესრულების უზრუნველყოფას;

ნ) საბაჟო ორგანოში წარდგენილი გარანტიის სხვა გარანტიით შეცვლა.”.

მუხლი 2. ეს ბრძანება ამოქმედდეს გამოქვეყნებისთანავე.

კ. ბაინდურაშვილი

საქართველოს ფინანსთა მინისტრის
ბრძანება N 683

2009 წელი 26 ოქტომბერი ქ. თბილისი

ამხანაგობის მიერ მიღებული მოგების (ზარალის) და მისი წილის მფლობელებზე (წევრებზე) განაწილების შესახებ დეკლარაციის ფორმის და მისი შევსების წესის დამტკიცების თაობაზე

საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 206-ე მუხლის მე-10 ნაწილის საფუძველზე, ვბრძანებ:

1. დამტკიცდეს “ამხანაგობის მიერ მიღებული მოგების (ზარალის) და მისი წილის მფლობელებზე (წევრებზე) განაწილების შესახებ დეკლარაციის ფორმა და მისი შევსების წესი”.

2. ეს ბრძანება ამოქმედდეს გამოქვეყნებისთანავე.

კ. ბაინდურაშვილი

ამხანაგობის მიერ მიღებული მოგების (ზარალის) და მისი წილის მფლობელებზე (წევრებზე) განაწილების შესახებ დეკლარაციის შევსების წესი

მუხლი 1. ზოგადი დებულებები

1. ამხანაგობის მიერ მიღებული მოგების (ზარალის) და მისი წილის მფლობელებზე (წევრებზე) განაწილების შესახებ დეკლარაციას (შემდგომში - დეკალარაცია), დანართი N1-ის შესაბამისად, საგადასახადო აღრიცხვის ადგილის მიხედვით საგადასახადო ორგანოში საანგარიშოს წლის მომდევნო წლის პირველ აპრილამდე წარადგენენ იურიდიული პირის დაფუძნების გარეშე ერთზე მეტი პირის საკუთრების ან/და ერთობლივი საქმიანობის ან თანამფლობელობის ბაზაზე შექმნილი ამხანაგობები და წარმონაქმნები (შემდგომში - ამხანაგობა).

2. დეკლარაციის უჯრებში შემოსავლები და ხარჯები უნდა აისახოს იმგვარად, რომ შემოსავლების (გამოქვითვების) განსაზღვრასთან დაკავშირებული არც ერთი ელემენტი არ იქნას გამოტოვებული ან განმეორებით ჩართული.

3. დეკლარაციის შევსება წარმოებს მელნიანი ავტოკალმით, ბურთულიანი ავტოკალმით ან კომპიუტერის გამოყენებით.

4. დეკლარაციის უტყუარობა და სისრულე დასტურდება ამხანაგობის თავმჯდომარის (ხელმძღვანელის) ან სხვა ვალდებული პირის ან/და მისი კანონიერი ან უფლებამოსილი წარმომადგენლის ხელმოწერით. ამასთან ხელმომწერის სახელი, გვარი და ხელმოწერის თარიღი მიეთითება სრულად.

5. დეკლარაციის უჯრებში შეიტანება ამ უჯრების დასახელებების (შინაარსის) შესაბამისად განსაზღვრული მონაცემები. იმ შემთხვევაში თუ ობიექტური მიზეზების გამო დასახელებულ უჯრებში აუცილებელი გახდება განსხვავებული მონაცემების შეტანა, ამხანაგობა ვალდებულია აღნიშნულზე დეკლარაციაში გააკეთოს სათანადო შენიშვნა.

მუხლი 2. შევსების წესი

1. დეკლარაციის სატიტულო გვერდის და I განაყოფის შესაბამის უჯრებში აისახება:

ა) პირველ უჯრაში - ამხანაგობის სრული სახელწოდება. სახელწოდებაში ლათინური ტრანსკრიფციის არსებობისას იგი ასევე აღინიშნება;

ბ) მე-2 უჯრაში - ამხანაგობისთვის საგადასახადო ორგანოს მიერ საგადასახადო რეგისტრაციისას მინიჭებული საიდენტიფიკაციო ნომერი;

გ) მე-3 უჯრაში - დეკლარაციის სახე, იმის მიხედვით პირველადი თუ დაზუსტებული დეკლარაციაა. შესაბამისი სტრიქონის უჯრაში გაკეთდება აღნიშვნა „V“ ნიშნით;

დ) მე-4 უჯრაში - საანგარიშო (საგადასახადო) წელი;

ე) მე-5 უჯრაში - ამხანაგობის იურიდიული მისამართი სადამფუძნებლო დოკუმენტების მიხედვით;

ვ) მე-6 უჯრაში - იმ საქმიანობის კოდი (ეკონომიკური საქმიანონის სახეების საქართველოს ეროვნული კლასიფიკატორის მიხედვით), რომელ საქმიანობასაც ამხანაგობა თვლის ძირითად საქმიანობად;

ზ) მე-7 უჯრაში - შესაბამისად საქმიანობის შეწყვეტის (ლიკვიდაციის) თარიღი. უჯრაში ციფრები ჩაიწერება შემდეგი რიგითობით: რიცხვი, თვე და სრული წელი;

თ) მე-8 უჯრაში - ტერიტორიული საგადასახადო ორგანოს სრული დასახელება, სადაც საგადასახადო აღრიცხვაზე იმყოფება ამხანაგობა;

2. დეკლარაციის II განაყოფის მე-9 - მე-13 უჯრები ივსება საგადასახადო ორგანოს მიერ.

3. დეკლარაციის III განაყოფის (მოგების (ზარალის) გაანგარიშება (ლარი) უჯრებში აისახება:

ა) მე-14 უჯრაში - საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 173-ე მუხლით დადგენილი ნორმებით განსაზღვრული ერთობლივი შემოსავალი, რომელიც მიიღება საანგარიშო პერიოდში ნებისმიერი ფორმით ან/და საქმიანობით. უსასყიდლოდ (ჩუქებით) მიღებული მატერიალური ფასეულობა (გაწეული მომსახურება) ერთობლივ შემოსავალში შეიტანება საბაზრო ღირებულებით. ამასთან, ერთობლივ შემოსავალში არ შეიტანება 2009 წლის 2 იანვრიდან საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 196-ე მუხლის მე-5 და მე-6 ნაწილების მიხედვით მიღებული პროცენტები;

ბ) მე-15 და მე-16 უჯრებში - სასაქონლო- მატერიალური ფასეულობათა ღირებულება (გარდა უსასყიდლოდ (ჩუქებით) მიღებული) შესაბამისად, საანგარიშო პერიოდის დასაწყისისათვის და საანგარიშო პერიოდის ბოლოსათვისს (საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 208-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად);

გ) მე-17 უჯრაში - შემოსავლის მიღებასთან დაკავშირებული საქართველოს საგადასახადო კოდექსის შესაბამისად გამოქვითვას დაქვემდებარებული ხარჯები (გარდა კაპიტალიზებადი ხარჯებისა), მათ შორის:

გ.ა) მე-18 უჯრაში - საანგარიშო პერიოდში შეძენილი სასაქონლო - მატერიალური ფასეულობების ღირებულება (გარდა კაპიტალიზებადი ფასეულობისა). მათ შორის ეკონომიკური საქმიანობისათვის გამოყენებული უსასყიდლოდ (ჩუქებით) მიღებული სასაქონლო - მატერიალური ფასეულობების ღირებულება;

გ.ბ) მე-19 უჯრაში - საანგარიშო პერიოდში გახარჯული ელექტროენერგიის ღირებულება; გ.გ) მე-20 უჯრაში - საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 174-ე მუხლის შესაბამისად ხელფასის (სარგებელის) სახით გაწეული ხარჯი;

გ.დ) 21-ე უჯრაში - საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 179-ე მუხლის მიხედვით კრედიტისათვის (სესხისათვის) გადახდილი ან/და გადასახდელი პროცენტები, მაგრამ არა უმეტეს წლიური 24 პროცენტის (2009 წლის პირველი იანვრიდან 2011 წლის პირველ იანვრამდე 30 პროცენტის) ფარგლებში;

გ.ე) 22-ე უჯრაში - რეალიზებულ საქონელთან ან/და მომსახურებასთან დაკავშირებული უიმედო ვალები, საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 180-ე მუხლის შეზღუდვების გათვალისწინებით;

გ.ვ) 23-ე უჯრაში - საამორტიზაციო ანარიცხები ძირითადი საშუალებების და არამატერიალური აქტივების მიხედვით, რომელიც გამოიანგარიშება საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 183-ე, 188-ე და 189-ე მუხლების შესაბამისად;

გ.ზ) 24-ე უჯრაში - 1000 ლარამდე ღირებულების ამორტიზაციას დაქვემდებარებული ძირითადი საშუალებების ღირებულება, რომელიც საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 183-ე მუხლის მე-2 ნაწილის მიხედვით სრულად გამოიქვითება ერთობლივი შემოსავლიდან, კერძოდ:

გ.თ) 25-ე უჯრაში - საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 183-ე მუხლის მე-13 და მე-14 ნაწილების მიხედვით საგადასახადო წლის განმავლობაში 100 პროცენტიანი ამორტიზაციის დარიცხვის გზით სრულად გამოქვითული ამორტიზაციას დაქვემდებარებული და ექსპლუატაციაში შესული ძირითადი საშუალებების ღირებულება, კერძოდ:

გ.თ.ა) შესყიდული, ან საკუთარი წარმოების;

გ.თ.ბ) 2010 წლის პირველ იანვრამდე ლიზინგით მიღებული;

გ.თ.გ) 2010 წლის პირველი იანვრის შემდგომ ლიზინგით მიღებული და გამოსყიდული;

გ.ი) 26-ე უჯრაში - საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 183-ე მუხლის მე-3 ნაწილის თითოეულ ჯგუფში შემავალი, ეკონომიკური საქმიანობისათვის გამოყენებული ძირითადი საშუალების რემონტის ხარჯები, რომლის ოდენობა არ უნდა აღემატებოდეს შესაბამისი ჯგუფის ღირებულებითი ბალანსის 5 პროცენტს. ამასთან, თუ გადასახადის გადამხდელი ძირითადი საშუალებების გამოქვითვისას იყენებს საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 183-ე მუხლის მე-13 ნაწილის ნორმას, მაშინ ძირითადი საშუალებების აღნიშნული ნაწილისათვის რემონტის ხარჯებთან მიმართებაში 5 პროცენტიანი შეზღუდვის წესი არ გამოიყენება;

გ.კ) 27-ე უჯრაში - გამოქვითვას დაქვემდებარებული ნებისმიერი ხარჯი, რომელიც დაკავშირებულია შემოსავლის მიღებასთან და არ არის ასახული სხვა უჯრებში, როგორიცაა:

გ.კ.ა) სადაზღვევო ხარჯები, დაზღვევის ხელშეკრულების საფუძელზე დამზღვევ და/ან დაზღვეულთა მიერ გადახდილ ეკონომიკურ საქმიანობასთან დაკავშირებული სადაზღვევო შენატანები, გარდა დაბრუნებადი და მაგროვებადი ხასიათის ხელშეკრულებათა მიხედვით გადახდილი სადაზღვევო შენატანებისა, საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 187-ე მუხლის შესაბამისად;

გ.კ.ბ) წარმომადგენლობითი ხარჯები, რომლებიც განისაზღვრება საქართველოს საგადასახადო კოდექსის მე-12 მუხლის 38-ე ნაწილის მიხედვით. ამასთან მისი ოდენობა საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 185-ე მუხლის შესაბამისად არ უნდა აღემატებოდეს საგადასახადო წლის განმავლობაში მიღებული ერთობლივი შემოსავალის (უჯრა 14) ერთ პროცენტს;

გ.კ.გ) სამეცნიერო - კვლევითი, საპროექტო და საცდელ- საკონსტრუქტორო მომსახურების ხარჯები საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 182-ე მუხლის მიხედვით;

გ.კ.დ) გამოქვითვას დაქვემდებარებული სხვა ნებისმიერი ხარჯი (გარდა საქველმოქმედო ორგანიზაციებზე გაცემული შეწირულობებისა და გადახდის წყაროსთან დაკავებული გადასახადებისა);

დ) 28-ე უჯრაში - მე-15 და მე-17 უჯრებში ასახულ მონაცემთა ჯამი;

ე) 29-ე უჯრაში - მე-14 და მე-16 უჯრებში ასახულ მონაცემთა ჯამი;

ვ) 30-ე უჯრაში - საანგარიშო წლის ერთობლივი შემოსავლის (უჯრა 29) გადამეტება გამოქვითვებზე (უჯრა 28), რომელიც შეადგენს 29-ე და 28-ე უჯრების მონაცემთა დადებით სხვაობას;

ზ) 31-ე უჯრაში - საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობის მიხედვით მოგების გადასახადით დაბეგვრისაგან გათავისუფლებული მოგება (შემოსავალი). აგრეთვე გამოქვითვას დაქვემდებარებული საქველმოქმედო ორგანიზაციებზე გაცემული შეწირულობის თანხები, რომელიც საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 186-ე მუხლის შესაბამისად არ უნდა აღემატებოდეს 30-ე უჯრაში (ერთობლივი შემოსავლების გადამეტება გამოქვითვებზე) ასახული თანხის 8 პროცენტს;

თ) 32-ე უჯრაში - ამხანაგობის წილის მფლობელებზე (წევრებზე) მისაკუთვნებელი მოგება, რომელიც მიიღება 30-ე უჯრაში ასახულ მონაცემს გამოკლებული 31-ე უჯრაში ასახული მონაცემი;

ი) 33-ე უჯრაში - გამოქვითების გადამეტება ერთობლივ შემოსავალზე (ზარალი), რომელიც მიიღება 29-ე და 28-ე უჯრებში ასახულ მონაცემთა უარყოფითი სხვაობით;

4. დეკლარაციის მე-4 განაყოფის საინფორმაციო ცხრილში აისახება:

ა) ცხრილის სათაურში განთავსებულ უჯრაში 32- ის (დეკლარაციის უჯრა) ასახვით აღინიშნება მოგების მიკუთვნება წილის მფლობელებზე (წევრებზე), ხოლო 33-ის ასახვით - ზარალის მიკუთვნება;

ბ) ცხრილის მე-2 სვეტში - ამხანაგობის წილის მფლობელის (წევრის) სრული დასახელება;

გ) მე-3 სვეტში - ამხანაგობის წილის მფლობელის (წევრის) საგადასახადო ორგანოს მიერ მინიჭებული საიდანტიფიკაციო ნომერი ან ფიზიკური პირის შემთხვევაში პირადი ნომერი (პირადობის მოწმობის მიხედვით);

დ) მე-4 სვეტში - ამხანაგობის წილის მფლობელის (წევრის) სრული მისამართი;

ე) მე-5 სვეტში - საგადასახადო ორგანოს დასახელება, სადაც რეგისტრირებულია გადამხდელად ამხანაგობის წილის მფლობელი (წევრი), თუ წილის მფლობელი (წევრი) არ არის რეგისტრირებული საგადასახადო ორგანოში ამ სვეტის შესაბამის უჯრაში აისახება ტირე;

ვ) მე-6 სვეტში - ამხანაგობის წევრის წილის ოდენობა პროცენტებში;

ზ) მე-7 სვეტში - ამხანაგობის წილის მფლობელზე (წევრზე) განაწილებული (მიკუთვნებული) მოგება (ზარალი);

თ) 34-ე უჯრაში - ამხანაგობის თავმჯდომარის (ხელმძღვანელის) ან სხვა ვალდებული პირის ან/და მისი კანონიერი ან უფლებამოსილი წარმომადგენლის (ვინც ადასტურებს დეკლარაციაში მოცემული მონაცემების უტყუარობას და სისრულეს) გვარი და სახელი სრულად;

ი) 35-ე უჯრაში - 34-ე უჯრაში ასახული პირის ხელისმოწერა;

კ) 36-ე უჯრაში - 35-ე უჯრაში ასახული პირის ხელისმოწერის თარიღი. აღნიშნული უჯრის პირველ ორ განაყოფში აისახება ხელისმოწერის რიცხვი, მომდევნო ორ განაყოფში - თვე და ბოლო ოთხ განაყოფში - წელი სრულად.

რა უნდა ვიცოდეთ უძრავ ქონებაზე

რედაქციაში შემოსულ კითხვებზე პასუხობს ექსპერტი უძრავი ქონების საკითხებში, ჟურნალ „ბიზნესი და კანონმდებლობის“ კონსულტანტი ბ-ნი ანზორ მესხიშვილი.

კითხვა:

- სახლი და მიწის ნაკვეთი დატვირთული მაქვს იპოთეკით, თუ შემიძლია მეორედ დავტვირთო იპოთეკით?

პასუხი:

- სახლი და მიწის ნაკვეთი (უძრავი ქონება) შეიძლება რამდენიმეჯერ დაიტვირთოს იპოთეკით, რიგითობა განისაზღვრება იპოთეკის დადგენის დროის შესაბამისად.

კითხვა:

- შემიძლია თუ არა მივიღო საჯარო რეესტრიდან წერილობითი ინფორმაცია ჩემთვის საინტერესო უძრავი ქონების ყადაღისა და საგადასახადო გირავნობის შესახებ?

პასუხი:

- ნებისმიერ ფიზიკურ და იურიდიულ პირებს შეუძლია მარეგისტრირებელი ორგანოდან მოითხოვოს და წერილობით მიიღოს მონაცემები უძრავ ნივთზე უფლებათა, საგადასახადო გირავნობის ( იპოთეკის) და ყადაღის შესახებ.

კითხვა:

- უძრავი ნივთის უფლებაზე მონაცემების მიღების შესახებ რა თანხა და დროა საჭირო?

პასუხი:

- უძრავი ნივთის უფლებაზე მონაცემების მიღების შესახებ საჭიროა 4 სამუშაო დღე და 10 ლარი.

კითხვა:

- ნოტარიუსის საშუალებით გავაფორმე იპოთეკის ხელშეკრულება, რა დოკუმენტები უნდა წარვადგინო რეგისტრაციისთვის და რამდენ დღეში მოხდება რეგისტრაცია?

პასუხი:

- სარეგისტრაციო სამსახურში უნდა წარადგინოთ: 1. განცხადება; 2. პირადობის მოწმობის ასლი; 3. იპოთეკის ხელშეკრულება; 4. 50 ლარიანი ქვითარი. რეგისტრაციის ვადაა 4 სამუშაო დღე.

კითხვა:

- ყადაღის არსებობის ან არარსებობის შესახებ ცნობის აღებისთვის რამდენი დღე და რა თანხაა საჭირო?

პასუხი:

- ყადაღის ცნობას აიღებთ ერთ სამუშაო დღეში და საჭიროა 7 ლარიანი ქვითარი

კითხვა:

- კორპუსის საცხოვრებელ სახლს დადგენილი აქვს წითელი ხაზები, ჩემი აშენებული ავტოფარეხი მოქცეულია წითელი ხაზის ფარგლებში, შემიძლია თუ არა ავტოფარეხის რეგისტრაცია საჯარო რეესტრში?

პასუხი:

- თქვენი ავტოფარეხის რეგისტრაციის საკითხი უნდა გადაწყვიტოს კორპუსის ბინათმესაკუთრეთა ამხანაგობის (თუ ამხანაგობა არ არის შექმნილი უნდა შექმნათ) კრებამ, იმ შემთხვევაში, თუ კრება დადებითად გადაწყვეტს, სარეგისტრაციო სამსახურს უნდა წარუდგინოთ შემდეგი საბუთები:

კითხვა:

- 15 წელია თბილისში უნებართვოდ ვფლობ მიწის ნაკვეთს, სადაც 10 წლის წინათ ავაშენე საცხოვრებელი სახლი. ამ სახლში ვცხოვრობ ამჟამად, მინდა გავატარო რეგისტრაციაში, რა არის საჭირო?

პასუხი:

- თბილისის საჯარო რეესტრი სახლისა და მიწის ნაკვეთის რეგისტრაციაზე უარს გეტყვით. თქვენ უნდა მიმართოთ ქალაქ თბილისის საკრებულოს ფიზიკური და კერძო სამართლის იურიდიული პირების მფლობელობაში (სარგებლობაში) არსებული მიწის ნაკვეთებზე საკუთრების უფლების აღიარების მუდმივმოქმედ კომისიას და წარუდგინოთ შემდეგი დოკუმენტები:

1. პირადობის მოწმობის ასლი; 2. აზომვითი ნახაზი (ელექტრონული ვერსია); 3. აეროფოტოგადაღება; 4. საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს თბილისის სარეგისტრაციო სამსახურის მიერ გაცემულ ცნობა, რომ აღნიშნულ ნაკვეთზე საკუთრების უფლება, არაა რეგისტრირებული; 5. საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს თბილისის სარეგისტრაციო სამსახურის ცნობა არქივიდან; 8. მეზობლების ნოტარიულად დამოწმებული განცხადება, სადაც აღნიშნული იქნება, რომ თქვენ 15 წელია ფლობთ მიწის ნაკვეთს და აშენებული გაქვთ საცხოვრებელი სახლი და იქ ცხოვრობთ; 9. სიტუაციური ნახაზი; 10. ფოტოსურათები სახლის; 11. სახლის 2007 წლამდე კომუნალური გადასახადების ქვითრები, თუ ასეთები გაქვთ.

ზემოთ აღნიშნული კომისია განიხილავს და მიიღებს შესაბამის გადაწყვეტილებას. საკითხის დადებითად გადაწყვეტის შემთხვევაში, კომისია მოგცემთ მიწის ნაკვეთის საკუთრების მოწმობას, რომელიც უნდა დაარეგისტრიროთ ქ. თბილისის სარეგისტრაციო სამსახურში.

კითხვა:

- ვრცელდება თუ არა მიწის ნაკვეთზე უფლება მასზე განლაგებულ შენობა - ნაგებობაზე?

პასუხი:

- მიწის ნაკვეთზე უფლება ვრცელდება ასევე მასზე განლაგებულ შენობა - ნაგებობაზე, თუ უფლების დამადასტურებელი დოკუმენტით სხვა რამე არ არის დადგენილი.

კითხვა:

- მაქვს ქ. თბილისში კომუნალურ ბინაში საცხოვრებელი სახლის ორდერი, შემიძლია თუ არა სახლის საჯარო რეესტრში დარეგისტრირება და რა არის ამისთვის საჭირო?

პასუხი:

- ბინის ორდერით საჯარო რეესტრში სახლის რეგისტრაცია შეუძლებელია, თქვენ უნდა მიმართოთ ქ. თბილისის მერიის შესაბამისი რაიონის გამგეობას, რომელიც საქართველოს პრეზიდენტის 2007 წლის 29 იანვრის №73 ბრძანებულების „კანონიერი მოსარგებლეებისათვის გადასაცემი არაპრივატიზირებული საცხოვრებელი და არასაცხოვრებელი (იზოლირებული და არაიზოლირებული) ფართობის ადგილობრივი თვითმმართველობის აღმასრულებელი ორგანოების მიერ კანონიერ მოსარგებლეებისთვის უსასყიდლოდ საკუთრებაში გაცემის წესის” შესაბამისად განიხილავს საკითხს. რაიონის გამგეობას უნდა წარუდგინოთ შემდეგი დოკუმენტები:

1. ორდერის დედანი ან აღმასკომის გადაწყვეტილება; 2. ბინის შიდა აზომვითი ნახაზი (2 ეგზემპლიარი); 3. ცნობა - დახასიათება საჯარო რეესტრის ყოფილი ტექბიუროს არქივიდან; 4. ორდერში შემავალი ოჯახის წევრების პირადობის მოწმობების ასლები; 5. იმ შემთხვევაში თუ ორდერში მითითებული კანონიერი მოსარგებლე თმობს საკუთრებაში გადაცემის მოთხოვნის უფლებას რომელიმე კანონიერი მოსარგებლის სასარგებლოდ საჭიროა ნოტარიულად დამოწმებული წერილობითი თანხმობა; 6. კანონიერი მოსარგებლის გარდაცვალების შემთხვევაში მემკვიდრეობის დამადასტურებელი შესაბამისი დოკუმენტები. თუ ასეთები არიან ორდერში შეყვანილი.

გამგეობის მიერ საკითხის დადებითად გადაწყვეტის შემთხვევაში გაიცემა საკუთრების მოწმობა, რომელიც შემდეგ უნდა დარეგისტრირდეს ქ. თბილისის სარეგისტრაციო სამსახურში.

კითხვა:

- მსურს ავაშენო ავტოფარეხი, ვისგან უნდა ავიღო ნებართვა და რა დოკუმენტებია ამისთვის საჭირო?

პასუხი:

- ავტოფარეხის მშენებლობის ნებართვის საკითხს იხილავს ქ. თბილისის მერიის არქიტექტურის სამსახური, მშენებლობის ნებართვის გაცემა (თუ ასეთი მოხდება) ხდება სამ სტადიად „მშენებლობის ნებართვის გაცემის წესისა და სანებართვო პირობების შესახებ“ საქართველოს მთავრობის 2009 წლის 24 მარტის №57 დადგენილების შესაბამისად. პირველი სტადია - მიწის ნაკვეთის საამშენებლოდ გამოყენების პირობების დამტკიცება; მეორე სტადია - არქიტექტურული პროექტის შეთანხმება; მესამე სტადია - მშენებლობის ნებართვის გაცემა. საკითხის დადებითად გადაწყვეტის შემთხვევაში, თბილისის არქიტექტურის სამსახურს უნდა წარუდგინოთ შემდეგი საბუთები:

1. სიტუაციური გეგმა მასშტაბით 1:2000 ან აეროფოტოგადაღება საპროექტო ადგილის დატანით; 2. ტოპოძირზე დასმული გენგეგმა მასშტაბით 1:500 საპროექტო შენობის დატანით; 3. საკადასტრო რუქა; 4. საპროექტო ფასადი, ჭრილი, გეგმა; 5. დასკვნა ტერიტორიის საინჟინრო

გეოლოგიური პირობების შესახებ; 6. განმარტებითი ბარათი ტექნიკურ - ეკონომიკური მაჩვენებლებით; 7. არსებული სიტუაციის ამსახველი ფოტომასალა და საპროექტო ფოტომონტაჟი; 8. პროექტის ელექტრონული ვერსია, ციფრული ვიზუალიზაცია, არსებული სიტუაციის ამსახველი ფოტოები, ფოტომონტაჟი, „რენდერები“ ელექტრონული ვერსია ჩაწერილი CD-ზე პროექტის შეთანხმების შემდეგ დამატებით უნდა წარადგინოთ:

კითხვა:

- ჩემი ოჯახის მეგობარს, რომელიც არის პოლონეთის მოქალაქე სურვილი აქვს კახეთში შეიძინოს ვენახის ფართობები, რა არის ამისთვის საჭირო?

პასუხი:

- საქართველოს კანონმდებლობით უცხო ქვეყნის მოქალაქეს არ შეუძლია იყიდოს სასოფლო - სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთი (ვენახი, როგორც მრავალწლიანი ნარგავები მიეკუთვნება სასოფლო - სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთებს) საფუძველი საქართველოს კანონი: „სასოფლო - სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთების საკუთრების შესახებ“.

თქვენს მეგობარს შეუძლია საქართველოში დააფუძნოს საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად იურიდიული პირის საწარმო, რის შემდეგ შეეძლება საქართველოს ნებისმიერ ტერიტორიაზე იურიდიულმა პირმა იყიდოს სასოფლო - სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთი (ამ შემთხვევაში ვენახი).

კითხვა:

- მყავს ორი შვილი, ანდერძით ჩემს საკუთრებაში არსებული უძრავი ქონება - მიწა და სახლი ნოტარიული წესით ვუანდერძე უმცროს შვილს, რომელიც, როგორც ახლა ვხვდები არ არის ღირსი, შემიძლია თუ არა შევცვალო ანდერძი?

პასუხი:

- საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის შესაბამისად თქვენ ყოველთვის შეგიძლიათ გააუქმოთ ან შეცვალოთ ანდერძი.

კითხვა:

- მიწის ნაკვეთის რეგისტრაციისთვის აუცილებელია აზომვითი ნახაზის გაკეთება?

პასუხი:

- მიწის ნაკვეთის რეგისტრაცისათვის აუცილებელია აზომვითი ნახაზის გაკეთება კოორდინატთა სისტემაში.

კითხვა:

- დაბა ბაკურიანში შევისყიდე მიწის ნაკვეთი, რომელიც დავარეგისტრირე ბორჯომის სარეგისტრაციო სამსახურში, მინდა ავაშენო სახლი, არქიტექტორმა მომთხოვა ამონაწერი ბორჯომის სარეგისტრაციო სამსახურიდან, რისთვისაც მივმართე აღნიშნულ სამსახურს, სახელმწიფო ორგანოში არ მაძლევენ ამონაწერს და მეუბნებიან, რომ აქვთ სიტყვიერი მითითება არ გასცენ ამონაწერი, როგორ მოვიქცე?

პასუხი:

- ამონაწერის მისაღებად თქვენ უნდა წარგედგინათ 15 ლარიანი ქვითარი, თუ თქვენ ყველაფერი სწორად გაქვთ გაკეთებული, შეუძლებელია არ მოგცენ ამონაწერი, მიმართეთ საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს საჯარო რეესტრის ეროვნულ სააგენტოს, რომელიც ვალდებულია განიხილოს საკითხი და 30 დღის ვადაში გიპასუხონ, რატომ არ გაძლევთ ბორჯომის სარეგისტრაციო სამსახური ამონაწერს. საქართველოს კონსტიტუციის 21-ე მუხლით კერძო საკუთრება დაცულია. შესაძლებელია ადგილი აქვს სამსახურებრივი უფლებამოსილების ბოროტად გამოყენებას ან სამსახურებრივი უფლებამოსილების გადამეტებას, რაც სისხლის სამართლის დანაშაულია. (საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსი მუხლი 332 და მუხლი 333).

კითხვა

- გარდამეცვალა მამა. მის საკუთრებაში არის საცხოვრებელი სახლი და მიწის ნაკვეთი, რომელიც არ არის რეგისტრირებული საჯარო რეესტრში, საჭიროა თუ არა გარდაცვლილი მამის სახელზე დარეგისტრირდეს უძრავი ქონება?

პასუხი:

- გარდაცვლილის სახელზე უფლების რეგისტრაცია აღარ ხდება (2007 წელს კანონში შეტანილი შესაბამისი ცვლილებების საფუძველზე) ადრე ამის აუცილებლობა იყო. ახლა საჭიროა აიღოთ ნოტარიუსის მიერ გაცემული სამკვიდრო მოწმობა, რომლითაც დგინდება აღნიშნულ ქონებაზე უფლებამონაცვლეობის ფაქტი, რომლითაც მოხდება მამათქვენის ქონების თქვენს სახელზე რეგისტრაცია საჯარო რეესტრში. გაითვალისწინეთ, რომ სამკვიდრო მოწმობა შეიძლება იყოს, როგორც ზოგადი ხასიათის, მთელ ქონებაზე, კონკრეტული ქონების მითითების (იდენტიფიკაციის) გარეშეც, ასევე კონკრეტულად განსაზღვრულ უძრავ ქონებაზე.

კითხვა:

- გაფორმებული მაქვს სანოტარო წესით გირავნობის წერილობითი ხელშეკრულება, საჭიროა თუ არა საჯარო რეესტრში რეგისტრაცია?

პასუხი:

- რეგისტრირებული გირავნობის წარმოშობისთვის საჭიროა სანოტარო წესით გაფორმებული გირავნობის ხელშეკრულების რეგისტრაცია შესაბამის სარეგისტრაციო სამსახურში (საჯარო რეესტრში).

კითხვა:

- პრივატიზაციის ხელშეკრულებაში აღნიშნულია გვარი კალანდაროვი, პირადობის მოწმობაში კალანდარიშვილი, როგორ მოვიქცე, რომ სახლი დავარეგისტრირო?

პასუხი:

- თქვენ შესაბამისი სამსახურიდან (სამოქალაქო რეესტრიდან) უნდა აიღოთ დამადასტურებელი დოკუმენტი, რომ საბუთებში მითითებული სხვადასხვა გვარის მატარებელი პირი ერთი და იგივე პიროვნებაა.

კითხვა:

- მაინტერესებს, ჩემი მიწის ნაკვეთი და სახლი არის თუ არა საჯარო რეესტრში რეგისტრირებული. რა არის საჭირო?

პასუხი:

- უძრავი ნივთის საჯარო რეესტრში რეგისტრაციის შესახებ ცნობის მისაღებად საჭიროა განცხადებით მიმართოთ შესაბამის სარეგისტრაციო სამსახურს და წარუდგინოთ ქვითარი დაწესებული მომსახურებისთვის საფასურის გადახდის შესახებ (10 ლარიანი) და სახლის მისამართი. იმ შემთხვევაში, თუ ინფორმაცია გაინტერესებთ ყოფილი ტექინვენტარიზაციის ბიუროს არქივიდან უძრავ ნივთზე უფლებრივი მდგომარეობის შესახებ, 7 ლარიანი ქვითარი.

კითხვა:

- სახლი რეგისტრირებულია საჯარო რეესტრში. მსურს ამონაწერის განახლება, რა თანხაა საჭირო?

პასუხი:

- უძრავ ნივთზე (სახლზე) უფლებათა რეესტრიდან ამონაწერის განახლების (გაცემის) საფასური შეადგენს ერთ სამუშაო დღეში 15 ლარს.

კითხვა:

- 1993 წელს ყოფილ სახლმმართველობასთან გავაფორმე ხელშეკრულება ჩემი სახლის პრივატიზაციაზე, არ არის დარეგისტრირებული საჯარო რეესტრში. ახლა მინდა დავარეგისტრირო, რა არის ამისთვის საჭირო?

პასუხი:

- პრივატიზაციის ხელშეკრულების საფუძველზე საცხოვრებელი სახლის (უძრავი ქონების) საკუთრების უფლების საჯარო რეესტრში რეგსტრაციისთვის საჭიროა ტექნიკური აღრიცხვის არქივიდან გამოითხოვოთ თქვენი სახლის ცნობა - დახასიათება, რისთვისაც საჭიროა თქვენი პირადობის მოწმობის ასლი, პრივატიზაციის ხელშეკრულების ასლი და მომსახურეობის საფასურის გადახდის დამადასტურებელი ქვითარი (5 ლარიანი) წარუდგინოთ სარეგისტრაციო სამსახურს, რომელიც ოთხი სამუშაო დღის შემდეგ მოგცემთ თქვენი სახლის ცნობა დახასიათებას. ამის შემდეგ სარეგისტრაციო სამსახურს წარუდგენთ ცნობა - დახასიათებას, პრივატიზაციის ხელშეკრულების დედანს ან ნოტარიულად დამოწმებულ ასლს, პირადობის მოწმობის ასლს და მომსახურების საფასურის გადახდის დამადასტურებელ ქვითარს (50 ლარიანს). ამ საბუთების წარდგენიდან 4 სამუშაო დღეში მიიღებთ ამონაწერს საჯარო რეესტრიდან, სადაც დაფიქსირებული იქნება თქვენი სახლის, თქვენს სახელზე საკუთრების უფლება.

კითხვა:

- ეკუთვნის თუ არა ცალკე მდგომ კორპუსის შენობას მის გარშემო არსებული მიწის ნაკვეთი და ვის მივმართოთ?

პასუხი:

- ყველა შენობას აქვს განსაზღვრული მიწის ნაკვეთი სანიტარული და არქიტექტურული ნორმების შესაბამისად, თქვენ უნდა მიმართოთ ქალაქ თბილისის მერიის არქიტექტურულ სამსახურს.

კითხვა:

- ქ. თბილისის მაცხოვრებელს, მიწის რეფორმის პერიოდში, მამისეულ მიწის ნაკვეთიდან 1995 წელს მცხეთის რაიონში გამომიყვეს 2500კვ.მ. სასოფლო - სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთი. რა არის საჭირო, რომ გავატარო რეგისტრაციაში და ვის უნდა მივმართო?

პასუხი:

- თუ თქვენ კანონიერად მიიღეთ მიწის ნაკვეთი (რაც ძალიან საეჭვოა, რადგან რეფორმის პერიოდში ქ. თბილისის მაცხოვრებელს ქ. თბილისის საგარეუბნო ზონაში შეეძლო მიეღო მხოლოდ 1500კვ.მ. მიწის ნაკვეთი) და ხელთ გაგაჩნიათ შესაბამისი დოკუმენტაცია უნდა მიმართოთ მცხეთის რაიონის სარეგისტრაციო სამსახურს ( საჯარო რეესტრს).

კითხვა:

- საწარმო დაფუძნებულია საქართველოს ეკონომიური განვითარების სამინისტროს მიერ, წარმოება ვალდებულია თუ არა გადაიხადოს მიწის გადასახადი?

პასუხი:

- თუ წარმოება ფინანსდება სახელმწიფო ბიუჯეტიდან, მიწაზე ქონების გადასახადს არ გადაიხდის. თუ წარმოება სამეურნეო ანგარიშზეა, დაფუძნებულია როგორც კერძო სამართლის იურიდიული პირი და არ ფინანსდება სახელმწიფოს ბიუჯეტიდან, საწარმომ მიწაზე ქონების გადასახადი უნდა გადაიხადოს.

კითხვა:

- გარდამეცვალა დედა (მამა ადრე გარდაიცვალა), დედას საკუთრებაში ჰქონდა სასოფლო - სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთი რაიონში. ვაპირებ დედის ქონების ჩემს სახელზე გადმოფორმებას. რა არის ამისთვის საჭირო და რა ოდენობის გადასახადები უნდა გადავიხადო იმ შემთხვევაში, როდესაც დედას არავითარი გადასახადი არ გადაუხდია?

პასუხი:

- თუ დედათქვენს მიწის ნაკვეთი მიღებული ჰქონდა 2004 წლამდე, ეს მიწის ნაკვეთი წარმოადგენს სასოფლო - სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთს და არ აღემატება 5 ჰას. მიწაზე ქონების გადასახადისგან განთავისუფლებული იყო და თქვენ არ გეკუთვნით მისი გადახდა. თქვენ უნდა გაარკვიოთ აღნიშნული მიწის ნაკვეთი რეგისტრირებულია თუ არა შესაბამის სარეგისტრაციო სამსახურში, თუ თქვენ დედის ერთადერთი მემკვიდრე ხართ, უნდა გააფორმოთ სამკვიდრო მოწმობა თქვენი უბნის ნოტარიუსთან. მოგიწევთ მხოლოდ მიწის ნაკვეთის რეგისტრაციის საფასურის (50 ლარის) და მიწის ნაკვეთის აზომვითი (საკადასტრო კორდინატთა სისტემაში) ნახაზის (ელექტოვერსია) საფასურის გადახდა. აზომვითი ნახაზის საფასური დამოკიდებულია მიწის ფართობის სიდიდეზე.

კითხვა:

- ვცხოვრობ თბილისში, ჩემი მშობლები გარდაცვლილი არიან, მათ სოფელში საკუთრებაში ჰქონდათ სახლი და მიწის ნაკვეთი, რომ დავისაკუთრო ჩემი მშობლების სახლი, აუცილებელია ჩავეწერო სოფელში?

პასუხი:

- ჩაწერის პროცედურები გაუქმებულია. თქვენი მშობლების სახლისა და მიწის ნაკვეთის თქვენს სახელზე რეგისტრაციისათვის (თუ თქვენ ხართ მემკვიდრე და სახლი რეგისტრირებულია შესაბამის სარეგისტრაციო სამსახურში) არ არის საჭირო დარეგისტრირდეთ თქვენი მშობლების სახლში. ფიზიკური პირი ვალდებულია გატარდეს რეგისტრაციაში, თუ 3 თვეზე მეტი ვადით შეიცვლის საცხოვრებელ ადგილს. თუ თქვენ ხართ მემკვიდრე, გაფორმებული გაქვთ სამკვიდრო მოწმობა და სახლი რეგისტრირებულია შესაბამის სარეგისტრაციო სამსახურში, სარეგისტრაციო სამსახურს წარუდგენთ თქვენი პირადობის მოწმობის ასლს, სამკვიდრო მოწმობას და სარეგისტრაციო მომსახურების საფასურის ქვითარს (50 ლარიანს). იმ შემთხვევაში, თუ მიწის ნაკვეთის აზომვითი ნახაზი არ არის დაზუსტებული კოორდინატთა სისტემაში, დაგჭირდებათ ახალი აზომვითი ნახაზიც.

როგორ რეგულირდება შრომითი ურთიერთობები

კითხვა:

- 16 დღეში მიწევს დეკრეტულ შვებულებაში გასვლა. მაქვს მხოლოდ ორი თვის შრომის სტაჟი. მომეცემა თუ არა ფასიანი ან უხელფასო დეკრეტული შვებულება და როგორი წესით მოხდება მისი გამოანგარიშება?

პასუხი:

- შვებულება, ორსულობის და მშობიარობის, ასევე ბავშვის მოვლის გამო 477 კალენდარული დღის ოდენობით მოგეცემათ, მიუხედავად შრომის სტაჟის ხანგრძლივობისა. რაც შეეხება საშვებულებო ანაზღაურებას, იგი გამოანგარიშებული უნდა იქნეს ფაქტობრივი ნამუშევარი თვეების საშუალო ანაზღაურებიდან, ხოლო თუ შემოსულ კითხვებზე პასუხობს ჟურნალ „ბიზნესი და კანონმდებლობის“ ექსპერტი შრომისა და სოციალური დაცვის საკითხებში, იურისტი ირინე ღლონტი. ყოველთვიურად ფიქსირებულ ხელფასს იღებთ - ბოლო თვის ანაზღაურების მიხედვით.

კითხვა:

- მიმდინარე წლის 11 ოქტომბერს სამუშაოდან გამანთავისუფლეს შტატების შემცირების გამო. დღემდე საბოლოო ანგარიში არ გაუსწორებიათ. მეკუთვნის დამატებითი ერთი თვის ხელფასი?

პასუხი:

- დიახ, გეკუთვნით, ვინაიდან შტატების შემცირების დროს, დასაქმებულისთვის შრომითი ხელშეკრულების მოშლის ინიციატორად დამსაქმებელი ითვლება, დასაქმებულს საბოლოო ანგარიშის გასწორების დროს, რომელიც სამუშაოდან განთავისუფლების დღიდან არაუგვიანეს 7 დღეში უნდა მოხდეს, დამატებით არანაკლებ ერთი თვის ხელფასი აუცილებლად უნდა მიეცეს. (საფუძველი: საქართველოს შრომის კოდექსის 38-ე მუხლის მე-3 პუნქტი).

კითხვა:

- ვმუშაობ სახელმწიფო დაწესებულებაში მცირე ხელფასზე, არ ვარ საჯარო მოსამსახურე. გთხოვთ მაცნობოთ, კანონის თანახმად, შემიძლია თუ არა ვიმუშაო შეთავსებით?

პასუხი:

- მოქმედი კანონის თანახმად, შრომითი ხელშეკრულება შეთავსებით სამუშაოზე შეიძლება დაიდოს პირთან, რომელსაც ძირითადი სამუშაოდან თავისუფალ დროს შეუძლია სხვა ანაზღაურებადი სამუშაოს შესრულება.

კითხვა:

- ვმუშაობ დაქირავებით. დამსაქმებელი ერთსა და იმავე პირობებზე გვიფორმებს რამდენიმე ხელშეკრულებას. გთხოვთ მაცნობოთ, ასეთ შემთხვევაში რომელ ხელშეკრულებას ენიჭება უპირატესობა?

პასუხი:

- კანონისთანახმად, დამსაქმებელთან ერთსა და იმავე პირობაზე დადებული რამდენიმე ხელშეკრულების არსებობის შემთხვევაში, უპირატესობა ენიჭება ბოლოს დადებულ ხელშეკრულებას.

კითხვა:

- ამ რამდენიმე დღის წინ შვილად ავიყვანე ერთი თვის ბავშვი. ვმუშაობ, გთხოვთ მაცნობოთ, რა ხანგრძლივობის ფასიანი და უხელფასო შვებულება მეკუთვნის?

პასუხი:

შვებულება გეკუთვნით საერთო ჯამით 365 კალენდარული დღის ხანგრძლივობით, საიდანაც ანაზღაურებადია 70 კალენდარული დღე.

კითხვა:

- ნასვამ მდგომარეობაში მოვყევი საავტომობლო კატასტროფაში და მეოთხე თვეა ვწევარ. დროებით შრომისუუნარობის გამო დახმარების ფურცლის მოცემაზე ექიმმა უარი მითხრა, არადა, სამსახური მიცდება, სწორია ასეთი გადაწყვეტილება?

პასუხი:

- ექიმის გადაწყვეტილება კანონიდან გამომდინარეობს, თუ დროებითი შრომისუუნარობა გამოწვეულია დაავადებით ან ტრავმით, რომლის უშუალო მიზეზია არაფხიზელი მდგომარეობა, იგი შრომისუუნარობის გამო დახმარების დანიშვნაზე უარის თქმის საფუძველია.

კითხვა:

- ვარ მძიმე ავადმყოფი. გასულ წელს, დაწესებულების ხელმძღვანელობამ მომცა ერთჯერადი დახმარება - 300 ლარი. გთხოვთ, განმიმარტოთ, მიიღება იგი მხედველობაში დროებითი შრომისუუნარობის გამო დახმარების ოდენობის გაანგარიშების დროს?

პასუხი:

- ერთჯერადი დახმარების თანხა დროებითი შრომისუუნარობის გამო დახმარების ოდენობის გამოანგარიშების დროს მხედველობაში არ მიიღება.

კითხვა:

- გთხოვთ, მაცნობოთ, ბიულეტენის წარდგენიდან, რამდენ დღეში უნდა მომეცეს კუთვნილი თანხები და საიდან?

პასუხი:

- 2007 წლის 1 იანვრიდან მოქმედი კანონით, დამსაქმებელი (დაწესებულება) ვალდებულია საავადმყოფო ფურცლის წარდგენიდან 10 სამუშაო დღის განმავლობაში აანაზღაუროს დროებითი შრომისუუნარობის ფურცელი, ან წერილობით შეატყობინოს დასაქმებულს, რა მიზეზით ეთქვა უარი დროებითი შრომისუუნარობის გამო დახმარების გაცემაზე.

კითხვა:

- 2009 წლის 20 ოქტომბერს, მეტროთი მგზავრობისას, ჩანთიდან ამომაცალეს შრომის წიგნაკი, რომელშიც მთელი ჩემი 40 წლიანი შრომითი საქმიანობა იყო აღნიშნული. გთხოვთ მირჩიოთ, როგორ აღვადგინო შრომის წიგნაკი, ან შრომის სტაჟი სხვა გზით როგორ დავადასტურო?

პასუხი:

- შრომის წიგნაკის დაკარგვის შემთხვევაში, დაინტერესებულმა პირმა განცხადებით უნდა მიმართოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს რაიონულ განყოფილებას, საცხოვრებელი ადგილის მიხედვით. თუ აღნიშნული ორგანო დაადასტურებს წიგნაკის დაკარგვის ფაქტს, მათ მიერ გაცემული საბუთის საფუძველზე ორგანიზაცია, რომელშიც ბოლოს მუშაობდით, გასცემს შრომის წიგნაკის დუბლიკატს, რომელსაც იგივე ძალა აქვს, რაც დედანს. თუ აღნიშნული ვერ მოხერხდება, შეგიძლიათ შრომის სტაჟი აღიდგინოთ საარქივო მონაცემების საფუძველზე გაცემული ოფიციალური ცნობებით.

კითხვა:

- ვარ 25 წლის, მყავს 2 შვილი, მათ შორის უმცროსი 2 თვისაა. ვმუშაობ ბანკში - მაღალ ხელფასზე. მეუღლეს და დედას დაბალი ხელფასი აქვთ. მინდა გავიდე სამსახურში და ჩემს ნაცვლად ბავშვის მოსავლელად დედაჩემმა აიღოს უხელფასო შვებულება. ადრე ეს დასაშვები იყო. გთხოვთ, მაცნობოთ, ისევ მოქმედებს თუ არა ასეთი წესი?

პასუხი:

- საქართველოს შრომის კოდექსის 30-ე მუხლის მე-2 პუნქტის თანახმად, შვებულება ბავშვის (შვილიშვილის) მოსავლელად შეუძლია აიღოს ბავშვის ბებიამ ან ნებისმიერმა პირმა, რომელიც მას მოუვლის. მხედველობიდან არ გამოგრჩეთ, რომ ახალი შრომის კოდექსით, ქალს შვებულება ორსულობის, მშობიარობის და ბავშვის მოვლის გამო (ანაზღაურებადი და ანაზღაურების გარეშე) საერთო ჯამით მხოლოდ 477 კალენდარული დღის ხანგრძლივობით ეძლევა.

კითხვა:

- გთხოვთ, განმიმარტოთ, განისაზღვრება თუ არა წერილობითი ხელშეკრულებითი ინდივიდუალური პასუხისმგებლობის სახე?

პასუხი:

- საქართველოს შრომის კოდექსის 45-ე მუხლის შესაბამისად, წერილობით შეიძლება განისაზღვროს როგორც დასაქმებულის, ისე ინდივიდუალური პასუხისმგებლობის სახე, ისე მისი ფარგლები, თუ ეს გამომდინარეობს სამუშაოს სპეციფიკიდან.

კითხვა:

- შეიძლება თუ არა ინდივიდუალური დავის განხილვა შემათანხმებელი პროცედურებით?

პასუხი:

- საქართველოს შრომის კოდექსის 47-ე მუხლის მე-4 და მე-5 პუნქტების შესაბამისად, ინდივიდუალური დავის განხილვა შესაძლებელია შემათანხმებელი პროცედურებით, ინდივიდუალური მოლაპარაკების გზით ან სასამართლოს საშუალებით. აქვე გასათვალისწინებელია, რომ ამ გზით დავის განხილვა შეუძლიათ მხოლოდ იმ პირებსა და მათ წარმომადგენლებს, რომელთაც უშუალოდ ეხებათ ეს დავა.

კითხვა:

- უკიდურესად მიჭირს, ვარ 4 შვილის დედა. ვსარგებლობდი ყოველთვიური დახმარებით და შეღავათებით, რომელიც 2007 წლიდან გამიუქმეს. იქნებ, განმიმარტოთ მეკუთვნის თუ არა დახმარება და შეღავათები?

პასუხი:

- იმისთვის, რომ დახმარება მიიღოთდა ყველა სახის გადასახადში 50-პროცენტიანი შეღავათებითაც ისარგებლოთ, საჭიროა, შეიტანოთ განაცხადი სოციალური სუბსიდიების სააგენტოს საკომუნიკაციო პუნქტში _ საცხოვრებელი ადგილის მიხედვით და დარეგისტრირდეთ მონაცემთა ბაზაში. ამის შემდეგ, თქვენთან მოვა ზემოაღნიშნული სააგენტოს თანამშრომელი, რომელიც შეამოწმებს ოჯახის მატერიალურ - საყოფაცხოვრებო პირობებს და თუ მოგენიჭებათ შესაბამისი სარეგისტრაციო ქულა, მოიპოვებთ ყოველთვიური დახმარების მიღების უფლებას და ისარგებლებთ 50-პროცენტიანი შეღავათებით ყოველგვარი გადასახადების გადახდის დროს. აღნიშნულის გარეშე, შეღავათებით სარგებლობისთვის არ არსებობს კანონიერი საფუძველი.

კითხვა:

- 10 წელია, ვმუშაობ შპს-ში მაღალ ხელფასზე, ჩამეთვლება თუ არა აღნიშნული შრომის სტაჟში?

პასუხი:

- მოქმედი კანონის მიხედვით, კერძო სტრუქტურაში მუშაობა შრომის სტაჟში ჩაგეთვლებათ.

კითხვა:

- ვმუშაობ ერთ-ერთ დაწესებულებაში მთავარ ბუღალტრად, როგორც გავიგე, ცვლილებები შევიდა დეკრეტული შვებულების ანაზღაურების საკითხში. გთხოვთ, გამარკვიოთ, ვის უნდა მივმართო ორსულმა დახმარების მისაღებად და რა ევალება დაწესებულებას ამ საკითხის დროულად გადასაწყვეტად?

პასუხი:

- დახმარებისა და კომპენსაციის გაცემის წესში ცვლილებები შევიდა ჯერ კიდევ 2006 წლის 29 დეკემბერს. რაც შეეხება თქვენთვის საინტერესო საკითხს. დასაქმებული (მოსამსახურე) დახმარების კომპენსაციის მისაღებად საავადმყოფო ფურცლის ასლთან ერთად წარუდგენს დამსაქმებელს, დაწესებულებას და ითხოვს ანაზღაურებად შვებულებას ორსულობის, მშობიარობის და ბავშვის მოვლის გამო, რის საფუძველზეც დამსაქმებელი, დაწესებულება ავსებს საავადმყოფო ფურცელის შესაბამის ნაწილს, რომელსაც დაფინანსების განაცხადთან და დასაქმებულის, მოსამსახურის პირადობის მოწმობის ასლთან ერთად წარუდგენს დამსაქმებელის, დაწესებულების იურიდიული მისამართის ადგილსამყოფელის მიხედვით სოციალური სუბსიდიების სააგენტოს შესაბამის ფილიალს.

კითხვა:

- როცა მუშაობა დავიწყე დამსაქმებელს შრომის შინაგანაწესი არ გაუცვნია. ამჟამად კი ისეთ შეზღუდვებს მიწესებს, რაც შრომის ხელშეკრულებით არ იყო გათვალისწინებული და მეუბნება, ეს შინაგანაწესით გვქონდა გათვალისწინებული და შენთვის მისი შესრულება სავალდებულოაო. აქვს ამის უფლება?

პასუხი:

- კანონის თანახმად, შრომითი ხელშეკრულებით შეიძლება განისაზღვროს, რომ შრომის შინაგანაწესი ხელშეკრულების ნაწილია. ამ შემთხვევაში დამსაქმებელი ვალდებულია, პირს შრომის ხელშეკრულების დადებამდე გააცნოს შრომის შინაგანაწესი, ხოლო შემდგომში - მასში შეტანილი ნებისმიერი ცვლილება. თუ თქვენი სამუშაოზე მიღების დროს, ზემოაღნიშნული პირობები არ ყოფილა დაცული, ამჟამად დამსაქმებლის მოქმედება კანონსაწინააღმდეგოა.

კითხვა:

- თუ შეიძლება, განმიმარტეთ, მოქმედი შრომის კოდექსი როგორი წესით ითვალისწინებს დასაქმებულთა შრომის ანაზღაურების გაცემას?

პასუხი:

- საქართველოს შრომის კოდექსის 31-ე მუხლის მე-2 პუნქტის შესაბამისად, შრომის ანაზღაურება უნდა გაიცეს სამუშაო ადგილზე თვეში ერთხელ.

კითხვა:

- დამსაქმებელმა, რომელთანაც ვმუშაობდი, გამოგვიცხადა ლოკაუტი, ე.ი დროებით გვითხრა უარი მოცემული სამუშაოს შესრულებაზე. დასაქმებულთა ჯგუფმა გავასაჩივრეთ მისი გადაწყვეტილება. სასამართლომ ჩვენი საჩივარი სამართლიანად ცნო და ლოკაუტი უკანონოდ ჩათვალა. გთხოვთ გვაცნობოთ, არის თუ არა ვალდებული დამსაქმებელი, აგვინაზღაუროს იმ პერიოდის ხელფასი, როცა ყოვლად უმიზეზოდ არ მოგვცა სამუშაოს შესრულების უფლება?

პასუხი:

- დიახ, უნდა გადაგიხადოთ, ვინაიდან კანონის თანახმად, თუ სასამართლომ ლოკაუტი უკანონოდ სცნო, დამსაქმებელი ვალდებულია აღადგინოს შრომითი ურთიერთობა დასაქმებულთან და აუნაზღაუროს გაცდენილი სამუშაო საათები.

კითხვა:

- გთხოვთ განგვიმარტოთ, როგორ განისაზღვრება (რომელი ხელფასიდან) დასაქმებულის საშვებულებო ანაზღაურება?

პასუხი:

- საქართველოს შრომის კოდექსის 26-ე მუხლის შესაბამისად, დასაქმებულს საშვებულებო ანაზღაურება განისაზღვრება შვებულების წინა 3 თვის საშუალო ანაზღაურებიდან.

კითხვა:

- გვაქვს ახალშექმნილი საწარმო, ასე, რომ, ჯერ შრომის ხელშეკრულების ფორმაც არ შეგვიმუშავებია. არ გვყვავს იურისტი. შრომის ხელშეკრულების გაფორმებას გავართმევ თავს, მაგრამ გთხოვთ მიგვითითოთ, რა შეიძლება განისაზღვროს შრომის შინაგანაწესით?

პასუხი:

- შრომის შინაგანაწესით შეიძლება განისაზღვროს სამუშაო კვირის ხანგრძლივობა, ყოველდღიური სამუშაოს დაწყებისა და დამთავრების დრო, ცვლაში მუშაობისას - ცვლის ხანგრძლივობა, დასვენების ხანგრძლივობა, შრომის ანაზღაურების გაცემის დრო და ადგილი, ანაზღაურებადი შვებულების ხანგრძლივობა და მიცემის წესი.

კითხვა:

- მყავს 2 წლის ბავშვი, გთხოვთ, განგვიმარტოთ, მძიმე ოჯახური პირობების გამო, მომეცემა თუ არა უხელფასო შვებულება?

პასუხი:

- კანონის თანახმად, დასაქმებულ ქალს, თავისი თხოვნით, უწყვეტად, ან ნაწილ - ნაწილ, მაგრამ არანაკლებ წელიწადში 2 კვირისა, ეძლევა ანაზღაურების გარეშე შვებულება, ბავშვის მოვლის გამო საერთო ჯამით არაუმეტეს 12 კვირისა, სანამ ბავშვს არ შეუსრულდება 5 წელი.

კითხვა:

- იბეგრება თუ არა ერთჯერადი მეცნიერულ - ინტელექტუალური შრომა და თუ იბეგრება თანხის რამდენი პროცენტი?

პასუხი:

- ერთჯერადი მეცნიერულ - ინტელექტუალური შრომა არ იბეგრება, მეცნიერთა ჯგუფს არ ევალებათ საგადასახადო კოდექსით გათვალისწიებული გადასახადის რომელიმე სახის (მათ შორის გადასახადის) გადახდა.

კითხვა:

- ვმუშაობ შრომითი ხელშეკრულებით, მიმაჩნია, რომ ჩემზე დაკისრებულ მოვალეობას დროულად და ხარისხიანად ვასრულებ. დამსაქმებელი მაინც უკმაყოფილოა ჩემი მუშაობით და დადებული ხელშეკრულების ვადამდე შეწყვეტით მემუქრება. იქნებ მირჩიოთ, როგორ მოვიქცე და დახმარებისთვის ვის მივმართო?

პასუხი:

- თუ თქვენი მხრიდან შრომითი ხელშეკრულების პირობების დარღვევას ადგილი არ ჰქონია, დამსაქმებლის გადაწყვეტილება ყოვლად უმიზეზოდ ვადამდე შეგიწყვიტოთ ხელშეკრულება არ იქნება მართებული. დაელოდეთ მოვლენის მსვლელობას და თუ ნამდვილად, სათანადო საფუძვლის გარეშე ვადამდე დამსაქმებელი შეგიწყვეტს შრომით ხელშეკრულებას, მოტივირებული განცხადებით დაუყოვნებლივ მიმართეთ სასამართლოს თქვენი კანონიერი უფლებების დასაცავად.

რუბრიკას უძღვება, ექსპერტი საფინანსო-საბიუჯეტო
საკითხებში, ბატონი
გივი ერქომაიშვილი

ფიზიკური პირის ქონების დაბეგვრის ობიექტი

გაუქმდა საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 273-ე მუხლის მე-4 და მე-5 ნაწილები, რომლებითაც გათვალისწინებული იყო ფიზიკური პირის საკუთრებაში არსებული მსუბუქი ავტომობილების, იახტების (კატარღების), შვეულმფრენებისა და თვითმფრინავების ქონების გადასახადით დაბეგვრა ძრავის მოცულობის, ხნოვანებისა და სასაქონლო ნომენკლატურის მიხედვით.

აღნიშნულის საფუძველზე, 2009 წლის 1 იანვრიდან ფიზიკური პირის საკუთრებაში არსებული მსუბუქი ავტომობილები ქონების გადასახადით დაბეგვრას არ ექვემდებარება.

2009 წლის 1 იანვრიდან ფიზიკური პირის ქონების, გარდა მიწისა, გადასახადით დაბეგვრის ობიექტი ხდება მის საკუთრებაში (გარდა ლიზინგით გაცემულისა) არსებული ან ლიზინგით აღებული უძრავი ქონება (შენობა - ნაგებობები ან მათი ნაწილი), დაუმთავრებელი მშენებლობა, იახტები (კატარღები), თვითმფრინავები, შვეულმფრენები, აგრეთვე ეკონომიკური საქმიანობის განხორციელების შემთხვევაში მის ბალანსზე ძირითად საშუალებად აღიარებული აქტივები, გარდა ბიოლოგიური (ცხოველი ან მცენარე) აქტივებისა, დაუმონტაჟებელი მოწყობილობები და არამატერიალური აქტივები. ეს კი წარმოადგენს ფიზიკური პირის ქონების (გარდა მიწისა) გადასახადით დაბეგვრის ობიექტის საბაზრო ღირებულების ჯამს.

ზემოთ აღნიშნულიდან გამომდინარე, საგადასახადო კოდექსის 272-ე მუხლის მე-4 ნაწილი ჩამოყალიბდა შემდეგი რედაქციით:

„4. ფიზიკური პირისთვის ქონების, გარდა მიწისა, გადასახადით დაბეგვრის ობიექტია მის საკუთრებაში (გარდა ლიზინგით გაცემულისა) არსებული ან ლიზინგით აღებული უძრავი ქონება (შენობა - ნაგებობები ან მათი ნაწილი), დაუმთავრებელი მშენებლობა ან/და იახტები (კატარღები), თვითმფრინავები, შვეულმფრენები, აგრეთვე ეკონომიკური საქმიანობის განხორციელების შემთხვევაში მის ბალანსზე ძირითად საშუალებად აღრიცხული აქტივები (გარდა ბიოლოგიური აქტივებისა), დაუმონტაჟებელი მოწყობილობები და არამატერიალური აქტივები.“

ფიზიკური პირის დასაბეგრი ქონების გადასახადის განაკვეთებიც დაზუსტდა და ჩამოყალიბდა შემდეგი რედაქციით:

ა) საგადასახადო კოდექსის 276-ე მუხლის პირველი ნაწილის შესაბამისად, ქონების გადასახადისგან განთავისუფლებულია ფიზიკური პირის დასაბეგრი ქონება (გარდა სასოფლო - სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთებისა), თუ ამ პირის ოჯახის მიერ მიმდინარე კალენდარული წლის წინა წლის განმავლობაში მიღებული შემოსავლები არ აღემატება 40 000 ლარს. ეკონომიკური საქმიანობისთვის გამოყენებული ასეთი ქონება 2009 წლამდე იბეგრებოდა 1 პროცენტიანი განაკვეთით;

ბ) საგადასახადო კოდექსის 273-ე მე-2 ნაწილის თანახმად, ფიზიკური პირისთვის დასაბეგრ ქონებაზე, გარდა მიწისა, გადასახადის წლიური განაკვეთი დიფერენცირებულია გადასახადის გადამხდელის ოჯახის მიერ საგადასახადო წლის განმავლობაში მიღებული შემოსავლების მიხედვით და განისაზღვრება შემდეგი ოდენობით:

ა) 40 000 ლარიდან 100 000 ლარამდე შემოსავლის მქონე ოჯახებისათვის - საგადასახადო პერიოდის ბოლოსთვის დასაბეგრი ქონების საბაზრო ღირებულების არანაკლებ 0.05 პროცენტისა და არა უმეტეს 0.2 პროცენტისა. 2009 წლამდე ზედა ზღვარი 0.4 პროცენტს შეადგენდა;

ბ) 100 000 ლარისა და მეტი შემოსავლის მქონე ოჯახებისათვის - საგადასახადო პერიოდის ბოლოსთვის დასაბეგრი ქონების საბაზრო ღირებულების არანაკლებ 0.8 პროცენტისა და არა უმეტეს 1 პროცენტისა. 2009 წლამდე ეს განაკვეთები იყო 0.4 და 0.8.

ის ძველი წესი, რომელიც ითვალისწინებდა ეკონომიკური საქმიანობისათვის გამოყენებული მეწარმე ფიზიკური პირის ქონების დაბეგვრას ქონების ღირებულების 1 პროცენტის ოდენობით, 2009 წლის 1 იანვრიდან აღარ მოქმედებს.

დაზუსტდა საგადასახადო კოდექსის 273-ე მუხლის მე-7 ნაწილი და ჩამოყალიბდა შემდეგი რედაქციით:

„7. სასოფლო - სამეურნეო დანიშნულების მიწაზე ქონების გადასახადის განაკვეთები კონკრეტული მიწის ნაკვეთისათვის, მიწის ხარისხისა და მიწის ნაკვეთის ადგილმდებარეობის გათვალისწინებით, განისაზღვრება ადგილობრივი თვითმმართველობის წარმომადგენლობითი ორგანოების გადაწყვეტილებით. ამასთანავე, ამ განაკვეთების ოდენობა შეიძლება იყოს შესაბამის საბაზისო განაკვეთზე არანაკლებ 50 პროცენტისა და არა უმეტეს 150 პროცენტისა“

საგადასახადო კოდექსის 273-ე მუხლს დაემატა შემდეგი შინაარსის მე-14 ნაწილი:

„14. მიწაზე საგადასახადო ვალდებულება განისაზღვრება საგადასახადო წლის 1 აპრილისათვის მოქმედი, ხოლო სხვა დასაბეგრ ქონებაზე - საგადასახადო წლის 31 დეკემბრისათვის მოქმედი განაკვეთების მიხედვით”.

დაზუსტდა საგადასახადო კოდექსის 274-ე მუხლის მე-4 ნაწილი, რომლის მიხედვითაც, ფიზიკურ პირთან მიმართებით დასაბეგრ ქონებაზე გადასახადს შესაბამის ტერიტორიაზე მოქმედი განაკვეთების მიხედვით გამოიანგარიშებს საგადასახადო ორგანო. ამ მიზნით გადასახადის გადამხდელი ვალდებულია, საგადასახადო ორგანოს წარუდგინოს ქონების გადასახადის დეკლარაცია და მასში ასახოს მხოლოდ დასაბეგრი ქონების დასახელება და აღწერილობა, დასაბეგრი ქონების ღირებულება, მიწის ფართობი და შეღავათები, რომელთა მიხედვითაც საგადასახადო ორგანო უზრუნველყოფს საგადასახადო ვალდებულების თანხობრივი ოდენობის განსაზღვრას.

შეიცვალა საგადასახადო კოდექსის 274-ე მუხლის მე-10 ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტი და ჩამოყალიბდა შემდეგი რედაქციით:

„ა) ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანო საგადასახადო ორგანოს ყოველი წლის 1 აპრილამდე წარუდგენს ინფორმაციას ქონების გადასახადის განაკვეთების (მიწაზე ზონებისა და კატეგორიის მითითებით) შესახებ, რომელიც ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანომ დაამტკიცა საგადასახადო წლისათვის, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც მას ქონების გადასახადის განაკვეთები არ შეუცვლია. თუ ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოს თავის სამოქმედო ტერიტორიაზე დადგენილი აქვს ზონირება, მან ამავე ვადაში საგადასახადო ორგანოს ასევე უნდა წარუდგინოს ინფორმაცია ზონირების შესახებ, ცალკეულ ზონაზე გასავრცელებელი განაკვეთისა და ზონაში შემავალი ქუჩების (მოედნების, გამზირების და ა. შ.) მითითებით. ამასთანავე, თუ ერთი და იგივე ქუჩა სხვადასხვა ზონაში ხვდება, ზონები დაკონკრეტებული უნდა იყოს ქუჩის შესაბამისი ნომრების მიხედვით. კონკრეტულ ქუჩაზე გასავრცელებელი განაკვეთის გაურჩევლობის შემთხვევაში საგადასახადო ორგანო ხელმძღვანელობს ამ ქუჩისათვის ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოს მიერ დამტკიცებული მინიმალური განაკვეთით. ზონირებაში ტერიტორიის გამორჩენის შემთხვევაში გამორჩენილ ტერიტორიაზე (ქუჩა, მოედანი, სოფელი და ა.შ.) გავრცელდება ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოს სამოქმედო ტერიტორიაზე დამტკიცებული მინიმალური განაკვეთი. საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს შესაბამისი სარეგისტრაციო სამსახური შესაბამის საგადასახადო ორგანოს ყოველი წლის1 აპრილამდე წარუდგენს მიწის მესაკუთრეთა სიებს, მათი პირადი ნომრების, საკუთრებაში არსებული მიწის ფართობისა და დანიშნულების (სასოფლო - სამეურნეო, არასასოფლო - სამეურნეო) მითითებით“.

ამ წესს სერიოზული ნაკლი გააჩნია. საქმე იმაშია, რომ 2009 წლის 1 იანვრამდე მოქმედი წესის შესაბამისად, ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოები და საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს შესაბამისი სარეგისტრაციო სამსახური სათანადო საგადასახადო ორგანოს ყოველი წლის 1 აპრილამდე წარუდგენენ გადამხდელთა სრულ სიებს მიწის ფართობის, შესაბამისი კატეგორიის ან ზონის და გადასახადის განაკვეთის ჩვენებით.

ახალი წესის მიხედვით, ამ სამუშაოს შეასრულებს მხოლოდ საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს შესაბამისი სარეგისტრაციო სამსახური. ამ სამსახურს კი მონაცემები მხოლოდ საჯარო რეესტრში გატარებულ მიწებზე გააჩნია. მასში არ იქნება ასახული მიწების ის ნაწილი, რომელიც დღემდე არ არის რეგისტრირებული და იჯარით გაცემული სახელმწიფო საკუთრების მიწები. აღნიშნულის გამო დაუბეგრავი დარჩება სასოფლო - სამეურნეო და არასასოფლო - სამეურნეო დანიშნულების მიწების გარკვეული ნაწილი, რის გამოც ადგილობრივი თვითმმართველი ერთეულების ბიუჯეტებს მნიშვნელოვანი სახსრები დააკლდება.

ამიტომ, ვიდრე ეს ნაკლოვანება გამოსწორდება, ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოების სამსახურებმა, პირველ რიგში, გამგეობის (მერიის) ეკონომიკურმა სამსახურებმა, სადაც ფუნქციონირებს ადგილობრივი გადასახადებისა და მოსაკრებლების მართვის ჯგუფი, განსაკუთრებული ყურადღება უნდა მიაქციონ საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს მიერ წარდგენილი მიწის მესაკუთრეთა სიების, საკუთრებაში არსებული მიწის ფართობებისა და დანიშნულების სრულყოფილად ასახვის სისწორეს.

საგადასახადო კოდექსის 275-ე მუხლის პირველი, მე-2, მე-4, მე-5 და მე-72 ნაწილების ახალი რედაქციის თანახმად:

1. ფიზიკური პირი ქონების გადასახადის დეკლარაციას საგადასახადო ორგანოს წარუდგენს საგადასახადო აღრიცხვის ადგილის მიხედვით, მისი არარსებობის შემთხვევაში - საცხოვრებელი ადგილის მიხედვით, ხოლო ზემოაღნიშნულთა არარსებობის შემთხვევაში - დასაბეგრი ქონების ადგილმდებარეობის მიხედვით, არა უგვიანეს კალენდარული წლის 1 მაისისა. დეკლარაციაში მონაცემები დასაბეგრი მიწის შესახებ შეიტანება მიმდინარე საგადასახადო წლის მიხედვით, ხოლო სხვა დასაბეგრი ქონების შესახებ - წინა წლის მიხედვით.

2. თუ ოჯახის ორ ან ორზე მეტ წევრს აქვს დასაბეგრი ქონება, მათგან ნებისმიერ სრულწლოვან ფიზიკურ პირს აქვს უფლება, წარადგინოს ქონების გადასახადის ერთიანი (საოჯახო) წლიური დეკლარაცია, რომელშიც აისახება ამ პირის, ასევე ოჯახის სხვა წევრების დაბეგვრის ობიექტები. ამ შემთხვევაში დეკლარაციის წარმდგენ პირს ოჯახის სხვა წევრებთან მიმართებით ქონების გადასახადში საგადასახადო ვალდებულების შესრულების მიზნით ენიჭება გადასახადის გადამხდელის წარმომადგენლის უფლებამოსილება და აღნიშნულ საგადასახადო ვალდებულებებზე ეკისრება გადასახადის გადამხდელის ვალდებულებები.

4. ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებულ შემთხვევაში საგადასახადო ორგანო გადასახადის გადამხდელს საგადასახადო წლის 1 ივლისამდე, ხოლო იმ გადასახადის გადამხდელებს, რომლებიც იყენებენ ამ კოდექსის 96-ე მუხლით გათვალისწინებულ საგადასახადო დეკლარაციის წარდგენის გადავადების უფლებას, - საგადასახადო წლის 1 აგვისტომდე, წარუდგენს საგადასახადო მოთხოვნას

ქონების გადასახადის მიხედვით დარიცხული საგადასახადო ვალდებულების შესახებ.

5. ფიზიკური პირები დასაბეგრ ქონებაზე ქონების გადასახადს იხდიან არა უგვიანეს კალენდარული წლის 15 ნოემბრისა. ამავე ვადაში საწარმოები/ორგანიზაციები იხდიან მიწაზე ქონების გადასახადს. (26.12.2008. N 871 ამოქმედდეს 2009 წლის 1 იანვრიდან).

7². თუ წინა საგადასახადო პერიოდთან შედარებით იცვლება გადასახადის განაკვეთი, გადასახადის გადამხდელს უფლება აქვს, მიმდინარე გადასახდელი გადაიხადოს წინა საგადასახადო წლის დაბეგვრის ობიექტიდან მიმდინარე წლისათვის მოქმედი განაკვეთის მიხედვით გადაანგარიშებული თანხიდან”.

შეიცვალა საგადასახადო კოდექსის 275-ე მუხლის მე-14 ნაწილი და ჩამოყალიბდა შემდეგი რედაქციით:

„14. ფიზიკურ პირს უფლება აქვს, არ წარადგინოს დეკლარაცია, თუ:

ა) ამ კოდექსით გათვალისწინებული შეღავათების გათვალისწინებით მას საგადასახადო პერიოდის მიხედვით საგადასახადო ვალდებულება არ წარმოეშობა. ამასთანავე, თუ ფიზიკური პირი გასული წლის მიხედვით იყო ქონების გადასახადის მიხედვით დეკლარანტი, გადაწყვეტილებას დეკლარაციის არწარდგენის შესახებ ფიზიკური პირი საგადასახადო ორგანოს აცნობებს საქართველოს ფინანსთა მინისტრის მიერ დადგენილი ფორმით, არა უგვიანეს საგადასახადო წლის 15 მაისისა;

ბ) საანგარიშო წლის წინა პერიოდის მიხედვით ქონების გადასახადის დეკლარაცია წარდგენილია ან დარიცხულია გადასახადი საგადასახადო ორგანოს მიერ და მომდევნო საანგარიშო პერიოდების მიხედვით არ ხდება დაბეგვრის ობიექტის რაოდენობრივი და ხარისხობრივი ცვლილება. ამ შემთხვევაში ითვლება, რომ გადასახადის გადამხდელმა განახორციელა საგადასახადო ანგარიშგება, ხოლო საგადასახადო ორგანომ გადამხდელს წარუდგინა „საგადასახადო მოთხოვნა“, რომლის მიხედვითაც საგადასახადო ვალდებულება შესაბამისი პერიოდის მიხედვით ბოლო დეკლარირებულის (დარიცხულის) ტოლია. ამასთანავე, თუ დეკლარირება შემდგომში განხორციელდება აღნიშნული პერიოდების მიხედვით, იგი ჩაითვლება შესწორებულ დეკლარაციად. თუ წინა საგადასახადო პერიოდთან შედარებით იცვლება გადასახადის განაკვეთი, საგადასახადო ორგანო ვალდებულია, გადამხდელს წარუდგინოს „საგადასახადო მოთხოვნა“.

დაზუსტდა საგადასახადო კოდექსის 276-ე მუხლის მე-2, მე-3 და მე-4 ნაწილები რომელთა მიხედვითაც:

2. ქონების გადასახადზე დადგენილი საგადასახადო შეღავათი არ ვრცელდება პირის მიერ იჯარით, უზურფრუქტით, ქირით ან სხვა ამგვარი ფორმით სხვა პირზე გადაცემულ მიწის ნაკვეთზე (ან მის ნაწილზე) ან/და საწარმოს/ორგანიზაციის მიერ ამავე ფორმით გადაცემულ შენობა - ნაგებობებზე (ან მათ ნაწილზე).

3. ფიზიკური პირის ოჯახის მიერ საგადასახადო წლის განმავლობაში მიღებულ შემოსავლებში შეიტანება ყველა შემოსავალი (სარგებელი) საგადასახადო შეღავათების გაუთვალისწინებლად, მათ შორის:

ა) ეკონომიკური საქმიანობით მიღებული დასაბეგრი შემოსავალი;

ბ) ნებისმიერი შემოსავალი (სარგებელი), რომელიც დაკავშირებული არ არის ეკონომიკურ საქმიანობასთან;

გ) დარიცხული ხელფასი. შენიშვნა: ამასთანავე, არარეზიდენტ ფიზიკურ პირთან მიმართებით შემოსავლები განისაზღვრება საქართველოში არსებული წყაროდან მიღებული შემოსავლების მიხედვით.

4. მე-3 ნაწილით განსაზღვრულ შემოსავლებში არ გაითვალისწინება ოჯახის წევრებისაგან მემკვიდრეობით, ჩუქებით ან განქორწინების საფუძველზე მიღებული ქონების ღირებულება.

ავანსები შესასრულებელი და დაუმთავრებელი სამუშაოებისათვის

1. ზოგადი დებულებები

ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოები სამშენებლო - სარემონტო სამუშაოების შესრულებისთვის დადგენილი წესით ახდენენ შესატყვისი კერძო სამართლის იურიდიული ან ფიზიკური პირის შერჩევას. „სახელმწიფო შესყიდვების შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-10 მუხლის თანახმად:

1. შესყიდვა ხორციელდება ტენდერის საშუალებით;

2. ფასთა კოტირება შემსყიდველი ორგანიზაციის ხელმძღვანელის გადაწყვეტილებით შესაძლებელია გამოყენებულ იქნეს იმ საქონლის ან მომსახურების შესყიდვისთვის, რომლის სავარაუდო ღირებულება ნაკლებია 100.000 ლარზე, აგრეთვე იმ სამუშაოს შესყიდვისთვის, რომლის სავარაუდო ღირებულება ნაკლებია 200.000 ლარზე;

3. შესყიდვა შეიძლება განხორციელდეს ერთ პირთან მოლაპარაკების საშუალებით, თუ:

ა) შესასყიდი საქონლის ან მომსახურების სავარაუდო ღირებულება არ აღემატება 50.000 ლარს, ხოლო სამუშაოს სავარაუდო ღირებულება - 100.000 ლარს;

ბ) საქონლის მიწოდება, სამუშაოს შესრულება ან მომსახურების გაწევა მხოლოდ ერთი პირის ექსკლუზიური უფლებაა;

გ) არსებობს გადაუდებელი აუცილებლობა, ამასთანავე, ასეთ შემთხვევებში შესასყიდი საქონლის რაოდენობა, სამუშაოს ან მომსახურების მოცულობა არ უნდა აღემატებოდეს გადაუდებელი აუცილებლობით გამოწვეული პრობლემების მოსაგვარებლად საჭირო შესაბამის ვადებს;

დ) მიმწოდებლისგან შესყიდული ობიექტის ხარისხის გაუარესების თავიდან აცილების ან/და მისი შემდგომი ექსპლუატაციის უზრუნველყოფის მიზნით აუცილებელია შესყიდვა იმავე მიმწოდებლისგან, გარდა იმ შემთხვევებისა, როდესაც განსახორციელებელი შესყიდვის ობიექტის სავარაუდო ღირებულება აღემატება თავდაპირველი მიწოდების ღირებულებას;

ე) სახელმწიფოებრივი და საზოგადოებრივი მნიშვნელობის ღონისძიებების შეზღუდულ ვადებში შეუფერხებლად გატარების მიზნით, საქართველოს პრეზიდენტის ან/და საქართველოს მთავრობის სამართლებრივი აქტით დადგინდა შესყიდვების განხორციელება;

ვ) ხორციელდება ერთი ან ერთზე მეტი შესყიდული ავტოსატრანსპორტო საშუალებისა და კომპიუტერული ტექნიკის ახალი, იმავე ან გაუმჯობესებული პარამეტრების მქონე ერთი ან ერთზე მეტი ავტოსატრანსპორტო საშუალებითა და კომპიუტერული ტექნიკით ჩანაცვლება; ასეთ შემთხვევაში ახალი ავტოსატრანსპორტო საშუალებისა და კომპიუტერული ტექნიკის ღირებულების ნაწილი ანაზღაურდება ადრე შესყიდული ავტოსატრანსპორტო საშუალებისა და კომპიუტერული ტექნიკის მიმწოდებლისათვის დაბრუნებით ან სხვა ფიზიკური ან იურიდიული პირისათვის გადაცემით, რომელიც ახდენს მსგავსი პროდუქციის (საქონლის) რეალიზებას;

4. ერთ პირთან მოლაპარაკებისა და ფასთა კოტირების პროცედურებს ახორციელებს შემსყიდველი ორგანიზაციის ხელმძღვანელი ან მის მიერ საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით უფლებამოსილი პირი (პირები);

5. დაუშვებელია შესყიდვის ხელოვნურად დაყოფა შესყიდვის საშუალებების იმ მონეტარული ზღვრებისთვის თავის არიდების მიზნით, რომლებიც დადგენილია ამ მუხლით. შესყიდვის შესახებ ხელშეკრულების დადების შემდეგ დარჩენილი თანხებით შესყიდვის განხორციელება დასაშვებია ამ მუხლით დადგენილი მონეტარული ზღვრების დაცვით. სამუშაოს შესყიდვისას ხელოვნურ დაყოფად არ ჩაითვლება შემთხვევა, როდესაც შესყიდვის თითოეული ერთგვაროვანი ობიექტის სავარაუდო ღირებულება აღემატება 200.000 ლარს და ამ ობიექტის შესყიდვა ხორციელდება ტენდერის საშუალებით.

ამავე კანონის 21-ე მუხლის თანახმად:

1. სახელმწიფო შესყიდვის შესახებ ხელშეკრულება იდება მხოლოდ წერილობითი ფორმით;

2. სახელმწიფო შესყიდვის შესახებ ხელშეკრულების შესრულების უზრუნველყოფის მიზნით, შესყიდვის ობიექტის თავისებურებიდან გამომდინარე, შესაძლებელია გამოყენებულ იქნეს ხელშეკრულების შესრულების გარანტირების მექანიზმი ან დაზღვევის მოთხოვნა;

3. სახელმწიფო შესყიდვის შესახებ ხელშეკრულების შესრულების გარანტირების მექანიზმი ან დაზღვევის მოთხოვნა სავალდებულოა, თუ:

ა) ხელშეკრულებით გათვალისწინებულია წინასწარი ანგარიშსწორება;

ბ) ხელშეკრულების საერთო ღირებულება საქონლის ან მომსახურების შესყიდვის შემთხვევაში აღემატება 200.000 ლარს, ხოლო სამშენებლო სამუშაოს შესყიდვის შემთხვევაში - 1.000.000 ლარს.

4. სახელმწიფო შესყიდვის შესახებ ხელშეკრულების აუცილებელ პირობებსა და გარანტირების მექანიზმისა და დაზღვევის მოთხოვნის გამოყენების წესს განსაზღვრავს შესაბამისი ნორმატიული აქტი.

2. მშენებლის მოვალეობა მშენებლობის დაფინანსებაში

მშენებელი - კერძო სამართლის იურიდიული პირი, როგორც წესი, სამუშაოთა შესრულებას უნდა ახდენდეს საკუთარი საბრუნავი საშუალებების მეშვეობით.

იმ შემთხვევაში თუ მშენებელს არ ყოფნის ან სრულად არა აქვს საბრუნავი საშუალებები, შეუძლია ამავე მიზნით აიღოს სესხი საბანკო დაწესებულებიდან.

სამუშაოების შესრულების შემდეგ მშენებელმა დამკვეთს უნდა წარუდგინოს სათანადო დოკუმენტები შესრულებულ სამუშაოთა ჩაბარების თაობაზე. იმ შემთხვევაში თუ შესასრულებელი სამუშაოები დიდი მოცულობისაა, ან შესრულების ხანგრძლივობა გრძელდება მომდევნო წელს (წლებში), მაშინ ხელშეკრულებით შეიძლება განისაზღვროს შესრულებულ სამუშაოთა ეტაპობრივი ჩაბარება და ანაზღაურება.

3. ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოების მოვალეობანი სამუშაოთა დაფინანსებაში

ადგილობრივი თვითმმართველობის აღმასრულებელი და წარმომადგენლობითი ორგანოები დასაგეგმი წლის შესაბამის ადგილობრივ ბიუჯეტში ითვალისწინებენ შესასრულებელი სამუშაოების დაფინანსებას მოცულობის ღირებულების გათვალიწინებით.

შესრულებულ სამუშაოთა დაფინანსების საფუძველს უნდა წარმოადგენდეს ხელშეკრულება, სახელშეკრულებო ვალდებულებები დამკვეთსა და შემსრულებელს შორის, აგრეთვე შესრულებულ სამუშაოთა დამადასტურებელი დოკუმენტები.

„სამშენებლო საქმიანობის შესახებ“ საქართველოს 2000 წლის 27 ოქტომბრის №577 კანონის მე-7 მუხლის თანახმად:

1. სამშენებლო საქმიანობის მონაწილეთა სამეურნეო - საფინანსო ურთიერთობა განისაზღვრება მათ შორის დადებული ხელშეკრულების (კონტრაქტის) საფუძველზე;

2. ხელშეკრულება არის სამართლებრივი დოკუმენტი, რომლითაც საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად რეგულირდება ურთიერთდამოკიდებულება სამშენებლო საქმიანობის მონაწილეთა შორის;

3. სამშენებლო - სამონტაჟო სამუშაოების განხორციელებისას ხელშეკრულების დადების ძირითად საფუძველს წარმოადგენს საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად დამტკიცებული საპროექტო - სახარჯთაღრიცხვო დოკუმენტაცია, ხოლო საპროექტო სამუშაოების განხორციელებისას - საპროექტო დავალება;

4. პარტნიორის არჩევა, ხელშეკრულების გაფორმება, სამეურნეო ურთიერთდამოკიდებულების ვალდებულება და სხვა ნებისმიერი პირობების განსაზღვრა განეკუთვნება სამშენებლო საქმიანობის მონაწილეთა კომპეტენციას კანონმდებლობის ფარგლებში.

„ადგილობრივი თვითმმართველობის შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის 33-ე მუხლის მე-2 პუნქტის თანახმად, საკრებულოსა და თვითმმართველი ერთეულის სახელით დადებულ ხელშეკრულებებსა და შეთანხმებებს ხელს აწერს საკრებულოს თავმჯდომარე.

შესრულებულ სამუშაოთა დაფინანსება, როგორც წესი, უნდა ხდებოდეს ფაქტობრივად შესრულებული სამუშაოსა და დადგენილი წესით გაფორმებული დოკუმენტების საფუძველზე.

„საქართველოში ბუღალტრული აღრიცხვისა და ანგარიშგების შესახებ დებულების დამტკიცების თაობაზე“ საქართველოს პრეზიდენტის 1998 წლის 6 თებერვლის N70 ბრძანებულების მე-7 მუხლის (რომელშიც ბოლო ცვლილებები შეტანილ იქნა საქართველოს პრეზიდენტის 2009 წლის 15 აპრილის ¹189 ბრძანებულებით) შესაბამისად;

1. საბუღალტრო აღრიცხვის რეგისტრებში ჩანაწერის შეტანის საფუძველია პირველადი აღრიცხვის დოკუმენტები, რომლებიც აღნუსხავენ სამეურნეო ოპერაციის მოხდენის ფაქტს.

2. პირველად საბუთებში უნდა აღინიშნოს შემდეგი რეკვიზიტები: დოკუმენტის (ფორმის) დასახელება, მისი შედგენის თარიღი, სამეურნეო ოპერაციის შინაარსი, განზომილება (რაოდენობრივ და ღირებულებით გამოსახულებაში), სამეურნეო ოპერაციაში მონაწილე მხარეთა დასახელება, ოპერაციის ჩატარებისა და სწორად გაფორმებისათვის პასუხისმგებელ პირთა ხელმოწერები, აგრეთვე სხვა მონაცემები, რომლებიც გამომდინარეობს ოპერაციის შინაარსიდან და მონაცემების ტექნოლოგიური დამუშავების თავისებურებიდან;

3. პირველადი დოკუმენტები შედგენილ უნდა იქნეს სამეურნეო ოპერაციის მოხდენის მომენტში, ხოლო თუ ეს შეუძლებელია, - უშუალოდ ოპერაციის დამთავრებისთანავე. პირველადი დოკუმენტების დროული შედგენა და მათი ბუღალტრულ აღრიცხვაში ასახვისთვის გადაცემა უნდა განხორციელდეს საწარმოს მიერ განსაზღვრულ ვადებში.

ზემოთ აღნიშნული, დასტურია იმისა, რომ ბუღალტრული აღრიცხვის პირველად საბუთებში დაფინანსების ოპერაციები აისახება მხოლოდ ფაქტობრივად შესრულებული სამუშაოებისა და მათი ანაზღაურების კვალობაზე.

4. შესასრულებელ სამუშაოთა დაფინანსების ავანსირება

ზემოთ აღნიშნული დებულებების ფონზე იბადება ყურადსაღები კითხვა: შეიძლება თუ არა ადგილობრივი თვითმმართველი ერთეულის ბიუჯეტიდან შემსრულებელს მიეცეს ავანსი სამუშაოთა ფაქტობრივ შესრულებამდე?

„საქართველოს საბიუჯეტო კლასიფიკაციის შესახებ” საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2004 წლის 15 მარტის N153 ბრძანებაში ცვლილებისა და დამატებების შეტანის თაობაზე“ საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2007 წლის 19 სექტემბრის N1064 ბრძანებით საბიუჯეტო კლასიფიკაციის კოდექსში ამოქმედდა სხვა დებიტორულ- კრედიტორული დავალიანებების ერთი ისეთი სახე, როგორიცაა „ავანსები“. ეს ცვლილება შეეხო მე-15 დანართის „ფინანსური აქტივებისა და ვალდებულებების კლასიფიკაციის მეთოდურ განმარტებებს“ და ჩამოყალიბდა შემდეგი რედაქციით:

ფინანსური აქტივები (31) და ვალდებულებები (32) სხვა დებიტორულ/კრედიტორული დავალიანებები (3218, 3228, 3318, 3328)

სხვა დებიტორულ/კრედიტორული დავალიანებები შედგება სავაჭრო კრედიტებისა და ავანსებისგან, აგრეთვე, სხვა განსხვავებული მუხლებისგან, რომლებიც მისაღებია ან ექვემდებარება გადახდას.

სავაჭრო კრედიტებისა და ავანსების კატეგორია მოიცავს: 1) სავაჭრო კრედიტს, რომელიც გამოყოფილია უშუალოდ საქონლისა და მომსახურების მყიდველებისთვის, და 2) ავანსებს, იმ სამუშაოებისთვის, რომელიც იმყოფება დაუმთავრებელი წარმოების სტადიაზე, ან რომელიც მომავალში უნდა შესრულდეს. მაგალითად, შუალედური გადახდები მშენებლობის პროცესში, ან წინასწარი გადახდები საქონლისა და მომსახურებისთვის. ასეთი კრედიტები წარმოადგენენ გადახდის მიღების ჩვეულებრივი გადავადების შედეგს, ასევე გამყიდველებისთვის კრედიტის განზრახ გამოყოფას გაყიდვების დასაფინანსებლად. სავაჭრო კრედიტები არ მოიცავს კრედიტებსა და სესხებს, ფასიან ქაღალდებს, გარდა აქციებისა, ან სხვა ვალდებულებებს, რომლებიც გამოშვებულია ვაჭრობის დასაფინანსებლად.

სამწუხაროდ, საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს სპეციალისტთა განმარტებით, ავანსების პრაქტიკული გამოუყენებლობის გამო ტერმინმა „ავანსები“ იმოქმედა 2007 წლის 20 სექტემბრიდან 2008 წლის 1 იანვრამდე, ე.ი. 3 თვე და 10 დღე. კერძოდ, „საქართველოს საბიუჯეტო კლასიფიკაციის შესახებ” საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2004 წლის 15 მარტის N153 ბრძანებაში ცვლილებებისა და დამატების შეტანის თაობაზე“ საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2007 წლის 28 დეკემბრის N1320 ბრძანებით (ამოქმედდა 2008 წლის 1 სექტემბრიდან) ზემოთ მოტანილი მეთოდური განმარტება „სხვა დებიტორულ - კრედიტორულ დავალიანებებზე“ შეიცვალა და ჩამოყალიბდა შემდეგი რედაქციით:

სხვა დებიტორული/კრედიტორული დავალიანებები (3218, 3228, 3318, 3328)

სხვა დებიტორული/კრედიტორული დავალიანებები შედგება სავაჭრო კრედიტებისგან, აგრეთვე, სხვა განსხვავებული მუხლებისგან, რომლებიც მისაღებია ან ექვემდებარება გადახდას.

სავაჭრო კრედიტები გამოყოფილია უშუალოდ საქონლისა და მომსახურების მყიდველებისთვის. ასეთი კრედიტები წარმოადგენენ გადახდის მიღების ჩვეულებრივი გადავადების შედეგს, ასევე გამყიდველებისთვის კრედიტის განზრახ გამოყოფას გაყიდვების დასაფინანსებლად. სავაჭრო კრედიტები არ მოიცავს კრედიტებსა და სესხებს, ფასიან ქაღალდებს, გარდა აქციებისა, ან სხვა ვალდებულებებს, რომლებიც გამოშვებულია ვაჭრობის დასაფინანსებლად. თუ სახელმწიფო ერთეული უშვებს ჩვეულებრივ თამასუქს ან სხვა ფასიან ქაღალდს, რამდენიმე სავაჭრო კრედიტზე გადახდის კონსოლიდირებისთვის, მაშინ ასეთი თამასუქი ან ფასიანი ქაღალდი მიეკუთვნება ფასიან ქაღალდებს, გარდა აქციებისა.”

ზემოთ აღნიშნულიდან გამომდინარე, წარმოიშვა მეორე ხასიათის კითხვა: შეუძლია თუ არა ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოებს მშენებელს საკუთარი საბრუნავი საშუალებებისა და მოსესხებული სახსრების უკმარისობის პირობებში მისცეს ავანსი?

უნდა აღინიშნოს, რომ მოქმედი კანონმდებლობით ავანსის გაცემის ამკრძალავი სამართლებრივი აქტი არ არსებობს. იმ შემთხვევაში, თუ აუცილებელი გახდება მშენებლისთვის შესრულებული სამუშაოების დასაფინანსებლად ავანსის გაცემა, მაშინ შემსრულებლისგან წარმოდგენილი უნდა იქნეს მისი მომსახურე საბანკო დაწესებულების საგარანტიო წერილი (ვალდებულება).

როდის შეიძლება ხელფასისა და სახელმწიფო
პენსიის ერთდროულად მიღება

ეს საკითხი დარეგულირებულია საქართველოს კანონმდებლობით კერძოდ:

1. „სახელმწიფო პენსიის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-6 მუხლის მე-2 პუნქტის და „სახელმწიფო პენსიის, სახელმწიფო კომპენსაციისა და სახელმწიფო აკადემიური სტი პენდიის დანიშვნისა და გაცემის წესის“ დამტკიცების თაობაზე“ საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრის 10.02.06 წ. №46/ნ ბრძანების მე-5 მუხლის მე-2 პუნქტის თანახმად, პენსიის მიღების უფლება წყდება პენსიონერი პირის მიერ საჯარო საქმიანობის განხორციელების პერიოდში;

2. „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონის პირველი მუხლის პირველი პუნქტის შესაბამისად საჯარო სამსაური ეს არის საქმიანობა სახელმწიფო და ტერიტორიული ერთეულების ბიუჯეტების სახსრებზე შექმნილი და ამ ბიუჯეტების დაფინანსებაზე მყოფ საჯარო ხელისუფლების ორგანოებში, რომელთა ძირითადი ამოცანაა საჯარო ხელისუფლების განხორციელება;

3. „სახელმწიფო პენსიის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-4 მუხლის „გ“ პუნქტის თანახმად ,კი საჯარო საქმიანობა არის ადმინისტრაციულ ორგანოში ან სხვა ანალოგიურ საბიუჯეტო ორგანიზაციაში განხორციელებული ანაზღაურებადი საქმიანობა, გარდა სამეცნიერო - საგანმანათლებლო საქმიანობისა;

4. „სახელმწიფო პენსიის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-6 მუხლის მე-2 პუნქტის და „სახელმწიფო პენსიის, სახელმწიფო კომპენსაციისა და სახელმწიფო აკადემიური სტი პენდიის დანიშვნისა და გაცემის წესის“ დამტკიცების თაობაზე“ საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრის 10.02.06წ. №46/ნ ბრძანების მე-3 მუხლის „დ“ ქვეპუნქტის შესაბამისად სამეცნიერო - საგანმანათლებლო საქმიანობას განეკუთვნება საქართველოს კანონმდებლობის საფუძველზე შექმნილ სამეცნიერო - კვლევით, ზოგადსაგანმანათლებლო, პროფესიულ, უმაღლეს, სკოლისგარეშე, სააღმზრდელო დაწესებულებებში სამეცნიერო ან პედაგოგიურ თანამდებობაზე მუშაობა.

ზემოთ მოტანილი საკანონმდებლო და კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტების საფუძველზე ხელფასისა და სახელმწიფო პენსიის ერთდროულად მიღების უფლებამოსილება აქვთ:

ა) კერძო სამართლის სამეწარმეო და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების თანამშრომლებს, რომლებიც არ ეწევიან საჯარო საქმიანობას;

ბ) საქართველოს კანონმდებლობის საფუძველზე სახელმწიფო და ტერიტორიული ერთეულების ბიუჯეტების სახსრებით შექმნილი და ამ ბიუჯეტების დაფინანსებაზე მყოფ სამეცნიერო - კვლევით, ზოგადსაგანმანათლებლო, პროფესიულ, უმაღლეს, სკოლისგარეშე, სააღმზრდელო დაწესებულებებში სამეცნიერო ან პედაგოგიურ თანამდებობებზე მომუშავე მოსამსახურეებს.

სიახლე „საჯარო სამართლის იურიდიული
პირის შესახებ“ საქართველოს კანონში

„საჯარო სამართლის იურიდიული პირის შესახებ“ საქართველოს 1999 წლის 28 მაისის კანონში 5-ჯერ იქნა შეტანილი ცვლილებები. ბოლო ცვლილება განხორციელდა საქართველოს 2009 წლის 26 ივნისის ¹1350 კანონით. ამ ცვლილების შესაბამისად:

- კანონის მე-12 მუხლის პირველ პუნქტს დაემატა „დ¹“ ქვეპუნქტი, რომლის მიხედვითაც საჯარო სამართლის იურიდიულ პირს კონტროლის განმახორციელებელი ორგანოს თანხმობით უფლება მიეცა განახორციელოს „თანამშრომელთა მატერიალური წახალისებისათვის გამოსაყოფი სახსრების, აგრეთვე საჯარო სამართლის იურიდიული პირის მიერ შესაძენი საწვავისა და გასაწევი საკომუნიკაციო ხარჯების ლიმიტების განსაზღვრა (გარდა ლიცენზირებული საგანმანათლებლო და სამეცნიერო - კვლევითი დაწესებულებებისა)“;

- კანონის მე-13 მუხლის მე-2 პუნქტი შეიცვალა და ჩამოყალიბდა ახალი რედაქციით, რომლის თანახმადაც საჯარო სამართლის იურიდიული პირის დაფინანსების სახსრები და შემოსავლები (საწევროები) შენატანები, ბიუჯეტიდან გამოყოფილი მიზნობრივი სახსრები, სახელმწიფო შეკვეთის შესრულებიდან მიღებული შემოსავალი და ხელშეკრულების საფუძველზე შესრულებული სამუშაოდან მიღებული შემოსავალი) „მთლიანად ხმარდება შესაბამისი კანონით, საქართველოს პრეზიდენტის ბრძანებულებით (ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი აღმასრულებელი ორგანოს მიერ დაფუძნების შემთხვევაში - მისი სათანადო ნორმატიული აქტით) და წესდებით (დებულებით) განსაზღვრული საჯარო სამართლის იურიდიული პირის მიზნებისა და ფუნქციების განხორციელებას, ხოლო საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებულ შემთხვევაში - სახელმწიფო კონტროლის განმახორციელებელი ორგანოს სისტემის განვითარებას. საჯარო სამართლის იურიდიული პირის სახსრების სხვა მიზნით გამოყენება აკრძალულია.

რა სიახლეა საგარეო ეკონომიკური საქმიანობის ეროვნულ სასაქონლო
ნომენკლატურაში

1. ზოგადი დებულებები

საქართველოს ფინანსთა მინისტრის 2009 წლის 8 სექტემბრის №576 ბრძანებით დამტკიცდა საგარეო ეკონომიკური საქმიანობის ეროვნული სასაქონლო ნომენკლატურა. იგი გამოქვეყნდა საქართველოს საკანონმდებლო მაცნეს მე-3 ნაწილში 2009 წლის 9 სექტემბერს №110-ე (მუხლი 1252).

ეს ბრძანება ამოქმედდება 2009 წლის 1 იანვრიდან.

პირველ კარში მოცემულია ცოცხალი ცხოველებისა და ცხოველური წარმოშობის პროდუქტების ჩამონათვალი. მე-2 კარი მოიცავს მცენარეული წარმოშობის პროდუქტებს. მე-3 კარში ჩამოყალიბებულია ცხოველური ან მცენარეული წარმოშობის ცხიმები და ზეთები, აგრეთვე მათი გახლეჩის პროდუქტები, მზა საკვები ცხიმები, მცენარეული ან ცხოველური წარმოშობის ცვილები. მე-4 კარი ასახავს მზა კვების პროდუქტებს, ალკოჰოლიან და უალკოჰოლო სასმელებს და ძმარს, თამბაქოსა და მის შემცველებს. მე-5 კარში თავმოყრულია მინერალური პროდუქტები, მათ შორის მარილი, გოგირდი, მიწები და ქვა, საბათქაშე მასალები, კირქვა და ცემენტი. მე-6 კარი ასახავს ქიმიურ და მასთან დაკავშირებული მრეწველობის დარგების პროდუქციას. მე-7 კარი მოიცავს პლასტმასებს, კაუჩუკს, რეზინსა და მათ ნაწარმს.

მე-8 თავში თავმოყრილია ტყავი, ბეწვი და მათი ნაწილები, საუნაგირე ნაწარმი და აკაზმულობა, სამგზავრო ნივთები, ქალის ჩანთები, ნაწარმი ცხოველების ნაწლავებისაგან. მე-9 კარში ასახულია მერქანი, ხის ნახშირი, ჩალისა და სხვა მასალის წნული კალათები.

მე-10 კარში თავმოყრილია მერქანი, ქაღალდი, მუყაო და მათი ნაწარმი. მე-11 კარი მოიცავს ტექსტილის (საფეიქრო) მასალებსა და ტექსტილის ნაწარმს.

მე-12 კარში მოქცეულია ფეხსაცმელები, თავსაბურავები, ქოლგები, ხელჯოხები, მათრახები და მათი ნაწილები ,ხელოვნური ყვავილები, ნაწარმი ადამიანის თმისაგან.

მე-13 კარში თავმოყრილია ქვის, თაბაშირის, ცემენტის, აზბესტის, ქარსის ან ანალოგიური მასალების ნაწარმი.

მე-14 კარში ასახული მარგალიტი ბუნებრივი ან კულტივირებული, ძვირფასი და ნახევრადძვირფასი ქვები, ძვირფასი ლითონები და მათი ნაწარმი, ბიჟუტერია, მონეტები, ხოლო მე-15 კარში - არაძვირფასი ლითონები და მათი ნაწარმი.

მე-16 კარში თავმოყრილია მანქანები, მოწყობილობები და მექანიზმები, მათი ნაწილები, ბგერათჩამწერი აპარატურა, სატელევიზიო გამოსახულებებისა და ხმის ჩამწერი აპარატურა, მათი ნაწილები და საკუთნოები.

მე-17 კარი მოიცავს მიწისზედა სატრანსპორტო საშუალებებს, საფრენ აპარატებს, მოცურავე საშუალებებს, ტრანსპორტთან დაკავშირებულ მოწყობილობებსა და დანადგარებს.

მე-18 კარში ასახულია ინსტრუმენტები და აპარატები ოპტიკური, ფოტოგრაფული, კინემატოგრაფული, საზომი, საკონტროლო სამედიცინო, ქირურგიული, საათები, მუსიკალური ინსტრუმენტები, მათი ნაწილები და საკუთნოები, ხოლო მე-19 კარში - იარაღები და საბრძოლო მასალები ,მათი ნაწილები და საკუთნოები.

მე-20 კარი მოიცავს სხვადასხვა სამრეწველო საქონელს.

21-ე კარი ეძღვნება ხელოვნების ნიმუშებს საკოლექციო ნივთებსა და ანტიკვარიატს.

1. საგარეო ეკონომიკური საქმიანობის ეროვნული სასაქონლო ნომენკლატურის ინტერპრეტაციის ძირითადი წესები

საგარეო ეკონომიკური საქმიანობის ეროვნულ სასაქონლო ნომენკლატურაში (სეს ესნ) საქონლის კლასიფიკაცია ხორციელდებოდა შემდეგი წესების შესაბამისად:

1. კარების, ჯგუფებისა და ქვეჯგუფების სახელწოდებები მოცემულია მხოლოდ ინფორმაციის ძიების გასაადვილებლად. საქონლის კლასიფიკაცია განისაზღვრება სასაქონლო პოზიციების ტექსტების მიხედვით და შესაბამისი კარისა და ჯგუფის შენიშვნებით ,და თუ ამ ტექსტებიდან ან შენიშვნებიდან სხვა რამ არ გამომდინარეობს, შემდეგი დებულებების შესაბამისად:

2.

ა) სასაქონლო პოზიციის დასახელებაში ნებისმიერი მითითება საქონელზე უნდა განიხილებოდეს, როგორც მითითება ასეთ საქონელზე დაუკომპლექტებელი ან დაუმთავრებელი სახით, იმ პირობით, რომ არსებული სახით დაუკომპლექტებელი ან დაუმთავრებელი საქონელი დაკომპლექტებული ან დამთავრებული საქონლის არსებითი ნიშან - თვისებების მატარებელია. ასევე, იგი უნდა განიხილებოდეს როგორც მითითება იმ საქონელზე ,როგორც დაკომპლექტებულსა და დამთავრებულზე (ან ამ წესის შესაბამისად მოექცეს კლასიფიკაციაში, როგორც დაკომპლექტებული ან დამთავრებული), თუ ზემოაღნიშნული საქონელი წარმოდგენილია აუწყობელ ან დაშლილ მდგომარეობაში.

ბ) სასაქონლო პოზიციის დასახელებაში ნებისმიერი მითითება მასალაზე ან ნივთიერებაზე უნდა განიხილებოდეს ,როგორც მითითება ამ მასალის ან ნივთიერების ნაერთებზე ან ნარევებზე სხვა მასალებსა და ნივთიერებებთან. ნებისმიერი მითითება საქონელზე, რომელიც დამზადებულია მოცემული მასალისგან ან ნივთიერებისგან, უნდა განიხილებოდეს, როგორც მითითება საქონელზე, რიმელიც მთლიანად ან ნაწილობრივ შედგება ასეთი მასალის ან ნივთიერებისგან. ერთზე მეტი მასალისგან ან ნივთიერებისგან შემდგარი საქონლის კლასიფიკაცია უნდა მოხდეს ამ მუხლის მე-3 პუნქტის შესაბამისად.

3. იმ შემთხვევაში, თუკი მე-2 პუნქტის „ბ” ქვეპუნქტის შესაბამისად ან სხვა მიზეზით საქონელი, კლასიფიკაციის პირველად ეტაპზე შეიძლება მიეკუთვნოს ორ ან მეტ სასაქონლო პოზიციას, ასეთი საქონლის კლასიფიკაცია უნდა მოხდეს შემდეგნაირად:

ა) სასაქონლო პოზიციას, რომელიც იძლევა ყველაზე კონკრეტულ კლასიფიკაციას, უპირატესობა უნდა მიენიჭოს იმ სასაქონლო პოზიციებთან შედარებით, რომლებიც იძლევა შედარებით ზოგად კლასიფიკაციას. თუმცა, თუ ორი ან მეტი სასაქონლო პოზიციათაგან ყოველი მიუთითებს ნარევებში ან მრავალკომპონენტიან ნაკეთობებში შემავალი მასალების ან ნივთიერებების მხოლოდ ნაწილზე, ან საცალო ვაჭრობისთვის განკუთვნილ ნაკრებებში წარმოდგენილი საქონლის მხოლოდ ცალკეულ ელემენტზე, მაშინ ასეთი სასაქონლო პოზიციები უნდა განიხილებოდეს, როგორც თანაბარმნიშვნელოვანი ამ საქონელთან მიმართებაში, იმ შემთხვევაშიც, თუ რომელიმე მათგანი საქონლის უფრო სრულ ან ზუსტ აღწერას იძლევა.

ბ) სხვადასხვა მასალებისგან შედგენილი ნაერთები ან სხვადასხვა კომპონენტებისგან დამზადებული ნაკეთობები ან მრავალკომპონენტიანი ნაკეთობები და საცალო გაყიდვისთვის განკუთვნილი ნაკრებში წარმოდგენილი საქონელი, რომელთა კლასიფიკაციაც არ შეიძლება განხორციელდეს ამ პუნქტის „ა” ქვეპუნქტის შესაბამისად, კლასიფიცირებულ უნდა იქნას იმ მასალების ან შემადგენელი ნაწილების მიხედვით ,რომლებიც არსებითად განსაზღვრავენ მოცემული საქონლის ხასიათს, იმდენად, რამდენადაც შესაძლებელია ამ კრიტერიუმის გამოყენება.

გ) საქონელი, რომლის კლასიფიკაცია არ შეიძლება განხორციელდეს ამ პუნქტის „ა” ან „ბ” ქვეპუნქტების შესაბამისად, კლასიფიცირებულ უნდა იქნას მოცემული საქონლის კლასიფიკაციისას თანაბრად გამოსაყენებელ სასაქონლო პოზიციებს შორის კოდების ზრდის რიგში ბოლო ადგილზე მოთავსებული სასაქონლო პოზიციით.

4. საქონელი, რომლის კლასიფიკაცია არ შეიძლება განხორციელდეს ზემოაღნიშნული წესების მიხედვით, კლასიფიცირებულ უნდა იქნას იმ სასაქონლო პოზიციით, რომელიც შეესაბამება განსახილველი საქონლის ყველაზე მსგავს (მასთან ყველაზე ახლოს მდგომ) საქონელს.

5. პირველი - მე-4 პუნქტებით გათვალისწინებული წესების გარდა ,ქვემოთ ჩამოთვლილ საქონელთან მიმართებაში დამატებით გამოყენებულ უნდა იქნას შემდეგი წესები:

ა) ფოტოაპარატების, მუსიკალური ინსტრუმენტების, ცეცხლსასროლი იარაღის, სახაზავი ნივთების, სამკაულების შალითები და ფუტლიარები და განსაკუთრებული ფორმის ანალოგიური ტარა (შესაფუთი), განკუთვნილი შესაბამისი ნაკეთობის ან ნაკეთობათა ნაკრებების შესანახად, და გამოსადეგია ხანგრძლივი ვადით გამოყენებისთვის და წარმოდგენილია იმ ნაკეთობებთან ერთად, რომლის შენახვისთვისაც არის განკუთვნილი, კლასიფიცირებულ უნდა იქნას მათში შეფუთულ ნაკეთობასთან ერთად. თუმცა, ეს წესი არ გამოიყენება იმ ტარის (შეფუთვის) მიმართ ,რომელიც ქმნის რა ერთ მთლიანს შეფუთულ ნაკეთობასთან ერთად, ანიჭებს მას არსებითად განსხვავებულ ხასიათს.

ბ) ამ პუნქტის „ა” ქვეპუნქტის შესაბამისად, საქონელთან ერთად წარმოდგენილი შესაფუთი მასალები ან შესაფუთი კონტეინერები, კლასიფიცირებულ უნდა იქნან ერთობლივად, თუ მათ აქვთ ისეთი სახე, რომელიც ჩვეულებრივ გამოიყენება ასეთი საქონლის შესაფუთად. თუმცა, ამ დებულების გამოყენება არ არის სავალდებულო, თუ სავსებით ცხადია, რომ ასეთი შესაფუთი მასალები ან შესაფუთი კონტეინერები ვარგისია განმეორებით გამოყენებისთვის.

6. საქონლის კლასიფიკაცია რომელიმე სასაქონლო პოზიციის სუბპოზიციებში ხორციელდება ასეთი სუბპოზიციების დასახელებების და სუბპოზიციებთან დაკავშირებული შენიშვნების ,ასევე ზემოთ მოყვანილი წესების დებულებათა შესაბამისად, იმ პირობით, რომ მხოლოდ ერთი და იგივე დონის სუბპოზიციები ექვემდებარება შედარებას. მოცემული წესის მიზნებისთვის შეიძლება გამოყენებულ იქნას აგრეთვე შენიშვნები შესაბამისი კარისა და ჯგუფისთვის, თუ კონტექსტი არ მოითხოვს სხვაგვარად.

ბიზნეს-პალიტრა

ეკა ჯიმშელაძე
ჟურნალ „ბიზნესი და კანონმდებლობის“
წამყვანი რედაქტორი

IFC ქართულ კომპანიებს ფინანსური კრიზისიდან გამოსვლაში ეხმარება

მსოფლიო ბანკის ჯგუფის წევრი საერთაშორისო საფინანსო კორპორაცია (IFC) ატარებს ტრენინგებს ქართული კომპანიებისა და ბანკების სამეთვალყურეო საბჭოს წევრებისათვის. სემინარის მიზანია ეკონომიკური ვარდნის პერიოდში მმართველი ორგანოების წევრები გაეცნონ თავიანთი მოვალეობების შესრულების საუკეთესო საერთაშორისო პრაქტიკას. ეს მათ დაეხმარებათ კრიზისის ზეგავლენის მინიმუმამდე დაყვანასა და სტაბილური განვითარების ტენდენციის შენარჩუნებაში.

კონსულტაციისა და ტრენინგის ცენტრთან ერთად ჩატარდა ერთდღიანი სემინარი ქართული კომპანიების და ბანკების მმართველი ორგანოების წევრებისთვის. აღნიშნული ინიციატივა IFC-ის ფართომასშტაბიანი კრიზისზე რეაგირების სამუშაოს ნაწილია და ყურადღებას ამახვილებს ადგილობრივი ბანკებისა და კომპანიების გაძლიერებასა და მდგრადობის მიღწევაზე.

„როდესაც კრიზისი დგება, კომპანიების მმართველი ორგანოების უპირველესი მოვალეობა ხდება კრიზისის მართვა. ეს კი საპასუხისმგებლო როლია და ამ როლის უკეთ გათვითცნობიერების მიზით IFC-მ წამოიწყო კრიზისის მართვის სპეციალიზირებული ტრენინგ პროგრამა“. - თვლის დავით კარაპეტიანი, IFC-ის კორპორაციული მართვის განყოფილების მენეჯერი.

სემინარზე განხილულ თემებს შორისაა კრიზისის ტიპები და წყაროები, კრიზისის გამოვლენა ადრეულ ეტაპებზე, შესაძლო შედეგები განვითარებად ქვეყნებში და ა.შ.

IFC-მ, როგორც უმსხვილესმა საერთაშორისო ფინანსურმა ინსტიტუტმა (რომელიც ინვესტიციებს ახორციელებს განვითარებადი ბაზრების კერძო სექტორში), წამოიწყო რიგი ფართომასშტაბიანი და მიზანმიმართული ინიციატივები, რათა დაეხმაროს კერძო საწარმოებს ამჟამინდელ ეკონომიკურ ვარდნასთან გამკლავებაში. აღნიშნული ინიციატივების დაფინანსებამ მთელ მსოფლიოში სავარაუდოდ უნდა შეადგინოს 31 მილიარდ აშშ დოლარზე მეტი შემდგომი 3 წლის განმავლობაში.

IFC ერთადერთი საერთაშორისო ინსტიტუტია, რომელიც უშუალოდ კერძო სექტორზე ამახვილებს ყურადღებას, რადგან სწორედ კერძო სექტორია ბაზრებზე მდგრადი განვითარების მამოძრავებელი ძალა.IBRD - სთან ერთად IFC ცდილობს მიაღწიოს კაპიტალის გაზრდას, რაც გააძლიერებს განვითარებად ქვეყნებში სიღარიბეში მყოფი ადამიანებისთვის შესაძლებლობების შექმნის პერსპექტივას. ამაში ასევე იგულისხმება კრიზისზე რეაგირების პროგრამები და რისკების მართვა, რაც კომპანიებს დაეხმარება განვითარების ტემპის შენარჩუნებაში ეკონომიკური ვარდნის პირობებში.

საინტერესო და სასარგებლო გამოფენა

საგამოფენო ცენტრმა „ექსპოჯორჯიამ“ რეკლამის, პოლიგრაფიისა და თანამედროვე ტექნოლოგიების საერთაშორისო გამოფენას უმასპინძლა. ღონისძიება თბილისის მერიის მხარდაჭერით მოეწყო.

30 საგამოფენო სტენდზე 40-ზე მეტი ადგილობრივი და უცხოური კომპანია იყო წარმოდგენილი, რომლებმაც გამოფენის სტუმრებს პოლიგრაფიული მასალები, დანადგარები, ტექნოლოგიები, სარეკლამო აქსესუარები და ბიზნესსუვენირები გააცნეს. გამოფენაზე ასევე წარმოდგენილი იყო ტრადიციული და არატრადიციული (განახლებადი) ენერგეტიკა, ტელეკომუნიკაცია, ელექტროტექნიკა, საინფორმაციო ტექნოლოგიები, ვიდეომეთვალყურეობისა და დაცვის სისტემები და სხვა.

თბილისის მერიის ინიციატივით გამოფენის ფარგლებში მოეწყო რამდენიმე ინოვაციური პროექტის პრეზენტაცია. ესენი გახლავთ: „ეკოლოგიურად სუფთა ენერგიის წყაროს შექმნა“, „ბენზინის ხარისხის გაუმჯობესების ფიზიკური მეთოდები“, „Ga As ბაზაზე დამზადებული შოტკი დიოდების გამოყენება მაღალსიხშირული სიგნალების დეტექტირებისათვის“, „საკრეფი რობოტული სისტემების კონცეფცია“, „ციფრული სარელეო ხაზის ზემაღალსიხშირული მიმღებ - გამცემი ბლოკების სქემოტექნიკა“, „სათბობის წვის ეკოლოგიურად სუფთა პროცესი“ და „სიხშირისა და ძაბვის რეგულატორები“.

სამინისტროები ერთობლივ ვებ-გვერდს შექმნიან

საქართველოს ეკონომიკური განვითარების, ფინანსთა და იუსტიციის სამინისტროები უახლოეს მომავალში ერთიან ვებ-გვერდს შექმნიან. ახალ ვებ-გვერდზე სახელმწიფო საკუთრებაში არსებულ, გასაყიდად გატანილ ობიექტებზე დეტალური ინფორმაცია განთავსდება. საქართველოს პრემიერ - მინისტრმა ნიკა გილაურმა აღნიშნული სამინისტროების ხელმძღვანელებს სათანადო დავალებები უკვე მისცა. პრემიერ - მინისტრის განმარტებით, ერთიანი ვებ-გვერდის შექმნა დაინტერესებულ პირებსა და მეწარმეებს ამომწურავი ინფორმაციის მოპოვებას გაუიოლებს, რადგანაც დღეისათვის სახელმწიფო ობიექტებს სამი სხვადასხვა უწყება ჰყიდის.

„საქართველოს ბანკის“ ახალი ბარათები

„საქართველოს ბანკი“ თავის კლიენტებს მომსახურების ახალ სახეობას - „SOLO“ -ს სთავაზობს. როგორც ბანკში განმარტავენ, ეს გახლავთ საბანკო მომსახურების სრული სპექტრი, რომელსაც ექსკლუზიური სერვისები და პრივილეგირებული მომსახურება ერთვის. „SOLO“ იმ მომხმარებლებისთვის შეიქმნა, რომლებისთვისაც მომსახურებისას დრო, პრიორიტეტი და კომფორტია მნიშვნელოვანი. „SOLO“-ს მომხმარებლები გამარტივებული პირობებითა და მხოლოდ მათთვის შექმნილი მომსახურებითა და პროდუქტებით ისარგებლებენ. ასეთი გახლავთ ექსკლუზიური „SOLO“ ბარათი, რომელსაც მინიმალური ნაშთის მოთხოვნა არ აქვს, გააჩნია განაღდების მაღალი დღიური ლიმიტი და განაღდების ნულოვანი საკომისიო. მხოლოდ „SOLO“-ს მომხმარებლებს ექნებათ საშუალება მიიღონ საკრედიტო ბარათი American Exspress Gold Card, რომელიც American Exspress ბარათის ისეთი ბენეფიტების გარდა, როგორიცაა ქულების დაგროვება ბარათის გამოყენებისას და ექსკლუზიური შემოთავაზებებისა და ფასდაკლებების მიღება, მის მფლობელს აძლევს უფლებას, ისარგებლოს American Exspress Gold Travel Service - ით და მიიღოს მაღალი ხარისხის ტურისტული მომსახურება და ექსკლუზიური სამოგზაურო შეთავაზებები. American Exspress Gold Card-ის მფლობელები საზღვარგარეთ მოგზაურობისას სამოგზაურო და ჯანმრთელობის დაზღვევით სარგებლობენ.

„SOLO“-ს მომხმარებელი საჩუქრად მიიღებს წელიწადში 14 დღე ინდივიდუალური სეიფით სარგებლობის უფლებას, სამოგზაურო დაზღვევას 50 ათასი აშშ დოლარის ლიმიტით, სადებეტო Visa Gold an MasterCard Gold ბარათს და ხშირი მოგზაურობისათვის განკუთვნილ IAPA ბარათს.

„SOLO“-ს მომხმარებელს მოემსახურება პერსონალური ბანკირების გუნდი, რომელიც საგანგებოდ შერჩეული და მომზადებული პროფესიონალებისაგან შედგება. პერსონალური ბანკირი იქნება „SOLO“-ს მომხმარებლის ერთადერთი საკონტაქტო პირი, რაც კლიენტს ბანკთან ურთიერთობას მნიშვნელოვნად გაუმარტივებს. ახალი სერვისით სარგებლობა შესაძლებელია „SOLO“-ს სპეციალიზებულ სერვის - ცენტრში, რომელიც ჭავჭავაძის გამზირის №62-ში განთავსდა. ასევე, „საქართველოს ბანკის“ სერვის - ცენტრებში მოწყობილ „SOLO“-ს მომსახურების ადგილებში. ბანკის იმ ფილიალებში, სადაც მომხმარებელს ამგვარი ადგილი არ დახვდება, კლიენტს სერვის - ცენტრის მენეჯერი მოემსახურება. „SOLO“-ს მომხმარებლებისთვის შექმნილია ცალკე სატელეფონო ცენტრი, რომლის ნომერია 444 400 და ახალი ტიპის მომსახურება - მეილ - ბანკი, რომლის მეშვეობითაც ელექტრონული ფოსტის გამოყენებით ანგარიშზე ნაშთის გაგება და საბანკო ოპერაციების წარმოებაა შესაძლებელი. „SOLO“-ს მომხმარებელი შეიძლება გახდეს ნებისმიერი ფიზიკური პირი, რომლის ანგარიშზეც ბოლო სამი თვის განმავლობაში ყოველთვიური ბრუნვა 2 ათას ლარს აღემატება და ნებიესმიერი ტიპის ვადიან ანაბარზე 10 ათასზე მეტი მოცულობის თანხა აქვს განთავსებული.

ქართული ბანკები „ელიტ ელექტრონიქსს“ ეხმარებიან

ბანკები „ელიტ ელექტრონიკსის“ დახმარების პროგრამას იწყებენ. საქართველოს ხუთი წამყვანი კომერციული ბანკი: „თიბისი ბანკი“, „საქართველოს ბანკი“, „ვითიბი ბანკი ჯორჯია“, „სახალხო ბანკი“ და „ბანკი რესპუბლიკა“ კომპანიის დასახმარებლად გაერთიანდა.

„ელიტ ელექტრონიკსის“ მენეჯმენტსა და ბანკებს შორის ურთიერთშეთანხმების შედეგად, ბანკები წლის ბოლომდე კომპანიის სარეაბილიტაციო პროგრამის გეგმას დაამტკიცებენ. ერთობლივი გადაწყვეტილების თანახმად, ბანკები 1 მილიონი აშშ დოლარის ოდენობის სესხს გამოყოფენ, რომელიც „ელიტ ელექტრონიკსის“ მაღაზიათა ქსელის გაფართოებასა და მომწოდებლებთან ურთიერთობის გამყარებას მოხმარდება.

„ელიტ ელექტრონიკსის“ მენეჯმენტსა და ბანკებს შორის მოლაპარაკებები აგვისტოში დაიწყო, რის გამოც კომპანიის მუშაობა დროებით შეფერხდა. მოლაპარაკების დასრულების შემდეგკი, ურთიერთშეთანხმებისა და ერთობლივი მუშაობის შედეგად, ბოლო თვენახევრის განმავლობაში „ელიტ ელექტრონიკსის“ 14 მაღაზია ამუშავდა, გაყიდვების მაჩვენებელი კი მნიშვნელოვნად გაიზარდა.

„ელიტ ელექტრონიკსის“ მაღაზიებში წარმოდგენილია მსოფლიოს ისეთი წამყვანი ბრენდები, როგორიცაა: Belkin, Pilips, Tefal, BOSCH, htc, Moulinex, golla, KODAK, Siemens, Motorola, Clarion, Verbatim, Apple, Toshiba, Nikon, Kenwood. კომპანიის მენეჯმენტის გადაწყვეტილებით, ქსელში წარმოდგენილ პროდუქციაზე მნიშვნელოვანი ფასდაკლება გამოცხადდა.

„რომპეტროლ - საქართველოს“ ახალი ხელმძღვანელი ჰყავს

„რომპეტროლ - საქართველოს“ ახალი გენერალური დირექტორი ალექსანდრე ალბინი ქართველ ჟურნალისტებს მისმა წინამორბედმა დან ვოიკუმ წარუდგინა. სასტუმრო „ქორთიარდ მარიოტში“ გამართულ ამ პრესკონფერენციაზე ვოიკუმ კომპანიის ბოლო 18 თვის საქმიანობა შეაჯამა. ცვლილებები „რომპეტროლ - საქართველოს“ მენეჯმენტში კომპანიის სათაო ოფისის გადაწყვეტილებამ განაპირობა. რუმინული კომპანია „რომპეტროლის“ 100 პროცენტის მფლობელი „ყაზმუნაიგაზი“ გახლავთ, 25 პროცენტი კი - მიმდინარე წლის ივნისში.

„რომპეტროლი“ საქართველოს ბაზარზე ოთხი წლის წინათ შემოვიდა. 2008 წელს კომპანიამ საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტში 40 მილიონი ლარი შეიტანა, ხოლო მიმდინარე წლის 9 თვეში გადარიცხულმა თანხამ 50 მილიონი ლარი შეადგინა.

უკანასკნელი ერთი წლის განმავლობაში ქართულ ბაზარზე „რომპეტროლ - საქართველოს“ წილი 9-დან 20 პროცენტამდე გაიზარდა. კომპანია მომავალი წლისათვის ამ მაჩვენებლის 25 პროცენტამდე გაზრდას ვარაუდობს. თავად დან ვოიკუ 18-თვიანი მოღვაწეობის შედეგებით კმაყოფილია და სიამაყით აღნიშნავს, რომ ბენზინგასამართი სადგურების ქსელი მისი ხელმძღვანელობის პერიოდში ორჯერ გაიზარდა და სადგურების რიცხვმა 50-ს მიაღწია.

ალექსანდრე ალბინს ნავთობისა და გაზის ბიზნესში მუშაობის მრავალწლიანი გამოცდილება აქვს. ბოლო ორი წლის განმავლობაში კი იგი ბუქარესტში, „რომპეტროლის“ სათაო ოფისში მუშაობდა.

„რომპეტროლ - საქართველოს“ ახალი გენერალური დირექტორი კომპანიის განვითარების ძირითადი კურსის შეცვლას არ აპირებს, რადგანაც „რომპეტროლის“ ქსელის 41 წევრს შორის უკანასკნელ პერიოდში ყველაზე მეტად სწორედ „რომპეტროლ - საქართველო“ განვითარდა. ალექსანდრე ალბინის თქმით, 2-3 თვეში შემუშავდება კონკრეტული გეგმა, რომლის მიხედვითაც „რომპეტროლ - საქართველო“ მომდევნო წლის განმავლობაში იმუშავებს.

„ქართული ხარისხის ნიშნის“ პრეტენდენტები

რესტორან „წისქვილში“ მსოფლიო ხარისხის დღისა და ევროპის ხარისხის კვირეულისადმი მიძღვნილი მიღება გაიმართა. ღონისძიების ფარგლებში რამდენიმე ქართული კომპანია „ხარისხის ნიშნით“ დაჯილდოვდა, ფონდ „ქართულ ხარისხს“, გაზეთ „პრაიმ თაიმსსა“ და ინგლისურენოვან გაზეთ Georgia Today - ს შორის კი ურთიერთთანამშრომლობის მემორანდული გაფორმდა. საღამო ორგანიზატორის, ფონდ „ქართული ხარისხის“ პრეზიდენტის, გიგლა კუნჭულიას განცხადებით, ღონისძიების მიზანია ბიზნესის განვითარების, მაღალი ხარისხის პროდუქციისა და მომსახურების წარმოჩენა და ხელშეწყობა და ამ საკითხით საზოგადოების მეტად დაინტერესება.

„ხარისხის ნიშანი“ ამჯერად შპს „ტკბილ ქვეყანას“, სს „საქკაბელს“, მაღაზიათა ქსელ „ჩაიმანიასა“ და ღონისძიების მასპინძელს - რესტორან „წისქვილს“ გადაეცა.

ფონდი „ქართული ხარისხი“ რამდენიმე თვის განმავლობაში შეისწავლიდა აღნიშნული კოპანიების პროდუქციასა და მომსახურებას, ასევე მათი ხარისხის მენეჯმენტს. შეფასების პროგრამით გათვალისწინებული ყველა მოთხოვნა კომპანიებმა უმაღლეს დონეზე დააკმაყოფილეს, რაც კიდევ ერთხელ ადასტურებს მათ მიერ წარმოებული პროდუქციისა და მომსახურების ხარისხსა და გარანტირებულ უსაფრთხოებას. ასევე, კვალიფიციური მომსახურე პერსონალის არსებობას.

ევროპის ხარისხის კვირეული ევროპის ხარისხის ორგანიზაციის ყველა წევრ ქვეყანაში ყოველი ნოემბრის თვის მეორე კვირას იმართება. კვირეულის მიზანია ხარისხის სფეროში ცნობიერების ამაღლება, წარმატებული კომპანიების საქმიანობის დემონსტრირება და კონკურენციის პირობებში ხარისხის, როგორც კომპანიების წარმატების საწინდარის მნიშვნელობის წარმოჩენა.

განვადების ახალი სისტემა

კომპანია „ქარვასლამ“ და „კორ სტანდარტ ბანკმა“ ერთობლივი პროექტის განხორციელება დაიწყეს, რომელიც თბილისში, ცოტნე დადიანის №7-ში მშენებარე სავაჭრო ცენტრ „ქარვასლაში“ ფართების შეძენას უკავშირდება. მსურველები ამიერიდან ფართს „კორ სტანდარტ ბანკის“ საშუალებით განვადებით შეიძენენ. გირაოს გარეშე 70-პროცენტიანი თანამონაწილეობით ბანკი ფართის ღირებულებას დაფარავს და კლიენტს სესხის ხელშეკრულებას 15 პროცენტიანი საპროცენტო განაკვეთით გაუფორმებს. ფართის შეძენის მსურველი ფიზიკური თუ იურიდიული პირი წინასწარ მხოლოდ ღირებულების 30 პროცენტს გადაიხდის, რომელიც მშენებლობის დასრულებამდე მის სადეპოზიტო ანაბარზე დარჩება.

სავაჭრო ცენტრ „ქარვასლას“ კორპორაცია „ჩემი სახლი“ და ჰოლანდიური „ქარვასლა B.V“ აშენებენ. არქიტექტურული პროექტის ავტორია კომპანია „არსი“. 8 სართულის მშენებლობა 46 ათას კვადრატულ მეტრ ფართობზე გაიშალა, რომლიდანაც კომერციული ფართი 18 ათას კვადრატულ მეტრს შეადგენს. ცენტრს აქვს 300 ავტომობილზე გათვლილი ორდონიანი ავტოსადგომი. ექვს სართულზე 400-მდე სხვადასხვა ტიპის სავაჭრო ობიექტია განთავსებული. სართულები ერთმანეთს „მიცუბიშის“ ფირმის ლიფტებითა და და ესკალატორებით უკავშირდება. კომერციული ფართები მფლობელს სრული რემონტით ბარდება.

სავაჭრო ცენტრის მშენებლობა მიმდინარე წლის ბოლოს დასრულდება. ექსპლუატაციაში სავაჭრო ობიექტი 2010 წლის გაზაფხულზე შევა გაზაფხული - ზაფხულის კოლექციებით. ცენტრში არსებული ფართების დაახლოებით 60 პროცენტი უკვე გაყიდულია. 1 კვადრატული მეტრი ფართობის ღირებულება „ქარვასლაში“ 3000-5000 აშშ დოლარის ფარგლებში მერყეობს. წინასწარ უკვე ცნობილია, რომ სავაჭრო ცენტრში განთავსდება „კორ სტანდარტ ბანკის“ სერვის - ცენტრი, ჰიპერმარკეტ „გუდვილის“ ფილიალი, კომპანია „აისიაი“ კი კომპლექსში 12 წარმატებული ბრენდის მაღაზიას გახსნის.

სავაჭრო ცენტრის მშენებლობა ჰოლანდიელი პარტნიორების ფინანსური მხარდაჭერით მიმდინარეობს და 30 მილიონი აშშ დოლარი ჯდება.

სასურველი საჩუქრები „პოპულისგან“

„პოპულმა“ მომხმარებლებისათვის საჩუქრების, ფასდაკლებებისა და გათამაშებების აქციებში მონაწილეობის მისაღებად პლასტიკური დაგროვებითი ბარათი „პოპ-არტი“ გამოუშვა. როგორც სასტუმრო „შერატონ მეტეხი პალასში“ გამართულ კონფერენციაზე სავაჭრო ქსელის მენეჯმენტმა განაცხადა, „პოპ-არტი“ არის „პოპულის“ ახალი სტრატეგიის ერთ-ერთი მიმართულება, რომელიც მომხმარებლისათვის საუკეთესო პირობების შეთავაზებას გულისხმობს.

„აქამდე ჩვენს ამოცანას ქსელის გაფართოება წარმოადგენდა, ამიერიდან კი ზრდის ტენდენციას მომხმარებელზე ზრუნვით ჩავანაცვლებთ. სწორედ ამიტომ შემოვიღეთ დაგროვებითი ბარათი, რომელსაც მომხმარებელი, დარწმუნებული ვარ, შეიყვარებს და აქტიურად მოიხმარს”, - განუცხადა ჟურნალისტებს „პოპულის” გენერალურმა დირექტორმა ევგენი ფიჩხაიამ.

„პოპ-არტის“ მიღების წესი მარტივია: „პოპულის“ ქსელში ყიდულობთ 15 ლარის ღირებულების პროდუქტს, წარადგენთ პირადობის მოწმობას და სამი სხადასხვა დიზაინის მქონე ბარათს შორის ირჩევთ სასურველ ვარიანტს. „პოპულის“ მაღაზიებში პროდუქციის შეძენისას ბარათზე საჩუქრების მისაღებად დაგიგროვდებათ ქულები, რომლებსაც „პოპულარი“ ჰქვია.

ევგენი ფიჩხაიამ ისიც განმარტა, რომ „პოპარტი“ „პოპულის“ შიდა მოხმარების ბარათია, რომელიც მხოლოდ დაგროვილ ქულებს აღრიცხავს, ეს არ გახლავთ საკრედიტო ბარათი და მასზე თანხის შეტანა შეუძლებელია.

რაც შეეხება „პოპულარის“ დარიცხვის წესს: ყოველ დახარჯულ 10 ლარზე 1 პოპულარი დაგერიცხებათ. შესაბამისად, 5 ლარი 0,5 პოპულარს უდრის, 7 ლარი - 0,7 პოპულარს. ბარათის ყველა მფლობელს 1,5 პოპულარი ბარათზე ავტომატურად ერიცხება. ბარათთან ერთად მომხმარებელი მიიღებს ცნობილი ბრენდის „ვილეროი და ბოხის“ საჩუქრების კატალოგს, რათა მისთვის სასურველი საჩუქარი შეარჩიოს.

„პოპულარების“ რაოდენობა ყოველი შესყიდვისა და ბარათის გატარების დროს სალაროს ჩეკზე დაფიქსირდება. ამ ინფორმაციას ცხელი ხაზისა (43-11-22) და „პოპულის“ ვებ-გვერდის (www.populi. ge) მეშვეობითაც შეიტყობთ.

ბარათი უვადოა და მის მფლობელებს „პოპულის“ ფასდაკლების აქციებს, გათამაშებებსა და სხვადასხვა ტიპის საინტერესო ღონისძიებებს მუდმივად შესთავაზებს.

სავაჭრო ქსელი „პოპული“ საცალო და საბითუმო გაყიდვების ბაზარზე 2001 წლიდან ფუნქციონირებს და ამ დროისათვის 40 მაღაზიას მოიცავს. ქსელში 1500 - მდე ადამიანია დასაქმებული.

„პოპულის“ აქციონერები არიან: „საქართველოს ბანკი“, ამერიკული საინვესტიციო კომპანია „ფაიარბერდ აურორა ფონდი“, გერმანული საინვესტიციო ჯგუფი „ოსტინვესტორი“ და შვედური საფინანსო ინსტიტუტი „ისტკაპიტალი“.